آیا درد معده شما می تواند یک علامت هشدار دهنده دیورتیکولیت باشد؟ اگر بالای 40 سال سن دارید، احتمال آن وجود دارد. دیورتیکولیت نوعی کولیت- یک بیماری التهابی روده (IBD) است که اگر به سرعت تشخیص داده نشود و بعد از آن درمان شود، می تواند مشکلی جدی باشد و نیاز به عمل جراحی دارد.این عارضه زمانی اتفاق می افتد که ساختارهای کوچک، کیسه ای مانند دیورتیکول در دستگاه گوارش شکل می گیرد (در این محل به آنها دیورتیکولوز گفته می شود) و آلوده یا ملتهب می شوند.
شیوع دیورتیکولیت چیست؟
در حالی که شکل گیری دیورتیکولوز بی ضرراست و معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی کند، تحقیقات نشان می دهد که حدود 5 درصد از مبتلایان به دیورتیکولوز به دیورتیکولیت مبتلا می شوند. باهمین حال، حدود 200000 نفر در ایالات متحده هر سال برای معالجه دیورتیکولیت به بیمارستان مراجعه می کنند.
شایع ترین علل دیورتیکولیت چیست؟
دیورتیکول وقتی تشکیل می شود که لایه داخلی و نرم بافت روده از لایه بیرونی و عضلانی عبور کند و یک برآمدگی یا ساختارهای کیسه مانند به اندازه شن ایجاد کند. این اتفاق اغلب در جایی رخ می دهد که ماهیچه های روده ضعیف ترین، به ویژه در روده بزرگ حلقوی هستند.
هنوز مشخص نیست که چرا دیورتیکول شکل می گیرد، اما تحقیقات نشان می دهد که آنها با این موارد ارتباط دارند:
- چاق بودن: داشتن یک شاخص توده بدنی (BMI) 30 یا بیشتر بدان معنی است که شما چاق هستید.
- خوردن گوشت قرمز بیش از حد: هیچ قانونی در مورد میزان گوشت قرمز بیش از حد وجود ندارد، اما به طور کلی متخصصان رژیم غذایی توصیه می کنند که در صورت امکان از منابع کم چربی گوشت (مانند ماهی، بوقلمون و مرغ بدون پوست) استفاده کنند.
- ورزش نکردن منظم: هر هفته 150 دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط (مانند پیاده روی سریع) انجام دهید.
چرا دیورتیکول به این بیماری تبدیل می شود؟
پزشکان و محققان هنوز مطمئن نیستند که چه عواملی باعث التهاب مجرای روده یا عفونت می شود، اما چندین دلیل احتمالی را شناسایی کرده اند. بیشترین نظریه پذیرفته شده این است که افزایش فشار در روده بزرگ، ناشی از یبوست یا سایر مشکلات گوارشی، می تواند منجر به پارگی در دیواره دیورتیکول شود. باکتری ها یا مواد سخت مدفوع موجود در روده می توانند در مجرای روده قرار گیرند و باعث التهاب و عفونت شوند.
آیا خوردن آجیل و دانه ها می تواند خطر ابتلا به دیورتیکولیت را افزایش دهد؟
این تئوری توضیح می دهد که چرا ده ها سال پزشکان به افراد مبتلا به دیورتیکولوز (وجود دیورتیکولوز) توصیه می کردند که آجیل، دانه یا پاپ کورن نخورند، به اعتقاد آنها این امر می تواند باعث باز شدن دیورتیکول ها شود و منجر به شعله ور شدن دیورتیکولیت شود.
اما تحقیقات هرگز ثابت نکرده است که خوردن این خوراکی ها خطر ابتلا به دیورتیکولیت را افزایش می دهد، بنابراین پزشکان دیگر به بیماران خود هشدار نمی دهند که از چنین غذاهایی دور باشند.
عوامل خطر غیرغذایی مرتبط با دیورتیکولیت
عواملی که احتمال ابتلا به دیورتیکولیت را افزایش می دهد عبارتند از:
- سالخوردگی
- کاهش سطح سروتونین در مغز
- ژنتیک
- چاقی
- عدم ورزش
- سیگار کشیدن
چندین دارو با افزایش خطر دیورتیکولیت همراه هستند، از جمله:
- استروئیدها
- مواد مخدر
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
آیا رژیم غذایی با فیبر کم می تواند باعث ایجاد دیورتیکول شود؟
تحقیقات نشان می دهد که پیوند بین خوردن رژیم غذایی با فیبر کم و افزایش خطر ابتلا به دیورتیکولیت به همین سادگی است – پیوندی بدون رابطه علّی، حداقل در حال حاضر. دانشمندان از مدتها قبل معتقد بودندکه عدم خوردن فیبر کافی می تواند خطر دیورتیکولوز را افزایش دهد، اما تحقیقات در سال 2013 نشان می دهد که لزوماً اینگونه نیست. گفته می شود، رژیم غذایی پر فیبر یکی از اصلی ترین روش های درمان دیورتیکولیت است.
علائم این بیماری چیست و چگونه این نوع کولیت تشخیص داده می شود؟
در حالی که دیورتیکولیوز علائمی را نشان نمی دهد، علائم هشدار دهنده واضح از دیورتیکولیت وجود دارد. این موارد عبارتند از:
- درد شکم یا حساسیت به پوست
- تغییر در عادات روده
- تب
- لرز
- تهوع و استفراغ
- تکرر ادرار
- از دست دادن اشتها
- یبوست
- اسهال
- نفخ
- خونریزی از رکتوم
اگرچه برخی از این علائم با سایر مشکلات دستگاه گوارش از جمله زخم های پپتیک و سندرم روده تحریک پذیر (IBS) همپوشانی دارند، در صورت داشتن هر یک از این علائم و عوامل خطر فوق الذکر برای شما کاربرد دارد.
احساس درد دیورتیکولیت چیست؟
شایعترین علامت دیورتیکولیت درد شدید در قسمت تحتانی سمت چپ شکم است. این مربوط به محل قرارگیری روده بزرگ است (اگرچه این بیماری همچنین می تواند باعث ایجاد درد در ناحیه تحتانی شکم شود).
درد دیورتیکولیت ممکن است به طور ناگهانی و شدید به وجود بیاید، یا ممکن است در طی یک روز شدت آن افزایش یابد. همچنین می تواند در شدت نوسان داشته باشد.
درنهایت، میزان دردی که از شعله ور شدن دیورتیکولیت رنج می برید بستگی به شدت عفونت شما و اینکه آیا در مناطق دیگر بدن شما گسترش یافته است
آیا خونریزی دیورتیکال نشانه این بیماری یا چیز دیگری است؟
حدود 20 درصد از مبتلایان به دیورتیکولوز عوارض ایجاد می کنند و یکی از این عوارض خونریزی رکتوم است که این امر در صورت آسیب دیدن رگ های خونی کوچک در نزدیکی دیورتیکول رخ می دهد.
خونریزی رکتوم شدید است و حتی ممکن است نیاز به برداشتن روده بزرگ باشد، جایی که بخشی از روده بزرگ شما خارج شده و انتهای باقی مانده به هم وصل می شوند. هنگامی که انتها به هم وصل نشوند، ممکن است نیاز به یک کولوستومی موقت داشته باشید.
شما می دانید که خونریزی رکتوم دارید اگر خون را به رنگ قرمز در مدفوع خود مشاهده می کنید. علائم خونریزی دیورتیکولار شامل سردرد و سرگیجه است.
در برخی موارد نادر، خونریزی دیورتیکولیک می تواند بسیار شدید باشد، عارضه ای که به عنوان خونریزی دیورتیکولی شناخته می شود. در موارد دیگر، خونریزی روده می تواند نشانه خونریزی داخلی یا سرطان روده بزرگ باشد.
صرف نظر از این، در صورت مشاهده این علائم، سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید.
علائم پیشرفته دیورتیکولیت
اگر هر یک از این علائم پیشرفته را تجربه کردید، این ممکن است نشانه ای از بروز عارضه دیورتیکولیت باشد.
- تب بالای 100 درجه فارنهایت (38 درجه سانتیگراد)
- بدتر شدن یا درد شدید شکم
- عدم تحمل مایعات
- افت فشار خون (فشار خون پایین)
اگر هر یک از این علائم را دارید، در اسرع وقت با پزشک خود در تماس باشید.
چگونه پزشکان به طور معمول این بیماری را تشخیص می دهند؟
اگر هر یک از علائم دیورتیکولیت را تجربه کرده اید، احتمالاً پزشک معالج شما خواهد بود.
- اطلاعات مربوط به تاریخچه پزشکی کامل خود، از جمله شرایط موجود و عوامل خطر را جمع کنید
- شکم خود را معاینه کنید تا حساسیت به لمس نشان داده شود
- برای بررسی خونریزی روده از معاینه رکتال استفاده کنید
- آزمایش خون را برای بررسی گلبول های سفید و مشخص کردن عفونت انجام دهید
- برای گرفتن تصویری از روده بزرگ خود یک آزمایش تشخیصی سفارش دهید و تعیین کنید که دیورتیکول وجود دارد و التهاب یا عفونت آنها وجود دارد یا خیر.
متداول ترین آزمایشاتی که برای تشخیص دیورتیکولیت انجام می شود عبارتند از:
- سی تی اسکن اسکن CT از اشعه X و فناوری رایانه ای برای ایجاد تصاویر سه بعدی از روده بزرگ شما استفاده می کند. این تست که معمولاً برای تأیید تشخیص دیورتیکولیت انجام می شود.
اشعه ایکس شکمی در طی این آزمایش، پزشک شما از تصویربرداری از شکم شما برای تشخیص دیورتریکولیت استفاده می کند.
- Barium Enema نوعی ورم باریم نوع دیگری از آزمایش اشعه ایکس است که در آن مایعی که حاوی عنصر باریم است به روده بزرگ تزریق می شود، جایی که پوشش روده را پوشانده و اجازه می دهد تصویری شفاف گرفته شود.
- کولونوسکوپی در طی کلونوسکوپی، یک لوله انعطاف پذیر طولانی با یک دوربین فیلمبرداری در نوک آن داخل روده وارد می شود. این دوربین به پزشکان اجازه می دهد داخل روده بزرگ را مشاهده کنند و تشخیص دهند که دیورتیکول در روده بزرگ وجود دارد و اینکه التهاب یا عفونت دارند یا خیر.
- سونوگرافی و تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI) از سونوگرافی و MRI نیز می توان در تشخیص دیورتیکولیت استفاده کرد، هرچند که به دلیل هزینه کمتری دارند.
رایج ترین روش های دیورتیکولیت چیست؟
همه موارد دیورتیکولیت نیازی به جراحی ندارد. اگر به طور کلی از سلامت برخوردار هستید و التهاب یا عفونی که تجربه کرده اید شدید نیست، پزشک شما به احتمال زیاد با این روش های غیر جراحی و خانگی در مورد دیورتیکولیت پیش می رود:
- آنتی بیوتیک ها
- تسکین دهنده درد بدون نسخه (OTC)
- یک رژیم غذایی مایع روشن
معمولاً آنتی بیوتیک های با طیف گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرند:
- مترونیدازول
- کوتریموکسازول
- سیپرو (سیپروفلوکساسین)
- آموکسی سیلین
- کو آموکسی کلاو
داروهای کاهش دهنده درد OTC که برای درمان دیورتیکولیت استفاده می شوند. شامل تیلنول (استامینوفن) هستند. داروهای ضد درد بیشتر توصیه نمی شود زیرا می تواند فشار داخل روده بزرگ را افزایش دهد. خوشبختانه با این درمان ها علائم دیورتیکولیت در 48 تا 72 ساعت از بین می رود. پزشک شما برای ارزیابی وضعیت شما احتمالاً چندین مراجعه پیگیری خواهد کرد.
اگر افزایش درد، تب یا عدم تحمل مایعات را تجربه کرده اید، ممکن است لازم باشد در بیمارستان بستری شوید، زیرا این علائم ممکن است نشانگر عوارض ناشی از دیورتیکولیت باشد.
در صورت داشتن خصوصیات یا علائم زیر، پزشک شما ممکن است بستری را توصیه کند.
- شما بالای 85 سال سن دارید
- شما قادر به مصرف مایعات خوراکی نیستید
- شما شرایط بهداشتی دیگری را نیز دارید
- التهاب یا عفونی که شما تجربه می کنید بسیار شدید است
چگونه یک رژیم غذایی با فیبر بالا می تواند به درمان دیورتیکولیت کمک کند؟
پس از بهبود علائم، پزشک ممکن است تجدید تدریجی غذاهای جامد را به رژیم غذایی شما توصیه کند. گفته می شود اکثر بیماران دیورتیکولیت از رژیم غذایی پر فیبر پیروی می کنند که سرشار از میوه، سبزیجات و غلات کامل است.
بعضی از پزشکان ممکن است مکمل های دیگری مانند گلوتامین (یک اسید آمینه که در هضم غذا کمک می کند)، روغن ماهی (اسیدهای چرب امگا 3) زیاد، تخم کتان یا پروبیوتیک ها (که به حفظ سلامت روده کمک می کند) را توصیه کنند. همیشه باید قبل از افزودن مکمل جدید به رژیم غذایی خود، با پزشک معالج خود مشورت کنید، به خصوص اگر دیورتیکولیت یا سایر شرایط سلامتی دارید.
چگونه می توان از جراحی برای کمک به درمان این بیماری استفاده کرد؟
در موارد پیچیده تر دیورتیکولیت، ممکن است شما نیاز به عمل جراحی داشته باشید تا قسمت بیمار روده بزرگ شما خارج شود. برداشتن روده اولیه، که بعد از برداشتن قسمت بیمار، بخش های سالم روده بزرگ شما را مجدداً فعال می شود، یک گزینه است. برداشتن روده با کولوستومی گزینه دیگری است.
در اینجا برخی از عوارضی که ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد آورده شده است.
- عمل با ایجاد سوراخ
- آبسه
- فیستول
- انسداد روده
همچنین، اگر دو یا چند حمله حاد دارید که تحت عمل جراحی قرار نگرفته اند، ممکن است تصمیم به جراحی بگیرید.جراحی باز یا جراحی لاپاروسکوپی دو گزینه ی موجود است.
برای کمک به پیشگیری یا مدیریت دیورتیکولیت چه باید بخوریم؟
تعیین آنچه برای خوردن غذا بستگی زیادی به این دارد که آیا شما به دنبال جلوگیری از دیورتیکولیت یا درمان بیماری هستید.
برای کمک به درمان این بیماری چه باید بخوریم؟
در حالی که شما می خواهید رژیم غذایی با فیبر بالا بخورید تا احتمالاً در جلوگیری از ابتلا به این بیماری کمک کند، می خواهید با پزشکتان همکاری کنید تا غذاهای غیر منتقله را بخورید، و شاید اصلاً هیچ چیز در ابتدا وجود نداشته باشد تا دیورتیکولیت را کنترل کنید.
معمولاً برای درمان دیورتیکولیت یک رژیم مایع و سبک لازم است.
سرانجام، شما ممکن است به خوردن غذاهای جامد اما کم فیبر، از جمله:
- نان سفید
- بستنی
- آب میوه
- کاهو
- سیب زمینی ها را بدون پوست رنده کنید
نکته مهم دیگر که باید به آن توجه داشته باشید این است که، اگر دیورتیکولوز دارید، می توانید آجیل، دانه و پاپ کورن بخورید. در حالی که پزشکان زمانی تصور می کردند که این غذاها می توانند خطر دیورتیکولیت را افزایش دهند، تحقیقات جدید اخیر این اسطوره را از بین می برد.
برای جلوگیری از دیورتیکولیت چه باید بخوریم؟
در همین حال، برای کمک به جلوگیری از دیورتیکولیت، تحقیقات نشان می دهد که به میزان کافی فیبر در رژیم غذایی شما می تواند به کاهش کرنش روده بزرگ کمک کرده و از تشکیل دیورتیکول جلوگیری کرده و سپس ملتهب شود.
برای کمک به کاهش خطر ابتلا به دیورتیکولیت، به این غذاهای سرشار از فیبر برسید:
برای کمک به کاهش خطر ابتلا به دیورتیکولیت، این غذاهای سرشار از فیبر را در رژیم غذایی خود قرار دهید:
- نخود
- سیب زمینی شیرین با پوست
- گلابی ها
- بادام ها
- انواع توت ها مانند توت فرنگی،بلو بری، تمشک و زغال اخته
فقط بخاطر داشته باشید که چنین چیزی به اندازه فیبر زیاد وجود دارد. روزانه 20 تا 35 گرم بخورید.
عوارض احتمالی سلامتی که ممکن است از این بیماری درمان نشده بوجود آید چیست؟
دیورتورتیکولیت بدون درمان مانده، می تواند به بیماری تهدید کننده زندگی منجر شود.حدود 20 درصد از مبتلایان به دیورتیکولیت یک عارضه جدی ایجاد می کنند. برخی از عوارض دیورتیکولیت شامل:
- آبسه
- فیستول
- پریتونیت
- خونریزی از رکتوم
- انسداد روده
مانند بسیاری از بیماری ها، سن یک عامل خطرناک برای عوارض دیورتیکولیت است، اما داشتن یک حمله فقط می تواند شما را در خطر ابتلا به ثانویه در 5 تا 10 سال قرار دهد. به همین ترتیب دیورتیکولیت با سایر شرایط همراه است از جمله:
- دیابت
- سرطان روده بزرگ
- فشار خون بالا (فشار خون بالا) و بیماری های قلبی
- زوال عقل
شما می توانید با حفظ وزن سالم، خوردن فیبر کافی، سیگار نکشیدن، به طور منظم ورزش کردن و مرتب مراجعه به پزشک از عوارض دیورتیکولیت و عوارض جانبی جلوگیری کنید.
چگونه دیورتیکولیت می تواند بر روده بزرگ تأثیر بگذارد؟
در طی فرآیند هضم، روده بزرگ (همچنین به آن روده بزرگ گفته می شود) وظیفه جذب مایع از غذا و شکستن هر ماده باقیمانده برای انتقال آن به روده را بر عهده دارد. رکتوم به عنوان فضای ذخیره سازی این ضایعات عمل می کند و عضلات آن به بدن شما کمک می کند که مدفوع را از طریق مقعد جدا کند.
پارگی بافت، آبسه و پریتونیت نیز می تواند بر روده بزرگ سیگموئید تأثیر بگذارد.
برای سالم نگه داشتن کولون سیگموئید و جلوگیری از جراحی احتمالی، حتماً این کار را انجام دهید:
- به طور منظم تمرین کنید
- فیبر کافی در رژیم غذایی خود قرار دهید
- گوشت قرمز به طور متوسط مصرف کنید
- هیدراته بمانید
- مصرف یک پروبیوتیک را در نظر بگیرید