راهنمای کامل برای بیماران مبتلا به بیماری های مغز و اعصاب

بیماری های مغز و اعصاب می توانند بسیار پیچیده باشند و اکثر افراد فکر می کنند که بسیاری از این بیماری ها قابل درمان نیستند اما درمان های زیادی برای آنها وجود دارد. در ادامه مطلب به بررسی انواع بیماری های مغز و اعصاب و نحوه درمان آنها می پردازیم.

طیف وسیعی از شرایط می‌توانند بر روی مغز، نخاع و اعصاب که کل بدن را پوشش می دهند، تاثیر بگذارند. سیستم عصبی که از مغز، نخاع و اعصاب تشکیل شده است، در حقیقت مرکز کنترل بدن است و از سر تا نوک انگشتان دست و انگشتان پا کشیده شده است. خوب کار کردن سیستم عصبی این امکان را به ما می‌دهد که در تمامی سطوح عملکرد خوبی داشته باشیم از قبیل راه رفتن، صحبت کردن، نفس کشیدن و غذا خوردن. بسیاری از این عملکردها غیر ارادی هستند و نیازی به فکر کردن ندارند. اما همین سیستم عصبی به ما این اجازه را می‌دهد که عمیقا به خاطر عضو پیچیده ای که در مرکز آن قرار دارد، فکر کنیم.

مقدمه ای بر بیماری های مغز و اعصاب

دکتر سارا بینش، متخصص بیماری های مغز و اعصاب دانشگاه مینه سوتا و استادیار عصب شناسی دانشکده پزشکی UM و یکی از اعضای آکادمی عصب شناسی آمریكا می گوید: مغز به طرز شگفت انگیزی پیچیده است. او می گوید: مغز متشکل از 86 میلیارد سلول عصبی است و  بیش از یک تریلیون ارتباط بین سلول های مغزی و اعصاب در سرتاسر بدن وجود دارد. مغز همان چیزی است که ما را می‌سازد، به ما شخصیت می‌دهد، به ما اجازه می‌دهد که حرف بزنیم و احساس کنیم و انتقال دهنده احساسات به ما است و نکته قابل‌توجه این است که برای بیشتر ما  به خوبی کار می‌کند.

اما زمانی که در سیستم عصبی مشکلاتی رخ می دهد، این مشکلات می‌توانند تاثیر عمیق و حتی ضعیف کننده ای داشته باشند. در برخی از موارد، شرایط نورولوژیکی می‌توانند مهلک و کشنده باشند. طبق گفته بنیاد مغز آمریکا، بیماری ‌های مغزی و عصبی بر روی ۱ نفر از 6 نفر ‌تاثیر می گذارد و هزینه درمان سالیانه آن بالغ بر یک تریلیون دلار است. با توجه به پیچیدگی مغز و بقیه سیستم عصبی، تعجبی ندارد که بسیاری از موارد نتوانند به یک نتیجه مورد انتظار برسند. در حقیقت، موسسه ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی از تحقیقاتی که بر روی بیش از ۶۰۰ بیماری عصبی انجام شده است، حمایت می‌کند.

دکتر بنيش مي گويد:در مجموع، عصب شناسي و بيماري هاي مغزي قبلا به عنوان بيماري هايي که واقعا قابل درمان نبودند ، شناخته می شدند.

انواع بیماری های مغز و اعصاب

طبق گفته بنیاد مغز آمریكا ، بیماری هایی که در زیر عنوان می شوند، از شایع ترین دسته های بیماری مغز به همراه دیگر اختلالات عصبی هستند:

بیماری های خود ایمنی

مولتیپل اسکلروزیس یا MS ، بیماری سیستم عصبی مرکزی است که در آن سیستم ایمنی بدن به میلین حمله می کند. میلین بافتی است که اعصاب را می پوشاند. حمله به میلین باعث ایجاد اختلال در ارتباط عصبی بین مغز و بدن می شود و علائم آن شامل تاری دید، ضعف در بازوها و پاها، مشکلات گفتاری، رعشه و گاهی اوقات فلج شدن است. درمان هایی برای این بیماری خود ایمنی وجود دارد اما باید گفت که هیچ علاجی ندارد.

دیگر بیماری ‌های خود ایمنی مغز عبارتند از:

• بیماری آنسفالیت خود ایمنی
• بیماری صرع وابسته به خود ایمنی
• واسکولیت سیستم عصبی مرکزی
• انسفالوپاتی هاشیموتو

بیماری اوتیسم و بیماری های پیشرونده عصبی

اختلال طیفی اوتیسم یک وضعیت رشدی است که توانایی فرد برای ارتباط و تعامل با دیگران را تحت ‌تاثیر قرار می‌دهد. این اختلال در هر سنی تشخیص داده می‌شود اما علائم معمولا در دو سال اول زندگی دیده می‌شوند.

طبق گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، این طور برآورد می شود که 1 کودک از هر 59 کودک اوتیسم داشته باشد. نشانه های اوتیسم شامل بی نظمی اجتماعی، ارتباطات ضعیف کلامی و غیر کلامی، رفتارهای تکراری و علایق و عادات وسواس گونه است. دلایل آن مشخص نیست اگر چه که متخصصان به عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مشکوک هستند.

انواع دیگر اختلالات پیشرونده عصبی عبارتند از انسفالوپاتی هیپوکسیک یا ایسکمیک (آسیب مغزی ناشی از محرومیت اکسیژن به مغز نوزاد)، فلج مغزی، اختلالات رشدی و اختلال کمبود توجه بیش فعالی یا ADHD. بسته به شدت اختلال و در صورتی که بیماری زود تشخیص داده شود، درمان های پزشکی و رفتاری می توانند به فرد بیمار کمک کنند.

بیشتر بخوانید: علائم مخفی نشان دهنده بیماری اوتیسم!

دمانس (زوال عقلی)

انواع مختلفی از زوال عقلی وجود دارد که عبارتند از فراموشی پیشانی-گیجگاهی، زوال عقل با اجسام لوی و دمانس عروقی اما بیماری آلزایمر از شایع ‌ترین و شاید شناخته ‌شده ‌ترین بیماری زوال عقلی باشد. پیری، ژنتیک و سبک زندگی همگی در زوال عقلی نقش دارند هرچند که علل دقیق آن معلوم نیست.

نشانه‌های زوال عقلی شامل از دست دادن تدریجی توانایی شناختی و عملکردی است که منجر به از دست رفتن استقلال می‌شود . دکتر بنیش می‌گوید که در حال حاضر هیچ درمان موثری برای زوال عقلی وجود ندارد اما آزمایشات زیادی در حال انجام هستند که ممکن است باعث ایجاد امید برای بیماران و خانواده‌ های آنها در سال‌ های آتی شوند. او می گوید حتی قبل از اینکه افراد علائمی داشته باشند، تغییراتی در ساختار مغز و شیمی وجود دارد که نشان دهنده بیماری آلزایمر است.

تحقیقات زیادی در حال حاضر به منظور تشخیص این بیماری در اسرع وقت و قبل از بروز مشکلاتی در سطح حافظه و سپس شروع درمان در حال انجام هستند . او می‌گوید : اینجاست که تغییر در تحقیقات به وجود آمده است.

عفونت ها

بیماری های شایع مغزی که ناشی از عفونت هستند شامل مننژیت و آنسفالیت می باشند. مننژیت یک عفونت در غشاء اطراف مغز و یا نخاع است. آنسفالیت یک عفونت در بافت مغز است و اغلب همزمان با یکدیگر اتفاق می افتند و می توانند باعث سفتی گردن، سردرد، تب و گیجی و سردرگمی شوند. این بیماری های عفونی اگر تحت درمان ضد ویروسی قرار نگیرند، می توانند مهلک و کشنده باشند.

اختلالات حرکتی در بیماری های مغز و اعصاب

بیماری پارکینسون، آتاکسی(از دست دادن کنترل کامل حرکات بدن)، رعشه، دیستونی، حرکات غیر ارادی اندام ها و سندرم تورت(Tourette ) نمونه هایی از اختلالات حرکتی هستند که اغلب منجر به از دست دادن کامل عملکرد می شوند. این بیماری ها می توانند منجر به بروز رعشه، حرکات آهسته و سفت، از دست دادن تعادل، اختلال گفتاری و مشکل در راه رفتن شوند. بیماری پارکینسون به دلیل از بین رفتن سلول های مغزی تولید کننده دوپامین ایجاد می شود.

علت بروز اختلالات حرکتی می‌تواند از ژنتیک گرفته تا آسیب رسیدن به مغز، ستون فقرات و اعصاب محیطی و سکته مغزی متغیر باشد. هر چند درمان شناخته‌ شده ای برای این اختلالات وجود ندارد اما درمان ‌هایی بر پایه مصرف دارو و فیزیوتراپی می‌توانند به تسکین برخی از این علائم کمک کنند.

بیماری هایی وابسته به اعصاب و عضلات

این اختلالات به اعصاب محیطی خارج از مغز و ماهیچه ‌هایی که آنها را تحت کنترل دارند، حمله می کنند . بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک که معمولا با عنوان ALS یا بیماری لو گهریگ گفته می شود ، از شناخته‌ شده ‌ترین این بیماری ‌ها می باشد که توانست جان بازیکن بیس بال گهریگ و اخیرا دانشمند فیزیک استفان هاوکینگ را گرفت. این بیماری معمولا به سرعت پیشرفت می‌کند و در نهایت منجر به مرگ می‌شود . به طور فزاینده‌ای این مشکلات شناختی با ALS  نیز شناخته می‌شوند و این بیماری پیشرونده می‌تواند باعث زوال عقلی در برخی از افراد شود. درمان هایی برای کند کردن روند ALS و یا کمک به کاهش علائم آن وجود دارد اما هیچ علاجی ندارد.

یکی دیگر از بیماری های وابسته به اعصاب و عضلات، نوروپاتی محیطی (ناشی از بیماری دیابت، شیمی درمانی یا ژنتیک) است که با بروز درد، بی حسی و ضعف در دست ها و پاها مشخص می شود. دیگر بیماری های وابسته به اعصاب و عضلات عبارتند از سندرم گیلن باره و نوروپاتی التهابی میلین زدای مزمن( CIDP) ، میاستنی گراویس و دیستروفی عضلانی.

برای برخی از افرادی که متحمل آسیب ‌های عصبی شده‌ اند از قبیل نوروپاتی محیطی، جراحی انتقال عصب می تواند یک گزینه درمانی باشد. این روش جراحی مستلزم برداشتن یک عصب با کارکرد طبیعی از بخش دیگری از بدن و کاشتن آن در ناحیه ای است که عصب در آن ناحیه کار نمی‌کند.

اختلالات تشنج

با توجه به گزارش مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ‌ها، بیماری صرع و دیگر اختلالات تشنج، در حدود 4/3میلیون نفر را تحت‌ تاثیر خود قرار می‌دهند. تشنج ناشی از بروز اختلال در فعالیت مغزی ایجاد می شود، حال چه به خاطر وجود بیماری، آسیب مغزی و یا دیگر عوامل.

همراه با صرع، دیگر اختلالات تشنج شامل صرع لوب تمپورال، سکته مغزی یا صرع پس از سکته مغزی و سندرم های صرع ارثی ژنتیکی و مربوط به کودکان مانند سندرم صرع لنوکس گاستات، سندرم صرع دراوت ، سندرم صرع غرب و صرع میوکلونیک نوجوانان هستند که ممکن است ناشی از ناهنجاری های ژنتیکی باشند ، اما اغلب علت آنها نامعلوم است. روش های درمانی مانند دارو، عمل جراحی و حتی یک رژیم غذایی کتو با نظارت پزشکی و تخصصی می تواند به بسیاری از بیماران کمک کند تا صرع را تحت کنترل بگیرند.

بیشتر بخوانید: آیا لازم است نگران تشنج ناشی از تب فرزندتان باشید؟

سکته مغزی و بیماری های عروقی

سکته مغزی یکی از دلایل اصلی ناتوانی دائمی در افراد بزرگسال است.سکته مغزی ایسکمیک زمانی اتفاق می افتد که جریان خون به سمت مغز، توسط یک رگ خونی مسدود شده، دچار اختلال می‌شود . یک سکته هموراژیک زمانی رخ می دهد که یک رگ خونی در مغز پاره می‌شود و سبب خونریزی در داخل مغز می‌شود . هر دو نوع سکته، بافت مغز را از بین می برند.

علائم هر دو سکته عبارتند از گیجی ناگهانی، ضعف در بازوها و یا پاها به خصوص در یک طرف بدن، اختلال بینایی و اختلال گفتاری و مشکلات کنترل ناگهانی عاطفی و احساسی. درمان به نوع سکته مغزی بستگی دارد.

برای درمان سکته مغزی ایسکمیک، مصرف داروی رقیق کننده خون به نام TPA در طی مدت سه ساعت پس از سکته مغزی، می تواند از لخته شدن خون پیشگیری کرده و جریان خون را قبل از اینکه بتواند آسیب زیادی را به مغز برساند، به حالت اول برگرداند. دکتر بنیش می گوید: وضعیت مغز در زمان التیام پس از آسیب، خیلی خوب و مناسب نیست.

به همین دلیل است که تلاش می کنیم سکته مغزی را هر چه سریع تر درمان کنیم، اکسیژن را به حالت اول خود برگردانیم و از آسیب های طولانی مدت به مغز پیشگیری کنیم. عمل جراحی اغلب برای سکته مغزی هموراژیک لازم و ضروری است. دیگر بیماری های عروقی که می توانند خون رسانی به مغز را با محدودیت مواجه کنند عبارتند از  واسکولیت( التهاب رگ های خونی) و دیسپلازی عضلانی.

تروما

مرکز کنترل بیماری ها(CDC) در سال 2019 گزارش داد که تقریبا 87/2 میلیون صدمات مغزی در آمریکا وجود داشته است. در سال 2014 نیز بیش از 837000 مورد در میان کودکان گزارش شده است.

تروما از جمله ضربه مغزی می‌تواند خفیف و یا شدید باشد و می‌تواند باعث سردرد خفیف،گیجی، از دست دادن هوشیاری، تشنج و حتی مرگ شود . دکتر بنیش، اهمیت محافظت کردن از سر را به همگان خاطر نشان می کند.تمرکز بر روی پیشگیری از بیماری ‌های مغزی در طی سال ‌های گذشته تغییر کرده ‌است که حالت عادی آن پیشگیری از بروز آسیب به سر است. من به بیماران خود توصیه می کنم که از رسیدن ضربه به مغز جلوگیری کنند. اگر در حال دوچرخه ‌سواری، اسکیت سواری، اسکی رفتن و مواردی این چنین هستید،از کلاه ایمنی استفاده کنید. با وارد شدن آسیب های مکرر به سر، مغز دیگر کارآیی لازم و خوبی ندارد.

انسفالوپاتی آسیب مغزی مزمن یا CTE یک بیماری پیشرونده است که در کهنه سربازان نظامی و در ورزشکارانی مانند بازیکنان فوتبال و هاکی که تجربه وارد شدن آسیب های مکرر را به سر تجربه کرده اند، وجود دارد . این بیماری می تواند منجر به از دست دادن حافظه، گیجی، تغییرات شخصیتی و رفتاری، اختلال در تعادل و اختلال حرکتی، خشونت و یا خودکشی شود. عمل جراحی و مصرف دارو می تواند برخی از انواع آسیب های مغزی را درمان کند و توان بخشی فیزیکی و رفتاری نیز موثر است.

عوارض ناشی از تروما

آسیب به ستون فقرات مانند شکستگی مهره ها ناشی از تصادف اتومبیل و یا یک تصادف دیگر، می‌تواند باعث بروز تغییراتی در زندگی شود و می‌تواند منجر به از دست رفتن مقدار قابل ‌توجهی از عملکرد عصبی شود . برای مثال  برخی از افرادی که متحمل آسیب طناب نخاعی هستند، به طور جزیی و یا به طور کامل فلج می شوند و برخی افراد، عملکرد و حس پاهای خود از دست می‌دهند (پاراپلژیک، فلج اندام های تحتانی) و برخی دیگر از گردن به پائین، به طور کامل فلج می شوند به طوری که دیگر قادر به حرکت کردن نیستند و هیچ احساسی در چهار عضو خود ندارند (کوادری پلژیک، ویلچری).

بازگرداندن عملکرد مغز در چنین مواردی سخت و مشکل است. اما تحقیقات نشان می دهند که انتقال عصب، روشی است كه ممکن است به برخی از بیمارانی كه به طور کامل فلج شده اند کمک کند تا  عملكرد بازوها و دست های خود را بدست بیاورند.

استفاده از وسیله های کمکی از قبیل صندلی های چرخدار برقی، می تواند به افراد کمک کنند تا چالش های حرکتی را از پیش پای خود بدارند.

تومورها

هر دو تومور خوش خیم و بدخیم می توانند بر روی بافت مغز فشار بیاورند یا باعث از بین رفتن بافت شوند و باعث بروز مشکلاتی در بدن در ارتباط با ناحیه مغز شوند. تومورها می توانند از مغز شروع شده و توسط متاستاز به سایر اندام های بدن گسترش پیدا کند.

شایع ترین تومورهای مغزی عبارتند از:

• متاستاتیک، سرطان از یک ناحیه به نواحی دیگر گسترش پیدا می کند.
• گلیوبلاستوما که منشاء آن در مغز است (نوعی تومور مغزی است که باعث مرگ جان مک کین، سناتور آریزونا شد)
• آستروسیتوما که از سلول های ستاره ای شکلی به نام آستروسیت تشکیل می شوند.
• مننژیوما که خارج از مغز و در مننژها، غشایی که مغز و نخاع را می پوشاند تشکیل می شود. این تومورها عموما با دیگر تومورهای مغزی به شکل یک توده رشد می کنند.

علائم تومورهای مغزی، به اندازه و محل تومور بستگی دارد اما این علائم می توانند شامل درد، سردرد، تشنج، حالت تهوع و استفراغ، مشکلات بینایی یا شنوایی، مشکلات رفتاری و شناختی و یا مشکلات حرکتی و تعادلی باشند.

شایع ‌ترین نوع تومورهای سیستم مغز و اعصاب

تومورها در ستون فقرات نیز می توانند رشد کنند. دکتر دانیل هو، استادیار جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه فلوریدا می گوید تومورها در حقیقت می توانند در ستون فقرات، در استخوان ها و یا در داخل نخاع یا اعصاب نخاعی و یا در فضاهای بین مهره ها نیز ایجاد شوند.

دکتر دانیل هو به این مورد اشاره می‌کند که شایع ‌ترین نوع تومور در ستون فقرات، تومورهایی هستند که در ستون فقرات ثانویه و به دلیل سرطان ‌های دیگر رشد می‌کنند. بنابراین برای مثال اگر فردی به سرطان سینه، پروستات و یا ریه مبتلا باشد، این تومورها از محل اصلی خود به ستون فقرات گسترش پیدا می کنند.

درمان تومورهای مغزی یا نخاعی ممکن است شامل جراحی ، پرتودرمانی ، شیمی درمانی یا ترکیبی از آنها باشد. درمان های جدیدتر از جمله آزمایش ژن ، از جمله ژن درمانی و ایمونولوژی، استراتژی های درمان تومور در آینده را نشان می دهد.

اسکولیوز (انحنای جانبی غیرطبیعی ستون فقرات)

علت اسکولیوز یا انحنای غیرطبیعی ستون فقرات که با عنوان اسکولیوز ایدیوپاتیک نیز شناخته می شود، در اغلب موارد، مجهول و ناشناخته است. در موارد دیگر ممکن است دژنراتیو باشد و در سنین بالا اتفاق بیفتد. در حالت دوم و  با گذشت زمان ، ستون فقرات ممکن است انحنای بیشتری پیدا کند تا زمانی که شخص بر روی واکر یا عصا خم شود.

دکتر دانیل هو به این نکته اشاره می کند که  تومورهای نخاعی کمتر می توانند باعث ایجاد اسکولیوز شوند. زمانی که اسکولیوز با یک بیماری عصبی یا عضلانی دیگری مانند فلج مغزی، آسیب نخاعی و یا اسپینا بیفیدا همراه باشد، با عنوان اسکولیوز عصبی عضلانی شناخته می شود.

در بیشتر موارد ، اسکولیوز خفیف است و نیازی به مداخلات پزشکی ندارد و یا در اغلب اوقات فقط با اشعه ایکس بررسی و مشاهده می شود.

دکتر دانیل هو می‌گوید : با این وجود و در موارد نادر، اسکولیوز ایدیوپاتیک می‌تواند قابل ‌توجه باشد و با بزرگ شدن و رشد اسکلتی فرد، می‌تواند باعث پیشرفت سریع در میزان انحنای ستون فقرات شود و در این حالت، انجام عمل جراحی جلوی این پیشرفت را می گیرد و می‌تواند به جلوگیری از بدتر شدن انحنا و اصلاح انحنا کمک کند.

اسپینا بیفیدا

این نقص مادرزادی که نقص لوله عصبی نیز شناخته می شود، به صورت یک زنجیره اتفاق می‌افتد که می‌تواند کم و بیش شدید باشد که شدیدترین شکل آن با عنوان میلومننگوسل شناخته می شود.

همه ما در ابتدا به صورت یک لایه مسطح سلولی هستیم و در رحم مادران خود شکل می گیریم. دکتر جیسون بلات ، استادیار جراحی مغز و اعصاب در دانشگاه فلوریدا می گوید: در وسط آن لایه مسطح سلولی، لوله ای تشکیل می شودکه در نهایت نخاع و اعصاب را در خود جا می دهد و اگر بخشی از این لوله به طور کامل بسته نشود، شکافی در جدار لوله به وجود خواهد آمد که باعث بروز یک نقص مادرزادی می شود  که ما به آن اسپینا بیفیدا یا میلومنینگوسل می گوئیم.

تشخیص اسپینا بیفیدا

دکتر بلات می گوید: تا وقتی که یک زن باردار، مراقبت های بهداشتی و منظم مربوط به زایمان را انجام دهد، اسپینا بیفیدا معمولا در سونوگرافی قبل از تولد و معمولا در اواسط دوران بارداری مشخص می شود.اگر یک مادر باردار، مراقبت های کافی در دوران بارداری نداشته باشد یا سونوگرافی های قبلی را انجام نداده باشد، این نقص در هنگام تولد و در پشت نوزاد تشخیص داده می شود.

دکتر بلات می‌گوید : وقتی کودک با یک میلومننگوسل واقعی متولد می‌شود، نخاع و اعصاب آنها در معرض هوای آزاد قرار دارند و به اصلاح سریع نیاز دارد. وی خاطر نشان می کند که تحقیقات نشان دهنده این هستند که این اصلاح باید ظرف مدت ۷۲ ساعت پس از تولد انجام شود. ما سعی می‌کنیم که هر چه زودتر این کار را انجام دهیم . او می‌گوید : اما هیچ مدرکی وجود ندارد که منتظر ماندن تا ۷۲ ساعت برای کودک ضرری داشته باشد اما بیشتر از 72 ساعت، باعث افزایش مشکلات عفونی خواهد شد. اما ۷۲ ساعت پس از تولد، کودک را جراحی کرده و لوله عصبی را احیاء می کنیم.

اسپینا بیفیدا منجر به بروز چه مشکلاتی می شود؟

بسته به شدت این نقص مادرزادی، اسپینا بیفیدا ممکن است منجر به بروز طیف وسیعی از عوارض شود که می تواند شامل تاخیر در رشد و همچنین نقایص مرتبط با آن با عنوان ناهنجاری چیاری نوع 2 در مغز و جمع شدن مایعات در مغز و یا هیدروسفالی شود. اختلال عملکرد عصبی ناشی از اسپینا بیفیدا ممکن است باعث بروز علائمی مانند سردرد و مشکلاتی در بلعیدن و تنفس شود.

دکتر بلات می گوید: پنجاه سال پیش، در صورت تشخیص این نقص، حکم مرگ برای آن صادر می شد. اما با درمان های امروزی و جدید، بیشتر بیماران می توانند با این بیماری به زندگی خود ادامه دهند. این بیماری نیاز های خاصی را برای کودکان ایجاد می کند، اما بیشتر کودکان مبتلا به اسپینا بیفیدا به زندگی خود ادامه خواهند داد.

زمانی که که اسپینا بیفیدا در دوران بارداری تشخیص داده می شود، زنان باردار خیلی زود به متخصصانی معرفی می شوند که از کودک مراقبت می کنند و در مورد تمام گزینه ها مشاوره می دهند.این مشاوره معمولا گزینه ای برای پایان دادن به بارداری است، البته باید معیارهای قانونی برای انجام این کار را به دست بیاورند.

فلج بل (فلج ناگهانی صورت)

فلج بل نوعی بیماری است که عضلات یک طرف صورت به طور موقت فلج شده و ضعیف می شوند. لاوتون توضیح می‌دهد : فلج بل به دلیل آسیب رسیدن و از بین رفتن عملکرد عصب جمجمه ای هفتم ایجاد می شود.یک عصب هفتم مغزی در سمت راست و چپ صورت وجود دارد که فقط باعث حرکت ماهیچه ‌های همان طرف صورت می شوند.

این عصب دقیقا در زیر نرمه گوش قرار دارد و به طرف فک امتداد پیدا می کند و در کل صورت گسترش می یابد.لاوتون می گوید: این عصب، به صورت شاخه شاخه از هم جدا می شود و  به تمام عضلات مختلفی که باعث بالا بردن ابروها و چین خوردگی پیشانی می شوند و به شما اجازه لبخند زدن را می دهند می رسد.

آنچه که موجب آسیب رسیدن به عصب و از دست رفتن عملکرد آن می‌شود، مشخص نیست . اما متخصصان فکر می‌کنند که عفونت ‌های ویروسی ممکن است در این میان، نقشی داشته باشند. اکثر افرادی که به این وضعیت دچار شده اند، چه تحت درمان قرار بگیرند و چه قرار نگیرند، بهبودی کامل را به دست می آورند. اما داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب ممکن است تجویز شوند.روش های دیگری مانند فیزیوتراپی و ماساژ یا ورزش هایی برای صورت ، می توانند روند ترمیم و بهبودی را سریع تر کنند.

علل بروز بیماری های مغز و اعصاب

انستیتوی ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی(NINDS) فهرستی از علل شناخته‌ شده بیماری ‌های مغزی را ذکر می‌کند:

التهاب

تورم مغز ممکن است به دلیل عفونت، واکنش خود ایمنی و یا یک دلیل نامعلوم دیگر باشد که به مرور زمان می‌تواند باعث تحریک بافت مغزی و آسیب رسیدن به مغز شود. مولتیپل اسکلروز و واسکولیت، دو نمونه از بیماری‌ های التهابی مغز هستند . آسیب مغزی ناشی از ضربه، ممکن است باعث التهاب و همچنین آسیب مستقیم به مغز شود.

سکته مغزی

قطع شدن جریان خون به مغز، می‌تواند باعث از دست رفتن سلول‌ های مغزی شود که می‌توانند بر حرکت ، گفتار و فکر کردن تاثیر بگذارند.

تومورهای مغزی

تومورها می توانند بر روی بافت ها و اعصاب فشار وارد کنند و بر روی عملکرد مغز اثر بگذارند.

ژنتیک و رابطه آن با ابتلا به بیماری های مغز و اعصاب

برخی از بیماری‌ های مغزی مانند بیماری تای ساکس(Tay-Sachs)، بیماری هانتینگتون(Huntington )، دیستروفی عضلانی و بیماری ویلسون، ژنتیکی هستند و معمولا از طریق یک معاینه بالینی، بررسی سابقه خانوادگی و در برخی موارد انجام آزمایشات ژنتیکی تشخیص داده می‌شوند.

دیگر عوامل ایجاد کننده بیماری ‌های عصبی، به اندازه خود بیماری‌ ها و اختلالات، متغیر هستند . این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• آسیب نخاعی
• عفونت ها
• عوامل محیطی مانند مسمومیت با سرب و جیوه
• مصرف بیش از اندازه الکل
• رژیم غذایی ضعیف و سوء تغذیه

علائم بیماری های مغز و اعصاب

علائم بیماری های مغز و اعصاب به طور گسترده و بسته به شرایط خاصی، تغییر می کنند. اما موارد زیر علائم رایجی از نشانه های فیزیکی و یا شناختی یک بیماری مغزی هستند.

علائم فیزیکی بیماری های مغز و اعصاب

• بروز تغییراتی در شنوایی، گفتار و یا بینایی
• فلج جزئی یا کامل
• تشنج
• نداشتن تعادل یا سرگیجه
• سردرد
• تهوع و استفراغ
• لرز و رعشه
• ضعف در بازوها یا پاها
• از دست دادن حس بویایی یا چشایی
• خستگی مفرط
• بروز مشکلاتی در خواندن و یا نوشتن که فرد قبلا می توانسته آنها را انجام دهد
• دردی که نمی توان آن را توضیح داد
• مشکلات تنفسی
• مشکلاتی در راه رفتن
• مشکلاتی در بلعیدن
• تغییرات گفتاری

علائم شناختی بیماری های مغز و اعصاب

• از دست دادن حافظه
• گیجی
• مشکلاتی در تمرکز
• تغییرات شخصیتی
• تغییرخلق و خو
• افسردگی یا اضطراب
• کنترل احساسات ضعیف و یا مشکلات تنظیم احساسات

 روش های درمان بیماری های مغز و اعصاب

درمان بیماری های مغزی به شرایط و دلایل بروز آنها بستگی دارد، اما می تواند ترکیبی از موارد زیر باشد:

• دارو
• عمل جراحي
• فیزیوتراپی
• ژن درمانی
• کار درمانی
• تغییرات سبک زندگی