افرادی که با اضافه وزن مواجه هستند، برای کنترل وزن خود و جلوگیری از بازگشت آن، باید از یک رژیم غذایی علمی و متناسب با نیازهای بدن خود پیروی کنند. امروزه، اضافه وزن و چاقی به مشکلات روزانه افراد تبدیل شده و رعایت یک رژیم غذایی سالم و موثر برای کنترل و وزن کاهش یافته امر حیاتی میباشد. برای دستیابی به این هدف، رعایت موارد زیر ضروری است:
رژیمهای غذایی علمی و اصولی را از یک متخصص تغذیه بگیرید. رژیم های غذایی غلط و سرخودی که در آن مقدار نان و برنج و بیسکویت و کیک و شیرینی بیش از حد محدود شود باعث کاهش آب بدن می شوند نه چربی بدن. آب بدن به راحتی و به سرعت کم میشود و در نگاه اول فرد احساس می کند که کاهش وزن اتفاق افتادهاست در حالی که این کاهش در آب بدن به سرعت به حالت قبلی برخواهد گشت. اغلب موارد مربوط به برگشت وزن کاهش داده شده به این علت است.
در صورتی که در رژیم های غذایی کاهش وزن ، آب بدن کم شود اختلالات زیادی در اعصاب و روان ، پوست و مو اتفاق می افتد. بنابر این از آنجایی که مشکل اصلی در اضافه وزن ، زیاد بودن چربی بدن است نه آب بدن پس باید در درمان آن نیز چربی بدن کم شود نه آب بدن. در یک برنامه غذایی علمی و اصولی برای کاهش وزن نوع غذای مصرفی اهمیت زیادی ندارد. بنابر این رژیم های غذایی که در آنها برنامه غذایی روزانه به فرد داده می شود و از فرد خواسته می شود تا هر روز یک غذای معینی را مصرفی کند از نظر علمی اعتبار ندارند.
در این رژیم ها چون فرد مجبور میشود در هر روز غذایی را که از او خواسته شده است مصرف کند بسیار اذیت می شود و معمولاً این رژیم ها دوام چندانی ندارند و فرد از این رژیم خسته شده و آن را کنار می گذارد. در یک برنامه غذایی علمی متخصص تغذیه نباید فرد را مجبور به صرف غذای خاص در یک روز معین نماید بلکه بر اساس تنوع غذایی که خود فرد مصرف کند برنامه غذایی تنظیم نماید تا فرد هر روز بتواند هر غذایی را که دلش خواست مصرف نماید و در این صورت از رژیم خسته نخواهد شد.
در یک برنامه غذایی علمی نیازی به مراجعات هفتگی فرد برای تعویض رژیم نیست. افرادی که بیمار را هر دو هفته یکبار فراخوان می کنند تا برنامه های غذایی خود را عوض کنند عمدتاً به دنبال سود هستند و به فکر سلامت بیمار نیستند. از نظر علمی بیمار باید هر ماه برنامه غذایی را بر اساس کاهش وزنی که اتفاق افتاده است با نظر متخصصین تغذیه تعویض نماید. بنابر این هفته به هفته مراجعه کردن و صرف هزینه های زیاد در هر مراجعه در یک کاهش وزن علمی جایگاهی ندارد.
رژیم های غذایی پرپروتئین که در آنها مقادیر زیادی تخم مرغ ، انواع گوشتها ، حبوبات و آجیل ها و لبنیات قرار می گیرند به علت تسریع در تخلیه آب بدن باعث کاهش وزن سریع می شوند. افراد ناآگاه ، با تجویز چنین برنامه های غذایی سعی در جلب توجه بیمار به علت سرعت کاهش وزن دارند این در حالی است که این وزن کاهش یافته چون بعلت کاهش آب بدن رخ می دهد نه چربی بدن براحتی قابل برگشت است و معمولاً وزن اضافه شده در برگشت بسیار بیشتر از وزن کاهش داده شده خواهد بود.