تشخیص خال یا ملانوما از یکدیگر کار راحتی نیست حتی برای متخصصانی که سال‌ها در این زمینه آموزش دیده‌اند. بنابراین اگر هر گونه سوالی دارید حتما به پزشک مراجعه کنید. در ادامه این مقاله با صحبت در این زمینه و شرح تفاوت‌های بین خال‌های نرمال، ملانوما می‌توانید اطلاعات قابل ملاحظه‌ای کسب کنید.
خال‌های عادی (نووس)
نووس یک تومور ملانوسیت ( غیر سرطانی ) می‌باشد، که به صورت متداول خال نامیده می‌شود. این خال‌ها معمولا هنگام تولد وجود ندارند اما در کودکان و نوجوانان شروع به ظاهر شدن می‌کنند. اکثر این خال‌ها مشکلی در فرد ایجاد نخواهند کرد اما افرادی که بیش از 50 خال نرمال دارند، ریسک گسترش ملانوما در آن‌ها وجود بسیار بالا خواهد بود. بدترین نوع سرطان پوست ملانوما می‌باشد.
ملانوما یا شکل بی نظم
این نوع تومور سرطانی دارای شکل منظم و رنگ یکنواختی نمی‌باشد. هر چه زودتر این ملانوما تشخیص داده شود شانس درمان بالاتری خواهد داشت. معاینه‌های ماهانه می‌تواند به تشخیص زود هنگام آن کمک کند.
اغلب، از علائم اولیه ملانوما می‌توان تغییر در رنگ، اندازه یا شکل آن نام برد. همچنین ممکن است که به صورت یک خال جدید یا خالی با ظاهر غیر عادی پدیدار شود.
قانون ABCD می‌تواند به شما کمک کند که به دنبال چه چیزی باید باشید.
خال عادی: به شکل یک دایره کامل
از علائم عادی بودن یک خال این است که به شکل دایره کامل است.
ملانوما موجب بر هم زدن تقارن در این خال‌ها می‌شود.
اگرچه بیشتر خال‌ها غیر سرطانی می‌باشند، برخی از انواع آن دارای ریسک بالایی بر گسترش ملانوما هستند. تقریبا 2 تا 8 درصد از افراد امریکایی خال‌هایی دارند دارای خال‌های می‌باشند که از اندازه معمول بزرگ‌ترند ( بیش از 5 میلی‌تر)، دارای خط مرزی نامنظمی هستند و دارای شکل و رنگ‌های مختلفی می‌باشند.
افرادی که به بیماری دیسپیلاتیک نوی مبتلا هستند و دارای سابقه خانوادگی ملانوما ( سندرومی به نام FAMM) نیز می‌باشند، ریسک گسترش بیماری ملانوما حتی در سنین کم در آن‌ها بالا خواهد بود (کمتر از 40 سالگی).
ملانوما : نامتقارن همراه با تغییرات
نمونه‌ای از خال‌های سرطانی گونه‌های نامتقارن آن‌ها می‌باشند. اگر 50 سال سن دارید یا مسن‌تر هستید باید خودتان را چندین بار به طور کامل در طول یک سال مورد معاینه قرار دهید. ( حتی اگر خال ندارید، باید پوست خود را حداقل یک بار در سال مورد آزمایش قرار دهید). اگر هر کدام از علائم زیر را در خود مشاهده می‌کنید با پزشک خود تماس برقرار کنید:
- خال‌هایی با نقاط جدید، بزرگ، دارای شکل نامنظم و قهوه‌ای
- خال ساده‌ای که در رنگ آن تغییراتی ایجاد شده است، اندازه ( در حال رشد)، بافت ( سفت‌تر )، ایجاد فلاک یا خونریزی
- تغییرات مشکوک در خال‌ها یا نقاط.
- ایجاد ضایعه پوستی با خط مرزی نامنظم و قرمز، سفید، آبی، خاکستری یا ایجاد نواحی و نقاط تیره.
- ایجاد ضایعه‌ای تیره زیر ناخن انگشتان دست یا انگشتان پا، کف دست، کف پا، نوک انگشتان دست و پا یا بر روی غشاهای مخاطی ( پوست اطراف دهان، بینی، واژن و معقد).
خال عادی: دارای یک رنگ
در یک خال عادی رنگ در تمام نقاط کاملا یه رنگ است و سایه‌های قهوه‌ای، مشکی، یا برنز که در ملانوما قابل مشاهده است، وجود ندارد.
ملانوما: بدون هیچ مرزی
تومور ملانوما دارای مرز منظمی نیست و مرز اطراف آن شکاف دیده و ناهموار خواهد بود. این راه دیگری برای تشخیص ملانوما از دیگر خال‌ها می‌باشد زیرا خال‌های عادی مرزی کاملا مشخص و نرم دارند.
خال‌های عادی: دارای تنوع زیادی در رنگ و اندازه می‌باشند
خال‌های عادی در اندازه و رنگ تنوع زیادی دارند.
خال‌هایی هستند که تنها با یک تغییر رنگ کوچک در پوست ایجاد شده‌اند، دسته دیگر کمی بزرگ‌تر هستند، گونه دیگری از خال‌ها کمی از سطح پوست بالاتر آمده‌اند و دسته دیگر دارای رنگ تیره‌تری می‌باشند.
هیچ کدام از این خال‌ها ملانوما نمی‌باشند.
ملانوما: قانون ABCDE
خال‌های ملانوما حاوی سایه‌های متفاوتی از قهوه‌ای، مشکی و برنز می‌باشند. قانون ABCDE می‌تواند به شما در تشخیص ملانوما کمک بسیاری خواهد کرد:
نامتقارن: شکل یک نیمه از خال دقیقا مشابه نیمه دیگر نخواهد بود.
مرز اطراف خال: مرز اطراف آن ناهموار، تار و نامنظم خواهد بود.
رنگ: رنگ آن زیاد مشخص نیست. سایه‌های سیاه، قهوه‌ای، و برنز ممکن است که در سطح خال دیده شود. نواحی سفید، خاکستری، قرمزی یا آبی ممکن است که دیده شود.
قطر: قطر این دسته از خال‌ها معمولا بیش از 6 میلی‌متر خواهد بود ( به اندازه یک مداد پاکن) یا اندازه آن مدام در حال رشد می‌باشد. با این حال، ملانوما می‌تواند در هر اندازه‌ای می‌باشد.
تکامل: خال‌ها در حال تغییر در اندازه، شکل، رنگ، ظاهر یا رشد در ناحیه‌ای که خال ایجاد شده است می‌باشند. همچنین، وقتی ملانوما در یک خال گسترش می‌یابد بافت خال ممکن است که تغییر کند و سخت، برآمده یا پوست پوست شود. اگرچه، ممکن است که پوست احساسی متفاوت داشته باشد و خارش، خونریزی داشته باشد و ملانوما معمولا موجب درد نخواهد شد.
اگر هر کدام از این نشانه‌ها را در یک خال مشاهده کردید فورا به پزشک مراجعه کنید.
خال‌های عادی: دارای مرز مشخص
این خال‌ها دارای پوستی به صورت یکنواخت به رنگ برنز یا قهوه‌ای هستند.
قطر آن‌ها یک تا 2 میلی‌متر می‌باشد.
ممکن است که ناحیه‌ی زیادی از پوست تغییر رنگ داشته باشد.
خال به صورت مستقیم از سطح پوست بالاتر آمده است.
دارای قله یا برآمدگی مشخص است.
تمام این ویژگی‌ها عادی می‌باشد حتی اگر خالی با گذر زمان به این مراحل برسد نیز عادی است.
با این وجود، تمام آن‌ها دارای مرز‌های مشخص و واضح می‌باشند که این مورد کاملا مخالف ملانوما می‌باشد.
ملانوما: تغییر در اندازه
یک ویژگی کلیدی تومور ملانوما این است که تومور ملانوما دارای اندازه‌ای بزرگ است و با گذر زمان بزرگ‌تر خواهد شد.
اگر هر گونه ضایعه پوستی مشکوک مشاهده کردید اگر تازه است یا اندازه آن در حال تغییر می‌باشد با پزشک تماس برقرار کنید.
به یاد داشته باشید که ملانوما را برخلاف دیگر سرطان‌ها می‌توان درمان کرد به شرط این که به زودی تشخیص داده شود.
بنابراین، دانستن عوامل خطرناک و در جریان گذاشتن آن‌ها با پزشک می‌تواند به شما در تغییر سبک زندگی و انتخاب موارد سالم کمک کند.
بسیار مهم است که به صورت منظم مورد آزمایش قرار بگیرید و متخصص پوست خود را به موقع ملاقات و خود را در برابر نور خورشید محافظت کنید.
اگر جوان هستیم باید نگران ملانوما باشیم؟
ملانوما یک نوع سرطان پوست مهاجمی می‌باشد که می‌تواند افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار دهد.
در حالی که بزرگسالان در خطر بیشتری هستند، اما بروز این سرطان در جوانان بین 20 تا 29 سال به شدت در حال رشد می‌باشد. متخصصان علت این امر را برنزه کردن و استفاده از حمام‌های آفتاب می‌دانند.
خطر بیماری پوستی ملانوما
این بیماری کشنده‌ترین سرطان پوست می‌باشد و همچنین دومین سرطان متداول در زنان در بازه سنی 20 تا 29 سال می‌باشد. اگر در مراحل اولیه متوقف نشود ملانوما به راحتی در تمام بدن منتشر خواهد شد. ملانوما در هر نقطه‌ای از بدن مشاهده خواهد شد به ویژه در نقاطی که در معرض نور خورشید می‌باشند. دو عامل ایجاد کننده ملانوما آفتاب سوختگی و ژنتیک می‌باشند.
محققان ژنتیک بیان کردند که افراد دارای موی تیره که به راحتی دچار آفتاب سوختگی نمی‌شوند ممکن است ریسک ابتلا به سرطان کشنده ملانوما در آن‌ها بیشتر باشد. حتی این مطالعه نشان داده است که ممکن است افرادی که در معرض نور خورشید هم قرار ندارند دچار سرطان ملانوما گردند.
نرخ افرادی که 5 سال بعد از تشخیص ملانوما و درمان آن قبل از انتشار این بیماری، تقریبا 94 درصد می‌باشد. بنابراین، بسیار مهم است که به صورت منظم پوست خود را آزمایش کنید.
خطر برنزه کردن
تصورات غلطی درمورد این که برنزه کردن در سالن‌ها بی خطرتر از برنزه کردن از طریق قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید می‌باشد. مردم نیاز دارند که در مورد خطرات اشعه رادیویی یو وی اطلاعات لازم را کسب کنند و بدانند که چون قادر به دیدن این اشعه نمی‌باشند بدین مفهوم نیست که خطری آن‌ها را تهدید نمی‌کند.
در واقع، مطالعات نشان داده‌اند که ریسک ابتلا به ملانوما در افرادی که قبل از سن 35 سالگی اقدام به برنزه کردن پوست خود می‌کنند 75 درصد خواهد بود.
افزون بر این، برنزه کردن پوست در سالن‌ها موجب شدت بخشیدن به پیری پوست، ضخیم‌تر شدن لایه بیرونی و بی‌رنگ شدن نواحی از پوست می‌گردد.
برخی از این نقاط بی‌رنگ که به آن کراتوزیس خورشیدی می‌گویند منجر به سرطان پوست خواهند شد.
تحقیقات پیشنهاد می‌کنند که کمبود ویتامین دی در دوران کودکی موجب گسترش سرطان‌های سینه، ریه و پروستات در سنین بالاتر خواهد شد و توصیه می‌کنند که بهترین منبع ویتامین دی 10 تا 15 دقیقه قرار گرفتن در معرض نور خورشید می‌باشد. متاسفانه، این توصیه ممکن است که عوارضی بیش از فایده به هم راه داشته باشد. راه‌های جایگزین سالم‌تری وجود دارد که می‌توان به صورت روزانه از آن‌ها استفاده کرد و ویتامین دی مورد نیاز بدن را تامین کرد از جمله:
رژیم غذایی:
غذاهایی استفاده کنید که غنی از ویتامین دی می‌باشند.
ویتامین دی را می‌توانید در غذاهایی مانند:
- تخم مرغ
- آب میوه
- شیر
- و برخی از ماهی‌ها
بیابید.
افزون بر این، غذاهایی که از ویتامین دی غنی شده‌اند باید بر روی آن‌ها برچسب زده شود و به طور کامل میزان آن را شرح دهند.
مکمل‌های ویتامین دی
مکمل‌های مختلفی از ویتامین دی در دسترس وجود دارند.
مهم‌ترین جنبه مصرف مکمل‌ها این است که بدن نیاز تبدیل ویتامین‌ها برای مصرف ندارد در حالی که برای تبدیل اشعه خورشید باید این کار انجام شود.
مکمل‌ها با سرعت بیشتری ویتامین دی را به بدن منتقل می‌کنند.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید
تنها چند دقیقه در برابر نور خورشید قرار بگیرید به طور مثال مدت زمانی که طول می‌کشد از ماشین تا فروشگاه پیاده بروید برای جذب ویتامین دی کافی است. نیاز نیست که مدت زمان زیادی را در برابر نور خورشید قرار بگیرید و ریسک ابتلا به سرطان را در خود افزایش دهید.
توصیه‌های ایمنی برای ملانوما
- خطرات ناشی از قرار گرفتن در معرض نورخورشید و برنزه کردن پوست کاملا واضح است و نیازی به بحث در این زمینه نمی‌باشد.
- جوانان باید بدانند که در هر ساعت در امریکا یک شخص به دلیل ابتلا به ملانوما می‌میرد.
- اگر هنگام روز از خانه خارج می‌شوید باید آگاه باشید که از پوست خود در برابر اشعه‌های خطرناک نور خورشید محافظت کنید.
با رعایت موارد زیر از ابتلا به سرطان پوست جلوگیری خواهد شد:
- از ضد آفتاب به صورت روزانه استفاده کنید و به نوع پوست خود و چگونگی واکنش آن در برابر نور خورشید کاری نداشته باشید.
- از ضد آفتابی استفاده کنید که اشعه یووی را مسدود کند و دارای اس پی اف حداقل 30 باشد.
- در روزهای ابری حتما از ضد آفتاب استفاده کنید زیرا هنوز 80 درصد اشعه یووی به درون پوست نفوذ می‌کنند.
- از قرار گرفتن در معرض نور خورشید به ویژه زمانی که در اوج خود می‌باشد خودداری کنید در بازه زمانی 10 صبح تا 4 عصر.