عاطفه شیبک کارشناس تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان گفت: گرما زدگی عدم توانایی بدن در دفع گرما و افزایش دمای درون بدن به حدود ۴۰ درجه سانتی گراد است که به علت فعالیت شدید یا گرمای هوا ایجاد می شود و به عبارت دیگر گرمازدگی به هم خوردن تعادل در مکانیسم های تنظیم دمایی است. شدت گرما زدگی می تواند از خفیف تا شدید باشد اما باید گرما زدگی را جدی گرفت چرا که عدم مداخله در زمان مناسب می تواند به مغز و ارگانهای حیاتی آسیب بزند و حتی باعث مرگ شود.
به گفته کارشناس تغذیه، فردی که دچار گرما زدگی می شود علائم شایعی همچون گیجی، حالت تهوع ، بی حالی،رنگ پریدگی، سردرد، تشنگی، تعریق وگرفتگی عضلانی و تپش قلب شدید دارد.
وی با اشاره به این نکته که وقتی فردی دچار گرما زدگی می شود، چه باید کرد، افزود: ابتدا باید در یک مکان با تهویه خنک قرار گیرد و حجم لباس هایش را کم کند و دوش آب ولرم یا خنک بگیرد، باید توجه داشت در زمان تعریق شدید مقداری از الکترولیت های مهم و ضروری بدن از جمله پتاسیم و سدیم دفع و تعادل این الکترولیت ها دچار مشکل می شود، برای برگشت این تعادل و برطرف کردن کم آبی بدن یک نوشیدنی حاوی مقدار اندکی نمک با کمی لیموترش همراه خاکشیر یا تخم شربتی می تواند جایگزین خوبی باشد.
وی ادامه داد: اگر به دیابت ، فشار خون بالا یا سایر بیماری های مبتلا هستید ، بهتر است از نمک استفاده نکنید و کمی آبلیمو و خاکشیر یا تخم شربتی در آب ریخته و میل کنید ، مایعات را به تدریج و آهستگی میل کنید تا دچار مشکلات گوارشی نشوید و در شرایط گرما زدگی باید از نوشیدنی های حاوی کافئین مثل قهوه یا نسکافه، خودداری کنید زیرا مدر( ادرار آور) بوده و باعث دفع بیشتر آب بدن می شوند.
وی با توصیه به هموطنان در خصوص پیشگیری از گرمازدگی گفت: افزایش مصرف آب و مایعات، به طور معمول نیاز روزانه بدن به آب و مایعات حدود ۸ لیوان است که این تعداد در روزهای گرم تابستان به ۱۰ لیوان افزایش می یابد، بهتر است نیمی از این میزان از طریق آب و نیم دیگر از راه مصرف انواع سبزیجات و میوه های فصل تامین شود.
شیبک افزود: استفاده از سبزی ها مانند خیار، کاهو، گوجه فرنگی و میوه های خنک و آبدار مثل هندوانه، طالبی و…که سرشار از آب و فیبر فراوان است به تمام گروه های سنی توصیه می شود و استفاده از انواع شربت ها ی خانگی در طول روز ( شربت آب لیمو، سکنجبین، خاکشیر، تخم شربتی و … ) البته بهتر است شربت ها به صورت کم شیرین تهیه گردند تا میزان قند ساده دریافتی افزایش نیابد .
وی گفت: برخلاف تصور عموم، نوشیدن چای در ماه های گرم سال باعث رفع عطش نمیشود و باید به صورت کم رنگ مصرف شود و پرهیز از مصرف غذاهای پرچرب و سرخ کردنی، پروتئین های حیوانی و غذاهای شور چون باعث عطش بیشتر می شود.
کارشناس تغذیه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان افزود: برخی از گروه های سنی مثل نوزادان، کودکان و سالمندان و افراد مبتلا به بیماری های قلبی و ریوی، فشار خون بالا، دیابت، چاقی و بیماریهای اعصاب و روان به دلیل اینکه مستعد گرما زدگی هستند، توصیه می شود که در ساعات اوج گرمای هوا که معمولا ساعت ۱۰ صبح تا ۵ بعد از ظهر است از خانه خارج نشوند و اگر در صورت ضرورت مجبور به ترک خانه هستند حتما یک بطری آب یا شربتهای خانگی کم شیرین خنک همراه خود داشته باشند و از لباس های نخی با رنگ روشن استفاده کنندو به هیچ عنوان در ساعات یاد شده در محیط بیرون اقدام به ورزش نکنند.