تأثیر تلویزیون بر کودکان، تلویزیون، بخش مهمی از حیات هر کودک است. از تماشای سحر و جادوهای ابرقهرمانان گرفته تا تماشای فیلم های ترسناک در آخر هر هفته. کودکان از طریق تلویزیون یک تجربه ی همه جانبه را پشت سر می گذارند و در حباب دنیای خود زندگی می کنند. گاهی اوقات- بسته به نوع نمایش هایی که در حال تماشای آن هستند- این حباب به دلیلی برای نگران و مضطرب شدن شان مبدل می گردد.
تلویزیون کاراکتر و شخصیت ها را می سازد و حتی قادر است تا نگرش ها و دیدگاه های افراد نسبت به زندگی را تغییر دهد. مراقبت بیشتر از کودکان باعث می شود تا آن ها بدون اینکه در معرض اثرات سوء تماشای تلویزیون قرار بگیرند از برنامه های تلویزیونی لذت ببرند.
نقش تلویزیون در زندگی کودک و تأثیر تلویزیون بر کودکان چیست؟
اگر فرزند شما درام های جنایت یا فیلم های ترسناک را تماشا می کند و در هنگام خواب کابوس می بینید، مطمئن باشید که چیزی در عادت های تلویزیونی او اشتباه است. بخش قابل توجهی از اوقات بچه ها در برابر تلویزیون می گذرد و قطعاً این وسیله، شخصیت و نگرش آن ها را شکل می دهد. انتخاب نوع صحیح برنامه های تلویزیونی، باعث آگاهی اجتماعی و محیطی بچه ها می شود و حتی به صورت كلی رشد اجتماعی، عاطفی و شناختی آن ها را ترویج می دهد. رعایت تعادلی سالم بین زمان تماشای تلویزیون، بازی و مطالعه، برای پیشرفت کودکان حائز اهمیت است زیرا طبعا نمی خواهید آن ها از فعالیت های سالم فیزیکی و اجتماعی محروم بمانند.
تأثیرات مثبت تلویزیون بر کودکان:
چند مورد از مزایای بسیار تلویزیون برای کودکان عبارت اند از:
سرگرمی:
نمایش های سرگرمی بچه ها، مهارت های مختلفی را شامل می شود، از یادگیری مقابله با آسیب های عاطفی، تعامل با هم سالان و حرکت در موقعیت های سخت گرفته تا تحریک تصورات آن ها از طریق آزمون های تعاملی و الگوهای تفکر. نمایش های سرگرمی، بچه ها را سرگرم می کند، مهارت های جدیدی به آن ها یاد می دهد و به آن ها این امکان را فراهم می کند تا تفریح کنند- همه در یک بسته!
آموزش یکی از تأثیرات تلویزیون بر کودکان:
نمایش های آموزشی، بچه ها را ترغیب می کند تا به فعالیت و درگیری در رفتارهای مولد بپردازند. اگر فرزند شما روش های سنتی تدریس را دوست ندارد، برنامه های آموزشی می توانند راهی عالی برای یادگیری او- هم زمان با تفریح- باشند. کانال های آموزشی بسیاری به بچه ها مهارت های حل مسئله را می آموزند و پایه و اساس قوی ریاضی ذهنی و تفکر تحلیلی را برای شان فراهم می کنند.
ورزش:
تماشای نمایش های ورزشی مانند فوتبال، کریکت و والیبال می تواند راهی فوق العاده برای ایجاد علاقه به فعالیت در محیط های باز باشد. نمایش های ورزشی، بچه ها را به فعالیت و حفظ سلامتی تشویق می کند، بنابراین آن ها را قادر می سازد تا در فعالیت های فیزیکی شرکت کنند که به موجب آن، کنار هم بودن های عاطفی و جسمی شان تقویت می شود.
فرهنگ:
آیا کودک شما از کاوش و مسافرت لذت می برد؟ با تماشای سفر و نمایش های فرهنگی او را با شگفتی های جهان آشنا کنید. یادگیری در مورد فرهنگ های سایر ملل، مهارت های یادگیری و توسعه اجتماعی کودکان را تقویت می کند و آن ها را تشویق می کند تا کلی نگر باشند و با هم سالان بین المللی خود با روشی دوستانه تعامل کنند.
افزایش خلاقیت یکی از تاثیرات تلویزیون بر کودکان
خلاقیت، از آشپزی، پخت، هنر و صنایع دستی گرفته تا موسیقی و تئاتر، سنگ بنای برنامه های تلویزیونی است. کانال ها و نمایش های هنری که شامل موسیقی، ترسیم و نقاشی است، ذهن کودک را تحریک می کند و او را ترغیب می کند تا به نداهای درونی خود پاسخ دهد.
بهبود عملکرد علمی
وقتی تلویزیون به شکلی مسئولانه به کار گرفته شود، بهزیستی عاطفی و روانی دنبال می شود. این منجر به بهبود عملکرد علمی می شود. به گفته محققان، کودکانی که برنامه های آموزنده را تماشا می کنند در تست های چندگانه استاندارد از همسالان خود پیشی می گیرند و حتی در مقاطع تحصیلی پیشرفته در سطح اوج عمل می کنند.
تسکین استرس
برنامه های تلویزیونی، منبع عاطفی سالم برای کودکانی که در مدرسه یا محیط بیرون از خانه دچار استرس اند، فراهم می کند. تماشای متعادل تلویزیون می تواند برای روحیه و برطرف کردن مشکلات عاطفی کودک شگفت آور باشد و از او در مقابل فشارهای عاطفی- که می تواند بر او تأثیر منفی بگذارند- محافظت کند.
آموزش فن آوری و آخرین روندها مهمترین تأثیر تلویزیون بر کودکان
با دسترسی به مطالب گسترده ی تلویزیون، کودکان ابزارها و تکنیک های مرتبط با استفاده از جدیدترین فناوری ها را انتخاب کرده و با روندهای اجتماعی به روز می شوند. با این کار بچه ها دانش بیشتری کسب می کنند و از طریق تلویزیون به اطلاعات روشنی دست می یابند.
زبان و مهارت های عاطفی
اگر فرزند شما در حال یادگیری یک زبان جدید یا تقلید از الگوهای گفتاری است، می توانید از طریق برنامه ها و فیلم های آموزش زبان به او کمک کنید تا واژگان و تفاوت های تشکیل جمله ها را درک کند. علاوه بر این، نمایش های تلویزیونی مثبت باعث تقویت رفتارهای احساسی سالم و مهارت های اجتماعی در کودکان می شود که برای موفقیت آن ها بسیار مهم هستند.
آن ها را مشغول نگه می دارد
اگر فرزند شما دائماً در خانه در حال بالا و پایین پریدن است و برای یک دقیقه نیز آرام و قرار ندارد، اجازه دادن به او برای تماشای تلویزیون برای رفع خستگی اش، یک راه حل خلاقانه است. این امر باعث می شود كه وی بدون آسیب رساندن به پیشرفت شناختی خود، مشغول باشد. با این حال، شما باید مراقب باشید که این عمل فقط گاه به گاه انجام شود و به یک عادت تبدیل نشود.
می تواند مشارکت اجتماعی را تشویق کند
کودکانی که بازیگران را تماشا می کنند سعی می کنند رفتارهای آن ها را الگو قرار داده و در زندگی واقعی خود از آن ها تقلید کنند. این امر در مورد وظایف و رویدادهای رقابتی نیز صدق می کند. به عنوان مثال، اگر شخصیت تلویزیونی مورد علاقه آن ها در امتحانات عملکرد خوبی داشته باشد و در مسابقات ورزشی و اجتماعی شرکت کند، بچه های شما نیز از این رفتارها تقلید می کنند، که این مهم، به پیشرفت آن ها کمک می کند.
شخصیت و تفکر مستقلانه را پرورش می دهد:
نمایش های تلویزیونی مهارت های تفکر مستقل کودک را پرورش می دهند و ذهن و فکر کودکان را باز می کنند. کسب این مهارت ها در دنیایی که تمرکز، بر خلاقیت و تفکراتی با دیدگاه های مختلف است، حیاتی است.
تأثیرات منفی تماشای تلویزیون در کودکان
در ادامه به برخی از معایب تلویزیون برای کودکان اشاره می کنیم.
وقت کشی یکی از جوانب منفی تأثیر تلویزیون بر کودکان
کودکانی که وقت زیادی را صرف تلویزیون می کنند، ممکن است فرصت زندگی کردن را از دست بدهند. اگر فرزند شما وقت زیادی را صرف تماشای تلویزیون می کند، ممکن است وقت باارزشی را که می تواند برای کارهای سازنده تری چون بازی کردن با دوستان، کمک در کارهای خانه ، بازی در محیط بیرون از خانه و سایر فعالیت های مشابه صرف شود را از دست بدهد.
کمبود زبان و مهارت های اجتماعی:
این ممکن است با اثرات مثبت تلویزیون که قبلاً ذکر شد متناقض به نظر برسد، اما بیشتر، مربوط به کودکان زیر دو سال است. مغز نوزادان قبل از دو سالگی در مراحل رشد است. این زمانی است که مغز در حال یادگیری مهارت های اجتماعی و عاطفی است. تلویزیون لبخند نمی زند، حرف نمی زند یا با کودک شما از نظر روان شناختی تعامل برقرار نمی کند. این وضعیت روانی کودک را تحت تأثیر قرار می دهد زیرا وی در این مرحله از زندگی خود آسیب پذیر است. حتی چند سال بعد نیز، صرف وقت زیاد برای تماشای تلویزیون می تواند تعامل اجتماعی کودک شما را محدود کند، بنابراین در طولانی مدت بر زبان و مهارت های اجتماعی وی تأثیر می گذارد.
کشتن خلاقیت و تخیل یکی از جوانب منفی تأثیر تلویزیون بر کودکان
اگر فرزند شما به جای بیرون رفتن از منزل و کاوش در دنیای واقعی، وقت زیادی را در مقابل تلویزیون بگذراند، او قادر به ایجاد یک تخیل قوی نخواهد بود. از آنجا که ایده ها در مقابل صفحه تلویزیون، نمایش داده می شوند، کودکانی که تلویزیون را بیش از حد تماشا می کنند، نمی توانند ذهن خود را برانگیزند و یا به تنهایی، ایده های تازه ای را عملی کنند، بنابراین به طور منفعلانه عمل می کنند نه به صورت جد و فعال.
عدم تمرکز
کودکانی که روزانه بیش از 2 تا 3 ساعت را جلوی تی وی می گذرانند، اغلب از کمبود تمرکز در محیط های کلاس رنج می برند. همچنین چنین بچه هایی ممکن است بیشتر دچارADHD (اختلال بیش فعالی کم توجهی) شوند. این عدم تمرکز و کم توجهی علاوه بر زمینه های علمی، زمینه های ورزشی را نیز در بر می گیرد و کودک ممکن است تمایلی به شرکت در فعالیت های آرامش بخش و ذهنی مانند کار دستی نداشته باشد.
غیر مولد بودن کودک
بهره وری همه چیز، پیرامون رسیدن به فرازهای جدید زندگی است. اگر فرزند شما دائماً در حال تماشای تلویزیون است و در زندگی آکادمیک، اجتماعی یا عاطفی خود به نقاط عطفی نمی رسد، تمام مدت زمان صرف شده ی او در مقابل تی وی به سادگی تلف شده است.
چاقی یکی از جوانب منفی تأثیر تلویزیون بر کودکان
کودکانی که زیاد تلویزیون تماشا می کنند در معرض خطر ابتلا به چاقی و سایر اختلالات سلامتی هستند. مشاهده نوجوانان دبیرستانی که به سبب تماشای بیش از حد تلویزیون خیلی چاق شده اند، چندان غیرمعمول نیست.
بیشتر بدانید: 6 نکته که در وعده غذایی کودکان نوپا باید رعایت کنید
خطرات سلامتی قلب و چشم:
کودکانی که زیاد تلویزیون تماشا می کنند در معرض خطر ابتلا به سندرم تنبلی چشم هستند. در این شرایط کودک تاری دید یا ضعف دید را تجربه می کند که توسط عینک یا لنز قابل اصلاح نیست. همچنین اعتیاد به تماشای تلویزیون باعث عدم ورزش و فعالیت و سبک زندگی بی تحرک می شود که هر دو بر قلب و مغز تأثیر می گذارند. این در نهایت می تواند منجر به مشکلات قلبی- عروقی و تنگی عروق شود.
رفتارهای منفی یکی از جوانب منفی تأثیر تلویزیون بر کودکان
طبق تحقیقات، تماشای بیش از حد تلویزیون می تواند ساختار مغز را تغییر داده و باعث ایجاد رفتار منفی- به ویژه خشونت و پرخاشگری شود. خردسالانی که نمایش های حاوی محتوای نامناسب را تماشا می کنند در معرض خطر این مشکلات هستند.
تاثیر بر خویشتن شناسی:
برخی از نمایش های تلویزیونی، واقعیت را اغراق می کنند و منظره ای تحریف شده از جهان را ارائه می دهند. نمایش هایی که زندگی بی عیب و نقص و حالات بسیار خوب (پیکچر پرفکت) را نشان می دهند ممکن است باعث شوند تا کودکان احساس حقارت کنند.
تغییرات عاطفی:
کودکانی که در معرض نمایش های رابطه جنسی، مواد مخدر و مصرف الکل قرار می گیرند در برابر تغییرات احساسی آسیب پذیر هستند. از آنجا که آن ها برای درک بسیاری از این مسائل خیلی کوچک اند، ممکن است دیدگاه تغییر یافته ای از واقعیت دریافت کنند و از نظر روانی تحت تأثیر قرار بگیرند.
تأثیر تلویزیون بر کودکان و عملکرد علمی ضعیف در آنها
صرف وقت زیاد برای تماشای تلویزیون ممکن است منجر به عدم شرکت در سایر فعالیت ها شود. بچه ها بعضی اوقات به خاطر تماشای بیش از حد تلویزیون از مدرسه و فعالیت به دور می مانند و این مهم، بر عملکرد آکادمیک آن ها تأثیر منفی می گذارد.
ایجاد مشکلات یادگیری
مشکلات یادگیری- به دلیل صرف وقت بیش از حد برای تماشای تلویزیون- از شنیدن غیرفعال و مهارت های گوش دادن توسعه نیافته گرفته تا فقدان مهارت های حرکتی خوب و خلاقانه، متغیر است. این مهم، زمانی اتفاق می افتد که بچه ها درگیر فعالیت های محرک جسمی و روحی نباشند. کودکانی که با تماشای زیاد تلویزیون ADHD شان توسعه می یابد، توانایی تمرکز در طول مطالعه را ندارند.
نقش والدین در قبال تأثیر تلویزیون بر کودکان
والدین می توانند:
- تعداد ساعاتی که فرزندشان در مقابل تلویزیون می گذراند را محدود کنند.
- اطمینان حاصل کنند که فرزند آن ها، برنامه های تلویزیونی مناسب سن خود را تماشا می کند.
- با فرزند خود تلویزیون تماشا کنند تا مطمئن شوند که محتوای برنامه، اطلاعات دهنده، آموزشی و تعاملی است. این کار همچنین می تواند باعث ایجاد پیوندی بین والدین و فرزند شود.
- تلویزیون را در اتاق خواب کودک نگذارند و در پایان برنامه، آن را خاموش کنند.
- به ایجاد رابطه سالم بین زمان تماشای تلویزیون و انجام فعالیت های دیگر کمک کنند.
- سعی کنند پیرامون رعایت این قوانین، بیش از حد پافشاری نکنند، زیرا این امر می تواند یک رابطه منفی بین کودک و تلویزیون ایجاد کند.
بیشتر بدانید: تاثیر بازی برای بزرگسالان + نحوه بازی کردن با کودکان
تأثیر تلویزیون بر کودکان نوپا
توصیه می شود نوزادان و کودکان نوپای زیر دو سال از تماشای تلویزیون خودداری کنند زیرا مغز آن ها در حال توسعه و آسیب پذیر است. آن ها مهارت های عاطفی و اجتماعی زیادی را فرا می گیرند، بنابراین این دو سال، زمان تعامل با آن ها، مراقبت از نیازهای عاطفی و تشویق آن ها به خواندن، نوشتن و ترسیم است. بخش بزرگی از رشد شناختی در این مرحله اتفاق می افتد، به همین دلیل بهتر است تلویزیون از نوزادان و کودکان نوپای کوچک تر از دو سال دور نگه داشته شود.
تماشای تلویزیون فعالیتی است که بهتر است در حد اعتدال صورت گیرد. والدین با اطمینان از اینکه فرزندان شان برنامه هایی با کیفیت و مناسب سن شان را تماشا می کنند و زمان خود را به طور مؤثری سپری می کنند، می توانند رشد و پیشرفت مناسب وی را تضمین کنند. تماشای تلویزیون بخشی از زندگی روزمره است و اگر با رعایت برخی از نکات همراه باشد، می تواند آموزنده نیز باشد!