نفخ شکم، یکی از متهمهای اصلی این مساله به حساب میآید و امروزه بسیاری از افراد به نفخ شکم مبتلا هستند و برای درمان آن، باید از متخصص گوارش کمک بگیرند. دکتر محمدجعفر فرهوش متخصص داخلی، فوقتخصص گوارش و آندوسکوپی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره نفخ شکم به شما میگوید.
دردسرهای نفخ
زمانی که شکم حالت باد کرده و اتساع (باز شدن) پیدا میکند، به چنین حالتی نفخ میگویند و باعث افزایش قطر شکم میشود. افرادی که به نفخ شکم مبتلا هستند، ممکن است به غیر از این مساله، علائم دیگری چون احساس پری و سفتی در ناحیه شکم نیز داشته باشند که گاهی با درد همراه است. همچنین نفخ شکم، میتواند باعث ایجاد سروصدا در ناحیه شکم شود. احساس تنگی نفس، یکی دیگر از علائم نفخ شکم است که بهدلیل فشار به دیافراگم، بهوجود میآید. باد گلو و دفع گاز زیاد از روده، برخی دیگر از مشکلات ناشی از نفخ است که بیمار را آزار میدهد. گاهی در برخی افراد، سکسکه نیز در اثر ابتلا به نفخ به وجود خواهد آمد.
دلایل زیادی برای ابتلا به نفخ وجود دارد ولی سبک زندگی نادرست و تغذیه، از اصلیترین دلایل ابتلا به نفخ به حساب میآید. آن دسته از افرادی که عادت دارند از غذاهای چرب، سرخ کردنی و فستفود (FastFood) استفاده کنند، بیش از سایران مستعد ابتلا به نفخ هستند.
مزاحم شکمی!
اگر دلیل ابتلا به نفخ شکم، بیماری خاصی نباشد، براحتی میتوان به کمک پزشک متخصص گوارش آن را درمان کرد. تغییر در سبک زندگی و تغذیه، اولین مسالهای است که باید به آن توجه کرد. آن دسته از افرادی که به چاقی مبتلا هستند، باید زیرنظر متخصص تغذیه و مربی بدنسازی، اقدام به کاهش وزن خود کنند، چون چاقی میتواند باعث ابتلا به نفخ شود. افرادی که به سندرم روده تحریکپذیر مبتلا هستند باید وعدههای غذایی خود را افزایش دهند. این دسته از افراد باید غذا را در چند وعده، مثلا چهار تا پنج وعده بخورند که نفخ شکم به سراغشان نیاید. یکی از کارهایی که برای از بین بردن نفخ شکم بسیار مهم است، پیادهروی محسوب میشود. یک پیادهروی سبک و ملایم بعد از خوردن غذا، به کاهش نفخ شکم کمک میکند. امروزه بسیاری از افراد به نحوه غذا خوردن خود توجه کافی ندارند که همین مساله میتواند باعث ابتلا به نفخ شکم شود. درست نشستن پشت میز غذا، یکی از مسائل مهمی است که پیشگیری از نفخ شکم را در پی دارد. آن دسته از افرادی که مستعد نفخ شکم هستند، حتما باید بعد از غذا، 30 دقیقه کار نکنند چون شروع فعالیت کاری بلافاصله بعد از غذا، تشدید نفخ را برای این دسته از افراد به وجود میآورد. اگر نفخ شکم بسیار شدید باشد و تاثیر سوء روی زندگی فرد بگذارد، پزشک متخصص گوارش، برای رفع این موضوع اقدام به تجویز دارو میکند.
راهنمای ضد نفخ
بسیاری از افراد بهدلیل کمبود آنزیم لاکتوز، با نوشیدن شیر دچار مشکل گوارشی میشوند که یکی از این مشکلات نفخ شکم است. نوشیدن شیر سویا، به جای شیر معمولی میتواند در پیشگیری از مشکل نفخ شکم مفید باشد. یکی دیگر از کارهایی که میتوان برای این موضوع از آن کمک گرفت، استفاده از قرصهایی است که برای مشکلات ناشی از مصرف شیر و لبنیات، در داروخانهها به فروش میرسند.
البته این قرصها باید زیر نظر متخصص گوارش مصرف شود. برخی از افراد به جای کمک گرفتن از این روشها، اقدام به حذف شیر یا لبنیات میکنند که چنین کاری میتواند فرد را مستعد ابتلا به پوکی استخوان کند. به غیر از شیر، نوشیدن قهوه و نسکافه نیز در ابتلا به نفخ، نقش دارد، به همین دلیل افراد مستعد ابتلا به نفخ، باید از نوشیدن قهوه و نسکافه، بپرهیزند. استفاده بیش از اندازه خوراکیهایی که در آنها شیرینکنندههای مصنوعی به کار رفته است، میتواند باعث ابتلا به نفخ شکم شود. به همین دلیل مصرف انواع شیرینی، کیک، شکلات و… که در آنها شیرینکننده مصنوعی (صنعتی) وجود دارد، باید محدود شود. بسیاری از افراد عادت دارند که در زمان صرف غذا، صحبت کنند. صحبت کردن زمان صرف غذا، نداشتن آرامش و تمرکز کردن روی کارهای دیگری به غیر از غذا خوردن، میتواند انقباض عضلات دستگاه گوارش را به همراه داشته باشد. در چنین شرایطی، غذا به خوبی وارد دستگاه گوارش نمیشود و احتمال بهوجود آمدن نفخ شکم، افزایش پیدا میکند. علاوه بر رعایت این موارد، باید از پرخوری نیز پرهیز شود.
لینک مرتبط: طب سنتی چه راه های درمانی فوری برای نفخ معده دارد؟