آنتی بیوتیک ها یک کلاس شایع از داروهای ضد میکروبی هستند که برای حل عفونت های باکتری های سطحی و داخلی استفاده می شوند. آنها سیستم ایمنی بدن را در مبارزه با بیماری های یاری می کنند. آنها اساسا مواد شیمیایی هستند که شانس باکتری های عفونی را از تکثیر یا زنده ماندن می گیرند.
برخی از باکتری های ناسالم به طور طبیعی در روده انسان وجود دارند، اما تعدادشان نسبت به باکتری های سالم بسیتر کم است. هر دو این باکتری های خوب و بد در تعادل کامل با یکدیگر وجود دارند و فلور روده را تشکیل می دهند.
هر گونه اختلال در این تعادل می تواند به طور قابل توجهی بر حرکت روده تاثیر بگذارد و اسهال ایجاد کند. چنین زمانی است که فرد به یک دوره انتی بیوتیک نیاز دارد. مصرف آنتی بیوتیک ها می تواند تعداد قابل توجهی از باکتری های سالم روده را از بین ببرد و تعادل را به نفع باکتری های ناسالم به خطر اندازد. این راه را برای مشکلات گوارشی به ویژه اسهال باز می کند.
انتی بیوتیک های قوی یا با دوز بالا گاهی اوقات می توانند حجم زیادی از باکتری های خوب روده را از بین ببرند، در نتیجه باکتری های بد تعدادشان بیشتر شده و به سیستم گوارش شما آسیب خواهند زد. در چنین مواردی، اسهال نتیجه درمان ممکن است پایدار یا مشکل ساز باشد.
آیا آنتی بیوتیک ها میتوانند به اسهال منجر شوند؟
بله، بسیاری از انتی بیوتیک ها می توانند اسهال ایجاد کنند، معمولا بیشتر انتی بیوتیک های پنی سیلین. مکانیزم دقیق اسهال به طور کامل شناخته شده نیست، اما احتمالا از تغییر در تعادل بین باکتری های خوب و بد در روده است.
آیا همه آنتی بیوتیک ها باعث ایجاد اسهال می شوند؟
خیر، همه انتی بیوتیک ها باعث اسهال نمی شوند. فقط آنتی بیوتیک های خاصی از جمله، پنی سیلین و سفالوسپورین ها در این زمینه بیشتر باعث اسهال می شوند.
چرا انتی بیوتیک ها باعث اسهال نمی شوند؟
۱. انتی بیوتیکها فلور و ترکیب باکتری های روده را تغییر می دهند. آنها باکتری های خوب روده را همراه با انواع بد آن نابود می کنند و باعث اختلال در تعادل فلور روده و در نتیجه اسهال می شوند. این نوع اسهال به طور معمول خود به خود حل می شود.
۲. انتی بیوتیک می تواند باعث از بین رفتن بیشتر باکتری های خوب شود که باعث ازدیاد باکتری های بد و عفونت در کولون می شود. این وضعیت کلستریدیوم دیفیسیل نام دارد.
این عفونت اگر درمان نشود مرگبار است. بیشتر در افراد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف، مانند سالمندان، افراد مبتلا به دیابت و کسانی که برخی داروهای ایمنی بدن مصرف می کنند دیده می شود. این نوع اسهال باید با آنتی بیوتیک های مختلف تحت نظارت دقیق یک پزشک درمان شود.
در چه صورتی فلور روده توسط انتی بیوتیک تغییر می کند؟
آنتی بیوتیک ها تمام باکتری ها را از جمله باکتری های کولون را، بدون توجه به اینکه آنها برای بدن شما مفید هستند یا نه از بین می برند. هرچه طیف آنتی بیوتیک وسیع تر باشد بیشتر آسیب می زند. طیف وسیع به این معنی است که انتی بیوتیک می تواند در برابر بسیاری از انواع مختلف عفونت استفاده شود.
بیشتر بخوانید: قوی ترین آنتی بیوتیک طبیعی برای درمان انواع عفونت
عوارض جانبی آنتی بیوتیک ها چیست؟
پریشانی دستگاه گوارش یکی از مهمترین عوارض جانبی انتی بیوتیک ها است. وقتی میکروبیوم یا فلور روده تحت تأثیر انتی بیوتیک ها قرار بگیرد، ممکن است چندین هفته تا ماه طول بکشد تا به حالت سالم خود بازگردد. استفاده بیش از حد آنتی بیوتیک همچنین می تواند باکتری ها را در برابر انتی بیوتیک ها مقاوم کند. این بدان معنی است که باکتریهای هدف، ساختار ژنتیکی خود را تغییر داده و تأثیر آنتی بیوتیک ها را خنثی می کنند.
با گذشت زمان، باکتری ها می توانند از اثرات آنتی بیوتیک ها پیشی بگیرند. این بیشتر یک مشکل در سطح جمعیت است. بنابراین، توصیه می شود که آنتی بیوتیک ها فقط در موارد ضروری مورد استفاده قرار گیرند.
معمولا طولانی ترین دوره آنتی بیوتیک چند روز است ؟
دوره انتی بیوتیک ها بستگی به بیماری تحت درمان دارد. برای عفونت مثانه ساده تا ۳ روز و ۹ ماه برای سل نهفته. همچنین به خود آنتی بیوتیک ها نیز بستگی دارد، آنتی بیوتیک های قوی دوره های کوتاه و انتی بیوتیک های متعادل تر دوره های طولانی تری دارند. عفونت سینوس ساده می تواند با یک دوره ۵ روزه پنی سیلین درمان شود، در حالی که اکثر عفونت های ساده یک هفته طول می کشد تا درمان شوند.
برای چه مدت اثر عوارض آنتی بیوتیک ها ادامه دارد؟
عوارض جانبی آنتی بیوتیک ها ممکن است از چند روز تا چند ماه بسته به طیف، قدرت و مدت زمان مصرف آنها ادامه خواهد داشت.
چه اقدامات احتیاطی باید در حین انجام یک دوره آنتی بیوتیکی انجام شود؟
شما همیشه باید قبل از شروع هرگونه انتی بیوتیک جدید، در مورد داروهای معمول خود با پزشک مشورت کنید به این خاطر که برخی از آنتی بیوتیک ها می توانند با سایر داروها واکنش منفی نشان دهند. همچنین دستورالعمل هایی را بخوانید، مانند اینکه آیا آنتی بیوتیک ها را باید با یا بدون غذا مصرف کرد زیرا این اوامر ممکن است روی جذب آنها و در نتیجه اثر آنها تأثیر بگذارند. در صورت مصرف هرگونه پروبیوتیک، نباید همزمان با انتی بیوتیک آن را مصرف کنید. اگر آنتی بیوتیک و پروبیوتیک ها با هم مصرف شوند اثر پروبیوتیک خنثی می شود.
در هنگام ابتلا به اسهال ناشی از آنتی بیوتیک باید چه تغییراتی در رژیم غذایی ایجاد شود؟
در هنگام ابتلا به اسهال مرتبط با انتی بیوتیک همیشه باید از پزشک خود کمک بگیرید. اگر عفونت ثانویه کلستریدیوم گرفتید (به طور معمول بعد از ۱ هفته از مصرف انتی بیوتیک ها شروع می شود) بهتر است غذاهای غنی از پروبیوتیک را به صورت ماست، کیمچی و کلم ترش به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
آیا در دوره ی آنتی بیوتیکی باید ماست مصرف شود؟
بله، ماست حاوی باکتری های مفید (پروبیوتیک) است و توصیه می شود. اگر لاکتوز دوست ندارید می توانید کیمچی و کلم ترش را جایگزین کنید.
بهترین درمان برای اسهال ناشی از آنتی بیوتیک ها چیست؟
بهترین راه حل عدم مصرف آن است. در صورتی که نیاز حادی به انتی بیوتیک ها ندارید از مصرف آن خودداری کنید. آنها را به دلیل علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا ساده مصرف نکنید. در صورت نیاز به انتی بیوتیک همیشه با پزشک مشورت کنید.
اگر به یک اسهال سیاه ناشی از انتی بیوتیک مبتلا هستید، پروبیوتیک ها را به شکل ماست، کیمچی و کلم ترش مصرف کنید. حتی می توانید مکمل های پروبیوتیکی بدون نسخه نیز تهیه کنید.
همچنین با خوردن غذاهایی مانند جو، میوه و عدس، اطمینان حاصل کنید که به میزان کافی فیبر غذایی دریافت می کنید. از مصرف مواد پرچرب مانند گوشت جلوگیری کنید. افرادی که به طور موقت لاکتوز را پس می زنند بهتر یک الی دو هفته از مصرف لبنیات خودداری کنند. اگر اسهال با تغییرات رژیم غذایی بهتر نشد شاید مشکل عفونتی باشد. به عنوان مثال عفونت کلستریدیوم باید به سرعت با آنتی بیوتیک های خاص تجویز شده توسط پزشک معالجه شود.
بیشتر بخوانید: در زمان اسهال این خوردنی ها را نخورید!
آیا انتی بیوتیک ها به افزایش وزن منجر می شوند؟
مطالعه ای در این زمینه صورت نگرفته اما می دانیم که آنتی بیوتیک ها باعث عدم تعادل فلور روده می شوند که می تواند منجر به مشکلات دیگری از جمله افزایش وزن شود.
آیا آنتی بیوتیک ها باعث یبوست می شوند؟
معمولا انتی بیوتیک ها یبوست ایجاد نمی کنند.
آنتی بیوتیک ها چه مشکلات دیگری ایجاد می کنند ؟
انتی بیوتیک ها می توانند عوارض جانبی دیگری نی ایجاد کنند از جمله واکنش منفی با سایر داروها و آسیب به اعضای بدن (آسیب کبدی)، تغییر در طعم دهان، بثورات پوستی، حساسیت به نور، حالت تهوع و استفراغ.
چرا انتی بیوتیک ها به از دست دادن اشتها منجر می شوند؟
مکانیسم های متعدد می توانند باعث ایجاد این اثر شوند، از تغییر حرکت روده تا تغییر فلور روده.
چه نکاتی مهمی را در یک دوره آنتی بیوتیک باید به خاطر سپرد ؟
مهمترین نکته : انتی بیوتیک مصرف نکنید مگر اینکه کاملاً به آنها احتیاج داشته باشید. آنها در هنگام استفاده مناسب داروهای عالی هستند. آنتی بیوتیک ها را فقط مطابق تجویز دکتر مصرف کنید و به دستورالعمل هایی مصرف آنها توجه کنید. سعی کنید در دوره که انتی بیوتیک غذاهای سرشار از پروبیوتیک را به رژیم غذایی خود اضافه کنید اما بین مصرف انتی بیوتیک و پروبیوتیک فاصله چند ساعت را حفظ کنید.