غدد لنفاوی در توانایی بدن برای مقابله با عفونت ها نقش اساسی دارند. این غدد به عنوان یک فیلتر در بدن عمل می کنند و در به دام انداختن ویروس ها، باکتری ها و سایر عوامل بیماری زا موثر هستند.
به غدد لنفاوی متورم که معمولاً در اثر عفونت ایجاد می شود، لنفادنیت گفته می شود. التهاب غدد لنفاوی در برخی قسمت های بدن از جمله گردن، زیر چانه، زیر بغل و کشاله ران دیده می شوند.
عروق لنفاوی شباهت زیادی به رگ هایی دارند که خون را در بدن جمع و حمل می کنند. اما این عروق به جای حمل خون ، مایع آبکی شفافی را به نام لنف حمل می کنند.
مایع لنفاوی از دیواره های مویرگی خارج می شود تا سلول های بافت بدن را شستشو دهد.
این ماده اکسیژن و سایر مواد مغذی را به سلول ها منتقل می کند و مواد زائدی مانند دی اکسید کربن را که از سلول ها خارج می شود ، با خود حمل می کند. مایعات لنفاوی همچنین حاوی گلبول های سفید خون است ، که به مبارزه با عفونت کمک می کند.
التهاب غدد لنفاوی معمولاً در نتیجه عفونت ناشی از باکتری یا ویروس رخ می دهد. در برخی موارد ممکن است التهاب غدد لنفاوی ناشی از سرطان باشد، البته این موارد به ندرت دیده می شود. در بعضی موارد التهاب ناشی از این غدد ممکن است با گذشت زمان و استفاده از کیسه های آب گرم، به خودی خود برطرف شود. اما در صورتی که التهاب ناشی از عفونت باشد، درمان به علت اصلی و نوع عفونت بستگی دارد.
ورم غدد لنفاوی
وقتی مشکلی مانند عفونت ، آسیب یا سرطان وجود داشته باشد ، ممکن است گروهی از غدد لنفاوی آن ناحیه متورم یا بزرگ شوند ، زیرا برای فیلتر کردن سلولهای “بد و مضر ” کار می کنند. گره های لنفاوی متورم به شما می گویند که مشکلی برای بدن ایجاد شده ، اما علائم دیگر نیز به تشخیص دقیق مشکل کمک می کند. به عنوان مثال ، درد گوش ، تب و بزرگ شدن غدد لنفاوی نزدیک گوش شما نشانه هایی است که ممکن است به عفونت گوش یا سرماخوردگی مبتلا باشید.
غدد لنفاوی در کجای بدن هستند؟
گرههای لنفاوی تقریبا در سراسر بدن گسترش پیدا کرده اند ، مثل زیر بغل، معده و کشاله ران از جمله متراکمترین محلها از نظر تجمع این غدد هستند.
علت ورم غدد لنفاوی چیست؟
شرایط مختلفی میتوانند موجب تورم گرههای لنفاوی شوند، به ویژه گرههایی که در سر و گردن قرار دارند. از جمله این شرایط میتوان به اختلالات خود ایمنی ، برخی انواع سرطان، و عفونتهای شایع، مانند آنفلوآنزا اشاره کرد.
برخی داروها، مانند داروهای ضد مالاریا و ضد تشنج نیز میتوانند موجب تورم گرههای لنفاوی شوند. بیشتر مردم با لنفادنوپاتی موضعی مواجه میشوند که در آن تنها گرههای لنفاوی یک بخش خاص از بدن متورم میشوند. زمانی که تورم گرههای لنفاوی در بیش از یک بخش رخ میدهد، این شرایط به نام لنفادنوپاتی عمومی شناخته میشود و معمولا نشان دهنده یک بیماری سیستمیک یا گسترده در بدن بوده که ممکن است به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشد.
جالب است بدانید که بیش از دوسوم غدد لنفاوی به علتهایی که تشخیص داده نمیشود، متورم میشود. در بقیه موارد نیز بیماریهای عفونی که شایعترین آن بیماریهای ویروسی، چون سرماخوردگی، آنژین چرکی گلو، بیماریهای انگلی ناشی از مصرف گوشتهای نیمه پخته در انواع کبابها و نیز بیماریهای منتقل شده از حیواناتی، چون گربه به انسان است. حتی بیماریهایی، چون سل و سیفلیس نیز میتواند با عوارضی، چون ورم غدد لنفاوی گردن و ران همراه باشد.
علائم تورم غدد لنفاوی در بدن
حساسیت و درد در غدد لنفاویتورم که ممکن است اندازه نخود یا لوبیا یا حتی در غدد لنفاوی بزرگتر باشد. غدد لنفاوی حدود 1/2 اینچ یا بزرگتر طبیعی نیستند.
آبریزش بینی،گلودرد و تب و سایر نشانه های عفونت تنفسی فوقانی
تورم عمومی غدد لنفاوی در بدن، هنگامی که این اتفاق می افتد ممکن است نشان دهنده عفونت مانند HIV یا مونونوکلئوز یا اختلال در سیستم ایمنی بدن مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید باشد.
گره های سخت، ثابت، به سرعت در حال رشد که نشان دهنده سرطان یا لنفوم احتمالی است
تب
عرق شبانه
در صورت مواجهه با علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:
بدون هیچ دلیل واضحی بزرگ شده اند
به مدت دو تا چهار هفته بزرگ شوند
با وارد کردن فشار حرکت نکنند
همراه با تب مداوم، تعریق شبانه یا کاهش وزن غیر قابل توضیح است
در صورت مشکل در بلع یا نفس کشیدن
اندازه طبیعی غدد لنفاوی
افزایش اندازه یک یا چند غده لنفاوی بیشتر در گردن مشاهده می شود و همچنین شامل گره های لنفاوی متورم در زیر بغل یا کشاله ران است. گره های معمولی معمولاً کمتر از ½ اینچ (12 میلی متر) هستند که اندازه یک نخود یا لوبیای پخته است.
راههای جلوگیری از ورم غدد لنفاوی
تنها راه پیگیری از تورم غدد لنفاوی سالم زندگی کردن و دوری از آلودگی ها است چرا که تورم غدد لنفاوی در اثر عوامل دیگری از جمله عفونت ها ایجاد می شود و خود به تنهایی یک بیماری نیست و تنها روش جلوگیری از آن جلوگیری از علل ایجاد آن است.
بیشتربخوانیم:بیماری غدد لنفاوی! +علل و علایم
تشخیص
پزشک می تواند با انجام یک معاینه جسمانی با تمرکز بر ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته و صحبت درباره علائم و سابقه پزشکی فرد به بررسی گره های لنفاوی متورم اقدام کند.
همچنین، ممکن است آزمایش هایی برای تشخیص دلیل تورم تجویز شوند. این آزمایش ها ممکن است شامل یک آزمایش خون ساده برای بررسی نشانه های عفونت شود.
آزمایش های تصویربرداری نیز به پزشک در بررسی دقیق گره های لنفاوی و ساختارهای اطراف آنها در بدن کمک کنند که از آن جمله می توان به سونوگرافی، سیتی اسکن، و امآرآی اشاره کرد.
در صورت تداوم تورم برای چندین هفته یا بروز نشانه های هشداردهنده، پزشک ممکن است نمونه برداری از یک گره لنفاوی را تجویز کند.
درمان خانگی برای رفع گره های لنفاوی
از جمله درمان های خانگی برای گره های لنفاوی متورم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مصرف داروهای ضد درد بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن
استفاده از یک کمپرس مرطوب گرم روی ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته
مصرف مایعات فراوان، مانند آب و آبمیوه تازه
استراحت کافی برای کمک به بهبود بدن
بیشتربخوانیم:حفظ سلامت سیستم لنفاوی با رژیم غذایی
چه مواردی ریسک ابتلا به لنفوم را افزایش میدهند
• سن بالای ۶۰ سال
• سابقه انجام پیوند عضو
• ایدز
• بیماریهای سیستم ایمنی مخصوصا بیماریهای خودایمنی و سندروم شوگرن، لوپوس یا سلیاک
• جنسیت، آقایان بیشتر از خانمها مبتلا میشوند
• سابقه ابتلا به بیماریهای ویروسی مانند اپشتینبار، هپاتیت C، لوسمی
• سابقه خانوادگی مثبت نسبت به لنفوم
• تماس با مواد شیمیایی مضر مانند بنزین، حشرهکشها، برخی مواد شیمیایی کارخانهها
• سابقه قبلی لنفوم هوچکین یا غیر هوچکین که درمان شده است
• داشتن اضافه وزن و چاقی
آیا توده های بوجود آمده کاملا درمان می شوند؟
درمان توده زیر بغل به علت آن بستگی دارد. به عنوان مثال، توده ای که ناشی از عفونت ویروسی محدود باشد احتمالاً در نهایت به خودی خود از بین می رود. با این حال، لیپوم، اگرچه بی ضرر است، اما به تنهایی از بین نمی رود. متخصص پوست می تواند به شما در رفع آن کمک کند.
نتیجه گیری یک توده زیر بغل ناشی از سرطان بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله مرحله سرطان و اینکه آیا تومورها به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته اند. برای بهترین فرصت برای بهبودی، مهم است که برای تشخیص و درمان سریع به پزشک مراجعه کنید.
حتی اگر فکر نمی کنید توده مضر باشد، بهتر است برای تشخیص دقیق با پزشک خود تماس بگیرید.
چگونه متوجه شویم که غدد لنفاوی متورم به موضوعی جدی اشاره دارند؟
با اینکه که همه توده ها دردناک یا مضر نیستند، اما همواره باید توجه ویژه ای به توده هایی که در بدن ایجاد می شوند، داشته باشید. در صورت مشاهده توده باید در کوتاهترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید تا بررسی های دقیق در این زمینه صورت بگیرد.
اگر علائم زیر را تجربه می کنید توده ایجاد شده در زیربغل می تواند به موضوعی جدی اشاره داشته باشد:
بدون درد با لبه های نامنظم
بزرگ شدن تدریجی
توده ای که مدتی است ایجاد شده و از بین نمی رود
اگر با این علائم مواجه هستید در کوتاهترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید.
بیشترین بخوانیم:علت ورم غده گردن و زیربغل
درمان تورم غدد لنفاوی
غدد لنفاوی متورم ناشی از ویروس معمولاً پس از رفع عفونت ویروسی به حالت طبیعی برمیگردند. آنتیبیوتیکها برای درمان عفونتهای ویروسی مفید نیستند. درمان غدد لنفاوی متورم به دلایل دیگر به عوامل زیر بستگی دارد:
• عفونت: متداولترین درمان غدد لنفاوی متورم ناشی از عفونت باکتریایی، آنتیبیوتیکها هستند. اگر غدد لنفاوی متورم شما به دلیل عفونت HIV باشد، درمان خاصی برای آن بیماری دریافت خواهید کرد.
• اختلال ایمنی: اگر غدد لنفاوی متورم شما در نتیجه شرایط خاصی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید باشد، درمان به سمت بیماری زمینهای انجام میشود.
• سرطان: گرههای متورم ناشی از سرطان نیاز به درمان سرطان دارند. بسته به نوع سرطان، درمان ممکن است شامل جراحی، پرتودرمانی یا شیمیدرمانی باشد.
سرطان در غدد لنفاوی
لنفوم ؛ نوعی سرطان است که از گروهی از سلولهای سیستم ایمنی آغاز میشود. این سلولها، سرمنشا لنفوسیت نامیده میشوند. علت اصلی ابتلا به لنفوم همچون بسیاری دیگر از انواع سرطانها کاملا ناشناخته است. محل اصلی استقرار لنفوسیتها، در گرههای لنفاوی، طحال، غدهی تیموس و مغز استخوان است.
در لنفوم نیز همچون سایر سرطانها عامل اصلی، رشد بیرویه سلولها است؛ که در اینجا لنفوسیتها به طور بیرویهای تکثیر پیدا میکنند. لنفوم به دو دسته اصلی هوچکین و غیرهوچکین تقسیم میشود. خوشبختانه لنفوم از انواع سرطانهایی است که اگر به موقع تشخیص داده شود به راحتی درمان میشود.
چگونه سرطان در غدد لنفاوی یافت می شود؟
گره های لنفاوی طبیعی و بسیار کوچک هستند و یافتن آنها دشوار است ، اما در صورت وجود عفونت، التهاب یا سرطان ، گره ها بزرگتر می شوند.برخی از آنها که نزدیک سطح بدن هستند ، اغلب به اندازه کافی بزرگ و با انگشتان دست قابل لمس هستند و حتی بعضی از آنها را به راحتی می توان دید. در آن صورت ، پزشک باید با برداشتن تمام یا بخشی از غدد لنفاوی ، سرطان را بررسی کند.
روند درمانی سرطان در غدد لنفاوی
هنگامی که یک جراح برای برداشتن یک سرطان اولیه عمل می کند ، ممکن است یک یا چند گره لنفاوی نزدیک (منطقه ای) نیز برداشته شود. برداشتن یک غدد لنفاوی را بیوپسی می نامند. وقتی بسیاری از غدد لنفاوی برداشته می شود ، به آن نمونه برداری از غدد لنفاوی یا تشریح غدد لنفاوی گفته می شود. هنگامی که سرطان به غدد لنفاوی گسترش یافته است ، احتمال اینکه سرطان پس از جراحی دوباره برگردد وجود دارد. این اطلاعات به پزشک کمک می کند تا تصمیم بگیرد بعد از جراحی نیاز به درمان بیشتری مانند شیمی درمانی یا پرتودرمانی است.
بیشتربخوانیم:نکات مهمی درباره غدد لنفاوی
سخن آخر
همیشه به یاد داشته باشید ، هرگونه نشانه ای در بدن ، با تشخیص زود هنگام و تکمیل مراحل درمانی قابل کنترل است. در صورت مشاهده نشانه یا التهاب در بدن نگران نباشید. امروزه با پیشرفت علم پزشکی بیشتر بیماری ها به راحتی قابل درمان است. سعی کنید تمام دستورات پزشک معالج خود را به دقت انجام دهید و از مصرف خودسرانه دارو اجتناب کنید.
به یاد داشته باشید، چک کردن وضعیت غدد لنفاوی در تعیین مرحله رشد آن بسیار مهم است. جالب است بدانید که معاینه دقیق غدد لنفاوی راحتترین و سریعترین راه برای تشخیص زودهنگام بسیاری از سرطانهاست.
گزارش : شبنم موسوی خصال
https://www.cancer.org/cancer/cancer-basics/lymph-nodes-and-cancer.html
https://www.webmd.com/a-to-z-guides/swollen-glands#1