نور میتواند بر ابعاد مختلف سلامت ما، از جمله بر چرخه خواب و بیداری، هوشیاری، خلق و خو، عملکرد شناختی و متابولیسم، تأثیر بگذارد. این موضوع به این دلیل است که بدن ما به طور طبیعی برنامهریزی شده است تا در چرخهای مطابق با بود و نبود خورشید عمل کند. این چرخه که به عنوان ریتم شبانهروزی شناخته میشود، بر بسیاری از جنبههای فیزیولوژی، متابولیسم و حتی رفتار ما حاکم است و در درجه اول با نور هماهنگ میشود. قرار گرفتن روزانه و منظم در معرض نور به ما کمک میکند تا یک ریتم شبانهروزی سالم و قوی داشته باشیم.
فواید مهم نور طبیعی بر سلامت جسم و ذهن
متأسفانه در زندگی مدرن به جای اینکه در طول روز، نور طبیعی خورشید و در شب تاریکی را تجربه کنیم، در بیشتر ساعات بیداری خود در معرض سطوح بسیار کم نور الکتریکی قرار میگیریم که این پاسخگوی نیاز بدن ما به نور طبیعی نیست. اگرچه نور مصنوعی بر ریتم شبانهروزی ما نیز تأثیر میگذارد، اما نور طبیعی مزایای فراتری را ارائه میدهد که به تقویت تأثیر آن کمک میکند، از جمله:
۱. ارتقای هوشیاری و عملکرد
مطالعات نشان دادهاند که نور با شدت و روشنایی بالاتر، مانند نور خورشید، میتواند تأثیر مثبتی بر بهرهوری ذهنی داشته باشد. تأثیرات نور روز بر مغز عبارتند از: ایجاد حس سرزندگی، هوشیاری و توجه، هوشیاری فیزیولوژیکی، بهبود عملکرد در اعمال شناختی و کاهش خوابآلودگی.
۲. دریافت ویتامین D
وقتی نور خورشید به پوست ما میرسد، بدن ما ویتامین D تولید میکند. ویتامین D برای داشتن استخوانهای سالم و سیستم ایمنی قوی ضروری است. دریافت این ویتامین حتی در سطح انرژی و خلق و خوی ما اثر مثبت دارد. توجه داشته باشید که به طور معمول باید در برابر آفتاب، محافظتهای لازم مانند استفاده از عینک آفتابی و ضد آفتاب را به عمل بیاورید، اما لازم است زمان مشخصی از روز، ۱۰ الی ۱۵ دقیقه، را نیز در معرض نور خورشید قرار بگیرید تا بیشترین سطح ویتامین D را دریافت کنید.
۳. بهبود کیفیت خواب
بدن دارای یک ساعت بیولوژیکی یا چرخه شبانهروزی است که سطح انرژی روزانه ما را تعیین میکند. ساعت بیولوژیکی کمک میکند که شبها به راحتی بخوابیم و صبحها با طلوع خورشید از خواب برخیزیم. استفاده زیاد از موبایل و رایانه و بودن در معرض نورهای آبیِ لوازم الکترونیکی در ساعات منتهی به شب میتواند این الگو را مختل کند و منجر به بیخوابی، خواب بیش از حد و خوابیدن در زمانهای نامناسب شود. قرار گرفتن منظم در معرض نور طبیعی خورشید میتواند به هماهنگ نگه داشتن ریتم شبانهروزی، تنظیم خواب و استراحت بهتر کمک کند.
۴. ارتقای سلامت روانی
مزایای نور طبیعی فقط به سلامت جسمانی ما محدود نمیشود، بلکه این منبع بر سلامت روانی و خلق و خوی ما نیز اثر میگذارد. شاید شما هم جزو افرادی باشید که در روزهای ابری، دلتان میگیرد یا انرژی کمتری دارید. در واقع کمبود نور طبیعی میتواند باعث شود که ما احساس ناراحتی، افسردگی و اضطراب کنیم. اهمیت اختلال عاطفی فصلی (SAD) گویای اهمیت نور طبیعی بر سلامت روان است. دریافت نور طبیعی کافی میتواند به طور فعال با اختلالات سطحی روانی مبارزه کند. مطالعات نشان دادهاند که بودن در معرض نور طبیعی میتواند سطح بیقراری و استرس را کاهش دهد.