روغن ماهی به دلیل دارا بودن خواص تقویت کننده سلامتی فراوان، شناخته شده و محبوب است. روغن ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ می باشد که برای قلب سالم و مفید هستند. مشخص شده روغن ماهی باعث کاهش تری گلیسیرید خون، تسکین التهاب و کاهش علائم بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید میشود. با این حال مصرف روغن ماهی فراوان همیشه مناسب نیست و دوز بیش از حد بالای آن ممکن است به سلامتی شما آسیب برساند. در ادامه این مطلب به عوارض جانبی مصرف بیش از حد روغن ماهی یا اسیدهای چرب امگا ۳ اشاره شده است.
عوارض مصرف بیش از حد روغن ماهی یا اسیدهای چرب امگا 3
قند خون بالا
تحقیقات نشان می دهد که مصرف مقادیر زیاد مکمل اسیدهای چرب امگا 3 می تواند قند خون در مبتلایان به دیابت را افزایش دهد. مصرف روزانه 8 گرم اسیدهای چرب امگا 3 منجر به افزایش 22 درصدی قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 میشود. این امر به این دلیل است که دوزهای زیاد امگا 3 می تواند تولید گلوکز را تحریک کند. این می تواند به سطوح بالای قند خون در طولانی مدت منجر شود.
خونریزی بدن
خونریزی لثه و خون دماغ شدن در اثر عوارض مصرف بیش از حد این ماده است. مطالعات نشان می دهد که مصرف روزانه 640 میلیگرم روغن ماهی در 4 هفته باعث کاهش لخته شدن خون در بزرگسالان می شود. علاوه بر این مصرف روغن ماهی ممکن است با افزایش خونریزی بینی در ارتباط باشد. همچنین 72 درصد از نوجوانانی که روزانه 1 تا 5 گرم روغن ماهی مصرف می کنند خونریزی بینی را تجربه می کنند.
به همین دلیل اغلب توصیه می شود که در صورت مصرف رقیق کننده های خون مانند وارفارین، قبل از جراحی از مصرف روغن ماهی خودداری کنید. علاوه بر این پس از جراحی و قبل از مصرف مکمل روغن ماهی، لازم است با پزشک مشورت کنید
فشار خون پایین
مصرف روغن ماهی سبب کاهش فشار خون می شود. مطالعات نشان میدهند که مصرف روزانه 3 گرم اسیدهای چرب امگا به طور قابل توجهی فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را کاهش میدهد. همچنین مصرف این ماده می تواند فشار خون را در افرادی که فشار خون بالا یا کلسترول بالا دارند کاهش دهد. این عوارض برای افرادی که فشار خون بالا دارند می تواند مفید باشد. اما می تواند برای افرادی که فشارخون پایین دارند مشکلات جدی ایجاد کند.
همچنین ممکن است روغن ماهی با داروهای کاهش فشارخون تداخل داشته باشد. بنابراین در صورت دریافت درمان فشار خون بالا، لازم است در مورد مکمل های امگا 3 با پزشک مشورت کنید.
اسهال
اسهال از شایعترین عوارض جانبی مصرف روغن ماهی است. این عارضه ممکن است در هنگام مصرف دوزهای زیاد، شدیدتر باشد. مطالعات نشان میدهد که اسهال یکی از رایج ترین عوارض جانبی روغن ماهی همراه با سایر علائم گوارشی مانند نفخ شکم است. علاوه بر روغن ماهی، انواع دیگر مکمل های امگا 3 نیز ممکن است باعث اسهال شود. به عنوان مثال، روغن بذر کتان که یک جایگزین محبوب گیاهی برای این ماده است.
اما نشان داده شده است که دارای خاصیت ملین بوده و ممکن است باعث افزایش دفعات تحرک روده شود. اگر پس از مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ اسهال را تجربه کردید، حتماً مکمل های خود را با وعده های غذایی مصرف کنید. همچنین شما میتوانید دوز مصرفی خود را کاهش دهید تا ببینید علائم شما چگونه تغییر می کند.
رفلاکس اسید
روغن ماهی به دلیل اثرات قدرتمند بر سلامت قلب شناخته شده .است اما بسیاری از افراد پس از شروع مصرف مکمل های روغن ماهی، احساس سوزش سر دل می کنند. سایر علائم رفلاکس اسید از جمله گاز معده، حالت تهوع و ناراحتی معده، عوارض شایع این ماده است.
این عوارض به دلیل چربی زیاد موجود در آن می باشد. مصرف دوز متوسط و مصرف مکمل های غذایی میتواند به طور موثر رفلاکس اسید را کاهش داده و علائم را تسکین دهند. علاوه بر این دوز مصرفی خود را به قسمت های کوچک در طول روز تقسیم کنید. این ممکن است از بین بردن سوء هاضمه کمک کند.
سکته مغزی
سکته هموراژیک وضعیتی است که با خونریزی در مغز رخ میدهد و معمولاً در اثر پارگی رگ های خونی ضعیف ایجاد میشود. مصرف زیاد اسید های چرب امگا 3 می تواند قدرت لخته شدن خون را کاهش و خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
بی خوابی از عوارض مصرف زیاد روغن ماهی
برخی از مطالعات نشان می دهند که مصرف دوزهای متوسط روغن ماهی می تواند سبب ایجاد بی خوابی شود. مصرف بیش از حد این ماده ممکن است در خواب اختلال ایجاد کند و به بی خوابی کمک کند. همچنین مصرف دوز بالای روغن ماهی علائم بی خوابی و اضطراب را در افراد دارای سابقه افسردگی بدتر می کند.
مقدار بهینه مصرف روغن ماهی یا اسیدهای چرب امگا 3 چقدر است؟
توصیه ها می تواند بسیار متفاوت باشند. بسیاری از سازمانهای بهداشتی حداقل 250 تا 500 میلی گرم از EPA به طور روزانه توصیه میشود. EPA و DHA به دو شکل اساسی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند با این حال مقادیر بالا اغلب برای افرادی مانند بیماران قلبی و افراد مبتلا به تری گلیسیرید بالا توصیه می شود. به عنوان یک قاعده کلی، اگر علائم منفی یا عوارض جانبی را تجربه کردید مصرف خود را کم کنید و یا نیازهای اسید چرب امگا ۳ را از طریق منابع غذایی تامین کنید.