زخم شدن مخاط معده یا روده کوچک به عنوان زخم معده شناخته میشود. این زخمها در شرایطی رخ میدهند که لایه ضخیم مخاطی که به عنوان حفاظت کننده از معده در برابر مایعات ترشح شده توسط غدههای دیوار دستگاه گوارش واقع شده، نازک شود. زخمها گاهی بدون هیچ علامتی همراه نیستند و معمولاً علائم شدیدی مانند خونریزی معده نخستین نشانههای زخم معده به حساب میآید. از دیگر علائم آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
این درد معمولاً ناحیه میانی بالای شکم، بالای ناف و پایین قفسه سینه را درگیر میکند.
این درد سوزشی یا جانکاه است و شبیه به نیزهای است که از میان بدن میگذرد.
درد غالباً چند ساعت پس از صرف غذا و زمان خالی بودن معده بروز مییابد.
درد شکمی که از علایم زخم معده غالباً شب هنگام و ساعات اولیه صبح تشدید میشود.
درد میتواند از چند دقیقه تا چند ساعت به طول بیانجامد.
غذا خوردن، مصرف ضد اسید (آنتی اسید) یا استفراغ میتواند باعث تسکین درد شود.
حالت تهوع
استفراغ
کاهش اشتها
کاهش وزن
زخم معده شدید خونریزی معده یا دوازدهه را به دنبال دارد. خونریزی گاهی اوقات تنها علامت زخم معده است. این خونریزی میتواند سریع یا آهسته باشد، خونریزی سریع در قالب یکی از روشهای زیر نمودار میشود:
بالا آوردن خون یا مواد تیره رنگی شبیه قهوهای که در ته فنجان میماند: این استفراغ یک فوریت پزشکی است و بیمار باید بیدرنگ به مراکز درمانی مراجعه کند.
وجود خون در مدفوع یا مدفوع سیاه، قیر مانند و ظاهری چسبناک: تشخیص خونریزی معده به میزان کم غالباً دشوارتر است، چون با هیچ علامت قابل توجهی همراه نیست.
کمخونی: کاهش سلولهای قرمز خون پیآمد معمول این خونریزی است.
خستگی: خستگی مزمن، کاهش انرژی (بیحالی)، ضعف، ضربان قلب سریع (تپش قلب) و رنگپریدگی (زرد شدن پوست) از علائم کمخونی به شمار میروند.
در صورت رویارو شدن با هر یک از علایم خونریزی معده (شرح داده شده در زیر) بیدرنگ برای آغاز درمان زخم معده به مرکز فوریتهای پزشکی مراجعه کنید و پزشک را در جریان تمام علائم خود قرار دهید:
دفع مدفوع قیر مانند، سیاه و بدبو یکی از نخستین علائم آغاز خونریزی زخم معده یا زخم دوازدهه به شمار میرود.
وجود خون قرمز تیره در مدفوع
در صورت پیشرفته بودن زخم، نشانههای متفاوت و مکرر خونریزی بروز مییابد.
استفراغ خون قرمز روشن نشان دهنده آغاز خونریزی معده است که با حالت تهوع مداوم همراه است.
کاهش وزن ناخواسته یا غیرقابل توضیح
درد شدید و در محل مشخصتر در موارد سوراخ شدن زخم، این درد در پشت بدن نیز منتشر میشود.
ضعف و سرگیجه هنگام ایستادن به دلیل از دست دادن خون، بیمار به مرور زمان دچار کمخونی میشود و احساس ضعف، سرگیجه یا خستگی مداوم دارد. این حالت معمولاً نشانه خونریزی آهستهای است که اقدامی برای درمان آن صورت نگرفته است.