آدنوکارسینوما لوزالمعده یک بیماری جدی است که در اثر سلولهای غیر طبیعی در لوزالمعده ایجاد میشود که از کنترل خارج میشوند و یک تومور را تشکیل میدهند. لوزالمعده در اعماق شکم، پشت معده و جلوی ستون فقرات قرار دارد. این ماده دارای دو کارکرد اصلی میباشد. تولید آب گوارشی برای روده کوچک برای هضم و جذب مواد غذایی و تولید هورمونهایی مانند انسولین برای کمک به سلولها در جذب مواد مغذی و تنظیم سطح قند خون میباشد. سرطان پانکراس هنگامی رخ میدهد که سلولهای لوزالمعده دچار جهش های غیر طبیعی DNA میشوند که باعث رشد و جدا شدن آنها از کنترل میشود و تومور ایجاد میکند. بعضی اوقات این تومور در اندامهای دیگر مانند کبد، دیواره شکم، غدد لنفاوی، ریه ها یا استخوانها نیز گسترش مییابد. سرطان پانکراس چهارمین عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در ایالات متحده است.
آزمایش سرطان پانکراس
به دلیل محل قرار گرفتن لوزالمعده ، تشخیص سرطان این منطقه دشوار است. علائم و نشانههایی که ممکن است باعث آزمایش سریع شود شامل زردی (زرد شدن پوست و سفیدی چشم) ، درد شکم ، کمردرد ، کاهش اشتها ، پانکراتیت یا کاهش وزن ناخواسته ، میتواند از علائم آن باشد. بیمارانی که سابقه خانوادگی سرطان پانکراس دارند ، به خصوص در اعضای نزدیک خانواده باید با پزشک خود صحبت کنند که آیا ممکن است مبتلا به این بیماری شده باشند یا خیر.
با توجه به محل لوزالمعده در بدن، تومورهای لوزالمعده فقط با مطالعات تصویربرداری مانند توموگرافی کامپیوتری، تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی یا سونوگرافی آندوسکوپی دیده میشود. این تکنیکهای تصویربرداری به پزشکان اجازه میدهد تومورها را ببینند و همچنین تمام مجاری لوزالمعده و صفراوی را برای تشخیص انسداد مشاهده کنند. بیوپسی بافت نیز ممکن است برای کمک به تشخیص انجام شود.
درمان سرطان پانکراس
درمان سرطان پانکراس دشوار است زیرا بسیاری از موارد پس از گسترش تومور در مرحله بعدی تشخیص داده میشوند. برای سرطانهای تشخیص داده شده در مراحل اولیه، جراحی بهترین گزینه برای درمان است. برای برخی از بیمارانی که جراحی دارند و افرادی که تشخیص مرحله بعد از آن امکان پذیر نیست ، شیمی درمانی (درمان با داروهایی که سلولهای سرطانی را از بین می برد) و / یا پرتودرمانی (استفاده از اشعه ایکس پر انرژی برای از بین بردن سلولهای سرطانی) گزینههای درمانی هستند.
همچنین بسیاری از روش های درمانی برای کمک به تسکین علائم مانند درد یا زردی وجود دارد. تحقیقات در مورد درمانهای جدید از جمله پروفایل مولکولی در حال انجام است، که جهشها و بیولوژی خاص را در یک تومور فردی مورد مطالعه قرار میدهد، به طوری که ممکن است درمانهای هدفمند ارائه شود.
در بیشتر افراد سرطان اولیه لوزالمعده به دلیل قرار گرفتن در اعماق لوزالمعده، هیچ علائمی ایجاد نمیکند. آزمایش استاندارد برای غربالگری سرطان پانکراس وجود ندارد و غربالگری روتین در بیماران بدون علائم توصیه نمیشود.
چه عواملی باعث بروز این سرطان میشود؟
ما نمیدانیم که چه عواملی باعث بروز سرطان پانکراس میشود. اما ما بسیاری از عوامل خطرزا برای این سرطان را میدانیم (به فاکتورهای خطر سرطان پانکراس) و اینکه چگونه برخی از آنها باعث ایجاد سلولهای سرطانی میشوند را میشناسیم. ژنهایی که به سلولها کمک می کنند تا رشد کنند، تقسیم شوند و زنده بمانند، انکوژن هستند.
ژنهایی که به کنترل تقسیم سلولی کمک می کنند یا باعث مرگ سلولها در زمان مناسب میشوند، ژنهای سرکوب کننده تومور نامیده میشوند. این سرطان میتواند ناشی از تغییرات DNA باشد که انکوژنها را روشن میکنند یا ژنهای سرکوبگر تومور را خاموش میکنند.
جهش ژنهای ارثی در سرطان پانکراس
برخی از افراد از والدین خود تغییرات ژن به ارث میبرند که خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش میدهد. بعضی اوقات این تغییرات ژن بخشی از سندرم است که شامل افزایش خطرات سایر مشکلات بهداشتی نیز میشود.
ناگفته نماند که بیشتر جهشهای ژنی مربوط به سرطان های لوزالمعده پس از به دنیا آمدن فرد اتفاق میافتد ، نه اینکه فرد این نوع سرطان را به ارث برده باشد. این جهشهای ژن به دست آمده گاهی ناشی از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مسبب سرطان (مانند موارد موجود در دود تنباکو) هستند. اما غالباً چه چیزی باعث ایجاد این تغییرات میشود، مشخص نیست. بسیاری از تغییرات ژن احتمالاً فقط حوادث تصادفی هستند که بعضی اوقات در داخل یک سلول اتفاق میافتد، بدون اینکه علت خارجی داشته باشد.
علائم این سرطان
در تعداد بسیار کمی از مبتلایان به سرطان پانکراس ، علائم اولیه آشکار میباشد و به خاطر داشته باشید که علائم اولیه منجر به تشخیص زود هنگام نیز میشود. نادر بودن و مبهم بودن این شرایط نشانگر دشواری استفاده از علائم اولیه برای ابتلا به سرطان پانکراس است.
گفته میشود ، علائمی مانند کاهش وزن غیر عمدی ، از بین رفتن مداوم اشتها ، زرد شدن چشم یا پوست ، ادرار تیره یا مدفوع به رنگ روشن همیشه باید نگران کننده باشد. ناراحتی مداوم یا بدتر از آن، تهوع ، استفراغ یا اسهال نیز ناخوشایند است. اگر احساس خوبی در بدن خود ندارید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
سرطان پانکراس معمولاً تا زمانی که بیماری پیشرفت نکرده باشد و به حالتی دشوار تبدیل نشده باشد، علائمی از خود نشان نمیدهد. در اکثر موارد ، علائم فقط پس از رشد سرطان پانکراس بروز می کند و شروع به گسترش می کند. از آنجا که بیش از 95٪ از سرطان پانکراس نوع اگزوکرین است ، ابتدا این علائم را شرح خواهیم داد و در ادامه علائم اشکال نادر دیگری سرطان پانکراس را خواهیم خواند
علائم سرطان پانکراس: موارد مربوط به موقعیت مکانی
در ابتدا این سرطان با رشد و نمو تمایل به سکوت در بدن دارد همچنین این بیماری کاملا بدون درد شروع به پیشروی میکند. تا زمانی که به اندازه کافی بزرگ شده باشد که علائمی ایجاد کند، سرطان پانکراس به طور کلی در خارج از لوزالمعده رشد میکند. به دلیل قرار گرفتن لوزالمعده در بدن، علائم شامل موارد زیر است:
- زردی: همانطور که سرطان پانکراس مجاری را که باعث آزاد شدن صفرا در روده می شود (مجاری صفراوی مشترک) ترکیبات صفرا در خون ایجاد می شود ، مسدود می کند. این امر باعث میشود پوست و چشمها زرد شوند و شرایطی به نام زردی را به وجود آورند. همین انسداد باعث ایجاد ادرار تیره ، مدفوع با رنگ روشن و خارش می شود.
- درد شکم: سرطان پانکراس می تواند باعث ایجاد یک درد دردناک در قسمت فوقانی شکم شود که به پشت کشیده میشود. درد ممکن است بیاید و برود.
- کمردرد
- نفخ: برخی از مبتلایان به سرطان پانکراس احساس پر بودن زود هنگام با وعده های غذایی (سیری) یا تورم ناراحت کننده در شکم دارند.
- حالت تهوع
- استفراغ
به طور کلی علائم زودرس گرفته شده از این سرطان (لوزالمعده) در مقایسه با قسمت تحتانی و بدنه اصلی زودتر ظاهر میشود. به خاطر داشته باشید که داشتن همه علائم بالا نشانه حتمی مبتلا شدن به سرطان پانکراس نمیباشد. علت های بیشمار دیگری برای علائم بالا ممکن است وجود داشته باشد.
سرطان پانکراس: علائم کامل بدن
با رشد و گسترش این سرطان، بر کل بدن تاثیر میگذارد. چنین علائمی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- کاهش وزن
- بی قراری
- از دست دادن اشتها
- قند خون بالا: برخی از افراد مبتلا به سرطان پانکراس به دیابت مبتلا میشوند زیرا این سرطان توانایی لوزالمعده در تولید انسولین را مختل میکند. (با این حال اکثریت قریب به اتفاق افرادی که تشخیص جدیدی از دیابت دارند، سرطان پانکراس ندارند.)