احتمال بارداری بعد از زایمان و راه های پیشگیری از آن

زمان مناسب بارداری بعد از زایمان چه موقع است؟ اگر به تازگی فرزندی به دنیا آورده اید، داشتن فرزندی دیگر شاید آخرین چیزی باشد که به ذهن شما خطور کند. در واقع، شما مشتاق هستید که مجدد عادت ماهانه شوید، فقط برای اینکه  اطمینان یابد که باردار نیستید.

باور عموم بر این است که شانس بارداری بلافاصله پس از زایمان کم است. اما این یک باور اشتباه است. یک زن حتی قبل از اولین چرخه قاعدگی خود بعد از زایمان، می تواند دو هفته بعد از تولد فرزندش، باردار شود. در اینجا، در مورد احتمال بارداری بعد از زایمان و چگونگی جلوگیری از بارداری ناخواسته یا پیشگیری به موقع سخن خواهد گفت.

زمان مناسب بارداری بعد از زایمان

حتی اگر زایمان شما طبیعی ( واژینال) باشد یا از طریق سزارین انجام شده باشد، ممکن است در هفته های آغازین پس از زایمان مجددا باردار شوید. دوره تخمک گذاری، هرچند، ممکن است در میان زنان مختلف متفاوت باشد.

اولین چرخه قاعدگی، پس از زایمان ممکن است بدون تخمک گذاری رخ دهد (که به  این معنی است شما ممکن است بدون آزاد سازی تخمک خونریزی داشته باشید. در اواسط چرخه ممکن است لوتئال (جایی که پوشش داخلی رحم قادر به القاء نخواهد بود)، و یا شما ممکن است تخمک گذاری کند بدون آنکه خونریزی داشته باشید. با این حال، احتمال تخمک گذاری زنان در شش هفته اولیه پس از زایمان بسیار کم است.  مخصوصا اگر پس از زایمان با شیر خود فرزندنتان را سیر نمی کنید، شما قابلیت باردار شدن را دارید.

شیردهی و بارداری بعد از زایمان

تغذیه با شیر مادر روشی طبیعی برای  پیشگیری از بارداری است. اگر شما  منحصرل با شیر مادر فرزندتان را سیر کنید، ترشح هورمون جسم زرد  که باعث تخمک گذاری است سرکوب می شود. تغذیه با شیر مادر به صورت مکرر می تواند شروع عادت ماهانه را برای شش هفته اولیه و یا  حتی شش ماه پس از زایمان به تاخیر بیاندازد.

بسیاری از زنان دچار خونریزی یا لکه  می شوند که بعد از  2-3 هفته پس از زایمان کاهش می یابد، این نشانه ی بهبود یافتن محل اتصال جفت به رحم است. در برخی دیگر، عادت ماهانه مادر ممکن است بعد از، از شیر گرفتن نوزاد مجددا بازگردد اما نامنظم است.

بیشتر بدانید: ترومبوسیتوپنی چه علائمی دارد و راه های درمان آن چیست؟

چه مدت زمان باید برای بارداری مجدد پس از زایمان صبر کنید

کنگره آمریکا متخصصان زنان و زایمان (ACOG)، به زوجین توصیه می کند تا به مدت حداقل 18 ماه تا  پنج سال صبر کنند. با این حال، زنان بیش از 35 سال و کسانی که مشکلات باروری دارند می توانند با فاصله کمتری باردار شوند. اگر فکر می کنید که باید دیر یا زود باردار شوید، در مورد برنامه خود با ارائه دهنده مراقبت های مامایی خود و همچنین تعیین بهترین زمان صحبت کنید.

فاصله کافی و مناسب بین حاملگی به شما  اجازه می دهد تا رحم خود را برای بازیابی آماده کنید. همچنین، به بدن، به اندازه کافی زمان جهت دوباره تامین کردن مواد مغذی از دست رفته که مورد نیاز برای حمایت از حاملگی است را می دهد.

باردار شدن قبل از زمان توصیه شده، به ویژه در ظرف شش ماه پس از زایمان، می تواند منجر به عوارض مختلف شود، به خصوص اگر شما به شیوه سزارین زایمان کرده باشید.

خطرات ناشی از بارداری پس از زایمان چیست؟

خطرات ناشی از باردار شدن بلافاصله پس از زایمان شامل موارد زیر است:

– پارگی رحم  به خصوص در زنانی که به صورت   واژینال زایمان می کنند.

– زایمان زودرس

–  کمبود وزن لازم و یا نداشتن سن قانونی برای بارداری

– کم خونی

– انتزاع جفت

– پره اکلامپسی

پیشگیری از بارداری بعد از زایمان

شما می توانید پس از بارداری  از وسائل پیشگیری  استفاده کنید. در اینجا لیستی از قرص های ضد بارداری است که می تواند از احتمال بارداری  پس از زایمان جلوگیری کند:

1- شیردهی  به روش آمنوره (LAM)

مطالعات ثابت می کند که تغذیه با شیر مادر موثرترین و طبیعی ترین روش پس از بارداری است. اما، این روش می تواند در صورتی موثر باشد که:

چرخه قاعدگی شما تا  کمتر از شش ماهگی نوزاد بازنگردد، خصوصا شیردهی، بدون فاصله طولانی بین هر خوراک صورت بگیرد. میزان شکست این روش 0.45٪ است با توجه به شرایطی که ذکر شد.

2- قرص های ضد بارداری کوتاه مدت

اگر شما برنامه دارید که ظرف یک سال پس از زایمان مجددا باردار شوید، پس  قرص های ضدبارداری کوتاه مدت رانتخاب کنید مانند:

قرص ضد بارداری خوراکی (مصرف COCP)

این قرص که ترکیبی از پروژسترون و استروژن است، مانع از تخمک گذاری می شود. این قرص به نظر بدون خطر است، عوارض جانبی کمی دارد و همچنین از خونریزی های شدید جلوگیری می کند. هر بسته حادی 21 قرص است، که باید هر روز در همان زمان و همان مقداری که در نظر گرفته شده، مصرف شود. اگرخواستید  باردار شوید مصرف قرص ها را قطع کنید.

برخی از موارد منع مصرف همراه با قرص های پیشگیری از بارداری به علت ایجاد اختلال هورمونی آورده شده است. توصیه می شود که  با ماما در مورد اینکه آیا بارداری هورمونی برای شما مناسب است یا خیر، صحبت کنید.

تنها قرص پروژسترون (POP)

این قرص های ضد بارداری تنها حاوی پروژسترون هستند. قرص POP  با ضخیم کردن مخاط دهانه رحم از ورود اسپرم به دستگاه تناسلی زن جلوگیری می کند. همچنین، این قرص  احتمال القاء را با نازک شدن مخاط رحم کاهش می دهد. اگر  استفادا از این قرص به درستی انجام شود، می تواند 99٪ موثر باشد.

این قرص ها هر روز در همان زمان مقرر، از فعالیت جنسی شما، باید مصرف شود، همچنین می تواند موجب نامنظم شدن عادت ماهانه شود.

پچ های پیشگیری از بارداری

آن را در قالب یک پچ می آید و در ترکیب به مصرف COCP مشابه است. این پچ ترانس درمال، زمانیکه به پوست اعمال می شود، موجب آزاد سازی هورمون  استروژن و پروژسترون به بدن می شود. مانند قرص های ضد بارداری، کاربرد  پچ پیشگیری، از طریق جلوگیری از تخمک گذاری، ضخامت مخاط دهانه رحم و نازک شدن مخاط رحم است.

استفاده از پچ های پیشگیری از بارداری راحت تر از قرص است و هنگامی که به درستی استفاده شود بیش از 99٪ موثر است.

روش های جلوگیری از بارداری بعد از زایمان

روش های جلوگیری تواند شامل استفاده از کاندوم های  مردانه یا زنانه باشد که  موجب جلوگیری از ورود اسپرم به رحم می شود. استفاده از  آنها بی خطر است و تاثیری بر باروری هم نمی گذارد. تنها نگرانی این است که این وسیله  ضد بارداری مثل بقیه قابل اعتماد نیست.

 وسائل  ضد بارداری طولانی مدت

اگر شما  به داشتن فرزند دیگری  تا زمان  دو تا سه سالگی فرزندنتان فکر نمی کنید پس از این وسائل ضد بارداری استفاده کنید.

 تزریق پیشگیری از بارداری

تزریق بارداری در واقع تزریق پروژسترون است که  تخمک گذاری را مهار می کند. این نیز به عنوان (Depot Medroxyprogesterone Acetate depo shot) شناخته می شود و تزریق هر 12 هفته یکبار انجام می شود.

اگر می خواهید باردار شوید، چند ماه دست نگه دارید (معمولا هشت ماه و یا یک سال)، چون بدن نیاز به یک زمان طولانی به بیرون آمدن از اثر این پیشگیری از بارداری دارد.

تزریق می تواند موجب عادت های ماهیانه نامنظم و از دست دادن تراکم استخوان در طی زمان شود.

ایمپلنت ( کاشت) پیشگیری از بارداری

ایمپلنت یک لوله کوچک و انعطاف پذیر است که در زیر پوست بر روی بازوی شما قرار داده می شود و به آرامی شروع به  آزادسازی پروژسترون به بدن جهت جلوگیری از تخمک گذاری می کند‌. همچنین ضخامت مخاط دهانه رحم و علل نازک شدن مخاط رحم است. ایمپلنت به مدت سه سال اثر می کند و بیش از 99٪ موثر است اگر به درستی کاشته شود.

عمل کاشت باید توسط یک دکتر، پرستار یا یک متخصص آموزش دیده انجام شود. عادت های ماهیانه نامنظم یکی از معایب آن است.

IUD (دستگاه داخل رحمی)

آی یو دی یک دستگاه T شکل است که در  رحم قرار داده می شود تا از رسیدن اسپرم  به تخمک جلوگیری کند. اگر در هر فرصتی اسپرم خود را به  تخمک برساند، پس از آن این دستگاه از القاء تخمک بر روی دیواره رحم جلوگیری می کند. آی یو دی می تواند یک IUD مس یا IUD هورمونی باشد. این روش پیشگیری از بارداری در 99٪ موارد موثر است و می تواند شش هفته پس از زایمان در رحم قرار داده شود. IUD تا سال ده کار می کند.

به طور کلی IUD تنها ۱ درصد ریسک و احتمال عفونت رحم دارد که در حدود ۱ نفر در ۱۰۰۰ نفر رخ می دهد. خونریزی شدید و یا به ندرت واکنش های آلرژیک از عوارض دستگاه مسی است، در حالی که IUD هورمونی می تواند باعث خونریزی نامنظم و یا روشن شود.

شما می توانید استفاده و مصرف وسائل جلوگیری را هنگامی که احساس آمادگی جهت بارداری کردید متوقف کنید. در مورد زمان مناسب بارداری با دکتر خود صحبت کنید. از آنجا که بدن در هنگام زایمان تحت فشار و  استرس شدیدی قرار می گیرد ،بسیار مهم است که به  آن زمان مناسب جهت به دست آوردن نیرو و ثبات برای  بارداری مجدد بدهید.

اگر شما می خواهید به زودی پس از زایمان رابطه جنسی برقرار کنید اما بدون خطر و ریسک باردار شدن، از یک روش کنترل بارداری متناسب خودتان استفاده کنید.