چای سیاه محصولی است که از گیاه کاملیا سیننسیس تهیه می شود. از برگ ها و ساقه های آن برای تهیه برخی داروها نیز استفاده می شود، چای سبز نیز از برگ های تازه همان گیاه تهیه می شود که دارای خواص مختلفی است. چای سیاه برای بهبود هوشیاری ذهنی، یادگیری، تقویت حافظه و مهارت های پردازش اطلاعات استفاده می شود، همچنین برای مواردی مانند سردرد، فشار خون پایین و بالا، پیشگیری از بیماری پارکینسون و بسیاری موارد دیگر استفاده می شود، اما شواهد علمی خوبی برای حمایت از این موارد وجود ندارد.
به گزارش وب ام دی، به علاوه چای سیاه به عنوان یک نوشیدنی هم به صورت گرم و هم سرد استفاده می شود.
چای سیاه چگونه کار می کند؟
چای سیاه حاوی 2 تا 4 درصد کافئین است که بر تفکر و هوشیاری فرد تاثیر می گذارد، میزان ادرار را افزایش می دهد و احتمال می رود علائم بیماری پارکینسون را کاهش دهد، همچنین حاوی آنتی اکسیدان و سایر موادی است که به محافظت از قلب و رگ های خونی کمک می کند.
فواید چای سیاه
هوشیاری ذهنی: نوشیدن چای سیاه و سایر نوشیدنی های کافئین دار در طول روز به هوشیاری افراد حتی پس از دوره های طولانی مدت بدون خواب کمک می کند.
فشار خون پایین. چای سیاه حاوی کافئین است، نوشیدن نوشیدنی های حاوی کافئین به افزایش فشار خون در افراد مسن که فشار خون پایینی دارند کمک می کند.
حمله قلبی: برخی تحقیقات نشان می دهد افرادی که چای سیاه می نوشند کمتر در معرض حمله قلبی قرار دارند، همچنین به نظر می رسد افرادی که حداقل یک سال قبل از حمله قلبی چای سیاه می نوشند پس از حمله قلبی احتمال مرگ آنها کمتر است.
استخوان های ضعیف و شکننده (پوکی استخوان): تحقیقات اولیه حاکی از آن است که زنان مسن که بیشتر چای سیاه می نوشند نسبت به افرادی که کمتر می نوشند استخوان های قوی تری دارند، همچنین به نظر می رسد نوشیدن بیشتر چای سیاه با کاهش خطر شکستگی مفصل ران در مردان و زنان مسن ارتباط دارد.
سرطان تخمدان: به نظر می رسد خطر ابتلا به سرطان تخمدان در زنانی که به طور منظم چای از جمله چای سیاه یا سبز می نوشند در مقایسه با زنانی که هرگز یا به ندرت چای می نوشند کمتر است.
بیماری پارکینسون: برخی تحقیقات نشان می دهد خطر ابتلا به بیماری پارکینسون در افرادی که از نوشیدنی های کافئین دار مانند قهوه، چای و کولا استفاده می کنند کمتر است. به نظر می رسد خطر کمتری به صورت مستقیم با دوز کافئین در مردان و نه زنان ارتباط دارد. به نظر می رسد نوشیدن چای سیاه با کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون در میان افرادی که سیگار می کشند نیز ارتباط دارد.
سرطان مثانه: به نظر می رسد خطر ابتلا به سرطان مثانه در افرادی که چای از جمله چای سیاه یا سبز می نوشند کمتر از افرادی است که چای نمی نوشند.
سرطان پستان: به نظر می رسد خطر ابتلا به سرطان پستان در افرادی که چای سیاه می نوشند در مقایسه با افرادی که چای سیاه نمی نوشند کمتر است.
سرطان روده بزرگ: سرطان راست روده. برخی تحقیقات اولیه نشان می دهد نوشیدن چای سیاه یا سبز ممکن است با خطر کمتری از سرطان روده بزرگ و رکتوم مرتبط باشد. با این حال، بیشتر تحقیقات نشان می دهد نوشیدن چای با خطر کمتری برای سرطان روده بزرگ و رکتوم ارتباط ندارد. در حقیقت برخی تحقیقات اولیه حاکی از آن است نوشیدن مقادیر بیشتری چای سیاه با افزایش خطر سرطان روده بزرگ و رکتوم مرتبط است.
دیابت: تحقیقات اولیه نشان می دهد مصرف عصاره چای سیاه و سبز باعث بهبود متوسط سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نمی شود. تحقیقات اولیه دیگری نشان می دهد نوشیدن حداقل یک فنجان چای سیاه در روز با خطر کمتری برای ابتلا به دیابت نوع 2 در بزرگسالان ژاپنی ارتباط ندارد.
سرطان مخاط رحم:(سرطان آندومتر). به نظر نمی رسد خطر ابتلا به سرطان آندومتر در زنانی که چای سیاه بیشتری می نوشند در مقایسه با کسانی که کمتر می نوشند کمتر است.
سرطان مری: به نظر می رسد افرادی که مقادیر بیشتری چای سیاه می نوشند در مقایسه با افرادی که کمتر می نوشند خطر ابتلا به سرطان مری را دارند. در حقیقت برخی تحقیقات نشان می دهد نوشیدن چای سیاه بیشتر خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش می دهد.
سرطان معده: برخی تحقیقات اولیه نشان می دهد نوشیدن چای سیاه یا سبز با خطر کمتر سرطان معده مرتبط است. با این حال، بیشتر تحقیقات نشان می دهد افرادی که چای سیاه یا سبز می نوشند کمتر در معرض خطر سرطان معده قرار دارند. در حقیقت، برخی تحقیقات اولیه نشان می دهد افرادی که مقادیر بیشتری چای سیاه می نوشند در مقایسه با افرادی که کمتر می نوشند خطر ابتلا به سرطان معده را دارند.
سرطان ریه: تحقیقات اولیه نشان می دهد نوشیدن چای سیاه با کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه ارتباط ندارد و حتی ممکن است با افزایش خطر آن نیز همراه باشد.
شواهد کافی برای تصلب شرایین
تحقیقات اولیه نشان می دهد افرادی که چای سیاه می نوشند در مقایسه با افرادی که چای سیاه نمی نوشند در نتیجه سخت شدن رگ ها کاهش می یابد که این پیوند در زنان از مردان قوی تر است.
بیماری قلبی: بیشتر تحقیقات نشان می دهد نوشیدن چای سیاه از بیماری قلبی یا مرگ ناشی از آن محافظت نمی کند، اما همه تحقیقات نیز این نتیجه را نشان نمی دهند. برخی تحقیقات در مورد افرادی که قبلا به بیماری قلبی مبتلا شده اند حاکی از آن است که نوشیدن چای سیاه با احتمال بیشتری برای تشدید بیماری قلبی یا مرگ ناشی از آن مرتبط است.
حفره ها: تحقیقات اولیه نشان می دهد شستشو با عصاره چای سیاه از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند.
اسهال: تحقیقات اولیه نشان می دهد مصرف چای سیاه به عنوان قرص باعث کاهش مدفوع آبکی در کودکان مبتلا به اسهال می شود.
مقادیر بالای کلسترول یا سایر چربی ها (لیپیدها) در خون (افزایش چربی خون). هنوز مشخص نیست آیا نوشیدن چای سیاه به کاهش سطح کلسترول در خون کمک می کند یا خیر. برخی تحقیقات نشان می دهد چای سیاه باعث کاهش کلسترول کل و لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL یا کلسترول “بد”) در افراد با سطح کلسترول طبیعی یا بالا می شود. با این حال، تحقیقات دیگر نشان می دهد نوشیدن چای سیاه این اثرات را ندارد.
بیشتر بخوانید: این نشانه ها یعنی ویتامین های بدنتان کم است
فشار خون بالا: برخی تحقیقات نشان می دهد نوشیدن 3 تا 5 فنجان چای سیاه در روز یا مصرف عصاره چای سیاه فشار خون را در افراد با فشار خون طبیعی یا فشار خون به میزان کمی کاهش می دهد، اما همه تحقیقات این نتیجه را ندارند و کاهش فشار خون از نظر بالینی معنی دار نباشد.
سنگ کلیه: به نظر می رسد خطر ابتلا به سنگ کلیه در زنانی که روزانه یک فنجان چای مانند چای سیاه می نوشند در مقایسه با افرادی که چای نمی نوشند کمتر است.
چاقی. تحقیقات اولیه نشان می دهد مصرف یک محصول حاوی عصاره چای سیاه به همراه بسیاری از مواد دیگر به مدت 12 هفته باعث کاهش وزن بدن در بزرگسالان دارای اضافه وزن نمی شود.
سرطان پانکراس: برخی تحقیقات اولیه حاکی از آن است که نوشیدن چای سیاه با کاهش خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده مرتبط است. با این حال، تحقیقات دیگر نتایج متناقضی را نشان می دهد.
سرطان پروستات: تحقیقات اولیه نشان می دهد نوشیدن چای سیاه با کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات ارتباط دارد.
فشار: تحقیقات اولیه نشان می دهد نوشیدن چای سیاه به مدت 6 هفته باعث بهبود فشار خون ضربان قلب یا احساس استرس هنگام انجام کارهای استرس زا نمی شود.
سکته: چای سیاه حاوی مواد شیمیایی به نام فلاونوئیدها است. تحقیقات اولیه نشان می دهد خوردن رژیم غذایی حاوی فلاونوئیدها با کاهش خطر سکته مغزی مرتبط است.
- سردرد
- اختلالات معده
- استفراغ
- افزایش پاسخ به محرک های جنسی
برای ارزیابی اثربخشی چای سیاه برای این موارد شواهد بیشتری لازم است.
اثرات جانبی نوشیدن چای سیاه
نوشیدن مقادیر متوسط چای سیاه برای بیشتر بزرگسالان به احتمال زیاد ایمن است. نوشیدن بیش از حد چای سیاه مانند بیش از 5 فنجان در روز به احتمال زیاد بی خطر است. مقادیر زیاد چای سیاه به دلیل کافئین موجود در آن عوارض جانبی ایجاد می کند. این عوارض جانبی می تواند از خفیف تا جدی باشد و شامل سردرد، عصبی، مشکلات خواب، استفراغ، اسهال، تحریک پذیری، ضربان نامنظم قلب، لرزش، سوزش معده، سرگیجه، زنگ زدن در گوش، تشنج و گیجی است، همچنین افرادی که به طور مداوم چای سیاه یا سایر نوشیدنی های کافئین دار می نوشند می توانند به وابستگی روانی مبتلا شوند. نوشیدن مقادیر بسیار زیاد چای سیاه حاوی بیش از 10 گرم کافئین به احتمال زیاد بی خطر است. دوزهای چای سیاه با این میزان بالا باعث مرگ یا سایر عوارض جانبی شدید می شود.
هشدارها و احتیاط های ویژه درباره نوشیدن چای
بارداری و شیردهی: اگر باردار یا شیرده هستید نوشیدن چای سیاه در مقادیر کم به احتمال زیاد بی خطر است، اما بیش از 2 فنجان در روز چای سیاه ننوشید. این مقدار چای حدود 200 میلی گرم کافئین تامین می کند. مصرف بیش از این مقدار در دوران بارداری به احتمال زیاد بی خطر است و با افزایش خطر سقط جنین، افزایش خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد و سایر اثرات منفی از جمله علائم ترک کافئین در نوزادان و وزن کم هنگام تولد مرتبط است. اگر به نوزاد خود شیر می دهید. نوشیدن بیش از 3 فنجان چای سیاه در روز به احتمال زیاد ایمن نیست و باعث تحریک پذیری بیشتر کودک و حرکات روده می شود.
کودکان: مصرف چای سیاه به میزان معمول برای کودکان نیز ایمن است.
کم خونی: نوشیدن چای سیاه کم خونی را در افراد مبتلا به فقر آهن تشدید می کند.
اختلالات اضطرابی: کافئین موجود در چای سیاه این شرایط را تشدید می کند.
اختلالات خونریزی: دلایلی وجود دارد که معتقد باشیم کافئین موجود در چای سیاه لخته شدن خون را آهسته می کند اگرچه این مورد در افراد نشان داده نشده است، اما اگر دچار اختلال خونریزی هستید با احتیاط از کافئین استفاده کنید.
مشکلات قلبی: کافئین موجود در چای سیاه باعث ضربان نامنظم قلب در افراد خاص می شود، بنابراین اگر بیماری قلبی دارید با احتیاط از کافئین استفاده کنید.
دیابت: کافئین موجود در چای سیاه بر قند خون تاثیر می گذاردف بنابراین در صورت ابتلا به دیابت با احتیاط از چای سیاه استفاده کنید.
اسهال: چای سیاه حاوی کافئین است، کافئین موجود در آن به ویژه اگر مقدار زیادی مصرف شود ممکن است اسهال را تشدید کند.
تشنج: چای سیاه حاوی کافئین است، این نگرانی وجود دارد که دوزهای بالای کافئین ممکن است باعث تشنج شود یا اثرات داروهایی را که برای جلوگیری از تشنج استفاده می شود را کاهش دهد. اگر دچار تشنج می شوید از دوزهای بالای کافئین یا مکمل های حاوی کافئین مانند چای سیاه استفاده نکنید.
آب سیاه: نوشیدن چای سیاه کافئین دار فشار داخل چشم را افزایش می دهد. این افزایش فشار در عرض 30 دقیقه رخ یم دهد که حداقل 90 دقیقه طول می کشد.
شرایط حساس به هورمون مانند سرطان پستان، سرطان رحم، سرطان تخمدان، آندومتریوز یا فیبروم رحم: چای سیاه مانند استروژن عمل می کند. اگر شرایطی دارید که ممکن است در اثر قرار گرفتن در معرض استروژن تشدید شود چای سیاه ننوشید.
فشار خون بالا: کافئین موجود در چای سیاه فشار خون را در افرادی که فشار خون بالا دارند را افزایش می دهد. با این حال، به نظر نمی رسد این اتفاق در افرادی که به طور مرتب چای سیاه یا سایر محصولات کافئین می نوشند، رخ دهد.
سندرم روده تحریک پذیر: چای سیاه حاوی کافئین است، کافئین موجود در چای سیاه به ویژه اگر مقدار زیادی مصرف شود ممکن است اسهال را تشدید کرده و علائم این سندرم را بدتر کند.
استخوان های شکننده (پوکی استخوان): نوشیدن چای سیاه کافئین دار مقدار کلسیم خارج شده در ادرار را افزایش می دهد که باعث ضعیف شدن استخوان ها می شود. بیش از 300 میلی گرم کافئین در روز معادل 2 تا 3 فنجان چای سیاه مصرف نکنید. مصرف کلسیم اضافی به جبران کلسیم از دست رفته کمک می کند. زنان مسنی که بیماری ژنتیکی دارند که بر نحوه استفاده از ویتامین D تاثیر می گذارد باید با احتیاط از کافئین استفاده کنند.
مثانه بیش فعال: نوشیدن چای سیاه کافئین دار خطر ابتلا به مثانه بیش فعال را افزایش می دهد، همچنین کافئین موجود در چای سیاه علائم را در افرادی که مثانه بیش از حد فعال دارند تشدید می کند.
درباره نوشیدن چای در این موارد احتیاط کنید
آدنوزین با چای سیاه تداخل ایجاد می کند. چای سیاه حاوی کافئین است. کافئین موجود در چای سیاه جلوی اثربخشی آدنوزین را می گیرد. آدنوزین اغلب توسط پزشکان برای انجام آزمایش قلب استفاده می شود که این تست را آزمایش استرس قلب نیز می نامند. حداقل 24 ساعت قبل از آزمایش استرس قلب نوشیدن چای سیاه یا سایر محصولات حاوی کافئین را متوقف کنید.
آنتی بیوتیک ها با چای سیاه تداخل ایجاد می کنند
بدن برای از بین بردن آن کافئین را تجزیه می کند. برخی از آنتی بیوتیک ها سرعت شکستن کافئین در بدن را کاهش می دهند. مصرف این آنتی بیوتیک ها به همراه چای سیاه خطر عوارض جانبی از جمله لرزش، سردرد، افزایش ضربان قلب و سایر عوارض جانبی را افزایش می دهد. به علاوه، برخی از آنتی بیوتیک ها که سرعت شکستن کافئین در بدن را کاهش می دهند شامل سیپروفلوکساسین، انوکساسین، نورفلوکساسین، اسپارفلوکساسین، تروافلوکساسین و گریپ افلوکساسین است.
سایمتیدین با چای سیاه تداخل ایجاد می کند
چای سیاه حاوی کافئین است. بدن برای از بین بردن آن کافئین را تجزیه می کند. سایمتیدین سرعت تجزیه کافئین در بدن را کاهش می دهد، بنابراین مصرف سایمتیدین همراه با چای سیاه احتمال بروز عوارض جانبی کافئین از جمله بی حسی، سردرد، ضربان سریع قلب و سایر موارد را افزایش می دهد.
کلوزاپین با چای سیاه تداخل ایجاد می کند
بدن کلوزاپین را تجزیه می کند تا از شر آن خلاص شود. به نظر می رسد کافئین موجود در چای سیاه سرعت تجزیه کلوزاپین در بدن را کاهش می دهد، بنابراین مصرف چای سیاه همراه با کلوزاپین اثرات و عوارض جانبی کلوزاپین را افزایش می دهد.
دی پیریدامول با چای سیاه تداخل ایجاد می کند
چای سیاه حاوی کافئین است. کافئین موجود در چای سیاه جلوی اثربخشی دی پیریدامول را می گیرد. از دی پیریدامول اغلب برای انجام آزمایش قلب استفاده می شود. این تست را آزمایش استرس قلبی می نامند. نوشیدن چای سیاه یا سایر محصولات حاوی کافئین حداقل 24 ساعت قبل از آزمایش استرس قلبی را متوقف کنید.
دی سولفیرام با چای سیاه تداخل ایجاد می کند
بدن برای از بین بردن آن کافئین را تجزیه می کند. مصرف چای سیاه همراه با دی سولفیرام اثرات و عوارض جانبی کافئین از جمله احساس ناخوشایند، بیش فعالی، تحریک پذیری و غیره را افزایش می دهد.
افدرین با چای سیاه تداخل ایجاد می کند
داروهای محرک سیستم عصبی را تسریع می کنند. چای سیاه حاوی کافئین است کافئین و افدرین هر دو داروی محرک هستند. مصرف چای سیاه همراه با افدرین باعث تحریک بیش از حد و گاهی عوارض جانبی جدی و مشکلات قلبی می شود، بنابراین به طور همزمان از محصولات حاوی کافئین و افدرین استفاده نکنید.
استروژن ها با چای سیاه تداخل ایجاد می کنند
بدن کافئین موجود در چای سیاه را تجزیه می کند تا از شر آن خلاص شود. استروژن ها می توانند سرعت تجزیه کافئین در بدن را کاهش دهند. مصرف قرص های استروژن و نوشیدن چای سیاه باعث ایجاد لرز، سردرد، ضربان سریع قلب و سایر عوارض جانبی می شود، بنابراین در صورت مصرف قرص های استروژن استفاده کافئین خود را محدود کنید.
فلو وکسامین با چای سیاه تداخل ایجاد می کند
بدن کافئین موجود در چای سیاه را تجزیه می کند تا از شر آن خلاص شود. فلو وکسامین سرعت تجزیه کافئین در بدن را کاهش می دهد، بنابراین مصرف کافئین همراه با فلو وکسامین باعث کافئین بیش از حد در بدن می شود و اثرات و عوارض جانبی کافئین را افزایش می دهد.
بیشتر بخوانید: راه های از بین بردن جوش های سرسیاه
لیتیوم با چای سیاه تداخل ایجاد می کند
بدن شما به طور طبیعی از شر لیتیوم خلاص می شود. کافئین موجود در چای سیاه به سرعت بدن شما را از شر لیتیوم خلاص می کند. اگر محصولی حاوی کافئین و لیتیوم مصرف می کنید نوشیدنی حاوی کافئین را به آرامی متوقف کنید زیرا قطع سریع کافئین عوارض جانبی لیتیوم را افزایش می دهد.
داروهای ضدافسردگی با چای سیاه تداخل ایجاد می کنند
کافئین موجود در چای سیاه بدن را تحریک می کند. برخی از داروهایی که برای درمان افسردگی استفاده می شوند نیز می توانند بدن را تحریک کنند. نوشیدن چای سیاه و مصرف برخی از داروها برای افسردگی ممکن است باعث تحریک بیش از حد بدن و عوارض جانبی جدی از جمله ضربان قلب سریع، فشار خون بالا، عصبی شدن و سایر موارد شود.
داروهای ضد انعقاد / ضد پلاکت با چای سیاه تداخل ایجاد می کنند
چای سیاه لخته شدن خون را آهسته می کند. مصرف چای سیاه همراه با داروهایی که لخته شدن آنها را نیز کند می کند احتمال کبودی و خونریزی را افزایش می دهد. برخی از داروها که لخته شدن خون را آهسته می کنند شامل آسپیرین، دیکلوفناک، ایبوپروفن و ناپروکسن است.
فنیل پروپانولامین با چای سیاه تداخل ایجاد می کند
کافئین موجود در چای سیاه بدن را تحریک می کند، همچنین فنیل پروپانولامین نیز باعث تحریک بدن می شود، بنابراین مصرف کافئین و فنیل پروپانول آمین با هم باعث تحریک بیش از حد و افزایش ضربان قلب و فشار خون می شود.
داروهای محرک با چای سیاه تداخل ایجاد می کند
داروهای محرک سیستم عصبی را تسریع می کنند. با تسریع در سیستم عصبی داروهای محرک می توانند باعث ایجاد احساس لرزش و تسریع ضربان قلب شوند، همچنین کافئین موجود در چای سیاه می تواند سیستم عصبی را تسریع کند. نوشیدن چای سیاه همراه با داروهای محرک ممکن است مشکلات جدی از جمله افزایش ضربان قلب و فشار خون بالا ایجاد کند، بنابراین از مصرف داروهای محرک به همراه چای سیاه خودداری کنید. برخی از داروهای محرک شامل دی اتیل پروپیون، اپی نفرین، فن ترمین، سودوافدرین و بسیاری دیگر است.
دوزهای زیر در تحقیقات علمی مورد مطالعه قرار گرفته است:
برای هوشیاری ذهنی: یک تا 3 فنجان چای سیاه حاوی 30 تا 100 میلی گرم کافئین
برای حمله قلبی: حداقل یک فنجان در روز.
برای سرطان تخمدان: حداقل 2 فنجان در روز.
مترجم: الهه زارعی