هیپوتانسیون ارتواستاتیک که فشارخون وضعیتی نیز نامیده می شود نوعی فشار خون پایین است که در زمان بلند شدن از حالت نشسته یا دراز کشیده اتفاق می افتد.هیپوتانسیون ارتواستاتیک ممکن است باعث شود که شما احساس سرگیجه و یا گیجی داشته باشید و حتی ممکن است غش کنید.
این افت فشار خون وضعیتی ممکن است ملایم و خفیف باشد و برای کم تر از چند دقیقه طول بکشد با این حال با دوام طولانی می تواند مشکلات جدی تر را نشان دهد.
هیپوتانسیون ارتواستاتیک اتفاقی (حاد) معمولاً با چیزی واضح مثل کم آبی بدن یا استراحت طولانی مدت ایجاد می شود و به راحتی تحت درمان قرار می گیرد. هیپوتانسیون ارتواستاتیک مزمن معمولاً نشانه یک مساله سلامتی دیگر است, پس درمان هایش متفاوت خواهد بود.
علائم فشار خون وضعیتی:
علائم و نشانه های کاهش فشار خون وضعیتی شامل موارد زیر هستند:
-احساس گیجی و سرگیجه بعد از ایستادن
-دید تار
-ضعف
-خستگی مفرط
-گیجی
-حالت تهوع
چه زمانی برای فشار خون وضعیتی باید به پزشک مراجعه کرد؟
سرگیجه اتفاقی یا گیجی ممکن است نسبتاً کم باشد که با کمبود خفیف آب بدن، یا قند خون پایین و یا بیش از حد داغ شدن تحریک می شود. همچنین ممکن است در زمان ایستادن بعد از نشستن طولانی اتفاق بیفتد. اگر این نشانه ها تنها گاهی اتفاق می افتند، احتمالاً هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.
برای مراجعه به پزشک بسیار مهم است که علائم مکرر هیپوتانسیون ارتواستاتیک را تجربه کنید، چون آن ها می توانند مشکلات جدی را منجر شومد.
اگر شما آگاهی خود را از دست بدهید، حتی برای چند ثانیه، مراجعه به پزشک برایتان خیلی ضروری است سپس به این فکر بیفتند که چه مدت دوام دارد و در آن زمان چه کار می کردید، علائم بیماری خود را ثبت کنید. اگر این موارد در زمان های خطرناک رخ می دهند، مانند رانندگی، این موضوع را با پزشک خود درمیان بگذارید.
چرا دچار فشار خون وضعیتی می شویم؟
هنگامی که بلند می شوید، جاذبه باعث وجود خون در پاها و شکم شما می شود این باعث کاهش فشار خون می شود چون خون کمتری به قلب شما گردش می کند.به طور معمول, سلول های مخصوص (بارورسپتورها) نزدیک قلب و رگ های گردن این فشار خون را احساس می کنند.
بارورسپتورها سیگنال هایی به مرکز مغزتان ارسال می کنند که باعث می شود قلب شما سریع تر بتپد و خون بیشتری را پمپ کنید, که فشار خون را تثبیت می کند.همچنین این سلول ها رگ های خونی را محدود کرده و فشار خون را افزایش می دهند.
کاهش فشار خون وضعیتی زمانی رخ می دهد که یک چیز فرآیند طبیعی بدن را در خنثی کردن فشار خون پایین قطع می کند. بسیاری از شرایط متفاوت می تواند منجر به هیپوتانسیون ارتواستاتیک شود، از جمله:
کم آبی بدن
تب
استفراغ
نوشیدن مایعات ناکافی
اسهال شدید
ورزش شدید با عرق بیش از حد
کم آبی خفیف ممکن است موجب بروز علائمی نظیر ضعف، گیجی و خستگی شود.
مشکلات قلبی
برخی مشکلات قلبی که می تواند منجر به فشار خون کم شود، شامل ضربان قلب بسیار کم (برادی کاردی)، مشکلات دریچه قلب، حمله قلبی و نارسایی قلبی است. این مشکل از واکنش بدنتان به اندازه کافی برای پمپ کردن خون بیشتر در هنگام ایستادن جلوگیری می کند.
مشکلات غدد درون ریز
مشکلات تیروئیدی, نارسایی کلیوی (بیماری ادیسون) و قند خون پایین (هیپوگلیسمی) می تواند منجر به هیپوتانسیون ارتواستاتیک شود که می تواند به اعصاب آسیب برساند که به ارسال سیگنال ها در تنظیم فشار خون کمک می کند.
اختلالات سیستم عصبی
برخی از اختلالات سیستم عصبی، مانند بیماری پارکینسون، آتروفی سیستم چندگانه، نقص بدنی لوی، نارسایی خودایمنی خالص و آمیلوئیدوز می تواند سیستم تنظیم فشار خون معمولی شما را مختل کند.
بعد از خوردن غذا
برخی افراد بعد از خوردن غذا فشار خون کمی را تجربه می کنند (فشار خون خیلی پایین). این شرایط در بزرگسالان مسن تر معمول است.
عوامل خطر فشار خون وضعیتی:
عوامل خطر برای هیپوتانسیون ارتواستاتیک، عبارتند از:
سن:
هیپوتانسیون ارتواستاتیک یا همان کاهش فشار خون وضعیتی در افرادی که 65 ساله و مسن تر هستند، رایج است.
سلول های ویژه (بارورسپتورها) در نزدیکی قلب و شریان های های گردنی که فشار خون را تنظیم می کنند، می توانند با افزایش سن شما کندتر شوند. هم چنین ممکن است برای یک قلب سالخورده سخت تر باشد، که سریع می تپد و افت فشار خون را جبران می کند.
داروها:
این ها شامل داروهایی هستند که برای درمان فشار خون بالا یا بیماری های قلبی مورد استفاده قرار می گیرند، مانند دیورتیک ها، مسدود کننده های β، مسدود کننده های آنتن، مسدود کننده های کانال کلسیم، مهار کننده های اینتگراز (ACE) و نیترات ها.
داروهای دیگری که ممکن است احتمال ابتلا به هیپوتانسیون ارتواستاتیک را افزایش دهند ،شامل داروهایی هستند که برای درمان بیماری های پارکینسون، داروهای ضد افسردگی، داروهای روانپزشکی خاص، شل کننده های ماهیچه ای، داروهای تجویزی برای درمان اختلال عملکرد نعوظ و مواد مخدر می باشند.
استفاده از داروهایی که برای درمان فشار خون بالا در ترکیب با داروهای غیر تجویزی ممکن است باعث فشار خون پایین شوند.
بیماری های خاص:
برخی مشکلات قلبی، مانند مشکلات دریچه قلب، حمله قلبی و نارسایی قلب؛ برخی از اختلالات سیستم عصبی، مانند دیابت، و بیماری هایی که آسیب عصب (نوروپاتی)، مانند دیابت، خطر فشار خون پایین را افزایش می دهند.
قرار گرفتن در معرض گرما بیش از حد :
بودن در یک محیط گرم می تواند باعث تعریق شدید و احتمالاً منجر به کمبود آب بدن می شود که می تواند فشار خون شما را کاهش دهد و باعث ایجاد فشار خون پایین شود.
برای مدت طولانی در تخت بودن:
اگر برای مدت طولانی در رختخواب بمانید، ممکن است ضعیف شوید. زمانی که سعی می کنید بایستید، ممکن است هیپوتانسیون ارتواستاتیک را تجربه کنید.
بارداری:
از آنجا که سیستم گردش خون شما به سرعت در طول دوران بارداری گسترش می یابد، فشار خون به احتمال زیاد افت می کند. این نرمال است و فشار خون معمولاً بعد از زایمان به سطح قبل از بارداری باز می گردد.
مشکلات و عوارض کاهش فشار خون وضعیتی :
بیماری مزمن هیپوتانسیون ارتواستاتیک می تواند موجب مشکلات جدی، به ویژه در بزرگسالان مسن شود. این موارد عبارتند از:
افتادن
پایین افتادن در نتیجه غش کردن (سنکوپ) یکی از پیچیدگی رایج افراد با هیپوتانسیون ارتواستاتیک است.
سکته
نوسانات فشار خون هنگام ایستادن و نشستن در نتیجه هیپوتانسیون ارتواستاتیک می تواند عامل خطر سکته ناشی از کاهش انتقال خون به مغز باشد.
بیماری های قلبی عروقی
هیپوتانسیون ارتواستاتیک می تواند عامل خطر بیماری های قلبی و عروقی مانند درد قفسه سینه، نارسایی قلبی یا مشکلات قلبی باشد.
تشخیص فشار خون وضعیتی:
هدف اصلی شما در ارزیابی هیپوتانسیون ارتواستاتیک یافتن علت اصلی و تعیین درمان مناسب برای هر گونه مشکلات سلامتی است که ممکن است باعث فشار خون پایین شما شود.علت همیشه ناشناخته نیست و پزشک شما ممکن است سابقه پزشکی تان را بررسی کند، علائمتان را بررسی کرده و یک معاینه فیزیکی انجام دهد تا به تشخیص بیماری شما کمک کند.
پزشک همچنین ممکن است یک یا چند مورد از مواردی که در ادامه بخش سلامت نمناک و در بحث کاهش فشار خون وضعیتی گفته شده است را توصیه کند:
اندازه گیری فشار خون
پزشک فشار خون شما را در حالیکه شما نشسته اید و ایستاده اید اندازه گیری خواهد کرد و عددها را با هم مقایسه خواهید کرد. هیپوتانسیون ارتواستاتیک را تشخیص خواهد داد اگر یک کاهش 20 میلی متر جیوه (Hg “) در فشار خون سیستولی شما یا افت 10 میلی مترHg در فشار خون دیاستولی به مدت دو یا پنج دقیقه در حالت ایستاده، و یا در صورت ایستادن نشانه و نشانه ها تشخیص دهد.
تست های خون
این تست ها می توانند اطلاعاتی در مورد سلامت کلی شما, از جمله قند خون پایین (هیپوگلیسمی) و یا سطح گلبول های قرمز خون (کم خونی) فراهم کنند که هر دو ممکن است باعث فشار خون پایین شوند.
الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) این تست غیر تهاجمی ریتم قلب و یا ساختار قلب را تست می کند و مشکلات مربوط به تامین خون و اکسیژن را به ماهیچه های قلب شما می دهد.
در طی این درد، تست غیر تهاجمی، وصله های چسبی (الکترودها) به پوست سینه، بازوها و پاها متصل می شوند. این وصله ها سیگنال های الکتریکی قلب شما را تشخیص می دهند و آن ها را روی کاغذ گراف ضبط یا روی صفحه نمایش می دهد.
گاهی اوقات، اختلالات ضربان قلب می آیند و می روند و ECG هیچ مشکلی پیدا نمی کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است از شما خواسته شود یک مانیتور 24 ساعته را برای ثبت فعالیت الکتریکی قلبتان داشته باشید.
اکوکاردیوگرام
در این تست غیر تهاجمی، امواج صوتی برای تولید تصویر ویدیویی از قلبتان مورد استفاده قرار می گیرند. امواج صوتی قلب از یک دستگاه مبدل دستور می گیرد که بر روی قفسه سینه شما قرار دارد.
امواج صوتی که از قلب شما بازتاب می شوند و از دیوار سینه شما منعکس خواهند شد و به صورت الکترونیکی پردازش می شوند، تا تصاویر ویدئویی قلب تان را برای تشخیص بیماری قلبی اساسی فراهم کنند.
تست استرس
تست استرس زمانی انجام می شود که ورزش می کنید، مانند راه رفتن بر روی تردمیل. یا ممکن است به شما دارویی داده شود تا اگر قادر به ورزش نیستید، قلب خود را سخت تر کار بیندازید. زمانی که قلبتان سخت تر کار می کند، با الکتروکاردیوگرافی، اکوکاردیوگرافی یا سایر تست ها نظارت خواهد شد.
تست میز شیب دار
تست میز شیب دار، نحوه واکنش بدن به تغییرات در موقعیت را ارزیابی می کند.شما روی یک میز صاف قرار می گیرید که در سمت بالایی بدن شما شیب دار می شود، که حرکت از یک سمت افقی به موقعیت ایستاده را شبیه سازی می کند. فشار خون شما به طور مرتب در زمان کج شدنتان اندازه گیری می شود.
مانور والسالوا
این آزمایش غیر تهاجمی عملکرد سیستم عصبی ارادی شما را با تحلیل قلب و فشار خون پس از چندین دوره تنفس عمیق بررسی می کند.شما عمیقاً نفس می کشید و هوا را از میان لبهای خود بیرون می دهید، انگار که تلاش می کنید یک بالون خشک را باد کنید.
درمان فشار خون وضعیتی:
هدف درمان هیپوتانسیون ارتواستاتیک، احیای فشار نرمال خون است. این کار معمولاً شامل افزایش حجم خون، کاهش تجمع خون در پایین پاها و کمک به رگ های خونی برای گسترش و انتقال خون در بدن است.
برای کاهش فشار خون وضعیتی یا همان هیپوتانسیون ارتواستاتیک ملایم، یکی از ساده ترین درمان ها، نشستن یا دراز کشیدن بلافاصله پس از احساس سرگیجه است. سپس علائم شما به تدریج کاهش می یابند.
زمانی که فشار خون پایین توسط دارو ایجاد می شود، درمان معمولاً شامل تغییر دوز دارو و یا توقف کامل آن است.
درمان هیپوتانسیون ارتواستاتیک شامل موارد زیر است:
تغییرات در سبک زندگی
ممکن است پزشک شما چندین تغییر سبک زندگی، از جمله نوشیدن آب کافی، قطع مصرف الکل، جلوگیری از گرمای بیش از حد، بالا بردن سر تخت، اجتناب از گذشتن پاها روی هم در هنگام نشستن، و به آرامی ایستادن را توصیه کند.
اگر فشار خون بالایی ندارید، پزشک می تواند مقدار نمک را در رژیم غذایی شما افزایش دهد.اگر فشار خون شما بعد از خوردن غذا افت می کند، ممکن است پزشک غذاهای کم و کم کربوهیدرات را توصیه کند.
استفاده از جوراب های فشرده شده
جوراب های فشرده و بندهای لباس و یا شکم ممکن است به کاهش جمع شدگی خون در پاها کمک کند و علائم هیپوتانسیون ارتواساتیک را کاهش دهد.
داروها
داروهای متعددی، چه به تنهایی و چه چندتایی استفاده می شوند و می توانند برای درمان هیپوتانسیون ارتواستاتیک مورد استفاده قرار گیرند.
به عنوان مثال، مصرف داروها اغلب برای کمک به افزایش میزان مایع در خون شما مورد استفاده قرار می گیرد که فشار خون را افزایش می دهد. میدودرین فشار خون را با محدود کردن گسترش رگ های خونی شما افزایش می دهد.
دروکسیدوپا (نورترا) را می توان برای درمان هیپوتانسیون ارتواستاتیک مرتبط با بیماری پارکینسون، سیستم آتروفی چندگانه یا نارسایی خودایمنی تجویز کرد.
داروهای دیگر مانند پیریدوستیگمین (رگونول، مستینون)، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، کافیین و اپوتین (اپوژن، پروکریت، و غیره) هم گاهی اوقات به تنهایی یا با داروهای دیگر برای افرادی که تغییر سبک زندگی یا سایر داروها به آنها کمک نمی کند، استفاده می شوند.