فیستول مقعدی یک تونل کوچک است که بین پوست اطراف معقد و انتهای مسیر خروجی از بدن ( مسیر معقد) ایجاد می شود. معمولا فرد مبتلا به فیستول مقعدی باید جراحی انجام دهد.
درباره فیستول مقعدی
فیستول مقعدی زمانی ایجاد می شود که عفونت بر غدد اطراف معقد تاثیر بگذارند. عفونت موجب ایجاد آبسه ( یک مجموعه از چرک) بین پوست و معقد ایجاد می کند. هرگاه که آبسه از بین رفت و چرک آن خارج شد، ممکن است که تونل کوچکی در پشت محل خود ایجاد کند.
تقریبا یک سوم از انسان ها که دارای آبسه در معقد خود هستند، فیستول در معقد آن ها ایجاد خواهد شد. علت ایجاد آبسه در معقد داشتن مشکلات روده ای برای طولانی مدت است از جمله بیماری کرون. فیستول معمولا یک تونل یا سوراخ بین پوست و مجرای معقد می باشد.
با این وجود، بعضی از اوقات در عضلات دیگری نیز همچنین تونلی ایجاد خواهد شد یا حتی می تواند از عضلات معقد ( عضلات باسن) عبور کند. این نوع فیستول های معقدی دارای پیچیدگی بیشتری هستند و درمان آن ها می تواند سخت تر باشد. بیمار معمولا به جراحی نیاز دارد و به خودی خود درمان نمی شود و بدون انجام درمان آبسه ها دوباره ایجاد خواهند شد.
علائم فیستول مقعدی
از علائم فیستول مقعدی می توان موارد زیر را نام برد:
مشاهده ترشحاتی از فیستول های باز شده در پوست که ممکن است احساس کنید سوراخی در ناحیه معقد ایجاد شده و حتی ممکن است که در آن چرک یا خون مشاهده کنید.
- درد، نارحتی و تورم در اطراف معقد
- اسهال
- تحریک پوست در ناحیه اطراف معقد
این علائم همیشه نشان دهنده فیستول مقعدی نمی باشند، اما اگر این علائم را تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص فیستول مقعدی
پزشک ممکن است از شما در مورد علائم و تجربیاتتان بپرسد. پزشک ممکن است بخواهد فیستول باز شده ( که به آن فیستول خارجی می گویند) و پوست اطراف معقد را معاینه کند. پزشم ممکن است برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر انگشت خود را درون معقد ببرد. ممکن است از شما بخواهد برای تشخیص و درمان جراحی معقد انجام دهید.
اگر پزشک به درستی نتواند تشخیص دهد یا دارای فیستول مقعدی پیچیده ای باشید ممکن است که تست ها و آزمایش های بیشتری تجویز کند. تست های پیشنهادی عبارتند از اسکن اولتراسوند از معقد، نوعی حسگر از معقد وارد بدن می کنند، ام آر آی یا سی تی اسکن. در بعضی از موارد ممکن است که پزشک به اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشد پس در صورت لزوم بیمار را بی هوش خواهند کرد.
جراحی فیستول مقعدی
راه ها و روش های مختلفی برای درمان فیستول مقعدی وجود دارد. در ادامه خواهید دید که حین جراحی فیستول معقد چه اتفاقی خواهد افتاد. تمام انواع روش های جراحی دارای هدفی یکسان می باشند و این هدف چیزی جز از بین بردن فیستول نمی باشد زیرا فیستول موجب آسیب رساندن به ماهیچه ها و عضلات اطراف معقد می شود. این ماهیچه ها به شما اجازه کنترل روده را می دهد. بنابراین آسیب دیدن آن ها به معنی از دست دادن کنترل و بی اختیاری خواهد بود.
بعد از معاینه بیمار، پزشک در مورد راه های مختلف جراحی که در دسترس قرار دارد، ریسک ها و فواید روش ها و توصیه ها صحبت خواهد کرد. انتخاب روش به محل قرارگیری فیستول و ماهیچه های درگیر شده بستگی خواهد داشت.
جراح در مورد آنچه که حین جراحی اتفاق خواهد افتاد با شما صحبت خواهد کرد، در مورد انتظارات بعد از جراحی و ریسک ها و عوارض جانبی جراحی نیز
بحث خواهد کرد. از این که تمام سوالات خود را پرسیده اید مطمئن شوید و اگر نیاز به زمان برای تصمیم گیری دارید می توان از پزشک زمان بخواهید. اگر برای انجام جراحی خوشحال هستید باید درمورد فرم درخواست جراحی و امضا از پزشک اطلاعات لازم را دریافت کنید.
آمادگی برای جراحی فیستول مقعدی
جراح نحوه آماده سازی برای جراحی فیستول مقعدی را توضیح خواهد داد. به عنوان مثال اگر سیگار می کشید، بایدآن را متوقف کنید، سیگار کشیدن موجب افزایش ریسک عفونت یا زخم خواهد شد و همچنین زخم ها دیرتر بهبود خواهند یافت.
جراحی معمولا تحت بی هوشی کلی انجام خواهد شد همانند این است که در حین جراحی به طور کامل خواب هستید. در برخی از روش های جراحی فیستول مقعدی ممکن است که از بی حسی ناحیه ای استفاده کنند. بدین صورت که حین جراحی بیدار هستید اما قسمت پایین تنه شما بی حس است. بعد از جراحی قادر خواهید بود که به خانه باز گردید. به یک مراقب نیاز دارید که برای شما رانندگی کند و در طول شب از شما مراقبت کند.
اگر از بی هوشی کامل استفاده کرده باشید، باید یک روز قبل از جراحی از خوردن و آشامیدن خودداری کنید. از دستورات پزشک در مورد بی هوشی پیروی کنید و هر گونه سوالی در این باره دارید از او بپرسید.
در روز جراحی، جراح شمار ار چک خواهد کرد که از نرمال بودن وضعیت با اطلاع شود و بداند که آیا هنوز تمایل به جراحی دارید یا نه. کارمندان بیمارستان چکاب های نهایی را انجام خواهند داد و شما را برای جراحی آماده خواهند کرد. آماده سازی ها این گونه است که باید لباس مخصوص جراحی بپوشید، یا تزریق داروهای ضد انعقاد انجام دهید.
درحین جراحی فیستول مقعدی چه اتفاقی خواهد افتاد؟
فیستولومی
معمول ترین روش جراحی برای فیستول، فیستولومی می باشد. در این روش فیستول را باز می کنند پس می توانند آن را از داخل خارج کنند. بعد از این که بی هوشی تاثیر خود را گذاشت، جراح یک حسگر وارد فیستول خواهد کرد. آن ها سپس پوست را برش می دهند و بافت را بیرون می آورند و فیستول را خارج می کنند. زخم را بدون هیچ چسب زخمی رها می کنند و به مرور زمان خودش بهبود می یابد. این نوع جراحی به اکثر مدل های فیستول جواب می دهد.
دیگر گزینه ها برای فیستول های پیچیده
ممکن است که شما به انواع دیگری از درمان نیاز داشته باشید. به طور مثال اگر فیستول شما از عضلات باسن عبور کرده باشد یا دارای چندین فیستول باشید یا این که فیستول شما دوباره باز گشته باشد.
جراح ممکن است که ابتدا قبل از جراحی یک نخ کوچک به نام ستون را وارد فیستول شما می کنند. این کار به جلوگیری از عفونت کمک خواهد کرد. برخی از افراد تنها با انجام همین کار مورد درمان قرار می گیرند بدون این که به مراحل بیشتری نیاز داشته باشند.
دیگر انواع جراحی عبارتند از:
فیستولومی مرحله ای
این نوع جراحی زمانی انجام می شود که فرد در یک ماه چندین عمل جراحی انجام داده است تا فیستول های خود را باز کند. اطراف فیستول شما را یک ستون قرار می دهند و تا جراحی بعدی دور آن باقی خواهد ماند تا تخلیه آن را به خوبی انجام شود.
بریدن ستون:
این نوع جراحی خاصی از ستون می باشد که به تدریج دور عضله باسن را می برد، فیستول را باز می کند و به اسکار ایجاد شده در بافت اجازه می کند که عقب نشینی کند در نتیجه ریسک بی اختیاری را از بین خواهد برد.
ضایعه های پیشرفته معقد:
در این حالت ضایعاتی ایجاد شده از بافت های ناحیه معقد درون مجرای معقد ایجاد می شوند که از فیستول های باز شده به سمت بیرون قرار دارند. این اتفاق موجب می شود که جراح نیاز نداشته باشد ماهیچه باسن را بشکافد.
شمع، چسب، خمیر:
این مواد را می توان درون فیستول تزریق کرد تا آن را مسدود کند و موجب بهبودی آن شود. هنوز شواهد کافی برای نشان دادن این نتیاج وجود ندارد. اما دیگر گزینه ها را معرفی خواهند کرد که دیگر نیاز به شکافتن عضلات باسن نباشد. پزشک شما ممکن است که از شما بخواهد این کار را برای آزمایش کردن و بررسی نتایج انجام دهید.
روش LIFT:
در این روش برای درمان فیستول هایی که از عضلات باسن عبور کرده اند توصیه می شود. در این روش یک انتهای فیستول را قبل از باز کردن آن مسدود می کنند.
انجام اندوسکوپی:
در این روش از یک لوله انعطاف پذیر که به یک سر آن الکترودی برای سوزاندن بافت های درونی فیستول متصل است استفاده می کنند.
لیزر درمانی:
در این روش، از لیزر درمانی برای تخریب فیستول استفاده می شود. شواهد کمی درمورد نحوه موثر بودن این روش وجود دارد. تمام جراحان این روش را توصیه نمی کنند و تنها در شرایط و اوضاع خاص ممکن است که انجام شود.
آنچه باید که باید بعد از جراحی توقع داشت
شما نیاز به استراحت دارید تا زمانی که تمام علائم بی هوشی از بین برود. ممکن است بعد از بین رفتن اثر بی هوشی کمی احساس ناراحتی کنید اما از مسکن استفاده کنید. اگر بعد از جراحی با دفع ادرار مشکل دارید ممکن است که با وصل کردن کیسه ادرار در روزهای اول بعد از جراحی این مشکل را حل کنید.
هرگاه که آمادگی آن را داشته باشید پرستار شما را از تخت پایین می آورد و کمی قدم خواهید زد. این کار از ایجاد عوارض جلوگیری خواهد کرد. هر زمان که احساس راحتی می کنید می توانید خوردن و آشامیدن را شروع کنید.
شما معمولا روز بعد از جراحی می توانید به خانه باز گردید. با این وجود، به شخصی نیاز دارید که شما را به منزل ببرد و شب را مراقب شما باشد. استفاده از بیهوشی می تواند هوشیاری شما را ضعیف کند. ممکن است متوجه شوید که نمی توانید حرکات خود را هماهنگ کنید یا قادر به متمرکز کردن افکار خود نیستید. باید 24 ساعت از این جریان بگذرد. هنگامی که تازه به هوش آمده ای از رانندگی، نوشیدن الکل، یا هرگونه تصمیم گیری جدی خودداری کنید.
قبل از رفتن به خانه، باید چند توصیه از پزشک برای مراقبت از زخم ها، علائم عفونت، کنترل درد احتمالی دریافت کنید. معمولا به شما چگونگی مراجعه به کلنیک برای دفعات بعد را توضیح خواهند داد.
دوران بهبودی بعد از جراحی فیستول مقعدی
هفته اول بعد از جراحی فیستول معقد احساس ناراحتی خواهید کرد. می توانید از مسکن هایی نظیر پاراستامول، ایبوپروفن استفاده کنید. یبوست بعد از جراحی امری عادی است. جراح ممکن است به شما پیشنهاد کند که نرم کننده استفاده کنید تا معقد را نرم و احساس نارحتی شما را کمتر کند. همیشه دستور استفاده از داروها را مطالعه کنید و اگر سوالی برای شما پیش آمد حتما از پزشک معالج خود بپرسید.
زخم در ناحیه معقد برای 6 هفته باقی خواهد ماند. بهتر است از بانداژ یا پدهای روزانه برای تمیز ماندن لباس زیر خود در اثر تخلیه زخم استفاده کنید.
روزانه دو تا سه مرتبه دوش بگیرید این کار به تمیز ماندن زخم کمک خواهد کرد. ناحیه جراحی شده را با دقت بعد از حمام تمیز کنید. هرگز چیزی به آب حمام اضافه کنید این کار موجب تحریک شدن پوست و زخم خواهد شد.
جراح توصیه هایی برای رانندگی، بازگشتن به کار، داشتن رابطه جنسی و بازگشتن به فعالیت های روزانه خواهد داشت.
عوارض جانبی جراحی فیستول مقعدی
عوارض جانبی جراحی معمولا حین جراحی یا بعد از آن اتفاق خواهد افتاد. معمول ترین عوارض ناشی از جراحی ایجاد عفونت، خونریزی یا واکنش غیر قابل تصور به ماده بی هوشی می باشند. معمول ترین عوارض ناشی از جراحی فیستول مقعدی عبارت است از:
از دست دادن کنترل روده. بدین مفهوم که هنگام مدفوع کردن یا خارج کردن باد شکم کنترلی ندارید. ریسک این نوع عوارض بستگی به نوع جراحی خواهد داشت. زمانی که تصمیم به جراحی می گیرید پزشک جراح شما را دعوت خواهد کرد و در مورد عوارض روش های جراحی با شما مشورت خواهد کرد و خواهد گفت که کدام روش ریسک ایجاد این دسته از مشکلات در آن ها کمتر است.
زخم ها مدت طولانی تری زمان برای بهبود نیاز دارند.
بازگشت دوباره فیستول. شانس برگشت آن ها در روش های مختلف متفاوت می باشد. ممکن است در صورت بازگشت به جراحی دیگری نیاز باشد.
باریک شدن مجرای معقد. این اتفاق زمانی رخ می دهد که فیستول شروع به بهبودی می کند و عبور مدفوع از معقد را مشکل می سازد. پزشک برای حل این مشکل دارو تجویز خواهد کرد.