روش درمانی حل مسئله چیست و چقدر می تواند بر روابط شما تاثیرگذار باشد؟ حل مسئله نوعی درمان است که ضمن شناسایی مشکلات مربوط به عوامل استرس زای بزرگ و کوچک زندگی ابزارهایی در اختیار بیماران قرار می دهد که باعث ارتقای کیفیت کلی زندگی و کاهش تاثیرات منفی بیماری های روانی و جسمی می گردد.
روش درمانی حل مسئله چیست
این درمان همچنین نوعی روان درمانی است که به شما کمک می کند تا مشکلات زندگی خود را به روشی مؤثر حل کنید. اگر با افسردگی، اضطراب، مشکلات ارتباطی، بیماری مزمن یا سایر عوامل استرس زا زندگی می کنید، استفاده از روش درمانی حل مسئله می تواند یک راه حل کارآمد برای کمک به شما باشد تا به جای اجتناب از مشکلات و ساختن یک قربانی از خود، بر مشکلات خود فائق آیید و آنها را برطرف کنید.
اگر از طریق متخصص و پزشک قادر به اقدام برای درمان در این زمینه نیستید، می توانید با استفاده از یک کتاب مرتبط با این موضوع که به منظور کمک به شما در انجام این کار طراحی شده است، اجرای آن را به عنوان یک استراتژی خودیاری در نظر بگیرید. اگر مطمئن نیستید از کجا شروع کنید، توصیه های خود را با پزشک یا متخصص بهداشت در میان بگذارید.
به طور کلی، همچنین باید به خاطر داشته باشید که روش درمانی حل مسئله، درمان اصلی برای اختلالات روانی نیست. اگر با علائم بیماری روانی جدی مانند اختلال دو قطبی یا اسکیزوفرنی زندگی می کنید، نیاز به درمان با رویکردهای مبتنی بر شواهد دارید.
در عوض، روش درمانی حل مسئله بهترین راه برای شخصی است که دارای یک مسئله روحی یا جسمی است که به طور جداگانه تحت درمان قرار گرفته، اما همچنین دارای مشکلاتی در زندگی است که در کنار آن مشکلی قرار می گیرد که هنوز مورد توجه قرار نگرفته است.
به عنوان مثال، اگر به دلیل افسردگی نمی توانید خانه خود را تمیز کرده یا قبض خود را پرداخت کنید، روش درمانی حل مسئله می تواند به شما کمک کند. اگر تشخیص سرطان کیفیت زندگی شما را کاهش داده است، درمان به روش حل مسئله می تواند کمک کنند باشد. و بطور کلی اگر بجای فرار از مشکلات به دنبال راه حلی برای آنها هستید، روش درمانی حل مسئله می تواند به شما ابزاری را که نیاز دارید برای ایجاد راه حلهای مؤثر برای مشکلات خود ارائه دهد.
تاریخچه روش درمانی حل مسئله
روش درمانی حل مسئله برای اولین بار در زمینه مراقبت های اولیه در انگلیس مورد استفاده قرار گرفت. این کار به صورت یک روش درمانی مبتنی بر شواهد طراحی شده است که پزشکان می توانند برای بیماران خود از این شیوه درمانی استفاده کنند.
مشکلات قابل درمان با این روش
کاربرد اصلی روش های درمانی حل مسئله، پرداختن به موضوعات مرتبط با عوامل استرس زای زندگی و یافتن راه حل هایی برای موضوعات خاص است.
مواردی که استفاده از این روش توصیه می شود شامل گزینه های زیر است:
- مسائل بهداشت روان مشترک
- مدیریت وقایع استرس زا در زندگی
- برخورد با پیامدهای طلاق
- استرس مقابله با از دست دادن عزیزان
- استرس پس از از دست دادن شغل
- استرس به دلیل ابتلا به سرطان
- مشکلات مرتبط با بیماری های قلبی
- استرس به دلیل مشکلات جزئی زندگی به عنوان مثال،مسیررفت و آمد طولانی، شغل استرس زا و…
- استرس به دلیل دعواهای خانوادگی
- استرس به دلیل مشکلات مالی
- استرس به دلیل وجود مشکلات در روابط
- استرس مقابله با عوامل استرس زا در زندگی روزمره
- مسائل اساسی روانشناختی و عاطفی
- مشکلات ناشی از بیماری پزشکی
- مسائل بهداشت روان ناشی از عوامل استرس زا در زندگی
- مسائل مربوط به اضطراب
- مشکلات مربوط به خودآزاری
- زمانی که در محل کار یا خانه احساس ناراحتی کنید
- برای مدیریت علائم خاص افسردگی
- برای رفع مشکلات مشخص زندگی خود
پزشک یا متخصص بهداشت روان توانایی تشخیص این را دارد که آیا درمان حل مسئله می تواند برای مسئله خاص شما مفید باشد یا خیر. به طور کلی، اگر شما با مشکلات واقعی روبرو هستید که احساس می کنید برای یافتن راه حل برای حل آن ها مشکل دارید،استفاده از روش درمان حل مسئله می تواند برای شما مفید باشد.
چارچوب روش درمانی حل مسئله
برای درک چگونگی عملکرد این روش درمانی، ابتدا توصیف چارچوب یا پیشینه درمان لازم می باشد. در این روش درمانی کلید مدیریت تأثیر حوادث استرس زا در زندگی از نظر مشکلات مرتبط با سلامت روان، شناختن چگونگی حل مشکلات هنگام بروز آنهاست.
دو مؤلفه اصلی وجود دارد که چارچوب روش درمانی حل مسئله را تشکیل می دهد: استفاده از جهت گیری برای حل مسئله در زندگی و استفاده از مهارت های حل مسئله.
*استفاده از جهت گیری برای حل مسئله
هنگامی که شما یک درمان حل مسئله را تجربه می کنید، یاد می گیرید که چه رویکردی را در تمام زمینه های زندگی خود بکار بگیرید.
این بدان معناست که شما به جای موانع غیر قابل عبور، مشکلات را به عنوان چالش هایی که باید برطرف شود، مشاهده خواهید کرد. همچنین این بدان معناست که شما زمان و عمل سیستماتیک مورد نیاز برای درگیر شدن در تکنیک های موثر حل مسئله را تشخیص خواهید داد.
به عنوان مثال، اگر مبتلا به افسردگی یا بیماری های دیگر هستید، این مسئله را به عنوان مشکلی می بینید که می تواند از طریق یک برنامه منظم که برای اجرای آن می بایست زمان بگذارید، حل شود.
*استفاده از مهارت های حل مسئله
دومین مؤلفه درمان حل مسئله، یادگیری چگونگی استفاده از مهارت های حل مسئله است. این گزینه شامل آگاهی از چگونگی شناسایی مشکل، تعریف درست آن، تلاش برای درک مسئله به صورت عمیق تر، تعیین اهداف مرتبط با مشکل، ایجاد راه حل های خلاقانه جایگزین، انتخاب بهترین راهکار، اجرای راهکار و ارزیابی نتیجه برای تعیین مراحل بعدی می باشد.
برای تجزیه و تحلیل دقیق تر مشکل، روش حل مسئله از روش چهار جانبه استفاده می کند:
- تعریف و تدوین مشکل:
این مرحله شامل شناسایی مشکل در زندگی واقعی است که باید به روشی که امکان تولید راه حل های بالقوه را فراهم می آورد حل شود.
- ایجاد راه حل های جایگزین:
این مرحله شامل ایجاد راه حل های مختلف بالقوه برای مسئله مورد نظر به منظور حل مشکل استرس از طریق شیوه هایی است که احتمالاً قبلاً در نظر نگرفته اید.
- استراتژی های تصمیم گیری:
این مرحله شامل بحث در مورد استراتژی های مختلف برای تصمیم گیری و همچنین شناسایی موانعی است که می تواند در راه حل مشکل مورد نظر باشد.
- اجرا و تأیید راه حل:
این مرحله شامل پیاده سازی راه حل انتخاب شده و سپس بررسی اینکه آیا در رفع مشکل مؤثر است یا خیر، می باشد.
قالب روش درمانی
- از زمان شروع حدود 6 تا 16 جلسه برگزار می شود
- این جلسات شامل جلساتی است که از 30 دقیقه تا دو ساعت می باشد و می تواند در هر مکانی باشد
- از طریق یک فرآیند همکاری بین درمانگر و بیمار صورت می گیرد
- نوعی مداخله شناختی -رفتاری است
- می تواند تک نفره یا به صورت گروهی انجام شود
- شامل تکالیفی در خانه است
- شامل آموزش روانشناختی است
- می تواند با سایر روش های درمانی ترکیب شود
- مستلزم توسعه توانمندسازی شخصی بیمار است
- توسط پزشک یا متخصص بهداشت روان اداره می شود
- بیشتر تمرکز بر تدوین یک برنامه عملی است
- به شما کمک می کند تا گام به گام جزئیات چگونگی حل مشکلات زندگی را بررسی کنید
- تمرکز روی مشکلات زندگی واقعی است که در حال حاضر تجربه می کنید
- شامل یک سری مراحل روان درمانی است
شامل آموزش مهارت سازگاری در زندگی است تا بتوانید در حال حاضر یک نگرش برای حل مسئله و مهارت های خاص مورد نیاز برای اجرای استراتژی ها در زندگی خود ایجاد کنید.
مزایای استفاده از روش درمانی حل مسئله
در زیر برخی از مزایایی که این نوع درمانی ارائه می دهد وجود دارد:
_ توانایی تصمیم گیری مؤثر
_افزایش اعتماد به نفس برای یافتن راه حل های خلاقانه
_دانستن اینکه چگونه تشخیص دهید کدام موانع مانع پیشرفت شما خواهد شد
_توانایی تشخیص اینکه کدام عوامل استرس زا باعث تحریک احساسات منفی شما می شوند (مثلاً غم و اندوه، عصبانیت)
_اطلاع از چگونگی مدیریت این احساسات هنگام بروز آنها
_کسب اعتماد به نفس برای مرتفع ساختن مشکلاتی که با آن روبرو می شوید
_توانایی پذیرش مشکلات زندگی که قابل حل نیست
_داشتن رویکردی منظم در مورد چگونگی مقابله با مشکلات زندگی
_کاهش اجتناب و افزایش اقدام
_بالا بردن صبر (دانستن اینکه همه مشکلات “رفع سریع” ندارند)
_داشتن جعبه ابزار استراتژی برای حل مشکلات پیش رو
همانطور که ملاحظه می کنید، استفاده از روش درمانی حل مسئله می تواند در همه زمینه های زندگی گسترش یافته و فواید زیادی دارد.
در حالی که اشکال دیگر روان درمانی مانند درمان شناختی-رفتاری ممکن است برای مقابله با افکار منفی مفید باشد، اگر با مشکلات زندگی و عوامل استرس زا روبرو هستید و نمی توانید به خوبی از ابزار و راهکارهای لازم استفاده کنید، روش درمانی حل مسئله روشی ایده آل است که می توانید به کمک آن بر مشکلات خود فائق آیید.