بسیار نگران کننده است که نیمه های شب از خواب با گریه کودک برخیزید و متوجه شوید که چقدر بدن او داغ است. دماسنج نیز شما را از تب داشتن کودک مطمئن می سازد. کودک دچار تب شده است اما چه باید کرد؟ بسیار مهم است که بدانید چگونه تب کودک خود را کنترل کنید و چه موقع باید از کمک های پزشکی کمک بگیرید.
علائم تب کودک
گریه کودک بیمار
اگرچه با لمس کودک و احساس این که دمای بدن او مانند روزهای عادی نمی باشد می توان نسبت به تب داشتن او شک کرد اما یک روش دقیق نمی باشد. وقتی که شک دارید که کودک دچار تب شده است، دمای بدن کودک را با دماسنج اندازه گیری کنید. اگر دمای معقد کودک بیش از 100.4 درجه فارنهایت یا 38 درجه سلسیوس باشد کودک دچار تب شده است. در اکثر موارد، تب نشان دهنده این است که کودک در حال مبارزه با عفونت می باشد.
تب کردن می تواند موجب حفاظت برخی از افراد در برابر باکتری ها و ویروس ها شود. اگرچه این یک گام اولیه در مبارزه با عفونت می باشد، اما می تواند موجب احساس ناراحتی گردد. ممکن است که احساس کنید که کودک با سرعت بیشتری تنفس می کند.
تب معمولا با علائم زیر همراه است:
- آنفولانزا
- عفونت گوش
- سرما خوردگی
- گلو درد
- عفونت خون، روده و دستگاه ادراری
- مننژیت
- طیف وسیعی از بیماری های ویروسی
- کراپ
- ذات الریه
در صورتی که آب به میزان کافی ننوشند یا استفراغ داشته باشند، تب می تواند موجب کمبود آب بدن کودک شود. کودک کم سن تر سریع تر دچار کم آبی بدن خواهند شد.
نشانه های کم آبی عبارتند از :
- گریه بدون اشک
- دهان خشک
- کمتر پوشک خود را خیس خواهند کرد.
اگرچه کودک ناراحت به نظر می رسد و نمی تواند بخوابد یا غذا بخورد یا بازی کند، بهتر است که کمی صبر کنید تا ببینید که تب به خودی خود از بین می رود یا نه.
چگونه می تواند به کودک تب دار کمک کرد؟
با متخصص کودک صحبت کنید و از او بپرسید که آیا می توان به کودک استامینوفن با ایبوپروفن داد. این داروها درجه حرارت بدن را حداقل 2 یا 3 درجه بعد از 45 دقیقه کاهش خواهند داد. داروساز یا پزشک می تواند دوز صحیح مصرف این دارو ها را با توجه به کودک مشخص کنند. به کودک خود آسپرین ندهید. مطمئن شوید که کودک شما لباس زیادی به تن نداشته باشد و مدام به او مایعات بخورانید. کمبود آب بدن می تواند برای کودک تب دار مضر باشد.
برای آرام کردن کودک از این روش ها استفاده کنید:
- او را به حمام ببرید یا در وان قرار دهید.
- از پنکه خنک کننده استفاده کنید.
- لباس های اضافی را از تنش بیرون بیاورید.
- مایعات زیادی به او بدهید.
بعد از انجام این کارها باز هم دمای بدن کودک را اندازه گیری کنید. مدام این کار را انجام دهید تا متوجه شوید که دمای بدن او کاهش می یابد یا بالا تر می رود. اگر کودک شما شیر خوار است، به او بیشتر شیر بدهید تا مطمئن شوید دچار کمبود آب نمی شود. سعی کنید دمای اتاق کودک را کاهش دهید. از پنکه برای به گردش در آوردن هوای اتاق استفاده کنید.
چه زمانی باید کودک تب دار را به کلنیک برد؟
اگر کودک علائم زیر را دارد سریع با متخصص کودک تماس برقرار کنید:
- استفراغ
- اسهال
- تشنج
- دانه ای قرمز بر روی پوست
- بسیار بیمار به نظر رسیدن کودک، به طور غیر عادی خوابیدن یا بسیار داد و بیداد کردن
اگر نوزاد دچار تب شد چه کنیم؟
اگر کودک شما کمتر از 3 ماهه است ودمای معقد آن را اندازه گیری کردید و بیشتر از 38 درجه سانتی گراد بود حتما به پزشک مراجعه کنید. نوزادهای تازه متولد شده وقتی که بیمار هستند دارای دمای بدن ثابتی نمی باشند. بدین معنی که ممکن است که بسیار سرد شوند به جای گرم شدن. اگر نوزاد تازه متولد شده شما دارای دمای بدن کمتر از 36 درجه سانتی گراد یا 97 درجه فارنهایت می باشد حتما به پزشک مراجعه کنید.
تشنج و تب کودک
گاهی اوقات، نوزادان کمتر از 6 ماه دچار تشنج می شوند که عامل آن تب است. به این نوع تشنج، تشنج تب می گویند و در برخی از خانواده ها معمول است. در بیشتر موارد، تشنج تب در ساعات اولیه تب اتفاق خواهد افتاد. تشنج تب بسیار سریع رخ می دهد و فقط چند ثانیه به طول می انجامد گاهی حتی کمتر از یک دقیقه.
کودک ممکن است قبل از تشنج چشمان خود را بچرخاند و بدن خود را جمع کند. پوست آن ها ممکن است که تیره تر شود. کودک شیر خوار ممکن است به خاطر دلایل بسیار تب کند. پی نیاز است که دمای بدن نوازد خود را مدام اندازه گیری کنید تا از تب داشتن یا نداشتن او باخبر شوید. نوزادان 3 ماهه و بزرگتر که تب خفیفی دارند، با مراقبت در منزل تب آن ها قابل برطرف شدن است البته اگر دیگر علائم نگران کننده در آن ها ظاهر نشود.
نوزادانی که سه ماهه یا کوچکتر هستند، با مشاهده کوچکترین علائم تب در آن ها باید به پزشک مراجعه شود. درحالی که تب به خودی خود خطرناک نیست، اما گاهی موجب ایجاد موقعیت های اورژانسی می شود. نوزادان کوچکتر دلایل بیشتری برای تب کردن دارند که باید به سرعت تحت درمان قرار بگیرند.
تشخیص تب کودک
دمای بدن کودک به طور نرمال نزدیک به 98.6 درجه فارنهایت یا 37 درجه سانتی گراد می باشد. این دما می تواند از صبح تا شب تغییرات اندکی داشته باشد. به طور کلی دمای بدن هنگام بیدار شدن از خواب کمتر می باشد و در نیمه دوم روز بالاتر است. نوزادان زیر 3 ماه که دچار تب شده اند نیاز به مراقبت های پزشکی دارند تا زمانی که مطمئن شوید دیگر خطری آن ها را تهدید نمی کند.
اگر دمای بدن نوزاد به شرح زیر باشد، دچار تب شده است:
- 100.4 درجه فارنهایت یا 38 درجه سانتی گراد یا اگر اندازه گیری دمای معقد بیشتر این مقدار را نشان دهد.
- 99.4 درجه فارنهایت یا 37.4 درجه سانتی گراد یا بیشتر از این مقدار اگر از دیگر روش های اندازه گیری استفاده می کنید.
نوزادانی که بیشتر از 3 ماه سن دارند در صورت داشتن تب خفیف نیاز به مراجعه به پزشک ندارند.
تب کودک در برابر حمله گرمایی
در مواقع بسیار نادر، تب ممکن است با گرمای ناشی از بیماری اشتباه فرض شود. اگر کودک در مکانی بسیار گرم قرار داشته باشد یا تعداد زیادی لباس پوشیده باشد، دچار حمله گرما خواهد شد. حمله گرمایی بر اثر عفونت یا وضعیت های درونی ایجاد نخواهد شد. در عوض، به محیط اطراف نوزاد بر می گردد. دمای بدن کودک ممکن است به طور بسیار خطرناکی تا 40.5 درجه سانتی گراد یا 105 درجه فارنهایت برسد که باید به سرعت کاهش یابد.
روش هایی برای خنک کردن نوزاد:
- آن ها را با آب خنک بشویید.
- از دستگاه خنک کننده هوا کمک بگیرید.
- آن ها را به مکانی خنک تر انتقال دهید.
حمله گرمایی می تواند یک وضعیت اورژانسی باشد، بنابراین بلافاصله بعد از خنک کردن کودک به پزشک مراجعه کنید. تب می تواند ترسناک باشد اما بسیار مهم است که به خاطر بسپارید، همیشه به عنوان یک مشکل نگران کننده نیست. به کودک خود توجه کنید و به دنبال راهی برای درمان آن باشید نه تنها تب او را کاهش دهید. اگر احساس ناآرامی در آن ها می کنید، هر کاری که می تواند به آرامش آن ها کمک کند را انجام دهید. اگر در مورد دمای بدن نوزاد مطمئن نیستید، حتما به پزشک اطفال مراجعه کنید.
چگونه تب کودک را کاهش دهیم؟
اندکی بالا بودن دمای بدن نوزاد بزرگتر از سه ماهه نیاز به مراجعه به پزشک ندارد. ممکن است که قادر به درمان تب او در منزل باشید.
روش های زیر را می توانید دنبال کنید:
استامینوفن
اگر نوزاد شما بیشتر از سه ماه سن دارد می توانید به او مقدار بی خطری استامینوفن کودک بدهید. ایبوپروفن برای نوزادان بیشتر از 6 ماه تجویز می شود. از دستور پزشک درمورد مقدار دوز مصرف دارو پیروی کنید. اگر نوزاد به دلیل تب بی قراری می کند، ممکن است که نیازی به مصرف دارو نباشد. تب های شدید یا دیگر علائمی که موجب بی قراری نوزاد می شود، مراقبت های پزشکی سریع تر جواب خواهد داد.
لباس های نوزاد را بیرون بیاورید
لباس های نازک و کم به نوزاد بپوشانید و از یک روانداز نازک یا پتوی سبک استفاده کنید. بیرون آوردن لباس نوزاد یکی از ساده ترین روش های برای کاهش دمای بدن او می باشد.
دمای اتاق کودک را کاهش دهید
دمای محیط خانه و اتاق کودک را خنک کنید. این کار موجب جلوگیری از افزایش دمای بدن او خواهد شد.
کودک را به حمام ببرید
کودک را با آب ولرم حمام کنید. آب مورد استفاده باید گرم باشد نه داغ. استفاده از آب سرد را فراموش کنید زیرا موجب بالا رفتن دمای بدن نوزاد می شود. بعد از حمام بلافاصله او را خشک کنید و لباس نازک بپوشانید.
مایعات به کودک بدهید
کم آبی یکی از عوامل ایجاد تب می باشد. دادن مایعات به نوزاد ( شیر مادر یا شیر خشک) و مطمئن شدن از این که هنگام گریه اشک می ریزد، دهان مرطوب و خیس کردن پوشک از جمله نشانه های عدم کم آبی بدن کودک است.