طب سنتی سلامت روده را مادر همه سلامتیها و یبوست را مادر همه بیماریها میداند. این گفتار در تمام علوم پزشکی دنیا تایید شده است و درحال حاضر علم پزشکی تمام تلاش خود را برای سلامت روده انجام میدهد.
بر اساس تحقیقات صورت گرفته در دانشکده پزشکی هاروارد، شواهد مستدلی وجود دارد که سلامت روده با سلامت مغز مرتبط است لذا در کنار مصرف مواد غذایی و مکملها، مدیتیشن نیز برای بیماران تجویز میشود و در کنار تلاش برای بهبود تغذیه، تلاش برای آرامش خاطر بیمار نیز صورت میگیرد.
رابطه سلامت روده و سلامت مغز
تحقیقات نشان میدهد، یک بدن سالم بطور کلی تقریبا۵۰۰ میلیون نورون در روده و ۱۰۰ میلیارد نورون در مغز دارد. چنانچه نورون در هر یک بالا یا پایین شود، در دیگری نیز این تغییر صورت میگیرد. این تغییر بخوبی ارتباط بین روده سالم و مغز سالم را اثبات میکند. با این حال کمتر کسی متوجه میشود که این یک رابطه دو طرفه است. همانطور که سلامت روده شما میتواند بر مغز شما تأثیر بگذارد، فعالیت مغز شما نیز میتواند تأثیرات مثبتی بر میکروبیوم روده شما داشته باشد.
جاده مواصلاتی روده و مغز اساساً به سیگنالهای بیوشیمیایی اشاره دارد که بین نورونهای دستگاه گوارش و سیستم عصبی مرکزی انجام میشود. این خیابان دو طرفه شامل سیستم عصبی مرکزی، سیستم عصبی روده و میکروبیوتای روده است که به عنوان یک شبکه پیچیده از فعل و انفعالات عمل میکند و فرآیندهای گوارشی، خلق و خو و سلامت کلی بدن را تنظیم میکند.
میکروبیوم روده انسان، متشکل از تریلیون ها میکروارگانیسم، سنگ بنای سلامت جسمی و روانی هر فرد است. این میکروارگانیسمها انتقال دهندههای عصبی و ترکیبات عصبی فعال مانند سروتونین و گاما آمینوبوتیریک اسید تولید میکنند که به حمایت از خلق و خو و عملکرد شناختی ما کمک میکند.
مکانیسمهای موجود در روده شامل فعال شدن سیستم ایمنی، تغییرات در ساختار روده و التهاب ناشی از آن است که میتواند بر ساختار و عملکرد مغز تأثیر بگذارد و در نهایت بر رفتار و احساسات ما تأثیر بگذارد. به طور خلاصه، روده واقعاً مغز دوم بدن است.
اثرات مدیتیشن بر سلامت روده
تمرینهای مدیتیشن، از مدیتیشن ذهنآگاهی گرفته تا تمرینهای تنفس عمیق، عمدتا باعث ایجاد حالت آرامش و توجه متمرکز میشوند. در حالی که اشکال مراقبه برای هزاران سال در بسیاری از فرهنگهای شرقی وجود داشته است، این شیوهها در فرهنگهای غربی نیز تأثیر فزایندهای به دست آورده است.
فراتر از مزایای معنوی توصیف شده، این اعمال میتواند منجر به تغییرات فیزیولوژیکی مانند کاهش ضربان قلب و کاهش فشار خون شود و در نتیجه کاهش استرس و بهزیستی کلی شود.
استرس یک تشدید کننده شناخته شده اختلال عملکرد روده است که بر حرکت روده و عملکرد میکروبیومها تأثیر میگذارد. مدیتیشن، از طریق اثرات کاهش استرس خود، میتواند با تعدیل این تغییرات مرتبط با استرس، بر سلامت روده تأثیر مثبت بگذارد. به بازگرداندن تعادل باکتریهای روده، بهبود عملکرد روده و کاهش التهاب کمک کند.
تحقیقات نوظهور بر تأثیر مثبت تمرین منظم مدیتیشن بر سلامت روده تاکید دارد به طوری که تمرین ۸ روزه مراقبه بر میکروبیوم و سلامت کلی ۶۴ شرکت کننده در این پژوهش انجام داد،چربیهای مختلف خون و نحوه هضم آنها و تأثیرات آنها بر سلامت جسمی و روانی از طریق تجزیه و تحلیل طیفسنجی جرمی با وضوح بالا صورت گرفت.
سخن پایانی
مشکلات روحی و روانی مزمن میتواند بر عملکرد دستگاه گوارش و محور وسیعتر مغز و روده آسیب وارد کند. این امر میتواند منجر به تغییر در حرکت روده، افزایش نفوذپذیری روده و تغییرات در میکروبیوتای روده شود بنابراین ارتباط بین سلامت مغز و سلامت روده و اختلالات گوارشی بهخوبی ثابت شده است.
در نتیجه، رابطه پیچیده بین ذهن و روده به آرامی در حال آشکار شدن است. مدیتیشن، از طریق خواص کاهش استرس و اضطراب و آرامشبخشی خود، می تواند بر میکروبیوم روده تأثیر مثبت گذاشته و آن را به یک ابزار امیدوارکننده، درمانی و پیشگیرانه برای مدیریت سلامت روده، همراه با طیف وسیعی از علائم دیگر تبدیل کند.