خشکی واژن چیست؟ یک لایه نازک از رطوبت روی دیواره ی واژن را می پوشاند. این رطوبت موجب ایجاد محیط قلیایی در واژن می شود که اسپرم می تواند در آن زنده بماند و در واژن به راحتی حرکت کند. این ترشحات واژنی موجب روان شدن دیواره واژن می شوند، و اصطکاک را حین رابطه جنسی کاهش می دهند. با افزایش سن زنان و تغییر در تولید هورمون ها دیواره واژن نازک خواهد شد. دیواره نازک تر به این معنی است که سلول های کمتری رطوبت از خود ترشح می کنند و این موجب خشکی واژن می شود. تغییرات هورمونی مهم ترین عامل ایجاد خشکی واژن هستند اما تنها دلیل آن نمی باشند.
تاثیرات خشکی واژن چیست؟
خشکی واژن می تواند موجب ناراحتی در ناحیه واژن و رحم گردد. همچنین خشکی واژن می تواند موجب:
- سوزش
- کاهش میل جنسی
- احساس درد هنگام رابطه جنسی
- خونریزی خفیف هنگام رابطه جنسی
- زخم
- عفونت دستگاه ادراری که از بین نمی رود یا بدتر می شود
- خارش واژن
خشکی واژن موجب خجالت خانم ها می شود در نتیجه به راحتی در مورد آن با پزشک یا همسر خود صحبت نمی کنند. با این حال، این شرایط برای بسیاری از خانم ها اتفاق می افتد.
علل خشکی واژن
کاهش سطح استروژن عامل اصلی ایجاد خشکی واژن می باشد. زنان با افزایش سن سطح هورمون استروژن در آن ها کاهش می یابد. این اتفاق باعث پایان دوران قاعدگی و شروع دوران قبل از یائسگی می شود.
با این حال یائسگی تنها شرایطی نیست که در آن سطح استروژن کاهش می یابد. دیگر شرایطی که موجب کاهش سطح استروژن می شوند عبارتند از:
- شیردهی
- سیگار کشیدن
- افسردگی
- استرس بیش از حد
- بیماری های ناشی از سیستم ایمنی از جمله سندروم Sjögren
- زایمان
- ورزش های سخت
- درمان های سرطان از جمله پرتو درمانی رحم، هورمون درمانی یا شیمی درمانی
- جراحی برداشتن تخمدان
برخی از دارو ها نیز می توانند ترشح هات درون بدن را کاهش دهند. دوش واژن نیز می تواند موجب خشکی و تحریک آن شود همچنین برخی از کرم ها و لوسیون ها که برای ناحیه واژن مورد استفاده قرار می گیرند.
چه زمانی به کمک پزشکی نیاز است؟
خشکی واژن به ندرت موجب شرایط پزشکی جدی می شود. اما اگر احساس ناراحتی در این ناحیه بیش از چند روز طول بکشد یا حین رابطه جنسی درد احساس کردید بهتر است که به پزشک مراجعه کنید. اگر این مشکل را درمان نکنید خشکی واژن موجب زخم در بافت های واژن می گردد. اگر شرایط به گونه ای پیش رفت که خونریزی شدید در واژن مشاهده کردید فورا به مراقبت های پزشکی مراجعه کنید.
در حین معاینه پزشک ممکن است که دیواره واژن را بررسی کند. همچنین ممکن است از ترشحات واژن برای اندازه گیری باکتری های مضر نیز نمونه برداری کنند. افزون بر این، در صورتی که در دوران پیش از یائسگی یا دوران یائسگی باشید تست های هورمونی انجام خواهد شد.
خشکی واژن چگونه درمان می شود؟
ممکن است که به کمک داروهای روان کننده که وارد واژن می شوند و آن ناحیه را مرطوب می کنند در مان گردند. این روان کننده ها و کرم های مرطوب کننده pH واژن را تغییر می دهند. زنان باید از روان کننده ها برای واژن خود استفاده کنند.
روان کننده ها باید بر پایه آب باشند. نباید از رایحه، عصاره گیاهی یا رنگ های مصنوعی در آن ها استفاده شده باشد. زیرا این ترکیبات موجب تحریک واژن می گردند. روان کننده هایی از جمله ژل های نفتی و روغن های معدنی می توانند لاتکس کاندوم را تخریب کنند و درنتیجه کنترل بارداری را دچار اختلال کند.
در برخی از موارد پزشک زنان استروژن درمانی را با مصرف قرص، کرم یا حلقه ای که استروژن آزاد می کند توصیه خواهد کرد. کرم ها و حلقه استروژن را به صورت مستقیم به درون بافت آزاد می کنند. قرص ها را بیشتر زمانی که دیگر ناراحتی های یائسگی مانند گر گرفتگی را احساس می کنید تجویز می کنند. چون بیشتر محصولات پوست واژن را تحریک می کنند بسیار مهم است که طبق دستورات و پیشنهاد های پزشک معالج خود رفتار کنید.
چگونه از خشکی واژن جلوگیری کنیم؟
استفاده از مواد تحریک کننده مانند دوش خودداری کنید. از کاندوم هایی که حاوی nonoyxnol-9 یا N-9 می باشند استفاده نکیند. این ترکیبات شیمیایی موجب خشکی واژن می شوند. بسیار مهم است که بدانید عواملی مانند سن و تغییرات ناشی از تولید هورمون ها قابل جلوگیری نمی باشند.
خلاصه
خشکی واژن موجب ناراحتی در ناحیه واژن و رحم می گردد. علل مختلفی برای ایجاد این مشکل وجود دارد. خشکی واژن به ندرت مشکل ساز است و درمان هیا مختلفی برای رفع آن وجود دارد. اما برخی از عوامل را نمی توان از بین برد از جمله افزایش سن.