حمایت سازمان بهداشت جهانی از دو واکسن کرونا ویروس تولید شده توسط شرکت های چینی در اوایل سال جاری باعث استقبال کارشناسان بهداشت جهانی از این اقدام به عنوان گزینه بسیار ضروری برای تامین نیاز بین المللی واکسن شد.
به گزارش واشنگتن پست، پس از اینکه سینوواک دومین واکسن ساخت چین در ماه ژوئن مجوز اضطراری سازمان بهداشت جهانی را دریافت کرد، وانگ ونبین، سخنگوی وزارت خارجه چین این واکسن ها را “ابزارهای قدرتمندی برای جهان برای غلبه بر همه گیری” نامید.
بر اساس اعلام وزارت خارجه چین ماه گذشته 1.2 میلیارد دوز واکسن به طور عمده تولید شده توسط سینوفارم و سینوواک صادر کرده است، اما این هفته تصمیم جدید سازمان بهداشت جهانی درباره تداوم اثربخشی واکسن های ساخت چین برای میلیون ها نفر دریافت کننده این واکسن یاعث ایجاد تردید شده است.
این توصیه جدید یعنی افرادی که دو دوز سینوفارم یا سینوواک دریافت کرده اند می توانند دوز سوم را حتی واکسن دیگری دریافت کنند که این امر باعث محدودتر شدن عرضه جهانی محدود واکسن می شود. تنها در چین این امر می تواند به معنای نیاز به تجویز ده ها میلیون دوز بیشتر باشد.
علاوه بر این، همچنین ممکن است تلاش کشورهای دیگر را در پی تهیه واکسن های فایزر و مدرنا را سرعت ببخشد. همین امر باعث می شود واکسن های mRNA توسعه یافته توسط غرب دارای اثربخشی بالاتری در برابر کووید -19 با قیمت بیشتر ارائه شوند.
در اطلاعیه ای که روز دوشنبه منتشر شد، سازمان بهداشت جهانی تایید کرد هیئتی مستقل از متخصصان توصیه کرده است افراد بالای 60 سال که دو دوز واکسن سینوفارم وسینوواک را دریافت کرده اند باید یک دوز اضافی از واکسن قبلا تزریق شده یا حتی واکسن جداگانه ای دریافت کنند.
در حالی که بسیاری از کشورها در حال حاضر توصیه می کنند تزریق های تقویت کننده در میان تهدید ناشی از نوع دلتا ویروس کرونا انجام شود سازمان بهداشت جهانی نسبت به این ایده هنوز واکنش خاصی از خود نشان نداده است. مقامات این سازمان با اشاره به نیاز مبرم به تزریق دوزهای اولیه در بسیاری از کشورهای کم درآمد خواستار توقف استفاده از تزریق های تقویت کننده تا پایان سال شده اند.
توصیه های گروه مشاوران راهبردی از متخصصان ایمن سازی (SAGE) پس از جلسه هفته گذشته نه به عنوان تزریق تقویت کننده بلکه به عنوان دوز سوم به گروه های خاصی ارائه شد تا سطح واکسیناسیون های معمول واکسن های مورد حمایت سازمان بهداشت جهانی تامین شود.
کیت اوبراین، مدیر بخش ایمن سازی و واکسیناسیون سازمان جهانی بهداشت به خبرنگاران گفت: این گزینه جدا از تزریق دوزهای اضافی و تقویت کننده به افرادی است که پاسخ اولیه کافی به واکسیناسیون را دریافت نکرده اند، است.
با این وجود، در بسیاری از کشورهایی که واکسن های چینی تزریق شده تزریق دوزهای سوم را اغلب برای جمعیت بسیار وسیع تری از افراد بالای 60 سال به عنوان تزریق تقویت کننده شروع کرده اند. شک و تردیدها پیرامون اثربخشی واکسن های سینوفارم و سینوواک حتی ممکن است به پکن نیز کشیده شود. نشریه چینی کایسین در ماه ژوئیه گزارش داد مقامات چینی در نظر دارند سومین دوز تزریقی را با واکسن تولیدی شرکت آلمانی بیوان تک انجام دهند.
این تغییرات ممکن است فشار بر روند تولید واکسن های فایزر و مدرنا را افزایش دهد که از فناوری جدید mRNA استفاده می کنند تا تکنولوژی قدیمی تر استفاده شده در تهیه واکسن های سینوفارم و سینوواک که از نسخه غیرفعال ویروس برای ایجاد واکنش ایمنی در برابر ویروس کرونا استفاده می کند.
توصیه های گروه مشاوران راهبردی از متخصصان ایمن سازی نه تنها بر واکسن های چینی تاثیر می گذارد، همچنین این هیئت به افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف توصیه می کند دوز اضافی را دریافت کنند، اما توصیه کلی تزریق دوزهای سوم برای افراد بالای 60 سال که واکسن چینی دریافت کرده اند می تواند تاثیر بیشتری داشته باشد.
تقریبا یک از پنج در میان جمعیت 1.4 میلیاردی چین بالای 60 سال دارند. چین ادعا می کند 2.2 میلیارد دوز در داخل کشور مصرف کرده است. این واکسن ها نه تنها به طور گسترده در چین به عنوان پرجمعیت ترین کشور روی کره زمین مورد استفاده قرار گرفته بلکه به کشورهای آمریکای لاتین، خاورمیانه و آفریقا نیز فروخته شده است چیزی که برخی منتقدان آن را دیپلماسی واکسن نامیده اند.
علاوه بر این، چین متعهد شده 67.8 میلیون دوز را برای اهدا به 93 کشور اختصاص دهد از جمله بسیاری از دوزها از طریق ابتکار کوواکس (دسترسی جهانی واکسن‌های کووید-۱۹) که توسط سازمان بهداشت جهانی به اشتراک گذاشته شده به کشورهای کم درآمد کمک کند.
بر اساس پروژه شورای روابط بین الملل Think Global Health که در حال پیگیری اهداء واکسن در سراسر جهان است، 49.5 میلیون دوز چینی تا اواخر سپتامبر بیش از سایر کشورها به جز ایالات متحده تحویل داده شد.
یواخیم هومباخ، دبیر هیئت مستقل متخصصان در گفتگو با خبرنگاران گفت: داده های واکسن های سینوفارم و سینوواک به وضوح نشان می دهد واکسن در افراد بالای 60 سال پس از دو دوز عملکرد کمتری دارد و آنها انتظار محافظت بسیار بهتر را داشتند.
مقامات سازمان بهداشت جهانی قبلا از شکافی درباره داده هایی پیرامون اثربخشی واکسن های چینی صحبت کرده بودند. در ماه مه یک هیئتی از سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد به دلیل کمبود داده “اطمینان پایینی” در مورد اثربخشی واکسن سینوواک در افراد 60 سال به بالا و “اطمینان بسیار پایین” در مورد عوارض جانبی احتمالی در آن گروه سنی وجو دارد.
الخاندرو کراویوتو، رییس هیات مشورتی سازمان جهانی بهداشت گفت: بیشتر اطلاعات مبنی بر اتخاذ تصمیم جدید از آمریکای لاتین گرفته شده است، جایی که دوزهای سوم در حال حاضر به طور گسترده به افراد دریافت کننده دو دوز واکسن چینی تزریق می شود. کراویوتو افزود: این مطالعات در شیلی، برزیل و آرژانتین انجام شده است.
در ماه آگوست، ترکیه به عنوان سومین واکسن تزریق فایزر را برای افراد دریافت کننده سینوواک آغاز کرد. تا اواسط ماه اوت تقریبا 85 درصد از تمام کشورهایی که در حال حاضر دوزهای تقویت کننده را تجویز می کنند به واکسن های چینی اتکا کرده بودند.
کارشناسان گروه مشاوران راهبردی از متخصصان ایمن سازی در گفتگو با خبرنگاران گفتند کشورهایی که سینوفارم و سینوواک را تزریق می کنند باید قبل از آغاز دوزهای سوم پوشش دو دوز را به حداکثر برسانند، اما اذعان داشتند تغییر توصیه ها برای واکسن های چینی می تواند تاثیر گسترده تری روی روند واکسیناسیون داشته باشد.
هومباخ گفت: به طور کامل آگاه هستیم این امر بر روند عرضه واکسن تاثیر دارد، اما برای جامعه جهانی بسیار مهم است از چگونگی عرضه و تقاضای واکسن مطلع باشد.
مترجم: الهه زارعی