درد دست اغلب در نتیجه آسیب دیدگی یا استفاده بیش از حد از دست یا مچ دست است. با این حال، درد مداوم یا تکرار شونده در دست می تواند نشانه یک بیماری زمینه ای باشد. به گزارش مدیکال نیوزتودی، در این مقاله، دلایل احتمالی دست درد و زمان مراجعه به پزشک را شرح می دهیم، همچنین برخی از درمان های خانگی برای کاهش درد آن را نیز توضیح می دهیم.
آسیب دیدگی دست
دست ها و مچ ها دارای استخوان ها، مفاصل و بافت های همبند مختلفی مانند رباط ها، تاندون ها، اعصاب و رگ های خونی هستند. آسیب های دست می تواند به این ساختارها آسیب برساند و منجر به درد، تورم، کبودی و بروز سایر علائم شود. دلایل عمده آسیب دیدگی دست شامل موارد زیر است:
ضربه
سقوط یا افتادن روی دستان
ضربه خوردن به انگشت
انگشتان یا مچ دست را خیلی به سمت عقب خم کنید
فشار تکراری مانند تایپ کردن طولانی مدت، بلند کردن اجسام سنگین یا ورزش کردن
شکستگی و دررفتگی انگشت انواع متداول آسیب دیدگی دست است. درد به طور معمول ناگهانی و شدید احساس می شود و طی چند روز به حالت ضربان یا درد ایجاد می شود.
زمین خوردن و ضربات شدید نیز باعث شکستگی مچ دست و ایجاد درد شدید و تورم می شود.
افرادی که دچار شکستگی هستند ممکن است نیاز به گچ گرفتگی داشته باشند.
صدمات عضلات، رباط ها و تاندون ها را آسیب بافت نرم می نامند. افرادی که آسیب های بافت نرم دارند به طور معمول به درمان پزشکی احتیاج ندارند، اما یخ و ارتفاع به تسکین درد و تورم کمک می کند.
استراحت یا بی حرکتی دست هنگام بهبودی نیز مهم است.
انگشت پتک یا انگشت بیس بال، یکی دیگر از آسیب های شایع دست است. این آسیب زمانی رخ می دهد که یک ضربه ناگهانی مانند گلوله، پارگی یا کشیدگی تاندنیت اکستانسور را در انگشت به وجود می آورد.
انگشت نشانه معمولی انگشت پتک، افتادگی نوک انگشت است که بدون کمک صاف نمی شود، همچنین ممکن است انگشت کبود، متورم و دردناک باشد.
آتل زدن انگشت آسیب دیده به بهبود کمک می کند. در برخی موارد ممکن است فرد نیاز به جراحی یا فیزیوتراپی داشته باشد.
استفاده بیش از حد
حرکات تکراری یا استفاده بیش از حد از دست ها و مچ ها می تواند باعث درد، زخم شدن یا تنش عضلات، تاندون ها و اعصاب شود. درد و تنش ناشی از عضلات بازوها و شانه ها نیز می تواند تا پایین دست گسترش یابد. این نوع درد به طور معمول ناشی از انجام فعالیت های بسیار تکراری یا با شدت زیاد برای مدت زمان طولانی است. نگه داشتن دست ها به مدت طولانی در موقعیت های ناجور نیز منجر به آسیب دیدگی بیش از حد می شود. علل شایع عبارتند از:
تایپ کردن یا استفاده از موس رایانه
استفاده از ابزار
بلند کردن وسایل سنگین
بازی کردن یا آموزش برای ورزش
آسیب های بیش از حد به طور معمول به خوبی به استراحت، بسته های گرم یا سرد و کشش های ملایم پاسخ می دهند. مصرف داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن نیز به کاهش درد و تورم کمک می کند، همچنین پزشک برای جلوگیری از آسیب مجدد به بدن فیزیوتراپی یا تعدیل عادات کاری و آموزشی را به فرد توصیه می کند.
بیشتر بخوانید:چرا زنان 2 برابر مردان دچار بی خوابی می شوند؟
کیست گانگلیون
کیست های گانگلیون توده هایی سرشار از مایعات هستند که نزدیکی مفاصل و تاندون های دست و مچ دست ایجاد می شوند. اندازه این کیست ها متفاوت است، اما اغلب بی خطر هستند و بدون درمان نیز از بین می روند. با این حال، برخی اوقات احتمال می رود دردناک باشد و بر توانایی فرد در استفاده از دست یا مچ دستش تاثیر بگذارد. محققان هنوز متوجه نشدند چه عواملی باعث ایجاد کیست گانگلیون می شوند، اما این عارضه بیشتر در افراد جوان و زنان مشاهده می شود. کیست های گانگلیون به طور معمول نیازی به درمان ندارند. اگر فردی درد یا مشکل در حرکت مفصل دارد پزشک ممکن است تخلیه کیست یا برداشتن آن را با جراحی توصیه کند.
انگشت ماشه ای
تحریک کننده تنوسینوویت یا “انگشت ماشه ای” هنگامی اتفاق می افتد که حلقه بافت همبند به نام غلاف تاندون در قاعده انگشت متورم شود. این تورم بر حرکت تاندون تاثیر می گذارد و حرکت انگشت یا شست آسیب دیده را دشوار یا دردناک می کند، همچنین فرد هنگام تلاش برای حرکت دادن انگشت احساس گرفتگی انگشت روی چیزی را احساس می کند. گزینه های درمان انگشت ماشه ای شامل موارد زیر است:
استراحت انگشت
بی حرکتی آن با آتل
مصرف داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن
تزریق استروئید
به دنبال آزاد شدن غلاف تاندون در صورت عدم موفقیت در درمان های فوق
در صورت عدم موفقیت سایر روش های درمانی پزشک گزینه جراحی را توصیه می کند.
اسکلرودرمی
اسکلرودرما شرایطی است که منجر به رشد غیرمعمول بافت همبند زیر پوست یا اطراف اندام های داخلی می شود. انواع اسکلرودرمی باعث ضخیم و سفت شدن پوست انگشتان می شود که در نتیجه حرکت آنها سخت است، همچنین اسکلرودرمی سیستمیک رگ های خونی دست را باریک می کند که منجر به بروز درد و گزگز می شود. اسکلرودرما یک بیماری مزمن است و هیچ درمانی ندارد. با این حال، استروئیدها، داروهای فشار خون و سرکوب کننده سیستم ایمنی ضمن تسکین علائم از پیشرفت بیماری جلوگیری می کنند.
سندرم رینود
سندرم رینود وضعیتی است که در آن رگ های خونی انگشتان دست یا پا به طور موقت باریک می شوند. این عارضه اغلب در پاسخ به درجه حرارت سرد یا استرس رخ می دهد. طی شعله ور شدن جریان خون در دست ها به شدت کاهش می یابد. این امر باعث روشن یا کبود شدن انگشتان می شود و احساس بی حسی یا درد ایجاد می کند. هنگامی که جریان خون شروع به بازگشت می کند دست ها قرمز یا بنفش به نظر برسند. طول این حملات از کمتر از یک دقیقه تا چند ساعت متغیر است. سایر شرایط مانند اسکلرودرما باعث سندرم رینود می شود. با این حال، برای بیشتر افراد علت آن ناشناخته است. هیچ درمانی برای رینود وجود ندارد. با این حال، ایجاد تغییر در سبک زندگی و مصرف داروها به جلوگیری از شعله ور شدن و کاهش شدت آنها کمک می کند. درمان هرگونه بیماری زمینه ای نیز موثر است
بیشتر بخوانید:برای بی خوابی ویتامین بخورید!
آرتروز
آرتروز یک اصطلاح عمومی برای بیش از 100 اختلال مختلف است که باعث درد، تورم و سفتی مفاصل می شود. متداول ترین نوع آن زمانی اتفاق می افتد که غضروف محافظ مفصل با گذشت زمان از بین برود. این ساییدگی باعث می شود استخوان های مفصل به یکدیگر مالیده و باعث درد و سفتی شوند. نوع متداول دیگر آرتروز، آرتریت روماتوئید است هنگامی که سیستم ایمنی بدن فرد به اشتباه به بافت های مفاصل حمله می کند باعث التهاب و درد می شود. با گذشت زمان این التهاب منجر به آسیب دائمی مفصل می شود. آرتروز روی هر مفصل در بدن از جمله در دست ها و مچ ها تاثیر می گذارد. درمان به نوع آرتروز بستگی دارد، اما می تواند شامل ایجاد تغییر در سبک زندگی، مصرف دارو، ورزش و فیزیوتراپی یا کاردرمانی باشد.
سندرم تونل کارپال
سندرم تونل کارپال هنگامی رخ می دهد که عصب مدیان (میانی) که از طریق مچ دست عبور می کند فشرده می شود. علائم به تدریج شروع و اغلب در شب بدتر می شود و به طور معمول شامل درد، گزگز و بی حسی در دست و بازو هستند، همچنین سندرم تونل کارپال باعث ضعف در دست آسیب دیده می شود. این وضعیت می تواند با گذشت زمان بدتر شود، بنابراین تشخیص و درمان به موقع مهم است. گزینه های درمان عبارتند از:
ایجاد تغییر در سبک زندگی
آتل پوشیدن
مصرف داروها از جمله داروهای ضدالتهاب و تزریق استروئید
فیزیوتراپی
جراحی
پوکی استخوان
پوکی استخوان از بین رفتن تدریجی توده استخوان است که باعث ضعف و شکنندگی استخوان ها می شود. این ضعف خطر شکستگی یا شکستگی استخوان ها به ویژه در مچ و لگن را افزایش می دهد. پوکی استخوان در خانم ها و افراد مسن بیشتر مشاهده می شود. درمان پوکی استخوان به طور معمول شامل موارد زیر است:
ورزش برای بهبود سلامت استخوان، قدرت عضلانی و تحرک
مصرف داروها برای افزایش قدرت استخوان
ایجاد تغییر در سبک زندگی برای کاهش خطر سقوط و شکستگی
ایجاد تغییرات در رژیم غذایی مانند مصرف مکمل های کلسیم یا ویتامین D برای بهبود سلامت استخوان ها
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
فرد باید به دلیل درد شدید، مداوم یا تکرار شونده در دست ها یا مچ ها به پزشک مراجعه کند. برای درد دست به پزشک مراجعه کنید که:
با درمان خانگی بهتر نمی شود
به طور پیوسته بدتر می شود
به درماني كه پزشك توصيه مي كند پاسخ نمي دهد
به دلیل زمین خوردن یا آسیب دیدگی دیگر باشد
همراه با سایر علائم مانند درد بازو، تب یا خستگی رخ می دهد
برای رفتن به اورژانس برای:
درد شدید، ناگهانی و غیر قابل تحمل دست
مچ دست یا بازو شکسته
آسیب در دست که درد بسیار شدیدی ایجاد می کند
درمان های خانگی
درد دست گاهی با ورزش های کششی ملایم بهتر می شود. برای تسکین درد در دست ها یا مچ ها فرد می تواند:
مچ دست ها را خلاف جهت عقربه های ساعت سپس در جهت عقربه های ساعت بچرخانید. هر حرکت را 10 بار تکرار کنید.
دست ها را تا حد ممکن باز کنید، انگشتان را از هم باز کنید سپس دست ها را به یک مشت محکم ببندید. 10 بار این حرکت را تکرار کنید.
با یک دست انگشتان دست دیگر را به آرامی به سمت قفسه سینه گسترش دهید تا مچ دست کشیده شود. این کار را 5 تا 10 بار تکرار کنید.
پزشک یا فیزیوتراپیست ممکن است کشش های اضافی دست و مچ دست را نیز توصیه کند.
یک درمان ویژه به انواع آسیب های جزئی از جمله درد دست و مچ آن کمک می کند. این درمان با نام RICE مخفف استراحت، یخ درمانی ، فشرده سازی و ارتفاع است:
استراحت: تا حد امکان استفاده از دست آسیب دیده را محدود یا متوقف کنید.
یخ درمانی: هر روز به مدت 20 دقیقه کیسه یخ یا سرد را روی دست آسیب دیده قرار دهید.
فشرده سازی: ناحیه آسیب دیده را با یک باند نرم، آتل یا گچ ببندید.
ارتفاع: دست آسیب دیده را مانند استفاده از اسلینگ بالاتر از سطح قلب بالا ببرید. سایر درمان های خانگی برای درد دست و مچ دست عبارتند از:
ماساژ: ناحیه دردناک و عضلات اطراف را ماساژ دهید. برخی اوقات ماساژ دادن بازوها یا شانه ها به درد دست کمک می کند.
حرارت: برخی از دردها به خوبی به گرما پاسخ می دهند. بین پدهای گرما و سرمایی 20 دقیقه روی محل قرار دهید و 20 دقیقه استراحت دهید.
داروهای بدون نسخه: مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن به درد و التهاب ناشی از شرایط مختلف کمک می کند.
خلاصه
دلایل زیادی می تواند باعث بروز درد دست ها شود، آنها از آسیب ها و استفاده بیش از حد تا شرایط دژنراتیو مانند آرتروز متغیر هستند. درمان های خانگی برای درد دست شامل کشش آرام، آزمایش RICE درمانی و مصرف داروهای بدون نسخه است. فرد باید به دلیل درد شدید، مداوم یا تکرار شونده در دست ها یا مچ دست به پزشک مراجعه کند.
مترجم: الهه زارعی