در دنیای امروز، روزانه بسیاری از افراد، ساعت های بسیاری را به استفاده از رایانه سپری می کنند و به کار، تجارت، بازی، ایجاد ارتباط یا مطالعه می پردازند. اما برای حفظ سلامتی همواره باید نکاتی را رعایت کنیم تا در آینده دچار مشکلات مربوط به ستون فقرات، چشم و دیگر آسیب های مرتبط نشویم.
خیره شدن به صفحه نمایش
عادت بدی که بسیاری از افراد دارند این است که هنگامی که چیز جذابی می بینند یا کار تخصصی انجام می دهند، چند ثانیه پشت سر هم، به صفحه نمایش خیره می شوند، این عادت نادرست می تواند باعث آسیب به شبکه های داخلی چشم شود. چون با خیره شدن و پلک نزدن، فضای سطحی چشم مرطوب نمی شود و باعث خشک شدن چشم می شود که همین کار عوارضی را به دنبال دارد. پس سعی کنید در هنگام کار با رایانه و حتی در شرایط خاص، به طور مداوم و مرتب پلک بزنید.
صندلی مناسب
استفاده از صندلی نامناسب در هنگام کار با رایانه، باعث می شود به زودی با مشکلات متعدد نظیر قوس ستون کمر و انحنا مواجه شویم.
اگر روزانه بیشتر از یک ساعت از رایانه استفاده می کنید، انتخاب یک صندلی استاندارد توصیه می شود تا از مشکلات و هزینه های درمانی در آینده جلوگیری شود. صندلی ها دارای مدل های متنوعی است که باید متناسب با قد در نظر گرفته شود، همچنین قسمتی که باید به آن تیکه داده شود، دارای قوس استاندارد کمر باشد تا به راحتی بتوان به روی آن تکیه داد و کارها را انجام داد. اگر صندلی با قابلیت تنظیم ارتفاع باشد، برای بسیار از اعضای خانواده می تواند قابل استفاده باشد.
مشکلات چشم ناشی از کار با رایانه
CVS مجموعه ای از علائم چشمی و بینایی است که بر اثر کار با رایانه ایجاد می شود. حدود 75 درصد از کسانی که استفاده زیاد از رایانه دارند، گرفتار این علائم می شوند. مهمترین علائم عبارت است از خستگی چشم، خشکی چشم، اشک ریزش و تاری دید و همچنین ممکن است سبب سردرد، درد در گردن، شانه ها و پشت نیز بشود.
یکی از مهمترین دلایل خشکی و سوزش چشم هنگام کار با رایانه کاهش میزان پلک زدن است. به طوری که افراد هنگام کار با رایانه، به طور تقریبی یک پنجم حالت عادی پلک می زنند. این مسئله به همراه خیره شدن به صفحه نمایش و تمرکز بر روی موضوع کار سبب می شود تا پلک ها مدت بیشتری باز بمانند و در نتیجه اشک روی سطح چشم سریع تر تبخیر شود.
صحیح نشتن و اصول آن
نشتن صحیح یک الگوی خاص دارد: آرنج باید به صورت ۹۰ درجه باشد و پشت بدن به صندلی تکیه داده شود، صفحه نمایش مقداری از دید مماس و مستقیم چشم پایین تر باشد، به طوری که به فرد به تمام صفحه نمایش اشراف داشته باشید.
استراحت و ورزش ساده
بهترین روش این است که بعد از گذشت هر 30 دقیقه، به مدت چند دقیقه از میز خود خارج شده و در محیط اطراف قدم بزنید، یک لیوان آب بنوشید و مچ دستان خود را کمی بچرخانید و بدن خود را دچار کش و قوس کنید، خود را به تحرک وادارید و از حالت خشک خارج شوید، همین کار باعث می شود که تاثیر به سزایی در سلامت خود بگذارید و سالیان سال بدون هیچ مشکلی پشت میز بنشینید.
سلامت مچ دست و پا ها در هنگام کار با رایانه
وقتی مشغول تایپ کردن هستید، بدن خود را در یک وضعیت متعادل و مناسب نگه دارید، اطمینان حاصل کنید که مچ دستان شما اندکی از آرنج شما پایین تر باشد. این عمل از ابتلا به سندرم تونلی در مچ دست جلوگیری می کند. پاهایتان را از زانو خم کرده، طوری که زانو از باسن اندکی بالاتر قرار گیرد. کف پا را صاف روی زمین قرار داده یا روی یک چهارپایه یا وسیله دیگری قرار دهید.
همچنین توصیه می شود هنگام کار با تبلت ها، مراقب سلامت خود باشید و هر ۱۵ دقیقه حالت بدن و به ویژه گردن خود را تغییر دهید.
دکتر «لیلا قهرمانی»، عضو هیات علمی گروه ارتقای سلامت دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز