فواید و عوارض چای سبز چیست؟ + ارزش غذایی آن

چای سبز یک گیاه بومی چین و هند است و به دلیل دارا بودن فواید سلامتی بسیار، قرنهاست که در سطح جهانی مورد استقبال قرار گرفته و مصرف می شود. چای پرمصرف ترین نوشیدنی جهان پس از آب است، با این حال 78 درصد از چای مصرفی در سراسر جهان چای سیاه است و تنها 20 درصد آن را چای سبز تشکیل می دهد. چای سبز از برگ های اکسید نشده تهیه می شود و یکی از انواع چای هایی می باشد که به میزان بسیار کمی فرآوری شده است. بنابراین سرشار از آنتی اکسیدان ها و پلی فنول های مفید است.

مزایای سلامتی چای سبز

چای سبز، در طب سنتی چینی و هندی برای کنترل خونریزی و بهبود زخم ها، کمک به هضم غذا، بهبود سلامت قلب و روان و تنظیم دمای بدن مورد استفاده قرار گرفته است. مطالعات اخیر نشان داده اند که چای سبز به طور بالقوه تاثیرات مثبت فراوانی بر بدن، از کاهش وزن گرفته تا اختلالات کبدی، دیابت نوع 2 و بیماری آلزایمر دارد. به طور کلی، مزایای سلامتی چای سبز را می توان به گروه های زیر دسته بندی کرد:

چای سبز و پیشگیری از سرطان

طبق تحقیقات موسسه ملی سرطان، مشخص شده که پلی فنول های موجود در چای سبز، سبب کاهش رشد تومور در مطالعات آزمایشگاهی شده است. همچنین چای سبز ممکن است از شما در برابر صدمات ناشی از اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظ کند. در کشورهایی که میزان مصرف چای سبز، در آن ها زیاد است، میزان ابتلای مردم به انواع سرطان ها نسبت به سایر کشورها پایین تر است. اما نمی توان با اطمینان گفت که چای سبز از بروز سرطان جلوگیری می کند. برخی از مطالعات همچنین تاثیرات مثبت چای سبز بر انواع سرطان های زیر را نشان داده اند:

• سرطان پستان
• سرطان مثانه
• سرطان تخمدان
• سرطان روده
• سرطان مری
• سرطان ریه
• سرطان پروستات
• سرطان پوست
• سرطان معده

محققان بر این باورند که سطح بالای پلی فنول های موجود در چای سبز، به از بین بردن سلول های سرطانی کمک کرده و از رشد آنها جلوگیری می کند.

چای سبز و فواید آن برای قلب

یک مطالعه در سال 2006 نشان داد که مصرف چای سبز، مزایای فراوانی برای قلب دارد و از میزان مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی و عروقی می کاهد. در سال 1994 یک مطالعه 11 ساله بر روی 40000 شرکت کننده ژاپنی بین 40 تا 79 سال انجام شد. در این مطالعه مشخص شد که خطر ابتلا به مرگ و میر در اثر بیماری های قلبی و عروقی در افرادی که حداقل 5 فنجان چای سبز در روز می نوشند، نسبت به سایر افراد که به میزان کمتری چای سبز مصرف می کنند، به میزان قابل توجهی در آنها کاهش یافته است.

چای سبز و تاثیر آن بر کاهش کلسترول

تجزیه و تحلیل مطالعات انجام شده بر روی فواید چای سبز نشان می دهند که مصرف این نوشیدنی با کاهش قابل توجهی در کلسترول کل و کلسترول LD یا بد همراه است.

تاثیر نوشیدن چای سبز بر کاهش سکته مغزی

مطالعات نشان می دهند که نوشیدن منظم چای سبز با کاهش خطر سکته مغزی در ارتباط است. مطالعات انجام شده به منظور کاهش خطر سکته مغزی از طریق تغییر در شیوه زندگی، نشان می دهند که برای کمک به کاهش این خطر می توانید نوشیدن روزانه چای سبز را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

چای سبز برای دیابت نوع 2

مطالعات مربوط به ارتباط بین نوشیدن این چای و دیابت با یکدیگر مغایرت دارند. برخی از آن ها نشان داده اند که  نوشیدن این دمنوش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می دهد. در حالی که مطالعات دیگر ارتباط بین مصرف چای سبز و دیابت را مشخص نکرده اند.

تاثیرات این نوع چای بر کاهش وزن

مطالعات نشان می دهند که چای سبز، ممکن است به کاهش وزن در بزرگسالان مبتلا به اضافه وزن و چاقی کمک کند.

مبارزه با بیماری های التهابی پوست

مطالعات نشان می دهند که این دمنوش می تواند نوعی درمان جدید برای اختلالات پوستی از جمله پسوریازیس و شوره سر باشد. محققان تاثیر نوشیدن چای سبز را بر لکه های پوستی خشک، قرمز و پوسته پوسته شده ناشی از التهاب و تولید بیش از حد سلول های پوستی مورد بررسی قرار داده اند. در افراد تحت درمان با چای سبز، رشد سلول های پوستی کندتر شده و ژن هایی که چرخه های زندگی سلول ها را تنظیم می کنند، تحت کنترل درآمده اند.

تاثیرات نوشیدنی چای سبز بر حافظه

تحقیقات نشان می دهند که چای سبزی می تواند عملکردهای شناختی مغز شما به ویژه حافظه کاری را تقویت کند. یافته های این تیم تحقیقات حاکی از آن است که چای سبز در درمان اختلالات شناختی مرتبط با اختلالات عصبی روانی مانند زوال عقل، می تواند امیدوار کننده باشد.

چای سبز و آلزایمر

در مطالعه ای که در سال 2011 منتشر شد، محققان تاثیر یکی از مولفه های چای سبز، به نام CAGTE  را برای پی بردن به اینکه این پروتئین پس از هضم چه تاثیری بر بیماری آلزایمر دارد، مورد آزمایش قرار دادند. این تحقیقات نشان می دهند که نوشیدن چای سبز ممکن است به کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر کمک کند.

علاوه بر این، مطالعات دیگر نشان داده اند که این دمنوش ممکن است در جلوگیری از حفره های دندانی، استرس و خستگی مزمن، درمان شرایط پوستی و بهبود آرتریت از طریق کاهش التهاب مفید باشد.

ارزش غذایی چای سبز

چای سبز دم کرده شیرین نشده، یک نوشیدنی با کالری صفر است. کافئین موجود در یک فنجان چای بسته به طول مدت مصرف و میزان چای مصرف شده، متفاوت است. به طور کلی چای سبز حاوی مقدار نسبتاً کمتری کافئین در مقایسه با چای سیاه است. چای سبز، یکی از سالم ترین نوشیدنی های جهان به شمار می رود و نسبت به سایر چای ها از آنتی اکسیدان بیشتری برخوردار است. مواد شیمیایی طبیعی به نام پلی فنول ها موجود در چای سبز، همان چیزی هستند که تصور می شود اثرات ضد التهابی و ضد سرطانی را فراهم می آورد.

اثرات جانبی نوشیدن چای سبز

در حالی که نوشیدن چای برای بیشتر بزرگسالان بی خطر محسوب می شود، اما ممکن است چندین عارضه جانبی با خود به همراه داشته باشند. مصرف مقادیر متوسط چای سبز، می تواند از بسیاری از عوارض جانبی آن جلوگیری کند. بسیاری از این عوارض تنها در صورت مصرف مقادیر بالای چای سبز رخ می دهند. کافئین ترکیب اصلی موجود در این دمنوش است که سبب ایجاد واکنش در بین افراد حساس می شود. بنابراین شناخت این نکته که عوارض جانبی چای سبز، ناشی از کافئین موجود در آن است، بسیار مهم می باشد.

برخی از عوارض جانبی نوشیدن این چای شامل موارد زیر هستند:

ایجاد مشکلات معده

نوشیدن چای سبز غلیظ یا نوشیدن با معده خالی ممکن است سبب سوزش معده شود. این دمنوش حاوی تانن هایی است که می توانند میزان اسید معده شما را افزایش دهند. اسید اضافی می تواند منجر به مشکلات گوارشی از جمله یبوست، رفلاکس اسید و حالت تهوع شود. دم کردن چای سبز با استفاده از آب بسیار داغ می تواند این عوارض جانبی را تشدید کند. بهتر است چای سبز خود را با آبی با دمای 160 تا 180 درجه فارنهایت دم کنید.

علاوه بر این، نوشیدن مقادیر فراوان چای سبز، می تواند باعث ایجاد اسهال شود. کافئین یک اثر ملین کنندگی دارد و این باعث تحریک عضلات روده بزرگ می شود. اگر شما از سندروم روده تحریک پذیر رنج می برید، از نوشیدن چای سبز خودداری کنید.

برای جلوگیری از ایجاد این عوارض جانبی بهتر است این دمنوش را با معده خالی ننوشید. همچنین اگر شما مبتلا به زخم معده یا ریفلاکس اسید هستید، از نوشیدن چای سبز خودداری کنید. زیرا می تواند باعث افزایش اسیدیته شود.

ایجاد سردرد

چای سبز، به دلیل محتوای کافئین خود، می تواند باعث ایجاد سردرد در برخی افراد شود. افرادی که از بیماری میگرن رنج می برند، می توانند گهگاهی چای سبز، مصرف کنند. با این حال اگر شما از سردردهای روزمره رنج می برید، باید از مصرف آن خودداری کنید. علاوه بر این، در صورت حساسیت به کافئین نیز مصرف چای سبز، توصیه نمی شود.

کم خونی و کمبود آهن

چای سبز، حاوی آنتی اکسیدان هایی است که مانع جذب آهن در بدن می شوند. یک متاآنالیز نشان داده است که این عارضه جانبی برای افرادی که از کم خونی یا سایر بیماری های مرتبط با فقر آهن رنج می برند، می تواند خطرناک باشد. برای جلوگیری از این مشکل می توانید به چای خود لیمو اضافه کنید. ویتامین C موجود در لیمو باعث جذب آهن می شود و این عارضه این دمنوش را خنثی می کند. همچنین شما می توانید چای سبز را یک ساعت قبل یا بعد از غذا مصرف کنید. این به بدن شما فرصت می دهد که آهن را بدون مهار ناشی از تانن ها جذب کند.

حالت تهوع و استفراغ

نوشیدن مقادیر فراوان چای سبز، می تواند منجر به حالت تهوع و استفراغ شود. این به این دلیل است که چای سبز، حاوی تانن هایی است که به دلیل نحوه اتصال پروتئین ها در روده به حالت تهوع و یبوست مرتبط هستند. برای جلوگیری از ایجاد این مشکل مصرف این دمنوش را به 1 یا 2 فنجان در روز محدود کنید.

سرگیجه و تشنج

کافئین موجود در چای سبز، سبب می شود که در صورت مصرف مقادیر فراوان آن، احساس سرگیجه یا تشنج کنید. کافئین سبب کاهش جریان خون به مغز و سیستم عصبی مرکزی و در نتیجه بیماری حرکتی می شود. در موارد نادر مصرف این دمنوش می تواند منجر به تشنج یا گیجی شود. در برخی موارد مصرف چای سبز همچنین می تواند وز وز گوش را افزایش دهد همانطور که گفته شد بیشتر این عوارض جانبی بسیار نادر هستند و تنها در صورت مصرف مقادیر فراوان چای سبز ایجاد می شوند.

اختلالات خونریزی

در موارد نادر چای سبز، می تواند باعث اختلالات خونریزی شود. ترکیبات موجود در چای سبز میزان فیبرینوژن را کاهش می دهد. فیبرینوژن پروتئینی است که به لخته شدن خون کمک می کند. چای سبز، همچنین از اکسیداسیون اسیدهای چرب جلوگیری می کند. اگر شما از اختلال لخته شدن خون رنج می برید، از نوشیدن این دمنوش خودداری کنید.

ضربان قلب و فشار خون نامنظم

مصرف چای سبز، می تواند فشار خون بالا را افزایش دهد و در صورت ابتلا به بیماری قلبی، آن را به نوشیدنی خطرناک تبدیل کند. این یک عارضه جانبی نادر است. در حالی که تحقیقات نشان می دهند نوشیدن چای می تواند به کاهش فشار خون کمک کند، برخی از مطالعات نشان داده اند که این نوع چای در واقع فشار خون را بالا می برد. همچنین مطالعات دیگر نشان می دهند که نوشیدن چای سبز، ممکن است با برخی داروهای فشار خون از جمله کورگارد تداخل داشته باشد. اگر شما از بیماری قلبی رنج می برید، قبل از مصرف این نوع چای با پزشک مشورت کنید.