آزواسپرمی زمانی تشخیص داده می شود که در دو تست جداگانه، هیچ سلول اسپرمی در نمونه های مایع منی سانتریفیوژ شده با استفاده از میکروسکوپ پرقدرت یافت نشود.
سانتریفیوژ، ابزار آزمایشگاهی است که نمونه آزمایش را با سرعت بالا می چرخاند تا آن را به دو فاز مختلف جدا کند. اگر سلول های اسپرم در مایع منی وجود داشته باشند، پس از سانتریفیوژ از مایعات اطراف آن جدا می شوند و می توان آن ها را در زیر میکروسکوپ مشاهده کرد.
تشخیص آزواسپرمی
پزشک سابقه بیمار از جمله موارد زیر را- به عنوان بخشی از تشخیص- دریافت می کند:
- موفقیت یا عدم موفقیت باروری در گذشته (توانایی زادآوری)
- بیماری های کودکی
- جراحات یا جراحی در ناحیه لگن (این می تواند باعث انسداد مجاری یا خونرسانی ضعیف به بیضه ها شود)
- عفونت ادراری یا عفونت دستگاه تناسلی
- بیماری های مقاربتی
- قرار گرفتن در معرض پرتودرمانی یا شیمی درمانی
- هرگونه استفاده از داروها، در گذشته یا حال حاضر
- سوء استفاده از الکل، ماری جوانا یا سایر مواد مخدر
- تب های اخیر یا قرار گرفتن در معرض گرما، از جمله سونای مکرر یا حمام بخار (گرما سلول های اسپرم را می کشد)
- سابقه خانوادگی نقایص مادرزادی، نارسایی تولید مثلی یا فیبروز کیستیک
پزشک برای بررسی موارد زیر، فرد را معاینه جسمانی می کند:
- بلوغ کلی، اندازه و شکل بدن و اندام های تولید مثلی
- محتوای اسکروتوم و آلت تناسلی مرد
- وجود یا عدم وجود وازدفران
- حساسیت و یا تورم اپیدیدیم
- وجود یا عدم وجود واریکوسل
- بررسی روده برای انسداد مجرای انزالی
پزشک ممکن است آزمایشات زیر را نیز انجام دهد:
- اندازه گیری سطح هورمون هایی مانند تستوسترون و هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH)
- آزمایش ژنتیک
- تهیه اشعه ایکس یا سونوگرافی از اندام های تولید مثلی برای مشاهده هرگونه مشکل در شکل و اندازه و اینکه آیا تومور، انسداد یا خونرسانی کافی وجود دارد یا خیر؟
- تصویربرداری از مغز برای شناسایی اختلالات هیپوتالاموس یا غده هیپوفیز
- در مواردی که اندازه بیضه و سطح هورمون طبیعی است، بیوپسی بیضه (نمونه برداری از بافت آن) برای فهمیدن اینکه آیا آزواسپرمی انسدادی است یا غیر انسدادی، موثر است. بیوپسی طبیعی به این معنی است که احتمالاً در بعضی از نقاط سیستم انتقال اسپرم، انسداد وجود دارد. بعضی اوقات، هر اسپرم موجود در بیضه برای آنالیز در آینده یا استفاده در حاملگی یخ زده، منجمد می شود.
آیا تستوسترون توسط بیضه ساخته نمی شود؟ آیا انسان می تواند تستوسترون نرمال داشته باشد و در عین حال آزواسپرمی داشته باشد؟
جواب هر دو سوال بله است. اسپرم از سلول های ژرﻣﻴﻨﺎل موجود در لوله های کوچک درون بیضه ترشح می شود و تستوسترون از سلول های میان بافتی لیدیگ در بین لوله ها ترشح می شود. از آنجا که سلول های لیدیگ نسبت به سلول های ژرﻣﻴﻨﺎل مقاومت بیشتری دارند، حتی در یک بیضه آسیب دیده یا ضعیف نیز عملکرد جزئی یا کامل دارند.
آیا می توان گفت که این مسئله به دلیل مشکل انسدادی است؟
نه با دقت صد در صد، اما ما شاخص های خوبی داریم. در گام اول، یک معاینه فیزیکی بسیار دقیق برای ارزیابی ساختارهای تولید مثلی بسیار مهم است. علاوه بر این، تست های آزمایشگاهی مانند FSH و مهار کننده B می توانند نشانه ای از عملکرد بیضه باشند.
درمان های آزواسپرمی انسدادی
جراحی اغلب می تواند لوله های مسدود شده در دستگاه تولید مثل فرد را باز کند یا اتصالاتی را ایجاد کند که به دلیل نقایص مادرزادی هرگز ایجاد نشده اند. پزشکان در معالجه آزواسپرمی انسدادی و ترمیم جریان اسپرم تخصص دارند. اگر بازسازی جراحی امکان پذیر نباشد، یا فرد تمایلی به انجام جراحی نداشته باشد، اغلب گزینه های دیگری وجود دارند. متخصصان می توانند اسپرم را از موارد زیر بگیرند:
- بیضه ها.
- اپیدیدیم، لوله همجوار که اسپرم در آن بالغ می شود.
- وازدفران، لوله ای که اسپرم را از آنجا می گیرند.
از اسپرم اقتباس شده برای بارداری هایی که از طریق لقاح آزمایشگاهی (IVF) صورت می گیرد استفاده می کنند.
متخصصان به طور کامل در مورد گزینه های درمانی با بیمار صحبت می کنند و در تصمیم گیری به وی کمک می کنند. دو نوع جراحی (در صورت امکان) وجود دارد: میکروسرجری و جراحی آندوسکوپی.
بیشتر بدانید: آزواسپرمی آقایان درمان می‌شود؟
آزواسپرمی انسدادی و میکروسرجری
میکروسرجری یک تکنیک اثبات شده با سابقه طولانی است. متخصصان برای انجام آن به طور ویژه (به مدت یک سال) آموزش دیده اند. در حین عمل جراحی:
- فرد بی هوشی عمومی دریافت می کند.
- پزشک برش کوچکی را بر روی بیضه فرد ایجاد می کند.
- پزشک با استفاده از بزرگنمایی پرقدرت و ابزارهای ویژه، انسداد را به دقت برطرف می کند یا اتصال از دست رفته را بازیابی می کند و برش را می بندد.
آزواسپرمی انسدادی و جراحی آندوسکوپی
جراحی آندوسکوپی یک روش حداقل تهاجمی است که از برش کوچک تر استفاده می کند. در حین عمل جراحی:
- فرد بی هوشی عمومی، همراه با بی حسی موضعی مازاد برای راحتی بیشتر، دریافت می کند.
- پزشک با استفاده از دوربین، نور و بزرگ نمایی در محل جراحی از اسکوپ ویژه (لوله بسیار نازک و انعطاف پذیر) استفاده می کند و از تصویری که برای راهنمایی به صورت پیش فرض بر روی مانیتور نمایش داده می شود، کمک می گیرد.
- اسکوپ به آرامی از اورترا عبور می کند و از نیاز به برش جلوگیری می کند. سپس انسداد با دقت ترمیم می شود.
در بیشتر مطب ها، برای ترمیم مشکلات مجرای انزالی از جراحی آندوسکوپی استفاده می شود، لوله ای که اسپرم را از مجرای ادراری خارج می کند و با مایعات مخلوط می کند تا منی را تشکیل دهد.
درمان های آزواسپرمی غیرانسدادی
به پاس درمان های پیشرفته، برخی از مردان مبتلا به آزواسپرمی غیرانسدادی ممکن است بازگشت اسپرم به مایع منی خود را تجربه کنند- طوری که تصورش را نمی کردند. برای بسیاری دیگر، حتی اگر بسیاری از مناطق نازا باشند و بیمار اسپرم کافی را از طریق مجاری تولید مثلی خود ترشح نکند، می توان کیسه های تولید اسپرم را در بیضه های مرد شناسایی کرد.
چنین موفقیتی به واسطه تجربه و تخصص پزشکان در زمینه استخراج اسپرم امکان پذیر است.
پزشک در مورد شرایط خاص با شما صحبت خواهد کرد و توصیه های درمانی لازم را برای تان ارائه می دهد. برای برخی از مردان، راه حل کاملاً ساده است: تغییر شیوه زندگی، داروهای مصرفی یا از اجتناب از مصرف سموم خاص. همچنین، اگر شما تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی قرارگرفته باشید، بدن شما برای بهبودی به زمان نیاز خواهد داشت- چراکه دستگاه تولید مثلی نسبتاً انعطاف پذیر است. اما ممکن است یک مداخله مستقیم تر نیز توصیه شود. در هر صورت، شما باید 2 تا 3 ماه به بدن خود استراحت بدهید تا اسپرم کافی تولید کند و رو به بهبودی گذارد.
هورمون درمانی
برخی از مردان مبتلا به آزواسپرمی غیرانسدادی- بسته به سطح بیماری شان- از هورمون تراپی های خاصی بهره مند می شوند، تا اسپرم را مجدداً به مایع منی خود بازگردانند یا احتمال یافتن اسپرم را در حین استخراج افزایش دهند. این هورمون ها شامل موارد زیر است:
- هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH)
- گنادوتروپین جفتی انسان (HCG)
- کلومیفن
- آناستازول
- لتروزول
بیشتر بدانید: راه هایی برای تقویت اسپرم
واریکوسلکتومی
ممکن است برخی از مردان واریکوسل، وریدهای بزرگ و گسترده شده روی اسکروتوم خود داشته باشند که می تواند مانع تولید اسپرم شود. در طی واریکوسلکتومی میکروسکوپی، از میکروسکوپ جراحی برای شناسایی و گره زدن رگه های متخلف، ضمن حفظ ساختارهای مهم اطراف (مانند شریان ها، وازدفران ها و کانال های لنفاوی) استفاده می شود. 40 درصد از مردان با این روش بازگشت اسپرم به مایع منی خود را تجربه می کنند. کسانی که در این روش ناموفق بوده اند ممکن است تصمیم بگیرند که استخراج اسپرم را امتحان کنند.
استخراج اسپرم برای آزواسپرمی
برای برخی از مردان مبتلا به آزواسپرمی غیرانسدادی، می توان اسپرم را به مایع منی بازگرداند. اما وقتی این کار ممکن نباشد، می توان کیسه های های کوچکی از بیضه های فرد که هنوز اسپرم تولید می کنند را تشخیص داد- این کار برای ورود به دستگاه تناسلی کافی نیست، اما هنوز هم می تواند به پدر شدن کمک کند. این مورد حتی اگر هر یک از بیضه های شما فقط دارای تعداد کمی اسپرم باشد، کاربرد دارد.
استخراج اسپرم: آنچه انتظار دارید
هدف از این کار این است که خطر ابتلا به بیماری بیضه ای به حداقل برسد و در عین حال بهترین فرصت برای یافتن اسپرم فراهم شود. این کار با ترکیب معمول دو فن آوری پیشرو انجام می گیرد:
- نقشه برداری اسپرم
- استخراج اسپرم بیضه به روش میکروسکوپی (mTESE)
از این اسپرم ها برای بارور کردن تخمک های شریک زندگی فرد استفاده می شود- از طریق لقاح آزمایشگاهی (IVF) یا تزریق اسپرم داخل سیتوپلاسمی (ICSI) (روشی که فقط به یک اسپرم واحد نیاز دارد). استخراج اسپرم همچنین گزینه ای برای مردان مبتلا به آزواسپرمی انسدادی است که تمایلی به جراحی های اصلاحی ندارند- به دلیل تعداد بیشتر اسپرم که به آن ها روش های مشابه و کم تهاجمی ارائه می شود.
آزواسپرمی و نقشه برداری اسپرم
نقشه برداری اسپرم، گزینه ای کمتر تهاجمی برای شناسایی و بازیابی اسپرم است که باعث ترمیم بهتر و محدود شدن نیاز به برداشتن بافت بیضه می شود، که این مهم مانع رشد مجدد آن می شود. این روش از عوارض بسیار کمی برخوردار است و بیماران با به کارگیری آن به خوبی بهبود می یابند، معمولاً در طی نقشه برداری، طی چند روز، از چندین ناحیه بیضه نمونه برداری می شود- اگر اسپرم کافی برای برداشت یافت شد، نیازی به بررسی بیشتر نیست. اما اگر چنین نبود، تکنیک استخراج اسپرم به نام mTESE اجرا می شود.
استخراج اسپرم: mTESE
در حین استخراج اسپرم به روش میکروسکوپی از بیضه، از میکروسکوپ جراحی مخصوصی برای کمک به بازیابی بافت بیضه حاوی اسپرم استفاده می شود- این بازیابی از مناطقی که قبلاً با نقشه برداری مشخص شده یا از مناطقی که امیدوار کننده تر هست، صورت می گیرد. این روش همچنین نمونه برداری بیضه با میکروسکوپ یا میکروتسه (MicroTESE) نامیده می شود. این بهترین فرصت برای یافتن اسپرم قابل استفاده در موارد چالش برانگیز را فراهم می کند، در حالی که تا حد ممکن نیز بافت بیضه را حفظ می کند. در طی این روش بیماران بی هوشی عمومی یا موضعی دریافت می کنند.
بیشتر بدانید: ارتباط عجیب افزایش وزن با کیفیت اسپرم!
درمان طبیعی گیاهی آزواسپرمی یا درمان ناباروری مردان
درمان طبیعی گیاهی آزواسپرمی یا تعداد اسپرم های صفر عمدتاً مبتنی بر گیاهان طبیعی است. این گیاهان دارای خواص بسیار مشابهی با هورمون های مردانه هستند و تولید اسپرم در دستگاه تولید مثلی آنان را تقویت می کنند. در حال حاضر ﮔﻴـﺎه ﺧﺎرﺧﺎﺳــﻚ بیشترین گیاه مورد استفاده برای درمان آزواسپرمی یا تعداد اسپرم صفر و سایر اختلالات جنسی است. این گیاه هورمون های استروژن و تستوسترون را افزایش می دهد و گردش خون را در کل ناحیه دستگاه تولید مثلی متشکل از وازدفران، بیضه، اپیدیدیم و آلت تناسلی فرد بهبود می بخشد. این گیاه همچنین اختلال نعوظ را درمان می کند.
موصلی سفید یکی دیگر از داروهای مهم گیاهی است که در معالجه تعداد اسپرم صفر یا آزواسپرمی مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه باعث افزایش کمیت و کیفیت مایع منی می شود زیرا این ها مهم ترین عوامل موثر بر باروری مردان هستند. موصلی سفید همچنین سطح باروری را افزایش داده و عملکرد غده تولید مثلی فرد را بهبود می بخشد.
گیاهان آیرودایی دیگری نیز وجود دارد که تعداد اسپرم صفر یا آزواسپرمی را درمان می کند. گیاه آشواگاندا و شیلاجیت مهم ترین گیاهان آیرودایی هستند که برای معالجه آزواسپرمی مورد استفاده قرار می گیرند. این گیاهان اثرات خوب و آفرودزیازیس بر روی دستگاه تولید مثلی دارند. این ها باروری را افزایش داده و میل جنسی را با تحریک تولید دوپامین کاهش می دهند. پورین های Mucuna حساسیت سیستم عصبی را افزایش می دهند و به نعوظ مؤثر و تولید اسپرم کمک می کنند.
آزواسپرمی، با کمک درمان های طبیعی و گیاهی به طور مؤثر برطرف می شود.
نکته احتیاطی در درمان آزواسپرمی
اگر سیگاری یا الکلی هستید به عنوان یه نکته احتیاطی بهتر است آن ها را کنار بگذارید تا معالجه گیاهی تان مؤثر واقع شود.
درمان آیورودیک آزواسپرمی در هند
اگر از ناباروری ناشی از این بیماری رنج می برید، بهتر است یک درمان کامل از یک متخصص آیورودایی دریافت کنید. اگر به دنبال معالجه آزواسپرمی در هند، ایالات متحده و بریتانیا هستید، می توانید با یک اخترشناس در زمینه پزشکی ملاقات کنید، تا توسط آیورودا و داروهای گیاهی بیماری تان را درمان کند.
گیاهان دارویی برای بهبود تعادل هورمونی و تولید اسپرم در مردان:
- ریشه جینسنگ آمریکایی (Panax quinquefolius)
- سرچماقی ها یا جینسنگ قارچ ها (Cordyceps sinensis)
- ریشه ماکا (Lepidium meyenii)
- نخلک اره ای (Serenoa repens)
- میوه و دانه شیزاندرا (Schisandra chinensis)
- برگ ها و میوه های تریبولوس (Tribulus terrestris)
بیشتر بدانید: تعداد اسپرم در هر انزال چقدر است؟
نکته مهم: توصیه نمی شود که گیاهان مختلف را برای باروری خود ترکیب کنید و در کنار آن از داروهای معالجه باروری نیز استفاده کنید.
آنزیم درمانی سیستمیک گزینه طبیعی است که ممکن است بعد از درمان جراحی مورد استفاده قرار گیرد. این درمان برای مردانی که قصد دارند برای رفع انسداد ناشی از آزواسپرمی، جراحی انجام دهند و به دنبال راهی برای جلوگیری از اسکار اضافی و التهاب اند روش مناسبی است. آنزیم درمانی سیستمیک ممکن است گزینه خوبی باشد که با کمک به پاسخ التهابی سیستم ایمنی به سلامت و بهبودی مناسب بعد از عمل کمک می کند. این ممکن است به جلوگیری از تشکیل بیش از حد بافت اسکار کمک کند. تشکیل بیش از حد بافت اسکار ممکن است باعث شود تا ناحیه تحت درمان شده مجدداً مسدود شود.
آنزیم درمانی سیستمیک همچنین ممکن است برای کسانی که به دلیل وازکتومی یا جراحی های دیگر آنتی بادی ضد اسپرمی ایجاد کرده اند مفید باشد.
مدیریت استرس و غم و اندوه پیرامون تست های پزشکی، درمانی و تشخیصی، به هنگام مواجهه با احتمال ناباروری نیز باید در نظر گرفته شود. گزینه های مختلف طبیعی برای کمک به مدیریت استرس وجود دارند.
ماساژ بدنی با استفاده از روغن های آرام بخش به عنوان یک درمان طبیعی موثر برای آزواسپرمی شناخته شده است. این یک درمان طبیعی است که برای بهبود گردش خون و حفظ وزن مناسب بدن پیشنهاد می شود. برخی از بهترین روغن های گیاهی مورد استفاده برای انجام ماساژ بدن روغن بابونه، روغن اسطوخودوس، روغن زیتون و روغن نارگیل است.
برای رسیدن به بهترین نتایج ممکن توصیه می شود 30 دقیقه قبل از حمام، ماساژ بدنی انجام دهید. این متد، ماده مغذی کافی را به سلول ها می رساند و سلامت کلی بدن را بهبود می بخشد. طبق مطالعات انجام شده بر روی بیماران، استرس به عنوان یکی از دلایل عمده آزواسپرمی شناخته شده است. ماساژ بدنی با استفاده از روغن های گیاهی، سلول های عصبی را آرام می کند و خطر ابتلا به اختلالاتی چون استرس، اضطراب و افسردگی را به حداقل می رساند.