آبسه دندان نوعی عفونت باکتریایی است که باعث عفونت دندان می شود. این عارضه به علل مختلفی می تواند روی دهد و بخش های مختلفی از دندان را نیز درگیر می کند. آبسه پریودونتال در اطراف ریشه دندان بر روی لثه ها و آبسه پری آپیکال بر نوک ریشه اثر می گذارد. در بعضی موارد دندان پوسیده باید کشیده شود در حالی که در موارد دیگر فقط نیاز به عصب کشی است. درمان نکردن دندان آسیب دیده می تواند باعث بوجود آمدن مشکلات جدی شود.
علل آبسه دندان
داخل دندان با رگ های خونی، بافت های اتصال دهنده و عصب ها پر شده که اینها ممکن است عفونی شوند. علت عفونت می توان ترک دندان، آبسه پریودنتال یا پوسیدگی دندان باشد. اگرچه شکل راهیابی باکتری به دندان بستگی به نوع آبسه نیز دارد. آبسه پریودنتال نتیجه مرض لثه یا پریودنتال یا زخم و جراحت است. آبسه پری آپیکال با ورود باکتری به دندان از طریق ترک و حفره شکل می گیرد. آبسه لثه نیز هنگامی رخ می دهد که جسمی خارجی مانند موی مسواک یا پوست پاپ کورن وارد لثه شود.
خطر این بیماری توسط این عوامل افزایش می یابد :
دهان خشک
خطر پوسیدگی دندان با خشکی دهان افزایش پیدا می کند. خشکی دهان خود بخاطر عواملی چون افزایش سن و داروهای خاص نشات می گیرد.
مصرف زیاد قند
مصرف خوراکی هایی که قند بالایی دارند مانند نوشابه و شیرینی با ایجاد شکاف و حفره در دندان ها می تواند باعث شکل گیری آبسه شود.
بهداشت بد دندان
بهداشت نامناسب دهان و دندان، عدم رعایت روتین مسواک، نخ دندان و شستشوی دهان امکان ابتلا به بیماری های لثه و دندان را افزایش می دهد.
علائم آبسه دندان
شاخص ترین علامت آبسه درد در لثه ها و در نزدیکی دندان هاست که با گذشت زمان بدتر می شود. علائم مهم دیگر شامل :
- دشواری بلع یا تنفس
- تورم غدد لنفاوی
- درد هنگام جوییدن
- التهاب لثه
- مزه بد دهان
- تغییر رنگ یا شل شدن دندان
- درد فک
- حساس شدن دندان
آبسه شاید خود را به شکل زائده ای به شکل جوش نشان دهد که اگر آنرا فشار دهید مایعی از آن خارج شده و دردتان کم می شود. مایع خارج شده از جوش، چرک است.
تشخیص
این بیماری با استفاده از رادیوگرافی و انجام آزمایشات توسط دندان پزشک یا توضیحات خود بیمار از شرایط و علائمش تشخیص داده می شود. گاهی دندان از خود هیچ علائم مشخصی بروز نمی دهد، در این شرایط دکتر با ضربه زدن به نوک دندان(اگر باعث درد شود نشانه این بیماری است) یا از اسکن اشعه ایکس استفاده می کند. اگر باز هم نتوانست چیزی را تشخیص بدهد شما را به پزشکی که تخصص او آبسه و عفونت های دندانی است ارجاع می دهد.
درمان آبسه دندان
این بیماری را با عصب کشی، خالی کردن چرک و پوسیدگی یا کشیدن دندان می توان معالجه کرد.
برش و تخلیه
شکافی کوچک در لثه ایجاد کرده و آبسه را از طریق آن شکاف بیرون کشیده و تخلیه می شود.
عصب کشی آبسه دندان
قبل از پر کردن و بستن دندان مورد نظر،این بیماری را از ریشه ها نیز خارج می کنیم.
کشیدن دندان
در مواردی که دیگر انواع درمانی پاسخ ندهد می توان دندان آسیب دیده را کشید. برای انجام این روش های درمانی ابتدا باید دهان را بی حس کرد. در مواقع عادی از بی حسی های موضعی اما در شرایط حاد و وخیم جراحی در شرایط بیهوشی انجام می شود. آنتی بیوتیک ها نیز در مواردی برای جلوگیری از انتشار عفونت استفاده می شوند هرچند این کار شایع نیست.
پیشگیری آبسه دندان
مهم ترین اقدام رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک زدن دو بار در روز حداقل به مدت دو دقیقه، استفاده از مسواک های خاص یا نخ دندان برای تمیز کردن بین دندان ها.
همچنین از شستن دهان با آب یا دهان شویه بعد از مسواک زدن خودداری کنید زیرا این کار مواد محافظ در خمیر دندان را شسته و می برد. همچنین از خوردن غذا ها و نوشیدنی های شیرین خودداری کنید زیرا باعث ایجاد شکاف و حفره در دندان ها می شود. برای مراقبت بیشتر مرتبا به دندان پزشک مراجعه کنید.
چه هنگام باید به پزشک مراجعه کرد ؟
این بیماری باید توسط دندان پزشک معالجه شود. همچنین برای اطمینان از عدم انتشار عفونت بهتر است که محیط اطراف دندان عفونی پاک شده و آزمایش شود.
سوالات متداول راجب آبسه دندان
آیا این بیماری وضعیتی اورژانسی است ؟
در صورت عدم درمان، عفونت به لثه ها، دندان ها و استخوان اطراف دندان نفوذ کرده و همه را آلوده خواهد کرد. این بیماری وضعیتی اورژانسی است و در صورت عدم درمان به وضعیتی خطر آفرین برای جان فرد بدل می شود.
بهترین آنتی بیوتیک های برای آبسه دندان کدامند ؟
آنتی بیوتیک هایی که معمولا برای آبسه دندان تجویز می شوند شامل : آموکسی سیلین، پنی سیلین، کلیندامایسین، مترونیدازول، اریترومایسین، کلیندامایسین است. هزینه درمان به شکل درمانی مورد نیاز و از پزشکی به پزشک دیگر متفاوت است. با اینحال اکثر بیمه ها بیشتر هزینه درمان را متقبل می شوند.