در اوج تابستان برخی از مناطق دمای بیسابقهای را تجربه کردهاند. قرار گرفتن در معرض گرمای شدید که علت اصلی مرگومیر ناشی از آبوهواست، میتواند منجر به گرمازدگی، گرماگرفتگی و فشار اضافی بر قلب و کلیهها شود و شرایط زمینهای مانند بیماریهای قلبی عروقی و بیماریهای تنفسی را تشدید کند. اما گرمای شدید همچنین میتواند تأثیر پیچیدهتری بر بدن داشته باشد و بر آنچه مردم میخواهند بخورند و میزان آن تأثیر میگذارد.
بهطور خلاصه، با افزایش دما، اشتها ممکن است کاهش یابد و محققان میگویند دلیلی برای آن وجود دارد.
درجه حرارت بالا، اشتهای کم
دکتر آلیسون چیلدرس، متخصص تغذیه در بخش علوم تغذیه در دانشگاه فناوری تگزاس در لوبوک آمریکا گفت برای هضم غذا و ذخیره مواد مغذی انرژی استفاده میشود که گرما تولید میکند.
چیلدرس توضیح داد تفاوت مشخصی در دریافت کالری در هوای سرد و گرم وجود دارد. کالری معیار اندازهگیری گرماست و در محیط سرد، برای ایجاد گرما در بدن باید کالری بسوزانید. افرادی که در محیط گرم یا داغ هستند، کالری زیادی مصرف نمیکنند زیرا بدن را گرم میکند.
دکتر گوردون فیشر، استاد حرکتشناسی و معاون پژوهشی دانشکده آموزش و علوم انسانی و گروه مطالعات انسانی در دانشگاه آلاباما در بیرمنگام آمریکا ابراز کرد: در حالی که مکانیسمهای ارتباط بین دما و اشتها بهطور کامل شناخته نشده است، نتایج تحقیقات حیوانی نشان میدهد که دمای محیط بالاتر ممکن است تولید هورمون گرلین روده را کاهش دهد که باعث تحریک گرسنگی در مغز میشود. ارتباط بین فرآیندهای تنظیم حرارت در مغز و معده ممکن است در تنظیم غذای مصرفی نقش داشته باشد، اما ما نتوانستیم مکانیسم دقیقی برای توضیح این موضوع شناسایی کنیم.
گرلین، هورمونی است که در معده و روده کوچک تولید میشود و اغلب از آن بهعنوان «هورمون گرسنگی» یاد میشود زیرا اشتها را تحریک میکند و باعث افزایش مصرف غذا میشود. گرلین همچنین در تنظیم انرژی که تعادل بین کالری مصرفی و کالری سوزانده شده است، نقش دارد.
در گرما، این را بخورید و آن را نخورید
کارشناسان معتقدند برخی از غذاها گرمای بیشتری نسبت به سایر غذاها به ارمغان میآورند و نه فقط به این خاطر که تند هستند. چیلدرس بیان کر: وقتی دما افزایش مییابد، افراد به غذاهایی که به عملکرد گوارشی بیشتری نیاز دارند و تولید گرمای بدن را افزایش میدهند، تمایل کمتری دارند. اما به این معنا نیست که بدن وقتی گرم است، پروتئین یا فیبر لازم ندارد. وی به افراد پیشنهاد میکند برای دریافت مقادیر توصیه شده باید مقادیر کمتری از هر دو را در طول روز به دفعات متعدد بخورند.
فیشر ذکر کرد: بهطور کلی از مصرف غذاهایی که کالری بیشتری دارند اجتناب کنید.
اهمیت هیدراته ماندن با افزایش دما بیشتر میشود
چیلدرس اضافه کرد که آب برای آبرسانی بهترین است اما برخی از مردم طعم آن را دوست ندارند به همین دلیل میتوانند با یک تکه پرتقال یا خیار آب را طعمدار کنند. همچنین شیر و لبنیات کمچرب میتواند گزینه خوبی باشد زیرا میتوانید آن را سرد بنوشید و همچنین دارای مواد مغذی زیادی است.
فیشر نسبت به نوشیدن نوشیدنیهای سرشار از کافئین هشدار داد زیرا دارای اثرات کمآبی هستند و میتوانند منجر به افزایش اتلاف آب شوند.
چیلدرس خاطرنشان کرد: مقادیر متوسط کافئین خوب است. قهوه سرد و چای سرد بدون شیرینی میتوانند آبرسان باشند، به شرطی که آنها را در حد متعادل مصرف کنید و نوشیدن هر مایعی بهتر از هیچ است.
فیشر گفت: نوشیدنیها تنها منبع آبرسانی نیستند. غذاها میتوانند حدود ۲۰ درصد از مایعات دریافتی بدن را تامین کنند. خربزه، توت، کاهو، کرفس، گوجه فرنگی، خیار، سوپ، یخ در بهشت و ماست تنها چند مواد غذایی هستند که آب زیاد و همچنین اثرات خنککنندگی دارند.
چیلدرس اظهار کرد: غذاهایی که آب زیادی دارند مانند میوهها و سبزیجات این اثر خنککننده را به ما میدهند و بهطور معمول آنها را سرد میخوریم اما صرف اینکه یک غذا سرد سرو شود به این معنی نیست که به خنک شدن بدن کمک میکند. بستنی یا نوشیدنی سرد میتواند تسکین فوری بدهد، اما اگر کالری در آن مواد وجود داشته باشد، بالاخره آن کالریها را هضم میکنیم و در نهایت دمای بدن را کمی افزایش میدهند.
گرما و ناامنی غذایی
گرمای شدید نه تنها موجب میشود افراد علاقهمند به غذا خوردن نباشند، بلکه بهعمل آوردن و بهدست آوردن غذا را نیز سختتر میکند.
فیشر اشاره کرد که امواج گرما بهطور کلی میتواند منجر به کاهش رشد کشاورزی و افزایش قیمت مواد غذایی شود و نیز دسترسی مردم را به مکانهایی که مواد غذایی را میفروشند، دشوارتر کند.
چیلدرس گفت: امواج گرما نه تنها بر عرضه غذا تأثیر میگذارند، بلکه میتوانند بر تمایل به ترک خانه نیز تأثیر بگذارند و برای افرادی که فاقد وسایل حملونقل هستند، پیادهروی طولانیمدت را دشوارتر میکنند.
وی شرح داد: افرادی که در برهوت غذایی، دور از غذا زندگی میکنند، زمانی که بیرون در واقع گرم است، تمایل کمتری به بیرون رفتن برای خرید دارند. آنان این کار را نادیده میگیرند. ناامنی غذایی میتواند در آبوهوای شدید بدتر شود. همچنین زمانی که هوا بسیار سرد است، مشکل ایجاد میکند.
چیلدرس توصیه کرد در زمانی که هوای گرم پیشبینی میشود، مواد غذایی تهیه کنید تا نیاز به بیرون رفتن کاهش یابد.