تعجب نکنید! هر چند خوروپف کردن را اغلب مربوط به افراد بزرگسال یا حتی سالمندان میدانیم؛ اما کودکان هم گاهی خوروپف میکنند و بعضی از بچهها بیشتر هم خوروپف میکنند.
در خواب عمیق هستید و ناگهان صدای درهم خوروپف کودکتان را که در اتاق خودش خوابیده میشنوید. شاید هم تصادفاً متوجه شوید کودک شما تمام طول شب خوروپف میکند. آیا واقعاً کوچولوی شما خوروپف میکند؟ دقیقاً چه اتفاقی دارد میافتد؟ شاید تعجب کنید؛ اما هر چند خوروپف کردن را معمولاً مربوط به افراد بزرگسال یا حتی سالمندان میدانیم؛ اما بچهها هم گاهی خوروپف میکنند و بعضی از بچهها بیشتر هم خوروپف میکنند.
مطالعات نشان دادهاند تقریباً ۲۸ درصد از کودکان گاهی خوروپف میکنند. ۳ تا ۱۲ درصد از بچهها نیز اغلب خوروپف میکنند.
اگر کودک خردسالتان خوروپف میکند واقعاً دلیلش چیست؟ آیا چیزی هست که نگرانکننده باشد؟
علت خوروپف کودکان چیست؟
در بیشتر کودکان خوروپف کردن ناشی از انسدادی در راه هوایی بین بینی و حلق است.
صدای آشنای خوروپف ناشی از لرزش بافتهای بینی، سقف دهان، محیط دهان و زبان طی خواب است. وقتی راه هوایی باریک است، این لرزش بهدفعات بیشتر یا با شدت بیشتری اتفاق میافتد.
شرایط متفاوت زیادی وجود دارند که میتوانند باعث شوند یک کودک بهاحتمال بیشتری صدای خوروپف حین خواب تولید کند. انسداد بینی، مثل گرفتگی بینی در اثر سرماخوردگی یا آلرژیهای تنفسی یا انحراف تیغه بینی میتواند باعث خوروپف شود، اما فاکتورهای دیگری هم وجود دارند. کودکانی که به پشت میخوابند معمولاً بیشتر خوروپف میکنند. خوروپف میتواند ناشی از چاقی هم باشد. صدای بلند خوروپف در بچهها معمولاً به دلیل بزرگی لوزهها و آدنوئیدها (لوزه سوم) است.
خوروپف کردنی که ناشی از چیزهایی مثل گرفتگی بینی در اثر آلرژی و ویروس است، با استفاده از دستگاه بخور یا رطوبت ساز، قطره یا اسپری سالین و داروهای تجویزی پزشک قابل مداواست.
بزرگی لوزهها و آدنوئیدها، از شایعترین علتهای آپنه انسدادی خواب در کودکان هستند. آپنه انسدادی خواب در کودکان خردسال و نوپا به دلیل رشد لوزهها و آدنوئیدها اوج میگیرد. در این سنین، رشد لوزهها و آدنوئیدها نسبت به رشد راههای هوایی بالایی بیشتر است. این عارضه باعث کاهش میزان اکسیژنگیری، خواب بیکیفیت و ایجاد مشکلات رشدی و رفتاری در کودک میشود.
خوروپف کردن و آپنه انسدادی خواب میتواند برای هر کودکی رخ دهد؛ اما بعضی از کودکان ممکن است بیشتر مستعد خوروپف کردن باشند:
. بچههای نارس
. پسرها
. بچههایی که در معرض دود سیگار هستند
. بچههایی که سابقه عفونتهای مکرر لوزه یا گلو دارند
. بچههایی که آسم دارند
. بچههایی که دچار سندرم داون، چاقی، بیماری سلولهای داسیشکل، فلج مغزی و اختلالات جمجمه و صورت هستند
. بچههایی که دارای سابقه آپنه انسدادی خواب در خانواده هستند
علائم رایج در بچههایی که خوروپف میکنند
صدای خوروپف در کودکان و خردسالان میتواند طیف گستردهای داشته باشد، از صدای ملایم و خفیف گرفته (حتی شاید نشنوید) تا صدای بلندتر و پرسروصداتر. بچههایی که به دلیل سرماخوردگی، بیماری یا آلرژی خوروپف میکنند ممکن است هنگام خوروپف صدای خفگی و آبریزش بینی هم داشته باشند.
آشکارترین علامت خوروپف، خود صدای بلند خوروپف است. بعضی از بچهها به دلیل خوروپف، شبها خواب راحتی ندارند یا ممکن است مکرراً وضعیت بدنی خود را تغییر دهند. اما بیشتر بچههایی که خوروپف میکنند این طور نیست که به طور کامل از خواب بیدار شوند. با این حال سیکل خواب کودک در اثر خوروپف دچار اختلال میشود و ممکن است مشکلاتی مانند خوابآلودگی طی روز و تغییرات رفتاری ایجاد کند.
علائمی مثل نفس کمآوردن، احساس خفگی یا توقفهای طولانی در تنفس که ممکن است همراه خوروپف باشند نگرانکنندهاند. این علائم نشانهٔ آپنه انسدادی خوباند که نیاز به درمان پزشکی دارد.
چه زمانی خوروپف کودک نگرانکننده است؟
داشتن یک خواب باکیفیت شبانه برای سلامت و رشد کودکان و سلامت دیگر اعضای خانواده بسیار اهمیت دارد. یک کودک خسته و بداخلاق، والدین خود را نیز خسته و بیحوصله میکند.
گهگاه خوروپف کردن معمولاً نگرانکننده نیست. اما اگر کودک مرتباً خوروپف میکند، صدای خوروپفش بلند است یا در خواب بهسختی تنفس میکند یا علائمی مانند نفس کمآوردن دارد لازم است با یک متخصص کودک مشورت کنید.
خوروپف عادتی معمولاً به این صورت تعریف میشود که حداقل سه بار در هفته اتفاق بیفتد. تقریباً ۱۰ درصد از بچههای سنین دبستان و پیش از دبستان بهصورت عادتی خوروپف میکنند و از میان آنها تنها ۲ تا ۳ درصد دچار آپنه انسدادی خواب هستند.
هرچند بیشتر بچههایی که خوروپف میکنند، آپنه انسدادی خواب ندارند؛ اما اگر خوروپف درمان نشود میتواند بعداً مشکلات رفتاری، مشکلات رشد و حتی مشکلاتی در عملکردهای آکادمیک کودک ایجاد کند. این یکی از دلایلی است که پزشکان توصیه میکنند هر کودکی که به طور مرتب خوروپف میکند یا علائم آپنه انسدادی خواب را دارد باید مورد بررسی پزشکی قرار بگیرد.
اگر متخصص کودک مشکوک باشد که کودکتان دچار آپنه خواب است یا عارضهای دیگر، کودک را به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع میدهد تا راههای تنفسی کودک خوب بررسی شوند. اگر نیاز به ارزیابیهای بیشتر باشد معمولاً کودک به یک کلینیک خواب معرفی میشود تا شب حین خواب توسط پزشکان و متخصصین زیر نظر گرفته شود.
آیا خوروپف کودک نیاز به درمان دارد؟
اینکه خوروپف کودک به درمان نیاز دارد یا خیر، بستگی به علت آن دارد. اگر خوروپف کردن کودک کمتر از سه بار در هفته اتفاق بیفتد، نیاز به درمان خاصی ندارد.
خوروپف کودک در اثر گرفتگی بینی
خوروپف کردنی که ناشی از چیزهایی مثل گرفتگی بینی در اثر آلرژی و ویروس است، با استفاده از دستگاه بخور یا رطوبت ساز، قطره یا اسپری سالین و داروهای تجویزی پزشک قابل مداواست.
خوروپف کودک در اثر دود دستدوم تنباکو
دود تنباکو در محیط تنفس میتواند منجر به خوروپف کودک شود. قرارگرفتن در معرض دود دستدوم سیگار هیچوقت بیضرر نیست؛ بنابراین همیشه توصیه میشود در محیط خانه سیگار نکشید و دستگاه تصفیه را روشن بگذارید.
خوروپف کودک در اثر بزرگی لوزهها و آدنوئیدها
در موارد خوروپف شدید در اثر بزرگی لوزهها یا آدنوئیدها، پزشک توصیه به عمل جراحی برای برداشتن لوزهها یا آدنوئیدها میکند.
توصیههای پزشکی برای کنترل خوروپف کودکان
علت خوروپف کودک شما هر چه که باشد، میتواند در خواب کودک و اعضای خانواده اختلال ایجاد کند. پس مطمئناً به راهکارهایی نیاز دارید:
. یک برنامه منظم برای خواب کودک داشته باشید
. در اتاقخواب کودک دستگاه تصفیه هوا بگذارید، ملحفهها را با شویندههای بدون عطر بشویید و اجازه ورود حیوانات خانگی به اتاق کودک را ندهید
. کودک را تشویق کنید به پهلو بخوابد نه به پشت
. در خانه سیگار نکشید
. گرفتگی بینی کودک را با استفاده از دستگاه بخور و اسپری سالین کنترل کنید
. اگر کودک چاق است، تحتنظر پزشک کودک، برنامهای برای کاهش وزنش در نظر بگیرید
خوروپف کردن کودکان خردسال و نوپا میتواند ناراحتکننده باشد و پدر و مادر را نگران کند. هر چند این مسئله لزوماً نگرانکننده نیست؛ اما همیشه خوب است با پزشک مشورت کنید.