سن، یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در مسئله ازدواج هر فردی است. مسلما افراد در همه سنین، شرایط ازدواج ندارند اما با این حال سن قطعی هم برای ازدواج وجود ندارد.
سن ازدواج به عوامل مختلفی بستگی دارد. در هر شهر و کشوری این موضوع متفاوت است. با این حال در چند سال گذشته با توجه به رشد فرهنگی و شرایط زندگی در کشورهای مختلف، می توان برآوردی از سن ازدواج افراد تعیین کرد.
سن ازدواج در فرهنگ ایران
از آنجا که دین اغلب مردم ایران اسلام است و علوم اسلامی سن پایینی را برای ازدواج توصیه کرده، در فرهنگ ما سن پایین را برای ازدواج توصیه می کنند.
با این حال تغییر فرهنگ و اداب و رسوم مردم ایران باعث شده نگاهی متفاوت به این موضوع داشته باشند. اگر تا چند سال پیش سن را مهم ترین شرط ازدواج می دانستند، حالا سن ازدواج تنها به یکی از عوامل تاثیرگذار در ازدواج تبدیل شده است.
با همه این ها نمی توان انکار کرد که هنوز هم در بسیاری از روستاها و شهرهای کوچک کشورمان، دخترها و پسرها در سنین بسیار پایین ازدواج می کنند.
آیا می توان برای ازدواج سن خاصی تعیین کرد؟
اگر در یک کلام بخواهیم بگوییم، این پرسش، جواب قطعی ندارد. تعیین یک محدوده سنی خاص برای ازدواج کار درستی نیست. زیرا شرایط افراد مختلف با یکدیگر متفاوت است. اما از آنجا که در مسئله ازدواج، فرزندپروری، شرایط جسمانی و موارد دیگر اهمیت زیادی دارند، هر سنی هم برای ازدواج مناسب نیست.
از دیدگاه کارشناسان حوزه زوج درمانی افراد باید از نظر عقلانی، جسمانی، عاطفی رشد مناسبی داشته باشند تا زندگی زناشویی موفقی، برای خود و همسرشان بسازند. از این رو سنین پایین برای ازدواج توصیه نمی شود. زیرا در سنین پایین رشد مناسبی در افراد صورت نگرفته و هنوز برای شروع یک زندگی مشترک آماده نیستند.
دیدگاه روانشناسی درمورد سن ازدواج
روانشناسان معتقدند سن معینی برای ازدوج وجود ندارد. در واقع برگزاری جلسات مشاوره قبل از ازدواج نیز این موضوع را ثابت می کند. زیرا رشد هر فردی با دیگری تفاوت دارد. برای مثال شاید یک فرد در سن 20 سالگی آماده ازدواج باشد، اما فرد دیگر تا 30 سالگی هم شرایط مناسبی برای ازدواج نداشته باشد.
موضوع دیگری که در علم روانشناسی به ان تاکید شده این است که ازدواج سن ندارد بلکه شرایط دارد. یعنی در هر زمان که مطمئن شدید از نظر روحی، جسمی و مالی شرایط مناسبی برای ازدواج دارید، می توانید اقدامات لازم در این زمینه را انجام دهید.
سن ازدواج از نظر اسلام
در دیدگاه اسلامی نیز، سن دقیق برای ازدواج تعیین نشده است. با این حال در فرهنگ اسلامی دخترها و پسرها بعد از رسیدن به سن بلوغ، اماده ازدواج هستند. برای مثال در زمان پیامبر اسلام دختران در سن 9 سالگی و پسرها از 15 سالگی به بعد ازدواج می کردند.
بنابر آموزه های اسلامی اگر دختر و پسر بعد از سن بلوغ، نیاز جنسی را در خود احساس کردند، باید برای ازدواج آماده شوند تا به گناه نیفتند.
عوامل تاثیرگذار بر سن ازدواج
بلوغ جنسی
اولین شرط ازدواج بلوغ جنسی است. بلوغ جنسی به معنای رشد مناسب اندام های جنسی و امادگی برای برقراری رابطه زناشویی است. از آنجا که ازدواج بهترین راه پاسخ به نیاز جنسی است، همیشه باید سن بلوغ و رشد جنسی افراد را در زمان در نظر گرفت.
طبق برآوردهایی که انجام شده دختران از سنین 13 تا 17 سالگی بالغ می شوند. این عدد در میان دخترهای مختلف، متفاوت است. اما همه آن ها تا 17 سالگی بلوغ جنسی کامل را تجربه می کنند. پسرها نیز از سن 14 تا 17 سالگی به بلوغ جنسی می رسند.
بلوغ عاطفی
عامل دیگری که می تواند در ازدواج تاثیرگذار باشد، بلوغ عاطفی است. بلوغ عاطفی به معنای کنترل احساسات مثبت و منفی است. در تعریف ساده تر، همه افراد برای شروع زندگی مشترک باید کنترل مناسبی بر عواطف و احساسات خود داشته باشند. برای مثال فرد باید بداند که چطور احساسات مختلف خود مانند خشم، گریه، کینه و غیره را مانند یک انسان بالغ مدیریت کند.
رشد عقلی
اگر افراد از رشد فکری و عقلی کاملی برخوردار نباشند، نمی توانند ازدواج موفقی داشته باشند. ازدواج یک مسیر ساده نیست ممکن است زوج ها در مسیر زندگی خود، مشکلات و سختی های زیادی را تحمل کنند. با این حال اگر قدرت عقلی کافی برای تصمیم گیری و انتخاب بهترین راه را نداشته باشند، از پس سختی های مسیر برنمی آیند. این موضوع را هم در نظر داشته باشید که رشد عقلی باعث می شود افراد، احساسات خود را بهتر کنترل کنند.
بلوغ اجتماعی
ازدواج، نقش افراد را در جامعه تغییر می دهد. برای مثال اگر تا به حال تنها نقش اجتماعی شما به فرزند بودن یا دانشجو بودن منتهی می شد، حالا باید نقش اجتماعی دیگری را ایفا کنید. به همین دلیل نیاز است از قبل مهارت اجتماعی لازم برای انجام وظایف همسر بودن یا مادر بودن را یاد گرفته باشید. با رسیدن به بلوغ اجتماعی می دانید در قبال همسر خود چطور رفتار کنید یا بعد از ورود به خانواده جدید (خانواده همسر) چطور با آن ها ارتباط بگیرید.
بلوغ اخلاقی
بسیار از مشکلان زناشویی تنها در چارچوب مسائل اخلاقی حل می شود. اگر زوجی از بلوغ اخلاقی کافی برخوردار نباشد، نمی تواند با همسر خود به درستی رفتار کند. از طرفی زندگی زناشویی، به گذشت و فداکاری زیادی نیاز دارد و این دو ویژگی تنها با رسیدن به بلوغ اخلاقی در افراد ایجاد می شود.
ازدواج دیرهنگام یا زودهنگام
با همه این تفاسیر به هیچ عنوان ازدواج زودهنگام یا دیرهنگام را به افراد توصیه نمی کنیم. طبق گفته روانشناسان، ازدواج زود یا بسیار دیر، موجب طلاق زوج ها می شود. در ازدواج زود هنگام افراد هنوز به بلوغ جنسی، عاطفی، فکری و عاطفی کافی نرسیده اند و نمی توانند به خوبی زندگی خود را کنترل کنند. در ازدواج های دیرهنگام نیز، زوج ها به سختی با یکدیگر تطابق پیدا می کنند و حتی درک عاطفی آن ها از یکدیگر کاهش پیدا می کند. به همین دلیل زوج درمانگرها، ازدواج زود هنگام یا بسیار دیر را به افراد توصیه نمی کنند.
سخن آخر
در این مقاله درباره سن ازدواج و عوامل تاثیرگذار در آن صحبت کردیم. فراموش نکنید در هر سن و سالی که ازدواج کنید، باید جلسات مشاوره قبل ازدواج را بگذرانید تا نکات و آموزه های لازم در این زمینه را به طور کامل یاد بگیرید. همچنین به خاطر داشته باشید ازدواج در هر سن و سالی به مهارت و آموزش نیاز دارد.
کلینیک پیروزی یکی از مجموعه های روانشناسی است که خدمات متنوعی برای زندگی بهتر به افراد ارائه می دهد. این مجموعه در زمینه های مختلفی چون خانواده، زوج درمانی، مشاوره قبل از ازدواج و مشاوره طلاق ارائه می کند. مراجعان می توانند برای حل بحران های مختلف زندگی یا تصمیم گیری بهتر از خدمات این مجموعه استفاده کنند کافی است که با شماره تماس 02177431523 تماس حاصل کنند.