بیماریهایی هستند که میتوان آنها را از طریق دهان و دندان تشخیص داد از جمله ایدز، هپاتیت یا علائمی از سرطان. اما اینکه از طریق رنگ زبان بتوان بیماری را تشخیص داد و گفت که رنگ زرد نشانه این بیماری است یا رنگ قرمز نشانه فلان بیماری است، از لحاظ علمی تایید نمیشود.
مطالعات جدید اعلام کردهاند که پوشش سفید روی زبان میتواند نشاندهنده برفک دهان یا کمآبی بدن باشد و ظاهر مودار یا خزدار زبان ممکن است نشاندهنده عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یا رشد بیش از حد باکتریها باشد و ارزیابی رنگهای مختلف زبان و بیماریهای مختلف هم از این طریق امکانپذر است. اما به دکتر زهرا بحرینیان متخصص تصویربرداری دهان و فک و صورت رنگ زبان نمیتواند نشانه بیماری باشد. او در پاسخ به سوالات به جزئیات بیشتری در این باره اشاره کرده است.
آیا واقعا میتوان یک سری بیماریها مانند بیماریهای قلبی، سرطانها، قند خون و چربی خون را از طریق رنگ زبان تشخیص داد؟
بیماریها از طریق رنگ زبان قابل تشخیص نیستند و این دیدگاهها بیشتر در طب سنتی رواج دارد. اما واقعا اینکه بتوان بیماریهای مهمی از روی رنگ زبان تشخیص داد چنین امری امکانپذیر نیست.
حتی نمیتوان رنگ زبان را به عنوان نشانههای احتمالی یک بیماری یا یک عارضه در نظر گرفت؟
خیلی بیماریهای دیگری هستند که میتوان آنها را از طریق دهان و دندان تشخیص داد. ایدز، هپاتیت یا علائمی از سرطان. اما اینکه از طریق رنگ زبان بتوان بیماری را تشخیص داد و به عنوان مثال این طور گفت که رنگ زرد نشانه این بیماری است یا رنگ قرمز نشانه فلان بیماری است، خیر چنین امکانی وجود ندارد. زمانی پیش میآید که زبان سفید رنگ است یعنی اینکه بار زیادی روی آن است. اما این علائم را نمیتوان به بیماری خاصی ارتباط داد. به عنوان مثال میتوان آفت های مکرر یا عفونتهای قارچی را تشخیص داد یا ضایعه روی زبان و لب به نشانه سرطان باشد، میتوان با استناد به این نشانههای یک سری از بیماریها را از طریق دهان تشخیص داد.
چه زمانی برای ارسال به نمونه برداری اقدام میکنید؟
زمان دیدن ضایعه، آفت یا برجستگی یا چیز اضافهای در دهان برای نمونه برداری اقدام میکنیم.
هر نشانه میتواند مرتبط با کدام بیماری باشد؟
به عنوان مثال آفتهای مکرری که در لثه یا دهان زده میشود یا یک جای خاص مرتب آفت میزند و خوب نمیشود. این میتواند بعدا تبدیل به سرطان شود.
زگیل چطور؟
آن هم حتما به منظور تشخیص بیماری احتمالی باید پیگیری و نمونه برداری شود.
چه توصیه یا توصیههایی برای پیشگیری از ابتلای بیماریهای دهانی دارید؟
به جز توصیه به روزی دو یا سه بار درست مسواک زدن، نخ دندان کردن و مراجعه سالانه به دندانپزشک، هیچ توصیه پیشگیری کننده دیگری نمیتوانیم ارائه هیم.
منظورتان این است که حتی اگر فرد مسواک زد و بهداشت دندان را نیز رعایت کرد، امکان دارد با پدیدار شدن نشانهای در دهان عارضهای برایش ایجاد شود؟
مسواک و نخ دندان برای بهداشت دندان و دهان است اما بروز یک عارضه لزوما ربطی به بهداشت دهان و دندان ندارد. البته اگر فرد بهداشت دندان و دهان را رعایت نکند در معرض بسیاری از بیماریها قرار میگیرد. یک سری از بیماران هستند که لثههایشان ورم کرده یا خونریزی لثه دارند. این عوارض به خاطر این رخ میدهد که آنها مسواک نمیزنند یا جرم گیری به موقع انجام نمیدهند. در کشورهای پیشرفته جرمگیری هر ۶ ماه یکبار اجباری است و اگر کسی برای جرم گیری مراجعه نکند بیمه وی قطع میشود. اما زمانی که به هموطنان خود میگوئیم بروید جرم کنید، پاسخ میدهند دندانمان نازک میشود. اگر کسی بهداشت دندان خود را به خوبی رعایت کند دندانهایش آنچنان جرمی نمیگیرد که نیاز به جرم گیری داشته باشد.
آفت و زگیلهایی که گفتید امکان دارد در دهان پدیدار شوند، ممکن است نشانههایی از بیماری قلبی باشند؟
خیر نشانه بیماری قلبی نیستند فقط ممکن است نشانههایی از سرطان باشند که پس از انجام آزمایشها مشخص میشود.
آیا در موقع دیده شدن آفت یا زگیل دندانپزشکها توصیه برای انجام آزمایشهای بعدی میکنند؟
اگر مشکوک به سرطان باشد، ما بیمار را برای نمونه برداری میفرستیم. اگر بدخیم بود بیمار باید برای درمان حالا شیمی درمانی، رادیوتراپی یا درمانهای دیگر اقدام کند.
آیا بیماری قند را هم میتوان با توجه به وضعیت لثه تشخیص داد؟
فردی که خونریزی لثه دارد یا دهانش بد بو است بوی کتون یا استون میدهد. این در واقع مراحل پیشرفته بیماری قند است، اگر قند خیلی بالا برود دهان خیلی بد بو میشود.