بر اساس پیش بینی کارشناسان تا سال 2030، تقریبا نیمی از بزرگسالان در ایالات متحده با چاقی دست و پنجه نرم خواهند کرد. بین چاقی و طیف وسیعی از بیماری های جسمی از جمله دیابت نوع 2، فشار خون بالا، آرتریت روماتوئید و برخی از انواع سرطان ارتباط وجود دارد. با این حال، یک ارتباط دو طرفه پیچیده نیز بین چاقی و بیماری های روانی نیز موجود است. براساس گزارشی از مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها CDC، 43 درصد بزرگسالان 20 سال به بالا در ایالات متحده که از افسردگی رنج می برند چاق هستند، همچنین بین بیماری روانی و چاقی نیز ارتباط وجود دارد.
به گزارش مدیکال نیوزتودی، افزایش وزن یک عارضه جانبی شناخته شده مصرف بسیاری از داروهای ضدافسردگی است. برعکس، تحقیقات نشان می دهد چاقی می تواند تاثیر روانی منفی روی افراد داشته باشد که آنها را مستعد افسردگی می کند، اما محققان معتقدند ممکن است ارتباط مستقیم و فیزیولوژیکی بین این دو بیماری نیز وجود داشته باشد. از جمله دلایل احتمالی چاقی و بیماری های روانی می تواند موارد مشترک زیر باشد:
- التهاب
- اختلالات هورمونی
- عوامل ژنتیکی
- مدار مغز
همچنین این احتمال وجود دارد که مدارهای عصبی خاصی در مغز افراد را مستعد ابتلا به چاقی و شرایط روانی کند. با این حال، هنوز به طور دقیق مکان این مدارها و نحوه کار آنها مشخص نیست. محققان یک کالج پزشکی در هوستون اخیرا چنین مداراتی را در موش ها کشف کرده اند. این تیم دریافت با رژیم غذایی پرچرب به موش ها، مدار مختل می شود و این امر علاوه بر افزایش وزن، علائم اضطراب و افسردگی را در آزمایشات استاندارد رفتاری نیز به همراه دارد. هنگامی که محققان از تکنیک های ژنتیکی برای بازگرداندن عملکرد طبیعی گیرنده های عصبی در مدار استفاده کردند این امر منجر به کاهش وزن و از بین رفتن علائم اضطراب و افسردگی حیوانات شد.
نکته قابل توجه اینکه با وجود داشتن اشتهای سالم موش ها غذای خود را کاهش داده و دیگر علاقه ای به مصرف غذای پرچرب نداشتند. دکتر گووبین شیا، عضو این تیم تحقیقاتی می گوید: در روند این تحقیقات متعجب شدیم حیوانات نه به دلیل از دست دادن اشتها بلکه به دلیل کمک مجدد ژنتیک به حالت های روانی، اولویت تغذیه آنها را از غذایی پرچرب به غذای کم چربی کاهش دادند. دو دارویی که گیرنده های عصبی یکسانی را در این مدار مغزی هدف قرار می دهند اثرات مفید مشابهی روی موش ها و تنظیمات تغذیه ای آنها داشتند.
اشتها و احساسات
مدار مغزی که به تازگی شناسایی شده شامل اتصالات بین سلول های عصبی در هیپوتالاموس و آنهایی است که در منطقه دیگری از مغز به نام هسته بستر قرار دارند. در حالی که هیپوتالاموس نقشی اساسی در تنظیم هورمونی اشتها و فیزیولوژی دارد در میان سایر عملکردها، نوار انتهایی در پاسخ های استرس و ترس نقش دارد. محققان نشان دادند در موش ها، رژیم غذایی پرچرب مدار را مختل می کند و توانایی تنظیم اشتها و احساسات را نیز کاهش می دهد. دکتر شیا می گوید: این مدار تازه کشف شده در موش هایی که هم چاق بودند و هم افسرده بودند، عملکرد نامناسبی داشته است.
دانشمندان دریافتند می توانند با تعدیل فعالیت دو گیرنده عصبی در نوار انتهایی از نظر ژنتیکی یا با داروهایی که گیرنده ها را هدف قرار می دهند مدار را بازیابی کنند. این اثرات منفی رژیم پرچرب را برعکس می کند، علائم اضطراب و افسردگی را از بین می برد و وزن را کاهش می دهد.
ترکیب دارو
سازمان غذا و داروی آمریکا قبلا 2 داروی زونیسامید و گرانیسترون را به ترتیب به عنوان درمان صرع و پیشگیری از حالت تهوع تایید کرده است. دکتر چی وو، یکی دیگر از اعضای این تیم تحقیقاتی توضیح می دهد: محققان معتقدند یافته های آنها می تواند منجر به انجام آزمایش های بالینی در آینده با تمرکز روی ترکیب دارویی برای درمان ارتباط بین چاقی و شرایط بهداشت روانی شود.
تا زمانی که محققان دیگر این یافته ها را تایید نکردند و آزمایش های بالینی را انجام نشده نمی توان به آن استناد کرد. باید در نظر داشت این نتایج اولیه یک مطالعه در فاز حیوانی است که ممکن است در فاز انسانی نتایج مشابه حاصل نشود.
مترجم: الهه زارعی