سنبل الطیب یا علف گربه از دوران باستان برای تقویت آرامش اعصاب و بهبود کیفیت خواب مورد استفاده قرار می گرفته است.
اگرچه آرام بخش اعصاب، خوابآور، ضدتشنج، درمان کننده افسردگی، هضم کننده غذا و ضد دل پیچه است، اما همچنان در مورد اثربخشی و ایمنی آن سوالاتی مطرح است.
به گزارش هلث لاین، این مقاله مزایای سنبل الطیب را بیان می کند، نگرانی های مربوط به ایمنی و اثربخشی آن را مورد ارزیابی قرار می دهد و در مورد چگونگی مصرف آن برای گرفتن بهترین نتیجه نیز راهنمایی می کند.
سنبل الطیب چیست؟
Valeriana officinalis معروف به سنبل الطیب گیاهی بومی آسیا و اروپا است که در حال حاضر در ایالات متحده، چین و سایر کشورها نیز کاشته می شود.
از گلهای گیاه سنبل الطیب قرنها پیش برای ساخت عطر استفاده می شده و قسمت ریشه آن حداقل 2 هزار سال در طب سنتی کاربرد داشته است.
ریشه سنبل الطیب مانند گل های خوش عطر و بوی اش خوشبو و معطر، اما طعم تلخی دارد. ریشه آن بیشترین قسمت مورد استفاده برای مصارف درمانی به شمار میآید.
ریشه گیاه سنبل الطیب دارای اجزای مختلفی بوده که می‌توان به روغن های فرار مانند والریک‌اسید، آلکالوئیدها و آمینواسیدهای آزاد مانند گاما آمینوبوتیریک اسید، تیروزین، آرژنین و گلوتامین اشاره کرد.
عصاره ریشه سنبل الطیب به صورت کپسول یا مایع در دسترس است، همچنین می توان به صورت چای آن را مصرف کرد.
چگونه سنبل الطیب کار می کند؟
تعدای از ترکیبات ریشه سنبل الطیب مانند اسیدوالرنیک، اسیدایزووالریک و انواع آنتی اکسیدان ها ممکن است ضمن تقویت خواب، اضطراب را نیز کاهش دهد.
سنبل الطیب به دلیل تعامل با گابا یا گاما آمینو بوتیریک اسید، یک پیام رسان شیمیایی که به تنظیم تکانه های عصبی در مغز و سیستم عصبی شما کمک می کند، مورد توجه قرار گرفته است.
محققان نشان داده اند سطح پایین گابا مربوط به استرس حاد و مزمن با اضطراب و کیفیت پایین خواب ارتباط دارد.
به علاوه مشخص شده است اسیدوالرینک از تجزیه گابا در مغز جلوگیری می کند و در نتیجه باعث ایجاد آرامش در فرد می شود. این همان روشی است که داروهای ضداضطراب مانند دیازپام و آلپرازولام عمل می کنند.
ریشه سنبل الطیب همچنین حاوی آنتی اکسیدان های هسپریدین و لینارین است که به نظر می رسد خاصیت آرام بخشی و تقویت خواب را دارند.
بسیاری از این ترکیبات ممکن است از فعالیت بیش از حد در آمیگدالا بخشی از مغز که ترس و واکنشهای عاطفی شدید به استرس را پردازش می کند، جلوگیری کنند.
علاوه بر این، محققان نشان داده اند ایزووالریک اسید ممکن است از انقباضات ناگهانی عضلانی یا غیرارادی مشابه اسیدوالپروئیک جلوگیری کند، دارویی که برای درمان صرع استفاده می شود.
ریشه سنبل الطیب می تواند به آرامش شما کمک کند
حفظ آرامش در شرایط استرسزا ممکن است دشوار باشد، تحقیقات نشان می دهد ریشه سنبل الطیب ممکن است به کاهش احساس اضطراب که در پاسخ به موقعیت های استرس زا ایجاد می شود، کمک کند.
ریشه سنبل الطیب علاوه بر کاهش اضطراب در پاسخ به استرس حاد، ممکن است در موارد مزمن که با رفتارهای اضطرابآور مانند اختلال اضطراب عمومی یا وسواس مشخص می شوند نیز کمک کند.
علاوه بر این، سنبل الطیب برخلاف بسیاری از داروهایی که معمولا برای درمان وسواس استفاده می شود، عوارض جانبی قابل توجهی نداشته است. مطالعه دیگر نشان می دهد کودکانی که در حفظ تمرکز مشکل دارند یا رفتارهای بیش فعالی را تجربه می کنند ممکن است از سنبل الطیب استفاده کنند.
سنبل الطیب به خواب بهتر کمک می کند
اختلالات خواب در بین افراد بسیار شایع است، تخمین زده شده حدود 30 درصد از افراد بی خوابی را تجربه می کنند به این معنی که در خوابیدن، خواب ماندن یا دستیابی به خواب ترمیمی با کیفیت بالا مشکل دارند.
تحقیقات نشان می دهد مصرف ریشه سنبل الطیب کیفیت و کمیت خواب را بهبود بخشد.
سنبل الطیب ممکن است به افرادی که بی خوابی دارند پس از قطع مصرف بنزودیازپین ها، داروهای آرامبخش که ممکن است به مرور زمان منجر به وابستگی شود، کمک کند.
اگرچه بیشتر تحقیقات مربوط به تاثیر سنبل الطیب روی خواب بزرگسالان انجام شده است، اما چندین مطالعه نیز نشان می دهد کودکانی که مشکل خواب دارند احتمال می رود از مزایای آن بهره مند شوند.
با این حال، اگرچه بررسی سیستماتیک چندین مطالعه به این نتیجه رسیده است که سنبل الطیب سالم است، اما برخی از محققان معتقدند شواهد کافی برای تایید موثر بودن آن برای اختلالات خواب نسبت به دارونما هنوز کافی نیست.
سایر فواید ریشه سنبل الطیب
تحقیقات کمتری در مورد تاثیرات آن بر سایر شرایط منتشر شده است. با این حال، برخی مطالعات نشان می دهد ریشه سنبل الطیب میتواند مزایایی را برای موارد زیر داشته باشد:
یائسگی: یک مطالعه در زنان یائسه کاهش قابل توجهی در شدت گرگرفتگی و کاهش متوسط فرکانس گرما را در طول هشت هفته درمان با 765 میلیگرم سنبل الطیب روزانه نشان داده است.
مشکلات قاعدگی: زنانی که از سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یا قاعدگی دردناک رنج می برند ممکن است از سنبل الطیب استفاده کنند. یک مطالعه نشان داد این گیاه علائم جسمی، عاطفی و رفتاری PMS را بهبود می بخشد.
سندرم پاهای بیقرار: یک مطالعه هشت هفتهای در افراد مبتلا به سندرم پاهای بی قرار نشان داد مصرف 800 میلی گرم در روز باعث بهبود علائم و کاهش خواب آلودگی در طول روز می شود.
بیماری پارکینسون: یک مطالعه نشان داد درمان موش های مبتلا به پارکینسون با عصاره سنبل الطیب منجر به رفتار بهتر، کاهش التهاب و افزایش سطح آنتی اکسیدان می شود.
آیا استفاده از سنبل الطیب عوارض جانبی دارد؟
بر اساس یافته های محققان سنبل الطیب برای اغلب افراد به طرز چشمگیری ایمن است. مطالعات نشان می دهد این گیاه باعث ایجاد تغییرات نامطلوب در دی ان ای افراد نمی شود و همچنین در درمان سرطان در بیمارانی که برای تسکین اضطراب و تقویت خواب از آن استفاده می کنند نیز تداخل ایجاد نمی کند.
علاوه بر این، به نظر نمی رسد که عملکرد ذهنی یا جسمی هنگام استفاده طبق دستورالعمل تاثیر منفی بر بدن داشته باشد. برخلاف بسیاری از داروهای ضداضطراب یا خوابآور به نظر می رسد در صورت قطع سنبل الطیب در رابطه با وابستگی به مصرف منظم یا ترک آن مشکلی ایجاد نمی شود.
اگرچه عوارض جانبی غیر معمول است، اما گزارش شده سنبل الطیب در چندین مورد باعث سردرد، درد معده و سرگیجه شده است. از قضا حتی بی خوابی نیز در عوارض آن گزارش شده که البته این مورد بسیار نادر است.
اگر به بیماری کبدی یا بیماری جدی دیگری مبتلا هستید باید با پزشک خود در مورد اینکه آیا مصرف این گیاه برای شما بی خطر است یا خیر صحبت کنید.
همچنین توصیه می شود زنان باردار و کودکان زیر سه سال سنبل الطیب را بدون نظارت پزشک مصرف نکنند زیرا خطرات احتمالی برای این گروه ها ارزیابی نشده است. بیشتر مطالعات در افراد دارای مشکل خواب از 400 تا 900 میلیگرم عصاره سنبل الطیب استفاده کرده اند که یک دوز مطمئن و موثر نشان داده شده است. برای دریافت بهترین نتیجه آن را 30 دقیقه تا دو ساعت قبل از خواب استفاده کنید. همچنین به خاطر داشته باشید که دوز بیشتر همیشه بهترین گزینه نیست.
یک مطالعه دیگر نشان می دهد مصرف 450 یا 900 میلیگرم ریشه سنبل الطیب در شب به افراد کمک می کند سریع تر بخوابند و کیفیت خواب شان را بهبود ببخشند. با این حال، دوز 900 میلیگرم با خواب آلودگی صبح روز بعد مرتبط بوده است.
تحقیقات حاکی از آن است که سنبل الطیب را حداقل دو هفته به صورت منظم مصرف کنید، سپس آن را برای دو تا چهار هفته دیگر ادامه دهید این روش بسیار موثر است.
از آنجا که سنبل الطیب میتواند باعث خواب آلودگی شود، اگر قصد رانندگی، کار با ماشین آلات سنگین یا انجام کار یا فعالیت های دیگر که نیاز به هوشیاری دارند را دارید، از این گیاه استفاده نکنید.
برای اضطراب، دوز کمتر حدود 120 تا 200 میلی گرم سه بار در روز در زمان صرف غذا استفاده شود. مصرف دوزهای بیشتر در طول روز می تواند منجر به خواب آلودگی شود.
توجه به این نکته ضروری است که الکل، داروهای آرام بخش یا ضداضطراب، گیاهان و سایر مکمل ها هرگز نباید با سنبل الطیب مصرف شوند زیرا می تواند اثرات افسردگی را افزایش دهند.
در پایان
سنبل الطیب گیاهی است که می تواند به بهبود خواب، آرامش و کاهش اضطراب کمک کند. به نظر میرسد وقتی در دوز توصیه شده مصرف می شود، ایمن و موثر است. در بعضی موارد ممکن است بتواند جایگزین بنزودیازپین ها و داروهای مشابه شود.
با این وجود مهم است که قبل از مصرف سنبل الطیب با دکتر خود صحبت کنید، به خصوص اگر از داروهای دیگر استفاده می کنید یا از نظر سلامتی شرایط خاصی دارید.
در حالی که مطالعات حاکی از آن است که بسیاری از افراد نتایج بسیار خوبی با سنبل الطیب تجربه می کنند، اما احتمال می رود این پیشرفت و اثربخشی را برخی دیگر تجربه نکنند. با این حال، با توجه به ایمنی و مزایای این گیاه ممکن است بخواهید در صورت داشتن مشکلی در زمینه خواب یا اضطراب سنبل الطیب را امتحان کنید که می تواند خواب، روحیه و توانایی شما برای کنار آمدن با استرس را بهبود بخشد.
مترجم: الهه زارعی