طبق آمار، ۲۰ درصد افراد مبتلا به کمبود ویتامین b12 در آمریکا را سالمندان بالای ۶۰ سال تشکیل دادند. کاهش ویتامین b12 ممکن است از همان سال‌های اولیه زندگی آغاز و با افزایش سن شدیدتر شود. حتی پس از سال‌ها ممکن است بدون هیچ علائمی، به‌طور شدید و کاملا ناگهانی ظاهر شود. به‌همین دلیل، بسیار اهمیت دارد که از میزان ویتامین‌های ضروری در بدن، از جمله ویتامین ب۱۲ مطمئن شوید. در این مطلب شما را با علائم کمبود ویتامین b12 آشنا خواهیم کرد. شناخت علائم کمبود این ویتامین به‌شما کمک می‌کند تا با اقدام به‌موقع، از شدیدتر شدن علائم کمبود آن جلوگیری کنید.
اختلالات جنسی؛ از علائم کمبود b12 در مردان
یکی از مواردی که ممکن است ناشی از کمبود ویتامین از جمله ویتامین ب۱۲ در مردان باشد، اختلالات جنسی مردان است. با کمبود ویتامین ب ۱۲ ، اختلال در نعوذ به‌وجود می‌آید. به همین دلیل در ترکیبات مکمل تقویتی آقایان مقدار کافی از ویتامین B12 نیز به کار رفته است. بهتر است میزان دوز توصیه شده این مکمل‌ها برای بهبود عملکرد و رفع اختلال جنسی، طبق تجویز پزشک تعیین شود.
گز گز کردن دست و پا؛ از علائم کمبود ویتامین b12 در زنان مبتلا به دیابت
اغلب زنان و مردان مبتلا به کمبود ویتامین ب ۱۲، از پارستزی (سوزن سوزن شدن دست و پا در نواحی خاص) رنج می‌برند. این عارضه با نوروپاتی یا ضعف عضلانی مرتبط است. به بیانی ساده‌تر، با افزایش قند خون، احتمال درد یا بی‌حسی در اندام‌ها وجود دارد؛ زیرا امکان جذب ویتامین b12 در بدن افراد مبتلا به دیابت که برای کنترل افزایش قند خون، قرص متفورمین مصرف می‌کنند، کمتر است.
از طرفی، علائم کمبود ویتامین b12 ممکن است با نوروپاتی محیطی در افراد مبتلا به دیابت اشتباه گرفته شود. به‌همین دلیل، در افرادی که متفورمین مصرف می‌کنند، بررسی میزان ویتامین گروه ب از جمله ب ۱۲ و مصرف مولتی ویتامین ویژه افراد مبتلا به دیابت برای سلامتی بدن اهمیت ویژه‌ای دارد.
ضعف و خستگی مفرط؛ از شایع‌ترین علائم کمبود ویتامین ب ۱۲ در ورزشکاران
خانواده ویتامین ب از جمله ب۱۲، از ویتامین‌های ضروری برای بهبود عملکرد عصب_عضله و سوخت‌وساز در ورزشکاران است. کمبود این ویتامین نه‌تنها در ورزشکاران، بلکه در سایر افراد نیز منجر به ضعف و خستگی نامتعارفی می‌شود. این ضعف، ناشی از کمبود گلبول‌های قرمز خون در انتقال اکسیژن بدن است.
برای تأمین ویتامین ب۱۲، می‌توانید با مشورت پزشک دوز تعیین شده را به‌صورت قرص معمولی یا قرص جوشان مصرف کنید. مصرف قرص جوشان برای ورزشکاران از برند نیچرز پلنتی می‌تواند ویتامین ب12 در ورزشکاران را تامین کند.
مشکل در حفظ تعادل و راه رفتن؛ علائم کمبود ویتامین ب ۱۲ در بدن سالمندان
با افزایش سن، میزان جذب ویتامین‌ها از جمله ویتامین ب ۱۲ کاهش پیدا می‌کند. به‌همین دلیل، کمبود ویتامین ب۱۲ در اغلب سالمندان وجود دارد. البته خطر ابتلا به علائم ناشی از کمبود ویتامین ب ۱۲، علاوه‌بر سالمندان، در کودکان، بزرگسالان و زنان باردار نیز وجود دارد. درصورت کمبود ویتامین ب ۱۲، ممکن است فرد با آسیب اعصاب محیطی روبه‌رو شود؛ درنتیجه امکان به تعادل نداشتن حین راه رفتن و زمین خوردن او وجود دارد.
البته فقط یکی از دلایل برهم‌خوردن تعادل و وجود مشکل در راه رفتن، کمبود ویتامین ب ۱۲ است. مصرف مود غذایی مناسب و مولتی‌ویتامین‌های باکیفیت مانند انواع قرص جوشان نیچرز پلنتی باعث می‌شود از ایجاد کمبود انواع ویتامین ها جلوگیری شود. حتما پیش از مصرف هرگونه تقویت‌کننده یا مولتی‌ویتامین، با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید. پزشک براساس وضعیت سلامتی و نتیجه آزمایش، بهترین دارو یا درمان را برای تامین ویتامین‌های بدنتان پیشنهاد خواهد کرد.
کاهش اشتها؛ از علائم کمبود ویتامین b12 در کودکان
در مطالعه‌ای که از میان ۱۰۰۰ کودک مبتلا به سوء تغذیه در بازه سنی ۶ تا ۲۳ ماهه، انجام گرفت، دو سوم کودکان سطح پایینی از ویتامین b12 داشتند. از این رو می‌توان نتیجه گرفت که کاهش اشتها یکی از علائم کمبود ویتامین B12 است. بروز مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع باعث می‌شود که کودک مبتلا به کمبود کوبالامین، اشتهای خود را از دست بدهد. کاهش اشتها در درازمدت به کاهش وزن نیز منجر می‌شود.
کم خونی ناشی از کمبود ویتامین ب ۱۲؛ نشانه رایج در زنان و کودکان
از آن‌جایی که ویتامین b12، در ساخت گلبول‌های قرمز خون موثر است، در صورت کمبود این ویتامین، ممکن است فرد دچار کم‌خونی شود. کمبود ویتامین ب۱۲ در سال‌های اول زندگی فرد، ممکن است با کم‌خونی مگالوبلاستیک یا نوروپاتی بروز پیدا کند. عامل کم‌خونی ناشی از کمبود ویتامین b12 در هر فرد، با علائم مختلفی ظاهر می‌شود. نشانه‌هایی مانند ضعف عضلانی، حالت تهوع، ضربان قلب سریع و تنگی نفس از جمله علائمی است که ظاهر می‌شود.
برای تشخیص اینکه کم‌خونی شما ناشی از کمبود ویتامین b12 بوده یا خیر، حتما نیاز است با پزشک مشورت کنید. پزشک براساس سوابق بیماری، سن و موارد دیگر، بهترین روش بهبود این ویتامین را برای فرد تجویز خواهد کرد.
چگونه کمبود ویتامین b12 را جبران کنیم؟
به‌طور طبیعی ویتامین b12 در اغلب محصولات حیوانی وجود دارد. غذاهایی از جمله گوشت قرمز، ماهی و تخم مرغ جزو منابع قوی برای تامین ویتامین ب۱۲ به‌شمار می‌رود. بااین‌حال، اگر از رژیم‌های خاصی مثل گیاه‌خواری پیروی می‌کنید، برای تامین این ویتامین نیاز است که با مشورت پزشک یا دکتر داروساز از مکمل ویتامین b12 یا منابع گیاهی کوبالامین استفاده کنید. پیش از مصرف هر مکمل یا درمان خانگی برای جبران ویتامین ب ۱۲، نیاز است تا آزمایش‌های لازم توسط پزشک انجام شود.
علائم کمبود ویتامین ب ۱۲، حدود ۱۵ درصد مردم را تحت تاثیر قرار داده است. با این وجود، تشخیص علائم ناشی از این عارضه، به‌عهده پزشک است. چرا که اغلب نشانه‌های کمبود ویتامین b12 ممکن است با سایر علائم یا کمبودهای تغذیه‌ای اشتباه گرفته شود یا پس از سال‌ها به‌طورناگهانی بروز کند. پزشک با معاینه و تجویز آزمایش‌های لازم سطح ویتامین‌های بدنتان را بررسی کرده و درصورت‌نیاز، دارو یا مکمل‌های ضروری را تجویز می‌کند.