خونریزی لثه شایع ترین علامت بروز بیماری لثه است، اما می تواند به سایر مشکلات سلامتی نیز اشاره کند. خونریزی گاه به گاه لثه ها می تواند ناشی از مسواک زدن بیش از حد دندان ها یا استفاده از پروتزهای نامناسب باشد. خونریزی مکرر لثه نیز می تواند شرایط جدی تری را نشان دهد، از جمله:
پریودنتیت (نوعی بیماری پیشرفته لثه)
سرطان خون
کمبود ویتامین
کمبود سلول های لخته کننده (پلاکت)
شرایط دندانی که باعث خونریزی لثه می شود
مسائل مربوط به مراقبت از دندان علت اصلی خونریزی لثه است. التهاب و پریودنتیت لثه های شما را حساس و مستعد خونریزی می کند.
التهاب لثه
بیشتر افراد وقتی پلاک به مدت طولانی روی خط لثه بماند دچار التهاب لثه می شوند. پلاک به بقایا و باکتری های چسبیده به دندان ها گفته می شود. مسواک زدن پلاک ها را برطرف و از ایجاد حفره (پوسیدگی دندان) جلوگیری می کند، اما اگر به درستی مسواک نزنید و نخ دندان نکشید احتمال می رود پلاک روی خط لثه بماند. اگر پلاک برداشته نشود می تواند به تارتار دندان تبدیل شود که باعث افزایش خونریزی می شود. به علاوه، تجمع پلاک در مجاورت لثه نیز می تواند باعث التهاب لثه شود. از علائم آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
لثه های ورم کرده
درد در دهان و اطراف لثه ها
خونریزی لثه
پریودنتیت
بیماری پریودنتال “پریودنتیت” می تواند در صورت پیشرفت ورم لثه رخ دهد. بیماری پریودنتال عفونت لثه، استخوان فک و بافت های حمایتی است که دندان ها و لثه ها را به هم متصل می کند. پریودنتیت باعث شل شدن دندان ها یا ریزش آن می شود.
کمبود ویتامین
کمبود ویتامین C و K نیز می تواند به راحتی منجر به خونریزی لثه شود. اگر خونریزی لثه دارید که ناشی از مراقبت های نامناسب دندان نیست از پزشک خود بخواهید تا سطح ویتامین های C و K شما را بررسی کند، همچنین برای اطمینان از دریافت ویتامین های لازم برای سالم ماندن از رژیم غذایی مناسب پیروی کنید. غذاهای غنی از ویتامین C عبارتند از:
میوه و مرکبات
کلم بروکلی
توت فرنگی
گوجه فرنگی ها
سیب زمینی ها
فلفل دلمه ای
غذاهای غنی از ویتامین K عبارتند از:
شاهی
کلم پیچ
اسفناج
برگ چغندر
کاهو
سبزی خردل ژاپنی
دانه های سویا
روغن کانولا
روغن زیتون
دیابت
خونریزی یا تورم لثه می تواند نشانه هشدار دهنده ابتلا به دیابت نوع 1 یا 2 باشد. هنگامی که به این بیماری مبتلا هستید دهان شما در مبارزه با میکروب ها آنچنان قدرتمند نیست، بنابراین احتمال ابتلا به عفونت هایی مانند بیماری لثه بیشتر می شود. سطح بالای قند خون که همراه با دیابت است بهبود بدن را دشوارتر می کند که می تواند منجر به بدتر شدن بیماری لثه شود.
ترومبوسیتوپنی
اگر هنگام مسواک زدن لثه های شما خونریزی می کند و به خودی خود متوقف نمی شود احتمال می رود لثه تحریک شده یا دچار ترومبوسیتوپنی شده باشید. اگر به این بیماری مبتلا باشید احتمال می رود پلاکت بدن برای تشکیل لخته خون کافی نباشد که این امر می تواند منجر به خونریزی بیش از حد در قسمت های مختلف بدن از جمله لثه شود.
دلایل دیگر خونریزی لثه
افرادی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند نیز ممکن است گاهی دچار خونریزی لثه شوند. این احتمال بیشتر زمانی است که دندان مصنوعی خیلی محکم در جای خود قرار بگیرد. اگر دندان مصنوعی یا سایر وسایل دهان و دندان باعث خونریزی لثه می شود با دندانپزشک یا ارتودنتیست خود صحبت کنید ممکن است نیاز باشد تا آنها را با گزینه مناسب تری جایگزین کنند.
اختلالات خونریزی مانند هموفیلی و سرطان خون نیز خطر خونریزی لثه را افزایش می دهند. در صورت استفاده از داروهای رقیق کننده خون ممکن است لثه های شما بیشتر خونریزی کنند داروهای این کلاس شامل وارفارین، آسپیرین و هپارین است.
درمان خونریزی لثه
بهداشت مناسب دندان نخستین مرحله برای کنترل خونریزی لثه است. برای تمیزکاری حرفه ای سالانه دو بار به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک در صورت ابتلا به التهاب لثه به شما اطلاع می دهد و نحوه مسواک زدن صحیح دندان ها را به شما آموزش می دهد. مسواک زدن مناسب و استفاده از نخ دندان می تواند پلاک را از خط لثه شما خارج کرده و خطر ابتلا به بیماری پریودنتال را کاهش دهد، همچنین دندانپزشک ممکن است به شما نشان دهد چگونه می توانید از دهانشویه ضد عفونی کننده استفاده کنید تا پلاک های ایجاد شده در دهان به حداقل برسد و شستشوی با آب نمک گرم می تواند به آرام شدن لثه های متورم که به راحتی خونریزی می کنند نیز کمک کند.
از مسواک نرم استفاده کنید، در مورد لثه های ملتهب گزینه مناسبی است به ویژه اگر پس از مسواک زدن دچار خونریزی شوید. موهای متوسط و سفت مسواک ممکن است برای لثه های ظریف ساینده باشند. ممکن است استفاده از مسواک برقی را نیز در نظر داشته باشید. سرهای برس مخصوص طراحی شده روی این مسواک ها می توانند به شما کمک کنند تا راحت تر از مسواک دستی خط لثه خود را تمیز کنید.
در پایان
در حالی که خونریزی لثه شایع ترین نشانه بروز مشکل است احتمال می رود سایر موارد دلیل آن باشد. قرار ملاقات با دندانپزشک خود تنطیم کنید تا مشخص شود آیا سلامت دندان مسئله اصلی خونریزی لثه شما است یا خیر. معاینه فیزیکی و بررسی می تواند به تعیین علت خونریزی شما کمک کند، البته درمان با توجه به شرایط شما متفاوت خواهد بود.
مترجم: الهه زارعی