خواص روغن بذر کتان؛ از کاهش کلسترول تا درمان درماتیت آتوپیک

انسان ها هزاران سال از روغن بذر کتان که برای سلامتی فواید زیادی دارد استفاده کرده اند. تولیدکنندگان این روغن را از دانه های کتان استخراج می کنند و افراد حتی می توانند از آن در پخت و پز هم استفاده کنند. به گزارش مدیکال نیوزتودی، در این مقاله مزایای روغن بذر کتان برای سلامتی از جمله کاهش کلسترول، کاهش مشکلات پوستی و کاهش التهاب توضیح داده می شود.

روغن بذر کتان چیست؟

روغن بذر کتان به صورت کپسول و مایع به صورت تجاری در دسترس است. این ماده حاوی نوعی اسید چرب امگا 3 به نام آلفالینولنیک اسید (ALA) است. بدن از آلفالینولنیک اسید روغن دانه کتان استفاده می کند و آن را به مقدار کم به اسیدهای چرب دیگر از جمله دوکوزاهگزانوئیک اسید و یکوزاپنتانوییک اسید تبدیل می کند. اسیدهای چرب امگا 3 برای سلامت جسمی و روانی فرد گزینه حیاتی به شمار می آید. روغن بذر کتان همان مواد مغذی کل دانه را ندارد. به عنوان مثال، دانه های کتان حاوی فیبر، منیزیم و ویتامین B هستند، اما این مواد مغذی در روغن آن موجود نیست.

فواید روغن بذر کتان

اگرچه دانشمندان بیشتر از روغن بذر کتان در مورد بذر کتان تحقیق کرده اند، اما برخی مطالعات در مورد روغن آن نیز نتایج امیدوار کننده ای را نشان می دهند. از مزایای احتمالی روغن بذر کتان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کاهش کلسترول با روغن دانه کتان

مشابه بذر کتان روغن بذر آن نیز به کاهش سطح کلسترول کمک می کند. آلفا لینولنیک اسید موجود در روغن دانه کتان در کاهش کلسترول با چگالی کم (LDL) یا کلسترول “بد” نقش دارد. در یک مطالعه کوچک با حضور 15 بزرگسال، شرکت کنندگان هر روز یکبار کنار شام روغن بذر کتان یا ذرت مصرف کردند. محققان سطح کلسترول شرکت کنندگان را در ابتدای مطالعه و 12 هفته بعد اندازه گیری کردند. گروهی که روغن ذرت را مصرف کرده بودند هیچ تغییری در میزان کلسترول خود شاهد نبودند در حالی که افرادی که روغن بذر کتان را مصرف کرده بودند، کاهش قابل توجهی در LDL تجربه کرده بودند.

مبارزه با سرطان با روغن دانه کتان

روغن بذر کتان به مبارزه با انواع خاصی از سرطان کمک می کند. اگرچه برای نتیجه گیری قطعی به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است، اما برخی از مطالعات انجام شده روی حیوانات دلگرم کننده است. یک مطالعه روی موش های مبتلا به تومور ریه نشان داد آن موش هایی که 10 درصد رژیم بذر کتان مصرف کرده بودند در مقایسه با گروه کنترل تومور کمتری داشتند، همچنین محققان اثرات بذر کتان و روغن آن را بر سایر انواع سرطان بررسی کرده اند. تحقیقات نشان می دهد در مطالعات حیوانی اسید چرب موجود در روغن بذر کتان اندازه و رشد تومور پستان را سرکوب می کند، همچنین باعث مرگ سلول های سرطانی می شود.

درمان درماتیت آتوپیک با روغن دانه کتان

روغن بذر کتان برای پوست و مو نیز فوایدی از جمله کاهش برخی از علائم درماتیت آتوپیک دارد. درماتیت آتوپیک نوعی اگزما، یک بیماری طولانی مدت است که باعث قرمزی و خارش پوست می شود. یک مطالعه به بررسی تاثیر مصرف روغن بذر کتان روی موش های مبتلا به درماتیت پرداخت. بعد از 3 هفته علائم درماتیت مانند قرمزی، تورم و خارش در موش ها کاهش یافته بود.

بیشتر بخوانید:خواص روغن درخت چای برای سلامتی و پوست

کاهش خطر دیابت با روغن دانه کتان

روغن بذر کتان به کاهش خطر دیابت کمک می کند. یک بررسی در سال 2015، مطالعاتی را برای تعیین تاثیر روغن بذر کتان در افراد مبتلا به دیابت مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. در یک مطالعه 25 نفر مبتلا به پیش دیابت شرکت داشتند. این شرکت کنندگان یا زنانی بودند که یائسگی را تجربه می کردند یا مردانی که اضافه وزن داشتند. آنها به مدت 12 هفته روزانه 13 یا 26 گرم دانه كتان مصرف كردند. بعد از 12 هفته سطح قند خون گروهی که 13 گرم بذر کتان مصرف کرده بودند کاهش یافت. افرادی که مقادیر بیشتری بذر کتان خورده بودند هیچ تغییری را تجربه نکردند. محققان هنوز نمی دانند چرا گروه با دوز بالا هیچ تغییری را شاهد نبوده اند. در حالی که روغن بذر کتان در افراد مبتلا به دیابت تاثیر مثبتی داشته است، اما برای نتیجه گیری قاطع مطالعات بزرگتر و جامع تری لازم است.

کاهش التهاب با روغن دانه کتان

در یک متاآنالیز مشخص شد بذر کتان و مشتقات آن پروتئین واکنش پذیر C را که نشانگر التهاب است کاهش می دهد. با این حال، این نتایج فقط در بزرگسالانی که چاق بودند مشاهده شده است.

خطرات احتمالی مصرف روغن دانه کتان

بر اساس اعلام موسسه سلامت ملی مکمل و یکپارچه، مصرف روغن بذر کتان در مقادیر محدود به طور معمول بی خطر است. عوارض جانبی جزئی بسته به دوز مصرفی و واکنش فرد رخ می دهد. عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:
گاز
نفخ شکم
اسهال
اطلاعات کمی در مورد ایمن بودن یا نبودن مصرف روغن بذر کتان در دوران بارداری یا شیردهی وجود دارد. سازمان غذا و داروی ایالات متحده روغن بذر کتان را به عنوان یک مکمل غذایی تایید نمی کند، بنابراین اگر فردی بیماری بخواهد از آن به عنوان درمان استفاده کند بهتر است نخست با پزشک خود مشورت کند. به عنوان مثال، شاید یک پزشک مصرف بذر کتان را چند هفته قبل از جراحی قطع کند.

بیشتر بخوانید:نمک اپسوم چیست؟ / نحوه مصرف آن برای سلامتی

روغن بذر کتان نسبت به نور و گرما حساس است، بنابراین بهتر است آن را در بطری شیشه ای مات یا تیره خریداری کنید تا از نور در امان بماند و در مکان تاریک و خنک نگهداری شود. طعم روغن بذر کتان ملایم است. افراد می توانند یک قاشق غذاخوری را به صورت مستقیم بنوشند یا آن را در سس ها و نوشیدنی ها اضافه کنند، همچنین افراد می توانند از روغن بذر کتان به جای روغن های دیگر یا کره برای پخت و پز نیز استفاده کنند. روغن بذر کتان نسبت به گرما هم حساس است، بنابراین پخت و پز با آن باعث تغییر خواص تغذیه ای آن می شود. برای افرادی که نمی خواهند روغن بذر کتان را به غذا اضافه کنند به صورت مکمل نیز موجود است.

خلاصه

روغن بذر کتان دارای ارزش غذایی برابر با کل دانه های کتان نیست. با این حال، هنوز منبع خوبی از آلفالینولنیک اسید، یکی از انواع اسیدهای چرب امگا 3 است. عوارض جانبی مصرف آن نادر و به طور معمول خفیف است. ترکیب روغن بذر کتان در یک رژیم غذایی سالم افزایش مصرف امگا 3 را تضمین می کند و برخی از مزایا مانند کاهش کلسترول و مبارزه با التهاب را به همراه دارد.
مترجم: الهه زارعی