هرگاه که شما ایستاده اید یا راه می روید، رباط سندسموز درون مچ پا از شما حمایت می کند. تا زمانی که سالم و قوی باشید هیچ گاه به این مسئله توجه نخواهید کرد. اما هنگامی که رباط سندسموز شما دچار آسیب شوند، دیگر چشم پوشی از آن غیر قابل انجام خواهد بود. بیشتر پیچ خوردگی های مچ پا و شکستگی ها بر روی رباط سندسموز تاثیر نخواهند گذاشت. وقتی که شکستگی رخ دهد، تشخیص آن سخت خواهد بود و نسبت به دیگر جراحت های مچ پا به زمان بیشتری برای درمان نیاز دارد.
شما دارای تعدا کمی رباط سندسموز در ستون فقرات خود هستید اما در این مقاله رباط سندسموز مچ پا مورد بررسی قرار خواهند گرفت. بگذارید نگاهی دقیق تر به آناتومی رباط سندسموز داشته باشیم و آنچه را که هنگام آسیب باید بدانید به شما آموزش دهیم.
رباط سندسموز چیست؟
سندسموز مفاصل رشته ای است که توسط رباط به هم متصل شده اند. سندسموز در نزدیکی مفصل مچ پا قرار دارد دقیقا بین دو استخوان درشت تیبا و استخوان نازک فیبولا در ناحیه مچ پا قرار گرفته است. به همین دلیل است که معمولا سندسموز تیبوفیبولار نامیده می شود. سندسموز از چندین رباط تشکیل شده است.
رباط های اولیه عبارتند از:
- رباط تیبوفیبولار که جلو قرار گرفته است.
- رباط تیبوفیبولار که در پشت قرار گرفته است.
- رباطی که بین استخوان ها قرار گرفته است.
- رباط تیبوفیبولار عرضی
رباط سندسموز به عنوان حامی عمل می کند و از مچ پا هنگام راه رفتن محافظت می کند و به آن قدرت می بخشد. کار اصلی این رباط نگه داشتن دو استخوان تیبیا و فیبولا را نزدیک به هم نگه می دارد و فاصله بین آن ها را پر می کند.
متداول ترین جراحت رباط سندسموز چیست؟
جراحت سندسموز متداول نمی باشد مگر این که شما یک ورزشکار باشید. زمانی که جراحت رباط سندسموز در دیگر افراد بین 1 تا 18 درصد ایجاد می شود در یک فرد ورزشکار بین 12 تا 32 درصد احتمال رخ دادن وجود دارد.
مواردی که در معرض جراحت رباط سندسموز می باشند عبارتند از:
- وقتی پا به شدت به زمین برخورد کند.
- پا به سمت داخل بچرخد.
- استخوان تالوس به سمت بیرون بچرخد. تالوس تحتانی ترین استخوان مچ پا می باشد درست بالای پاشنه پا.
این شرایط می تواند رباط را پاره کند و دو استخوان تیبیا و فیبولا را از هم جدا کند. هرگاه که رباط سندسموز جراحت می یابد، به آن پیچیدگی شدید مچ پا می گویند. میزان جدی بودن این پیچ خوردگی به میزان پارگی رباط بستگی خواهد داشت. این نوع از جراحت شامل فشارهای زیادی می باشد که معمولا به دیگر رباط ها، تاندون ها و استخوان ها صدمه وارد می کند. معمولا با یک یا چند بار شکستگی استخوان دچار پیچیدگی سندسموز نخواهید شد و این غیر عادی خواهد بود.
علائم جراحت رباط سندسموز چیست؟
جراحت سندسموز همانند دیگر آسیب دیدگی های مچ پا همراه با کبودی و تورم نمی باشد. این امر موجب می شود که شما احساس کنید مشکل جدی وجود ندارد.
از جمله علائم جراحت سندسموز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حساس نسبت به لمس کردن
- درد بالای مچ پا
- دردی که با راه رفتن شدت می یابد
- احساس درد هنگام خم یا چرخاندن پا
- درد هنگام بالا آوردن پا
- غیر ممکن است که بتوان تمام وزن بدن را بر روی مچ پا قرار داد
علائم جراحت سندسموز بسیار متفاوت است و به میزان و شدت جراحت دارد.
عامل ایجاد جراحت سندسموز چیست؟
شما می توانید به راحتی به مچ پای خود آسیب بزنید مثلا هنگامی که پایتان بر روی یک اسباب بازی که کف هال افتاده باشد برود. با توجه به مکانسیم تصادف، میزان آسیب دیدگی سندسموز امکان پذیر است. اما جراحت سندسموز زمانی که به دلیل یک حرکت ناگهانی اتفاق می افتد، موجب فشار زیادی می گردد.
این اتفاق مخصوصا زمانی که فرد لباسی می پوشد که مچ پا بیرون است و به راحتی ممکن است که دچار چرخش شود. این اتفاق معمولا در ورزشکارانی که به راحتی به مچ پا ضربه وارد می شود رخ می دهد.
ورزش هایی که معمولا موجب ایجاد آسیب در رباط سندسموز می گردد عبارت است از:
- فوتبال
- راگبی
- اسکی
در بین ورزشکاران، کسانی که هاکی به صورت حرفه ای کار می کنند بیشترین صدمات رباط سندسموز را می بینند.
جراحت رباط سندسموز چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص جراحت رابط سندسموز بسیار سخت است. توضیح این که دقیقا چه اتفاقی برای فرد رخ داده است به پزشک کمک خواهد کرد که ابتدا باید چه نقطه ای را مورد معاینه قرار دهد. اگر رباط سندسموز آسیب دیده باشد، معاینه فیزیکی ممکن است که دردناک باشد یا حداقل راحت نباشد. پزشک ممکن است که پا را فشار دهد یا بچرخاند تا ببیند که تا چه اندازه می توانید آن را بچرخانید، خم کنید یا وزن خود را تحمل کنید.
بعد از معاینه فیزیکی ممکن است که به عکس برداری نیاز داشته باشید. عکس برداری با اشعه ایکس اگر استخوان شکسته باشد را نشان خواهد داد. در برخی از موارد عکس رادیولوژی که با اشعه ایکس گرفته می شود تمام جزئیات جراحت رباط سندسموز را نشان نخواهد داد. دیگر روش های عکس برداری مانند سی تی اسکن و ام آر آی نیز می توانند پارگی و جراحت رباط و تاندون را مشخص کنند.
درمان جراحت رباط سندسموز
استراحت، یخ، فشرده کردن، ارتفاع دادن به پا از جمله اولین گام های درمان جراحت مچ پا است. بعد از آن، درمان به میزان جراحت بستگی خواهد داشت. مدت زمان بهبود جراحت رباط سندسموز ممکن است که دو هفته زمان نیاز داشته باشد همان طور که مدت زمان بهبود دیگر مشکلات مچ پا به دو هفته زمان نیاز دارند.
اگر جراحت رباط سندسموز بدون درمان رها شود می تواند به دردهای مزمن و آرتروز تبدیل شود. قبل از آن که پزشک به شما روش درمان توصیه کند، میزان آسیب دیدگی را مشخص خواهند کرد. بسیار مهم است که از آسیب دیدگی دیگر رباط ها، تاندون ها و استخوان ها مطلع شد.
استفاده از روش استراحت، یخ، فشرده کردن و ارتفاع دادن
یک آسیب جزئی ممکن است که مشکلی در تحمل وزن توسط مچ پا ایجاد نکند. ممکن است که پیچ خوردگی به قدری شدید نباشد که برای درمان آن نیاز به جراحی باشد پس استفاده از این روش می تواند مفید واقع شود و موثر باشد. به عبارت دیگر، یک پارگی بزرگ در رباط به دو استخوان تیبیا و فیبولا اجازه می دهد که هنگام حرکت بسیار با فاصله از یکدیگر قرار بگیرند. این اتفاق موجب عدم پایداری شما خواهد شد و مچ پا قادر نخواهد بود تمام وزن را تحمل کند.
عمل جراحی برای مواردی که جراحت بسیار جدی است
وقتی که پیچ خوردگی مچ پا شدید باشد و یک حالت ناپایدار در آن ایجاد کرده باشد برای درمان نیاز به جراحی است. ممکن است که نیاز به قرار دادن پیچی بین دو استخوان تیبیا و فیبولا باشد. این کار موجب نزدیک هم نگه داشتن استخوان ها و از بین بردن درد و فشار ایجاد شده بر روی رباط خواهد شد.
در طول مدت بهبود چه انتظاری باید داشته باشیم؟
از دستورات جراح پیروی کنید، ممکن است بعد از جراحی به کفش مخصوص یا عصا نیاز داشته باشید. چه شما به جراحی نیاز داشته باشید یا نه پیچخوردگی رباط سندسموز به درمان فیزیکی نیاز دارد. تمرکز این روش بر بهبود و بازیابی کامل قدرت و حرکت می باشد. دوران بهبود کامل ممکن است که بین 2 تا 6 ماه زمان ببرد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
عدم تشخص یا عدم درمان می تواند موجب عدم ثبات در مچ پا و ایجاد آرتروز خواهد شد.
اگر علائم زیر را در خود مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید:
- احساس درد شدید و تورم
- ناهنجاری های قابل دیدن مانند باز شدن زخم یا بیرون زدگی در ناحیه مچ پا
- علائم عفونت از جمله تب و قرمزی
- عدم توانایی قرار دادن وزن بر روی مچ پا هنگام ایستادن
- علائمی که نشان از بدتر شدن شرایط دارند
اگر ورزشکاری هستید که مچ پای شما دچار جراحت شده است، بازی کردن همراه با درد می تواند شرایط را برای شما بدتر کند. بهتر است که قبل از بازگشت به بازی حتما پای خود را چک کنید. رباط سندسموز مچ پا را حمایت می کند. آسیب دیدگی رباط سندسموز مچ پا جدی ترین و مهم ترین آسیب دیدگی این ناحیه است.
بدون انجام درمان می تواند مشکلاتی برای طولانی مدت ایجاد کند. درمان های موثری وجود دارند که به کمک آن ها می توانید ظرف مدت چند ماه به سلامتی قبلی خود برگردید. اما اولین گام تشخیص صحیح می باشد. اگر آسیب دیدگی مچ پا آنگه که انتظار دارید نیست از پزشک درمورد رباط سندسموز بپرسید.