علت سکته مغزی چیست؟ + انواع، علائم و درمان ها

سکته ی مغزی اختلالی در جریان خون به مغز است. دو نوع سکته ی مغزی وجود دارد: اسکمیک، که بر اثر پلاک یا لخته شدن خون در مغز به وجود می آید، و خونریزی شدید یا همورراجیک که در زمان پارگی رگ های خونی یا نشت آن به مغز ایجاد می شود. علائم سکته شامل لکنت در گفتار، بی حسی در یک طرف بدن، از دست دادن تعادل، سردرد و مشکل در بینایی می باشد. سکته را می توان به روش های مختلفی از جمله تجویز رقیق کننده های خون، جراحی و تغییرات سبک زندگی درمان کرد.

این مقاله توسط جان اسبورن، دکتر و مدیر مرکز قلب و عروق در ایالات دالاس مورد بررسی قرار گرفته است. برای داستان های بیشتر به صفحات سایت بروید. در ایالات متحده، سکته سالانه 140،000 نفر را می کشد. با توجه به مرکز کنترل بیماری ها و پیشگیری، هر 4 دقیقه، یک فرد توسط سکته مغزی می میرد. اما به دلایل و علائم سکته آگاه باشید- و بدانید که چگونه باید آن را پیشگیری و درمان کنید- تا بتوانید با نتایج بهتری مواجه شوید. در اینجا مواردی وجود دارد که لازم است بدانید.

انواع اصلی سکته مغزی

طبق انجمن ملی قلب، ریه و خون، سکته دو نوع اصلی دارد:

ایسکمیک. استیون ریزمن، پزشک متخصص قلب و عروق در مرکز تشخیص بیماری های قلبی نیویورک می گوید: سکته ایسکمیک زمانی اتفاق می افتد که رگ های خونی در مغز توسط ایجاد پلاک ها یا لخته خونی که به آن رگ خونی متصل می شوند، باریک شوند. این رایج ترین نوع سکته است، 87% از کل سکته ها، ایسکمیک هستند.

همورراجیک. ریزمن می گوید: وقتی رگ خونی در مغز پارگی یا نشت می کند، شما از سکته همورراجیک رنج می برید. سکته همورراجیک درون مغزی(خونریزی در مغز) 10% از کل سکته ها را تشکیل می دهد، درحالی که 3% باقی مانده آن بیرون مغزی(خونریزی در خارج از مغز) است.

علائم اصلی و عوامل خطر سکته مغزی

با توجه به گفته ی ریزمن، علائم هر دو نوع سکته، شامل لکنت در گفتار، مشکل در درک سخن، بی حسی یا ناتوانی در یک طرف از بدن، گیجی، از دست دادن تعادل، سردرد بدون دلیل و مشکل در بینایی در یک یا هر دو چشم می باشد. هر دقیقه ای که می گذرد، اگر این علائم را تجربه کردید، با 911 تماس بگیرید.

اگرچه یک سکته مغزی مهم و ناتوان کننده مانند سکته مغزی ایسکمیک درنظر گرفته نمی شود، اما یک حمله ی ایسکمیک گذرا(TIA) نوعی از سکته ایسکمیک است که به سرعت رد می شود. پزشک شما از آن به عنوان “سکته خفیف” یاد می کند. علائم آن مشابه با دیگر سکته هاست اما آن ها کوتاه مدت هستند و بیشتر آن ها کمتر از پنج دقیقه طول می کشد.

اگرچه جریان خون در مغز فقط برای مدت کوتاهی مسدود می شود، اما هنوز یک اورژانس پزشکی جدی محسوب می شود. توجه به TIA بسیار حیاتی است زیرا می تواند نشانه ی هشدار برای سکته جدی باشد. همراه با TIA اولیه، عوامل خطر اصلی برای تجربه ی سکته شامل فشار خون بالا، بیماری های قلبی، سیگار کشیدن و فیبریلاسیون دهلیزی می باشد.

درحقیقت، یک مطالعه ی بین المللی مورد کنترلی در سال 2010 یافت که فشار خون بالا در 54% از سکته ها وجود دارد.  فشار خون بالا استرس زیادی را بر روی قلب شما وارد می کند و انجمن سکته مغزی در آمریکا می گوید که با گذشت زمان، این فشار به شریان ها و اعضای بدن شما آسیب می رساند و می تواند منجر به  سکته مغزی شود.

سایر عوامل خطر شامل پیری است- خطر سکته مغزی در هر دهه بعد از 55 سالگی دوبرابر می شود. اگر خانواده ی شما دچار سکته مغزی شده باشند، شانس شما برای ابتلا به سکته مغزی افزایش پیدا می کند. در آخر، دیابت می تواند شانس شما را برای سکته افزایش دهد، زیرا افرادی که دیابت دارند ممکن است به فشار خون بالا نیز مبتلا شوند.

درمان و چشم انداز

ریزمن می گوید: “مهم ترین بخش درمان، تشخیص و معالجه ی زود هنگام است.” تحقیقات نشان داده است که با گذشت زمان پس از شروع علائم، خطر آسیب بیشتر می شود و هر چه زودتر دارو بخورید، بهتر و موثرتر عمل خواهد کرد.

فعال کننده های پلاسمینوژن بافتی(TPA) مانند آلتپلاژ، که توسط FDA برای معالجه ی سکته های ایسکمیک مورد تأیید قرار گرفته است، برای از بین بردن لخته و بهبود جریان خون در مغز استفاده می شود. بررسی ای در سال 2015 در مجله انجمن پزشکی کانادا دریافت که در مدت 4.5 ساعت از اولین علائم سکته ایسکمیک، آلتپلاژ ناتوانی عملکردی را 7 تا 13% نسبت به دارونما کاهش می دهد.

برای بیماران مبتلا به سکته مغزی ایسکمی حاد، گزینه ی دیگری به نام ترومبکتومی وجود دارد. طبق گفته ی جیسون تارپلی، دکتر، متخصص مغز و اعصاب در مرکز درمانی سینت جان، این عمل جراحی انسداد در بیماران مبتلا به سکته مغزی است که عروق بزرگ آن ها مسدود شده است. برای موثرتر بودن، این عمل باید طی شش ساعت از بروز علائم سکته حاد انجام شود.

رقیق کننده های خون ممکن است برای بهبود جریان خون در سکته ایسکمیک تجویز شود. در سکته همورراجیک، پزشک ممکن است برای کنترل خونریزی و کاهش فشار در مغز، جراحی انجام دهد. سازگار شدن با اصلاحات شیوه زندگی بعد از سکته، یکی از مهم ترین راه هایی است که خطر ابتلا به سکته ی دیگر را برای شما کاهش می دهد.

تغییرات اصلی شامل انجام دادن تمرین های مکرر و بهبود رژیم غذایی می باشد. اگر سیگار می کشید، با پزشکتان درباره ی برنامه ی توقف سیگار کشیدنتان صحبت کنید و همچین باید نوشیدن الکل را نیز ترک کنید.