بیوپسی آندومتر چیست؟ گاهی پزشک برای برداشتن نمونه کوچکی از بافت دیواره رحم (اندومتریوم)، بیوپسی آندومتر را انجام می دهد. این بافت آندومتر زیر میکروسکوپ بررسی می شود تا وجود سلول های غیرعادی در آن بررسی شود. پزشک می تواند تاثیر هورمون ها روی اندومتریوم را بررسی کند.
در چه شرایطی به بیوپسی آندومتر نیاز است؟
پزشک در صورت وجود موارد زیر انجام بیوپسی آندومتر را توصیه می کند:
- خونریزی غیرعادی قاعدگی
- خونریزی پس از یائسگی
- عدم خونریزی رحم
نتیجه بیوپسی (نمونه برداری) ممکن است که نشان دهنده تغییرات سلولی مربوط به هورمون ها یا وجود بافت غیر عادی (همچون فیبروئید یا پولیپ) باشد. این موارد می توانند سبب خونریزی غیر عادی شوند. در برخی شرایط، پزشک از بیوپسی آندومتر برای بررسی عفونت رحم (همچون اندومتریت) استفاده می کند. گاهی پزشک برای بررسی تاثیر هورمون تراپی یا یافتن سلول های غیر عادی و سرطان از بیوپسی آندومتر استفاده می کند. سرطان آندومتر رایج ترین سرطان اندام تناسلی در بین زنان است. برای آزمایش و درمان ناباروری (ناتوانی در باردار شدن) از بیوپسی آندومتر استفاده نمی شود. گاهی نیز پزشک برای انجام بیوپسی آندومتر دلایل دیگری دارد.
خطرات بیوپسی آندومتر چه هستند؟
برخی از عوارض جانبی بیوپسی آندومتر عبارتند از:
- خونریزی
- عفونت مربوط به لگن
- سوراخ شدن دیواره رحم با ابزار بیوپسی (که وقوع آن نادر است).
اگر نسبت به برخی داروها، ید یا لاتکس حساس هستید یا به آن ها آلرژی دارید، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید. اگر باردارید یا احتمال می دهید که باردارید پزشک را در جریان بگذارید. بیوپسی آندومتر در طول بارداری می تواند منجر به سقط جنین شود. با توجه به شرایط تان احتمال بروز سایر خطرات نیز وجود دارد. قبل از انجام این پروسه، درباره نگرانی هایتان با پزشک مشورت کنید.
موارد خاصی که سبب تداخل در بیوپسی آندومتر می شوند، عبارتند از:
- عفونت واژن یا دهانه رحم
- بیماری التهابی لگن
- سرطان دهانه رحم
چگونه برای انجام بیوپسی آندومتر آماده شوم؟
- پزشک این فرآیند را برای شما توضیح خواهد داد و می توانید در این حین از او سوال بپرسید.
- گاهی نیاز است که یک فرم رضایت نامه را امضا کنید تا با انجام این پروسه موافقت کنید. این فرم را با دقت بخوانید و اگر چیزی واضح نیست درباره آن سوال بپرسید.
- به طور کلی به آمادگی خاصی برای انجام این پروسه نیاز نیست. اما ممکن است که پزشک پیشنهاد دهد ۳۰ دقیقه قبل از انجام آن داروی مسکن مصرف کنید.
- اگر باردارید یا احتمال می دهید که باردار باشید این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
- اگر نسبت به برخی داروها، ید، لاتکس یا بیهوشی حساس هستید یا به آن ها آلرژی دارید این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
- درباره تمام داروهای مصرفی تان (تجویزی و بدون نیاز به تجویز) و مکمل های گیاهی که مصرف می کنید پزشک را در جریان قرار دهید.
- اگر سابقه اختلالات خونریزی دارید یا اگر داروی رقیق کننده خون (داروی ضد انعقاد خون)، آسپرین یا سایر داروها را مصرف می کنید که روی لخته شدن خون تاثیر می گذارند، پزشک را در جریان قرار دهید. ممکن است نیاز باشد که قبل از انجام این پروسه مصرف این داروها را قطع کنید.
- گاهی پزشک از شما می خواهد که چرخه قاعدگی تان را ثبت کنید. در این صورت در زمان خاصی از این چرخه، نمونه برداری انجام می شود.
- قبل از این پروسه پزشک به شما داروی مسکن خواهد داد پس بهتر است با کسی هماهنگ کنید که بعد از آن شما را به خانه برساند.
- بسته به شرایطتان ممکن است که به آمادگی های بیشتری نیاز باشد.
در طول پروسه نمونه برداری آندومتر چه اتفاقاتی می افتد؟
بیوپسی آندومتر در مطب پزشک، به صورت سرپایی یا در بیمارستان انجام می شود. این فرآیند می تواند با توجه به شرایطتان و تصمیم پزشک متفاوت باشد. به طور کلی انجام بیوپسی آندومتر شامل این مراحل است:
۱_ پزشک از شما می خواهد که لباس هایتان را از کمر به پایین در بیاورید و روپوش مخصوص بیمارستان را بپوشید.
۲_ ممکن است پزشک از شما بخواهد که قبل از انجام این پروسه مثانه تان را خالی کنید.
۳_ باید روی یک میز مخصوص دراز بکشید و پاهای خود را به نحوی قرار دهید که نمونه برداری ممکن باشد.
۴_ پزشک ابزاری به نام اسپکولوم را در واژن قرار می دهد تا دیواره های واژن را جدا کند و بتواند دهانه رحم را ببیند.
۵_ ممکن است که پزشک دهانه رحم را با محلول ضد عفونی تمیز کند.
۶_ پزشک با یک سرنگ کوچک دارویی را تزریق می کند تا محل مربوطه را بیحس کند. گاهی نیز از اسپری بی حسی روی دهانه رحم استفاده می کنند.
۷_ سپس از یک انبر مخصوص برای ثابت نگه داشتن دهانه رحم جهت نمونه برداری استفاده می کنند. ممکن است که هنگام استفاده از آن دچار گرفتگی عضلات شوید.
۸_ گاهی پزشک از سایر ابزار پزشکی در ورودی دهانه رحم استفاده می کند تا طول رحم را بررسی و موقعیت نمونه برداری را پیدا کند. این عمل هم ممکن است که باعث گرفتگی عضلات شود. سپس این ابزار برداشته می شوند.
۹_ پزشک از یک ابزار باریک پزشکی به نام کاتتر در ورودی دهانه رحم استفاده می کند. کاتتر لوله کوچک تری درون خود دارد. پزشک با عقب کشیدن لوله درونی حالت مکشی در انتهای کاتتر ایجاد می کند. سپس به آرامی نوک کاتتر را حرکت می دهد تا از بافت ها نمونه برداری کند. این وضعیت نیز می تواند سبب گرفتگی عضلات شود.
۱۰_ محل و میزان بافت برداشته شده به دلیل انجام بیوپسی آندومتر بستگی دارد.
۱۱_ پزشک کاتتر و اسپکولوم را بر می دارد، آن ها را در محفظه نگهداری قرار می دهد و آن ها را برای بررسی به آزمایشگاه می فرستد.
پس از انجام بیوپسی آندومتر چه اتفاقی می افتد؟
پس از این پروسه ممکن است نیاز باشد که چند دقیقه استراحت کنید و سپس به خانه برگردید. اگر از مسکن برای شما استفاده شده، کسی باید شما را به خانه برگرداند. به علت وجود احتمال خونریزی بهتر است که از نوار بهداشتی استفاده کنید. گرفتگی خفیف عضلات و مشاهده لکه یا خونریزی جزئی واژینال تا چند روز پس از انجام این پروسه عادی است. به میزان توصیه شده توسط پزشک از مسکن استفاده کنید. آسپرین یا سایر داروهای مشابه احتمال خونریزی را افزایش می دهند. پس تنها به میزان تجویز شده از آن ها استفاده کنید. تا ۲ الی ۳ روز پس از بیوپسی آندومتر یا تا زمانی که پزشک توصیه کرده دوش نگیرید، از تامپون استفاده نکنید و رابطه جنسی نداشته باشید. بعد از انجام بیوپسی آندومتر در انجام برخی از فعالیت ها همچون بلند کردن اجسام سنگین یا فعالیت شدید، محدودیت ایجاد می شود. می توانید برنامه غذایی عادی خود را دنبال کنید مگر این که پزشک توصیه دیگری کرده باشد. پزشک به شما خواهد گفت که چه زمانی باید برای درمان یا مراقبت بیشتر مراجعه کنید.
در صورت داشتن موارد زیر پزشک را در جریان قرار دهید:
- اگر خونریزی شدید دارید یا تا ۲ روز پس از انجام این پروسه خونریزی دارید.
- ترشحات واژینال
- تب و لرز
- دل درد شدید
پزشک با توجه به شرایط تان، پس از انجام این پروسه دستورالعمل هایی را در اختیارتان قرار خواهد داد.
نتایج بیوپسی آندومتر چه چیزی را نشان خواهند داد؟
نتایج بیوپسی آندومتر هنگامی که هیچ سلول غیرعادی یا سرطانی وجود نداشته باشد، نرمال نشان داده می شوند. هنگام وجود این موارد نتیجه بیوپسی آندومتر غیرعادی تلقی می شود:
- هنگامی که یک رشد خوش خیم و غیر سرطانی وجود دارد.
- اگر ضخیم شدن اندومتریوم (که به آن هایپرپلازی آندومتر هم می گویند) وجود داشته باشد.
- اگر سلول های سرطانی وجود داشته باشند.
پیشگیری
با غربالگری منظم برای یافتن سلول های پیش سرطانی و درمان آن ها و دریافت واکسن HPV، می توان از سرطان دهانه رحم پیشگیری کرد. نقش واکسن HPV توسط سازمان غذا و دارو (FDA) در ایالات متحده آمریکا در پیشگیری از سرطان دهانه رحم ناشی از HPV تایید شده است. واکسن گارداسیل ۹ در پیشگیری از عفونت ناشی از HPV16، HPV18 و ۵ نوع HPV مربوط به سرطان موثر است. واکسن سرواریکس و گارداسیل در گذشته در ایالات متحده آمریکا استفاده می شدند که هر دوی آن ها دیگر در آن جا استفاده نمی شوند اما ممکن است که هنوز هم در سایر کشورها استفاده شوند.
برای پیشگیری از وقوع سرطان دهانه رحم پیشنهاد می شود که دختران واکسن HPV دریافت کنند. درباره برنامه درست واکسیناسیون با پزشک صحبت کنید چون برنامه درست درمانی با توجه به عواملی همچون سن و دسترسی به واکسیناسیون متفاوت است.
اقدامات دیگر که می توانید برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم انجام دهید عبارتند از:
- اولین رابطه جنسی را تا اواخر نوجوانی یا سنین بالاتر به تاخیر بیندازید.
- تنها یک شریک جنسی داشته باشید.
- با استفاده از کاندوم و سد دهانی رابطه جنسی بدون خطری داشته باشید.
- با افرادی که شریک های جنسی زیادی داشته اند رابطه جنسی نداشته باشید.
- با افرادی که مبتلا به زگیل تناسلی یا سایر بیماری ها هستند رابطه جنسی نداشته باشید.
- سیگار را ترک کنید.