کراتینین نتیجه سوخت و ساز در ماهیچه ها است که از طریق کلیه ها دفع می شود، بیشتر کراتینین موجود در بدن نوعی کراتین، یک ماده شیمیایی طبیعی است. بیشتر کراتینین در جریان خون آزاد می شود سپس از طریق کلیه ها فیلتر و در نهایت از طریق ادرار دفع می شود. با این حال، برخی اوقات سطح کراتینین در بدن جمع شده و منجر به بروز مشکلات پیرامون سلامتی فرد می شود. به گزارش تایمزسوفاندیا، سطح بالای کراتینین به طور معمول ناشی از عملکرد نامناسب کلیه یا یک بیماری زمینه ای است و سطح غیر طبیعی آن به عنوان نشانه ای از بیماری کلیه محسوب می شود.
محدوده طبیعی سطح کراتینین در بدن چقدر است؟
کلیه ها به حفظ و فیلتر کردن سطح کراتینین در بدن کمک می کنند. سطح کراتینین نیز بسته به عوامل زیادی مانند سن، جنسیت، اندازه بدن در افراد مختلف متفاوت است. به طور متوسط اینها سطح طبیعی کراتینین خون برای افراد در نظر گرفته می شود:
مردان: 0.6 تا 1.2 میلی گرم در دسی لیتر
زنان: 0.5 تا 1.1 میلی گرم در دسی لیتر
نوجوانان: 0.5 تا 1.0 میلی گرم در دسی لیتر
کودکان: 3/0 تا 7/0 میلی گرم در دسی لیتر
چگونه می توان سطح کراتینین بالا را در بدن متعادل کرد یا کاهش داد؟
یکی از راه های اصلی برای حمایت از سلامتی و تحت کنترل نگه داشتن سطح کراتینین اطمینان از عملکرد درست کلیه ها است. اگر میزان کراتینین در بدن زیاد است باید به پزشک مراجعه کرد زیرا می تواند دلیل احتمالی بروز بیماری های کلیوی باشد، همچنین انجام غربالگری و آزمایشات کراتینین برای افرادی که دارای شرایط سلامتی زیر هستند توصیه می شود که می تواند عملکرد درست کلیه را مختل کند:
دیابت
فشار خون بالا
مصونیت جنسی
بیماری کلیه
اختلالات خود ایمنی
عفونت های باکتریایی
در حالی که به دلیل بسیاری از عوامل زمینه ای سطح کراتینین می تواند افزایش یابد هر فردی باید سعی کند تا از جریان خون تمیز و سالم به خوبی برخوردار شود. در برخی موارد به منظور کاهش کراتینین و بهبود عملکرد حیاتی مصرف دارو و شروع روند درمانی توصیه می شود. بسیاری از درمان های خانگی و تغییرات عادات غذایی نیز وجود دارد که در درمان علل زمینه ای و کاهش سطح کراتینین به طور طبیعی نقش دارند در اینجا تعدادی از آنها برای شما فهرست شده اند.
مصرف پروتئین را کاهش دهید
پروتئین ماده مغذی مهم که برای بدن نیاز است. با این حال، مصرف بیش از حد آن سطح کراتینین را در بدن افزایش می دهد و هضم نمی شود. در حقیقت، تعدادی از مطالعات نشان می دهند برخی از غذاهای سرشار از پروتئین بیش از بقیه مستعد افزایش کراتینین هستند. برای کاهش غذاهایی مانند گوشت قرمز و برخی از منابع لبنی به شما کمک می کنند. پروتئین های گیاهی و سبزی ها بیشتر نیز می تواند کمک کننده باشد.
مصرف فیبر خود را افزایش دهید
فیبر ماده مغذی مهمی که به هضم غذا کمک می کند، همچنین در تعادل از بین بردن کراتینین در بدن نیز نقش دارد. بسیاری از مطالعات نشان می دهند افزایش قابل توجهی در دریافت فیبر منجر به کاهش سطح کراتینین در بدن طی یک دوره خاص شده است. فیبر در بسیاری از غذاها از جمله میوه ها، سبزی ها، حبوبات و غلات کامل یافت می شود.
بیشتر بخوانید: راه های تسکین درد زانو
هیدراته بمانید
دلیل دیگری نیز برای نوشیدن آب زیاد وجود دارد. کمبود آب بدن یا نوشیدن آب کمتر از مقدار مورد نیاز در روز سطح کراتینین بدن را افزایش می دهد که دفع آن را با مشکل روبرو می کند. برای افراد مبتلا به بیماری های کلیوی مصرف و احتباس مایعات نیز می تواند مشکلاتی را ایجاد کند. مشورت با یک متخصص تغذیه می تواند در این زمینه به فرد کمک کند، بنابراین حداقل 8 تا 10 لیوان آب در روز بنوشید.
مصرف نمک را کاهش دهید
مصرف زیاد نمک یکی از دلایل اصلی فشارخون است که به نوبه خود منجر به مشکلات کلیوی می شود. غذاهای فرآوری شده اغلب دارای مواد افزودنی، سدیم و مواد مضر هستند که منجر به بروز مشکلات کلیوی می شوند، بنابراین یکی از بهترین راه ها برای کاهش طبیعی سطح کراتینین کاهش مصرف نمک در روز است. به جای نمک از ادویه جات طبیعی و گیاهان برای طعم دادن به غذا استفاده کنید. دقت داشته باشید نمک مصرفی در یک روز نباید بیش از 2 قاشق غذاخوری باشد.
سیگار کشیدن را محدود کنید
مصرف تنباکو با بیماری های کلیوی و عوارض آن از جمله سطح بالای کراتینین در ارتباط است، همچنین سیگار کشیدن احتمال بروز سایر عوارض سلامتی را که می تواند بر مرگ و میر تاثیر بگذارد را افزایش می دهد. بنابراین، ترک سیگار در مدیریت بهتر سلامتی کمک می کند.
مصرف الکل را کاهش دهید
الکل فقط برای کبد مضر نیست بلکه سلامت کلیه را نیز به خطر می اندازد. مصرف بیش از حد الکل باعث آسیب به کلیه ها، ایجاد مشکلات کلیوی و افزایش سطح فشار خون می شود همه این عوامل می توانند سطح کراتینین را در بدن مختل کنند. از این رو، کاهش یا قطع مصرف الکل اقدام خوبی برای داشتن زندگی سالم است.
کراتین اضافی مصرف نکنید
به بیان ساده هنگامی که بدن کراتین، نوعی اسید آمینه را پردازش می کند کراتینین مضر تولید می شود. در حالی که این ماده در منابع پروتئینی بیشتر یافت می شود مکمل های کراتین که اغلب توسط ورزشکاران، وزنه برداران و علاقه مندان به تناسب اندام مورد استفاده قرار می گیرند نیز منجر به افزایش سطح کراتینین می شوند، همچنین در طولانی مدت منجر به اختلال در عملکرد کلیه می شود. مکمل های بیش از حد یا تعدیل نشده نیز می تواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند که باید نسبت به آنها آگاه بود.
اگر باید کراتین مصرف کنید سابقه پزشکی و خانوادگی خود را در نظر بگیرید و دوز مناسب بر اساس عمکلرد کلیه های خود مصرف کنید.
مکمل هایی مانند کیتوسان را امتحان کنید
کیتوسان یک مکمل غذایی طبیعی است که افراد برخی اوقات از آن برای کاهش وزن و کنترل کلسترول استفاده می کنند، همچنین برخی از محققان تاثیر وجود کیتوسان را در کاهش سطح کراتینین در بدن مشاهده کرده اند. مطالعه ای که از سال 2011 در مجله داروسازی و فارماكولوژی منتشر شده، نشان می دهد افرادی كه كیتوسان مصرف می كنند از عملکرد بهتر كلیه و كنترل كراتینین كلیه بهره مند می شوند، اما مهم است جوانب مثبت و منفی افزودن آن به رژیم غذایی خود را بسنجید و نخست درباره آن با پزشک مشورت کنید.
چه چیزهای دیگری می تواند کمک کند؟
برخی از افراد ورزش های مختلفی را امتحان می کنند، ورزش های متوسط تا شدید مانند تمرین‌های بدنی تناوبی تنشی و وزنه برداری سطح کراتینین را در خون افزایش می دهد، بنابراین اگر کاهش سطح کراتینین را در نظر دارید برای کنترل عملکرد کلیه ها ورزش هایی با شدت کمتری را انجام دهید.
مترجم: الهه زارعی