ویروس آبله میمون به عنوان ارتوپوکس ویروس باعث بیماری با علائمی شبیه، اما شدت کمتر به آبله می شود. در حالی که آبله در سال 1980 ریشه کن شده، اما همچنان آبله میمون در کشورهای آفریقای مرکزی و غربی مشاهده می شود.
به گزارش سازمان بهداشت جهانی، آبله میمون یک بیماری زئونوز “بیماری مشترک انسان و حیوانات” است یعنی از حیوانات به انسان منتقل می شود.
موارد اغلب در نزدیکی جنگل های بارانی گرمسیری یافت می شود که در آن حیوانات حامل ویروس وجود دارند. شواهدی از آلودگی ویروس آبله میمون در حیواناتی از جمله سنجاب، موش شکارچی گامبیایی، موش زمستان خواب، گونه های مختلف میمون ها و سایر موارد یافت شده است. انتقال از انسان به انسان محدود است و طولانی ترین زنجیره انتقال مستند 6 نسل است یعنی آخرین فردی که در این زنجیره آلوده شده 6 حلقه با فرد بیمار اصلی فاصله داشته است.
این بیماری می تواند از طریق تماس با مایعات بدن، ضایعات روی پوست یا سطح مخاط داخلی مانند دهان یا گلو، قطرات تنفسی و اشیای آلوده منتقل شود. تشخیص دی ان ای ویروسی توسط واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) آزمایش در فاز آزمایشگاهی ارجح برای آبله میمون است.
بهترین نمونه های تشخیصی مستقیم از بثورات پوستی، مایع یا پوسته یا نمونه برداری در صورت امکان انجام می شود. روش های تشخیص آنتی ژن و آنتی بادی ممکن است مفید نباشند زیرا بین ارتوپوکس ویروس ها تمایز قائل نمی شوند.
آبله میمون همراه با تب، بثورات مشخصه گسترده و غدد لنفاوی متورم همراه است. تشخیص آبله میمون از بیماری های دیگر مانند آبله مرغان، سرخک، عفونت های پوستی باکتریایی، گال، سیفلیس و آلرژی های مرتبط با دارو بسیار مهم است.
دوره کمون آبله میمون از 5 تا 21 روز است. مرحله تب دار بیماری به طور معمول یک تا 3 روز طول می کشد که علائم آن شامل تب، سردرد شدید، لنفادنوپاتی (تورم غدد لنفاوی)، کمر درد، میالژی (درد عضلانی) و آستنی شدید (کمبود انرژی) است. مرحله تب، مرحله فوران پوست را دنبال می کند و به مدت 2 تا 4 هفته ادامه دارد.
ضایعات از ماکول (ضایعات با پایه صاف) به پاپول یا سفت دانه (ضایعات محکم با پایه برجسته) به وزیکول (پر از مایع شفاف) به چرک (با چرک پر شده) و به دنبال آن پوسته پوسته یا پوسته تکامل می یابند. نسبت بیمارانی که می میرند در موارد مستند بین صفر تا یازده درصد متفاوت بوده و در بین کودکان خردسال بیشتر رخ می دهد.
درمان بیماران مبتلا به آبله میمون به علائم آن بستگی دارد. ترکیبات مختلفی که ممکن است در برابر عفونت ویروس آبله میمون موثر باشند در حال تولید و آزمایش هستند.
پیشگیری و کنترل بیماری آبله میمون انسانی به افزایش آگاهی در جوامع و آموزش کارکنان بهداشت برای جلوگیری از عفونت و توقف زنجیزه انتقال متکی است.
بیشتر عفونت های آبله میمون انسان در اثر انتقال اولیه حیوان به انسان رخ می دهد، بنابراین باید از تماس محافظت نشده با حیوانات بیمار یا مرده خودداری شود و همه غذاهای حاوی گوشت حیوانات باید قبل از خوردن به طور کامل پخته شوند.
بیشتر بخوانید:بهترین منابع امگا 3 کدامند؟
از تماس نزدیک محافظت نشده با افراد یا مواد آلوده باید خودداری شود. هنگام مراقبت از بیماران چه در یک مرکز درمانی و چه در خانه باید از دستکش و سایر لباس ها و تجهیزات محافظ شخصی استفاده شود.
در نتیجه خاتمه واکسیناسیون معمول آبله که در گذشته مقداری محافظت متقابل داشت جمعیت ها بیشتر در معرض آبله میمون قرار گرفتند. واکسیناسیون علیه آبله با واکسن آن مبتنی بر ویروس واکسن در نسل نخست 85 درصد در پیشگیری از آبله میمون در گذشته موثر بوده است.
اعضای خانواده و جامعه، کارکنان حوزه بهداشت و درمان و آزمایشگاه ها که در کودکی علیه آبله واکسینه شده اند احتمال می رود از برخی از محافظت ها در برابر آبله میمون برخوردار باشند.
مترجم: الهه زارعی