روانپزشک دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به این که وسواس بیماری سمج روانپزشکی است، گفت: اختلال وسواس برای فرد و اطرافیان بسیار آزاردهنده است و باید برای درمان صبور بود و با مراجعه به پزشک این شرایط را تسهیل کرد.
دکتر سمیه معتضدیان با اشاره به تعریف وسواس اظهار کرد: وسواس مجموعهای از افکار و یا تکانههای ناخواسته، مزاحم و تکراری است. مبتلایان به وسواس اضطرابهای شدیدی را تجربه میکنند.
ردپای ژنتیک در اختلال وسواس
این عضو هیئت علمی دانشگاه با تاکید بر این که در بیشتر بیماریهای مربوط به روان ردپای ژنتیک دیده میشودخاطرنشان کرد: علامتهای ابتلا به وسواس در نوجوانی و یا اوایل دهه ۲۰ آغاز میشود.
وی شیوع وسواس در بین زنان و مردان را یکسان عنوان کرد و گفت: زمانی که وسواس را ریشه یابی میکنیم در بیشتر موارد حداقل یکی از اعضای خانواده به این بیماری و یا بیماریهای مرتبط مبتلا هستند. بدیهی است چنانچه ژن پیش زمینه در خانواده وجود داشته باشد، در اثر محیط و یا عوامل دیگر ممکن است این بیماری بیشتر و یا حادتر بروز پیدا کند.
آغاز ابتلا به وسواس در میانسالی تقریبا منتفی است
وی آغاز ابتلا به وسواس در میانسالی را تقریبا منتفی دانست و اضافه کرد: بروز رفتارهای وسواس گونه در سنین بالا میتواند متخصصان را به بیماریهای ارگانیک و یا فیزیکی بیمار مشکوک کند. تقریبا این انتظار را نداریم که یک زن یا مرد ۵۰ ساله به طور ناگهانی به وسواس مبتلا شود.
وی با اشاره به شایعترین نشانههای وسواس عنوان کرد: افکار تکراری یا مزاحم مثل چک کردنهای مدام یا وسواس شست وشو از بارزترین نشانههای رایج ابتلا به واسوس هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: وسواس میتواند با نشانههای مختلفی بروز کند، برخی بیماران ممکن است فقط مبتلا به وسواس فکری مبتلا باشند به طور مثال فرد مدام با خود کلنجار میرود که مبادا دیگران از رفتار و یا حرفهای من آزرده شده باشند البته نکته اینجاست که این موارد باید تفکیک شود و مشغلههای روزمره با نشانههای ابتلا به وسواس فکری اشتباه گرفته نشود. اگر استرسهای ناشی از نگاه و قضاوت دیگران از حد متعارف خارج شود و برای فرد اضطراب ایجاد کند میتواند از نشانههای رفتارهای وسواس گونه باشد.
وی یادآوری کرد: شایعترین نشانههای ابتلا به وسواس، وسواس چک کردن و شست و شو است. همچنین نگرانی مدام از احتمال ابتلا به صدمه زدن به دیگران و افکار مزاحم، خطرناک و نگران کننده میتواند از نشانههای ابتلا به وسواس باشد.
معتضدیان گفت: ترس بیش از حد ابتلا به بیماری، چک کردن مدام وسایل، ترس از آسیب رساندن به خود یا دیگران و وسواس نظم و یا تقارن اشیاء از شایعترین نشانههای اختلال وسواس است.
وسواس و ارتباط آن با مشکلات جسمی
وی با بیان این که وسواس علاوه بر این که بیماری مربوط به روان است، میتواند به جسم فرد مبتلا نیز صدمه وارد کند، ادامه داد: به طور مثال در مواردی دیده میشود که پوست فرد در اثر شست و شوی زیاد دچار آسیب میشود یا به عنوان مثال افرادی به دلیل ابتلا به وسواس نظم و ترتیب و جابجایی وسایل دچار کمرد درد و آسیب به ستون فقرات خود شده اند.
عضو هیئت علمی دانشگاه به درمانهای متداول مبتلایان به وسواس اشاره کرد و گفت: درمان مبتلایان به وسواس معمولا درمانهای توامان دارویی و روان درمانی است، ولی باید به این نکته توجه داشت که درمان این بیماری زمانبر است و نیاز به صبوری دارد.
کودکان خانوادههای وسواسی در خطر ابتلا به این اختلال
وی تاثیر محیط بر اختلال وسواس را مورد توجه قرار داد و گفت: وسواس میتواند در خانوادههایی که رفتارهای وسواس گونه به صورت ژنتیکی وجود دارند، در کودک نیز از طریق یادگیری در محیط تشدید شود، ولی زمینههای ژنتیکی در این بیماری بسیار مهم است؛ چون اگر فقط تاثیرات محیطی مد نظر باشد بعد از بهتر شدن شرایط این رفتارها از بین میرود.
معتضدیان در خاتمه با بیان این موضوع که وسواس بیماری سمج روانپزشکی است، توضیح داد: این بیماری برای فرد و اطرافیان بسیار آزاردهنده است. باید برای درمان صبور بود، ولی قطعا زندگی کردن با وسواس زندگی زجر آوری است بنابراین باید با مراجعه به پزشک این شرایط را تسهیل کرد.