سنگ هاي مجاری ادرار همان سنگ كليه است كه در مجرای ادرار گیر کرده حال اگر این سنگ بزرگ باشد، می تواند راه ادرار از کلیه به مثانه مسدود کند و باعث درد شدید شود. سنگ کلیه از غلظت بیش از حد نمک و مواد معدنی موجود در ادرار تشکیل می شود. بیشترین نوع سنگ کلیه ها از تجمع کلسیم هستند. نوعی ازاین سنگها بسیار ریز هستند ومی توانند به راحتی از مجاری ادرار عبور کنند بدون اینکه مشکلی ایجاد کنند ولی سنگ های بزرگتر در مجاری ادراری گیر می کنند و باعث درد شدید می شوند.
علائم سنگ كليه
اولین علامت درد شدید در ناحیه پشت يا شکم و پهلو است. همچنين احساس درد براي زنان در ناحيه كشاله ران، و براي مردان در بيضه ها بوجود مي آيد. احساس سوزش در مجاري و وجود خون در ادرار از ديگر علائم سنگ كليه است، علائم بيشتر شامل موارد زیر است:
- تعریق فراوان
- حالت تهوع
- استفراغ
- ضعف عمومی
- تكرر ادرار
- تب و لرز
- ادرار همراه با درد
انواع سنگ كليه
سنگ كليه کلسیم :
اين سنگ از رايج ترين نوع سنگ کلیه است كه از تجمع كلسيم در خون و گاها در اثر مصرف بعضی از داروهای خاص و یا تجمع ویتامین دی به وجود می آید.
سنگ كليه اسید اوریک:
اين نوع از سنگ از تجمع اسید اوریک بیش از حد، بجود مي آيد.
سنگ كليه استرويت:
اين نوع از سنگ توسط باکتری هایی که مجاری ادراری خانم ها را آلوده می کنندبه وجود مي آيد.
سنگ كليه کیستین:
این سنگ ها بساير نادرند، و در اثر وراثت به وجود مي آيند و باعث دفع مقادیر زیادی اسید آمینه از كليه ها مي شوند.
عوامل موثر در این بیماری
- جنسيت : (اين بيماري در مردان شايع تر است)
- سن: (اكثرا بين ٤٠تا٦٠ سال اتفاق مي افتد
- سبک زندگی: (شامل کم تحرکي، رژیم غذایی، يا مقدار آب مصرفي)
- سابقه خانوادگی در اين بيماري
- عفونت های مزمن دستگاه ادراری
راه های تشخيص سنگ كليه
اولین قدم در ارزیابی پزشکی، معاینه جسمي است سپس پزشک یک یا چند آزمایش را برای بیمار می دهد مانند: آزمایش ادرار، اشعه ایکس، تصویربرداری کامپیوتری سه بعدی و پیروگرام داخل وریدی. سنگهای کوچک در نهایت به خودی خود از بدن خارج می شوند. غالبا براي بيماران داروهای ضد درد تجویز می شود و آنها باید روزانه 12 تا 16 لیوان مایعات بنوشند.
روش های جراحی سنگ کلیه
لیتوتریپسی سنگ كليه
ایجاد امواج صوتی در خارج از بدن كه می توانند سنگهای داخل بدن را از بين ببرند.
جراحي مجاری ادراری سنگ كليه
که به جراح اجازه می دهد سنگ را از طریق دهانه ادرار خارج كند. گاهي با استفاده از امواج صوتی یا لیزر سنگ را تکه تکه مي کنند.
درمان های این بیماری
براي درمان بیماران مبتلا به سنگ کلیه بايد عواملي در نظر گرفته شود كه این عوامل به چهار دسته تقسیم مي شوند :
- موقعيت سنگ از لحاظ محل، اندازه، ترکیب، ومدت زمان انسداد.
- حالات فرد از لحاظ شدت علائم، انتظارات بيمار ، عفونت، چاقی، انعقاد خون، وضغیت فشار خون.
- حالات آناتومیکی مانند موقعيت كليه ي فرد بيماراز لحاظ مسدود يا باز بودن مجرای ادراری.
- عوامل فنی مانند تجهیزات موجود، تخصص و هزینه. دسترسی به تجهیزات لازم و تخصصي در روند درمانی بیماران نقش بسزایی دارد.
اگر سنگ كليه كوچك باشد مي توان با نوشيدن روزانه ٢تا٣ ليوان آب، سنگ را به طور طبیعی از بدن خارج كرد، همچنین براي پيشگيري از درد داروهای ضد درد، ويا براي كنترل اسيدي بودن يا قليايي بودن ادرار دارو تجويز مي شود. برای دفع سنگ آلوده (استروویت)، مهم است که ادرار را پس از برداشتن از آلودگی دور نگه دارید تا از بیماری های عفونی جلوگیری شود. اگر سنگ در كليه ایجاد درد كند و باعث انسداد جریان ادرارو عفونت شود، عمل جراحی ضروری است. یک سری روشهای غیر جراحی مانند آندوسکوپی هم موجود است.
سنگ كليه با لیتوتریپسی موج موج
در این روش فرد بیمار را بیهوش می کنند و به صورت سرپایی با استفاده از امواج شوک سنگ را در کلیه خرد می کنند تا از طریق ادرار به مرور دفع شود، گاهی در این روش از اشعه ایکس و سونو گرافی استفاده می شود ودر اخر مدت کمی زمان می برد تا شخص به هوش بیاید.
نفرولیتوتومي
اين روش براي از بين بردن سنگهاي بزرگ استفاده مي شود، در نفرولیتیتوتومی خلفی، برش کوچکی به طور مستقیم به کلیه داده مي شود، وبا وسیله ای به نام نفروسکوپ سنگ را پيدا كرده و برمي دارند كه اين روش نياز بيشتري به بستري شدن دارد . سنگ های بزرگتر را با استفاده از سونوگرافی یا با روش الکترو هیدرولیک مي شكنند.
ادراروسکوپی سنگ كليه
اين روش براي سنگهایي كه در قسمت مياني و زيرين كليه است استفاده مي شود و براي برداشتن سنگ نیازی به برش پوست نيست . در عوض، لوله فیبروپتیک از طریق مثانه به داخل مجرای ادرار برای پیدا کردن سنگ وارد می شود، در نهایت با وسیله قفس مانند سنگ را بیرون می آورند و یا با امواج شوک خردمی کنند. در این حین برای کمک به جریان ادرار از استنت استفاده می شود.
لاپاروسکوپی سنگ كليه
اين نوع جراحی به دلیل پیشرفت تکنولوژی افزایش یافته است .مزایای اين جراحی عبارتند از بدون درد بودن، خونريزي كمتر، كوتاهتر بودن زمان بستري در بيمارستان و نتایج بهتری نسبت به جراحی های باز. این جراحی می تواند با روشهای انجام شود transperitoneal یا retroperitonea که در اولی احتمال آسیب دیدگی احشایی داخل شکمی وجود دارد اما در بیمارانی که جراحی های باز شکمی انجام می دهند آسیب در ناحیه احشایی شکمی به وجود نمی آید.انتخاب تکنیک های لاپاروسکپی به تجربه و انتخاب جراح بستگی دارد.
نتیجه گیری لاپاروسکوپی سنگ کلیه
در جهان میزان استفاده از لاپاراسکوپی افزایش یافته است زیرا روش جايگزين مناسبي براي درمان های ناموفق است.
بیشتر بدانید؛ این افراد بیشتر به سنگ کلیه مبتلا می شوند!
لاپاروسکوپی سنگ كليه چیست؟
لاپاروسکوپی یک روش براي تشخيص بيماري سنگ كليه است. در اولین قدم جراح براي مشاهده ي قسمت آسيب ديده از یک وسیله نازک با نور و دوربین استفاده می کند در ادامه برش كوچكي در قسمت مورد نظر داده ودستگاه لاپاروسکوپ را داخل شکم مي گزارند تا با استفاده از آن تصویربرداری واضح تر از اعضای بدن در شکم و لگن بشود.در حين عمل جراح با ابزار هاي اضافه ي خود از طریق قسمت هايي كه برش داده شده است دستگاه لاپاروسكپي را كنترل می کند.
همچنين اين دستگاه را مي توان در قسمت دهانه رحم، واژن قرار داد تا آناتومی لگن و حرکت های لگنی را مشاهده شود. پس از اتمام عمل، دستگاه و ابزار ها از شكم خارج می شود، سپس نواحي برش داده شده با بخیه بسته مي شود و روي بخيه هارا با باندهای کوچک مي پوشانند. در پايان هنگامي كه شخص به هوش مي آيددر اثر داروي بيهوشي احساس خستگي و حالت تهوع دارد. بیشتر افراد در همان روز عمل از بیمارستان مرخص می شوند اما افرادي هم هستند كه براي بهبود نياز به ماندن بيشتر در بيمارستان دارند مثل كساني كه عمل پاروسکوپی ( برداشتن رحم )انجام داده اند.
هدف كلي از لاپاروسکوپی
لاپاروسکوپی به دلایل، بهداشتی، تشخیصی و درماني انجام مي شود . دلایل متداول انجام لاپاروسکوپی عبارتند از:
تشخیصي و درماني: تشخيص و درمان اندومتریوز، درد لگن، التهاب لگن و دلایل ناباروری را شامل مي شود.
برداشتن : برداشتن فیبروم ها، رحم، کیست در تخمدانها، غدد لنفاوی یا حاملگی خارج از رحم را شامل مي شود.
ارزیابی سرطانهای خاص، از جمله در ناحيه ي تخمدان، و دهانه رحم استفاده می شود.
فواید لاپاروسکوپی سنگ كليه
لاپاروسكوپي مانند هر عملي داراي فواید و خطراتی است. فواید آن عبارتند از:
- درد کمتر است نسبت به روشهاي باز
- بهبود سریعتر
- برش های کوچکتر
- خطر عفونت کمتر
خطرات لاپاروسکوپی
خطرات لاپاروسکوپی عبارتند از:
- خونریزی و گاها نياز به انتقال خون
- عفونت فتق
- آسیب به ساختارهای داخلی، مانند عروق خونی، معده، روده، مثانه یا مجرای ادرار
- عوارض داروهاي بیهوشی
- التهاب شکم یا عفونت
- لخته شدن خون
بهبود سنگ كليه
هنگامي كه شخص بيمار بهبود پيدا ميكند ممكن است هنوز علايمي مانند:
خستگی، گلو درد ناشی از لوله تنفس در حین عمل، درد در ناحیه بخیه ها، نفخ شکم، و يا درد شانه و کمر احساس شود. چنانچه علايمي مانند:احساس درد شدید، حالت تهوع، خونریزی شدید واژن، خونریزی شدید در دوران قاعدگی، غش، انواع عفونتها، تب و لرز، تورم و وجود ترشحات درمحل زخم، عدم توانایی در دفع ادرار، نفس تنگي را مشاهده كرديد فورا به پزشك مراجعه كنيد. فرد بیمار می تواند در طی یک یا دو روز بعد از عمل به فعالیتهای روزانه اش ادامه بدهد.
مدت زمان بستري لاپاروسکوپی
لاپاروسکوپی معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود كه اگر زمان اين عمل طولاني شود، احتياج به یک شب بستري شدن در بيمارستان می باشد.عمل هایی مانند عمل روده نیاز به چند روز بستری در بیمارستان دارد.
ترس از عمل لاپاروسکوپی
تقریباً ترس از جراحی، از بيهوشي و درد در بين همه مشترك است.قبل از عمل سعي كنيد بر ترس خود غلبه كنيد به عنوان مثال، اگر از بیهوشی وحشت دارید، قبل از عمل با پزشک و متخصص بیهوشی صحبت کنید ويا اگر از درد می ترسید، دقیقاً از پزشک خود بپرسید که درد شما چگونه کنترل می شود.
اعمال قبل از عمل لاپاروسکوپی سنگ كليه انجام شود عبارتند از:
قبل از رفتن به اتاق عمل ميبايست لباس خیلی گشاد ترجیحا چیزی بدون بند بپوشيد و از دمپايي هايي كه لغزنده نيستند يا پد و جوراب غير لغزنده استفاده كنيد. اگر نياز به بستری شدن در بيمارستان داشتيد سعي كنيد از قبل به همراهتان برس مو، لوسیون حمام، مسواک و خمیر دندان داشته باشيد.
اعمال بعد از عمل لاپاروسکوپی سنگ كليه
هنگامی که از اتاق بیهوشی خارج می شوید ممکن است درد داشته باشيد مانند درد در ناحيه گلو در اثر لوله هايي ك در حين عمل داخل دستگاه گوارش ميگزارند، در اين صورت سريع به پزشك اطلاع دهيد تا به اوضاع دردتان رسيدگي كند. هنگامي كه به هوش مي آييد ممكن است سردتان باشد و در اين صورت ميتوان از پتو يا لباس هاي گرم استفاده كنيد.
سنگ كليه و درد شانه
درد در ناحیه شانه یکی از عوارض لاپاروسکپی است که در اثر گیر افتادن گاز دی اکسید کربن در مقابل دیافگرام به وجود می آید و معولا با روش گرما و داروهای مسکن بهبود می یابد. در دوران بهبودی بعد از عمل لاپاراسكوپي در طی دو هفته اول می باشد. پزشك بيمار را از رانندگی، مقاربت، حمام کردن، و شنا نیز ممنوع می دارد. چند روز اول احتمالاً خیلی احساس خستگي و كسالت به بيمار دست مي دهد که اگر تحرک داشته باشد بهبودی سریع تر حاصل می شود.
حالت های روحی بعد از عمل سنگ كليه
بیشتر بیماران پس از عمل، دوره ای از فراز و نشیب های احساسی را تجربه می کنند .حالاتي مانند گریه کردن، اضطراب، آشفتگی، احساس ترس، كابوس ديدن یا مشکوک بودن كاملا طبيعي است و به مرور همه اینها با صبر كردن بر طرف مي شود.
بی حسی در ناحيه برش جراحی
ممکن است در محل برش احساس سوزن سوزن شدن داشته باشید، این به دلیل قطع شدن اعصاب است. با گذشت زمان، اعصاب بهبود می یابد و احساس سوزن سوزن شدن كم می شود.اما اگر علائمي مانند، تورم یا قرمزی دارید، با پزشک خود تماس بگیرید.
اولین قاعدگی بعد از عمل سنگ كليه
اولین دوره قاعدگی بطور چشمگیری متفاوت است، ممكن است قاعدگي دردناک تر، طولانی تر، باشد. بهبود داخلی بسیار طولانی تر از بهبود خارجی است.