فرزانه سینکایی درخصوص فروش سوخاری کیلویی و رواج بیشتر این غذاها و تمایل به مصرف فست فودها اظهار کرد: امروزه غذاهای سرخ شده و سوخاری به دلیل طعم لذیذ آن و مدت زمان کوتاهی که برای آماده سازیشان نیاز است و همین طور به علت تغییری که در فرهنگ غذایی و ذائقهها ایجاد شده؛ به جزء اصلی برنامه غذایی مردم تبدیل شده است.
وی افزود: طبیعتا درک عوارض جانبی که مصرف منظم این نوع غذاها ایجاد میکند دغدغه کارشناسان تغذیه است. یکی از مهمترین عوارض مصرف مداوم این نوع غذاها، افزایش وزن و چاقی است. به طور معمول این غذاها حاوی کالری زیاد، چربیهای ناسالم و قندهای اضافی هستند که مصرف منظم و مداوم آن میتواند باعث از بین رفتن تعادل در دریافت کالری، افزایش کالری دریافتی، بالا رفتن وزن و چاقی شود. طبیعتا وقتی اضافه وزن ایجاد میشود، خطرات مرتبط با چاقی مثل دیابت، مشکلات قلبی عروقی و مشکلات مفصلی هم افزایش پیدا می کند.
سینکایی ادامه داد: دومین مشکلی که مصرف بالای سوخاریها و غذاهای سرخ شده ایجاد میکند، مشکلات قلبی-عروقی است. به هر حال غذاهای سرخ شده و سوخاری اغلب در چربیها و روغنهای ناسالم مثل روغنهای هیدروژنه که حاوی چربی ترانس هستند سرخ می شوند که مصرف این چربیها با افزایش خطرات قلبی و عروقی همراه هستند.
وی در ادامه بیان کرد: همچنین مصرف غذاهای سرخ شده میتواند سطح کلسترول بد خون را افزایش و سطح کلسترول خوب را کاهش دهد. همچنین باعث تجمع پلاکها در رگها و افزایش خطر حملات قلبی و عروقی و سکته شود. عوارض دیگر مصرف زیاد فست فودها و غذاهای سوخاری، مشکلات گوارشی است که جزء مشکلات شایع مصرف فست فودهاست.
این کارشناس تغذیه بیان کرد: اغلب غذاهای سرخ شده به دلیل غوطه ور شدن در روغن حاوی چربی زیادی هستند که میتواند منجر به مشکلات گوارشی مثل نفخ و سوء هاضمه شوند. همچنین به دلیل محتوای چربی بالای این غذاها روند هضم کند شده که می تواند روند ابتلا به ریفلاکس اسیدی را افزایش دهد.
سینکایی در ادامه یادآور شد: مشکل دیگری که مصرف خارج از حد تعادل سوخاریها ایجاد می کند، افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ است. در واقع چربیهای ناسالم و محتوای پرکالری غذاهای سوخاری میتوانند مقاومت به انسولین را در بدن افزایش دهند. با مصرف زیاد این غذاها بدن کمتر میتواند به هورمون انسولین واکنش نشان دهد، بنابراین مقاومت به انسولین افزایش پیدا میکند که این افزایش مقاومت به انسولین میتواند به تدریج به افزایش سطح قند خون و طبیعتا دیابت منجر شود.
این کارشناس تغذیه در مرکز بهداشت غرب استان البرز گفت: همچنین زیاده روی در مصرف غذاهای سرخ شده، میتواند منجر به فشار خون بالا شود. به خاطر اینکه به غذاهای سرخ شده چاشنی و نمکهایی اضافه میشود که دارای سدیم بالایی هستند و رژیم غذایی که حاوی سدیم است، میتواند تعادل مایعات را در بدن مختل کرده، باعث انقباض عروق خونی و نهایتا افزایش فشار خون شود. فشار خون بالا هم در طولانی مدت می تواند مشکلات دیگری را مثل بیماریهای قلبی و عروقی و کلیوی را ایجاد کند.
وی با بیان اینکه مشکل دیگر مصرف فست فودها افزایش خطر ابتلا به سرطانها است، اظهار کرد: در غذاهایی مثل غذاهای سوخاری که با دمای خیلی بالا سرخ میشوند ترکیبات مضری مثل اکریلامید و هیدروکربنهای آراماتیک چند حلقهای تولید میشود که این ترکیبات با افزایش احتمال خطر ابتلا به سرطانها مثل سرطان روده بزرگ، لوزالمعده و سینه مرتبط است. لذا هر چه فرایند سرخ کردن طولانیتر بوده، دما و حرارت بالاتر باشد، سطح این مواد سرطانزا هم در این غذاها افزایش پیدا میکند.
سینکایی با اشاره به اینکه غذاهای سرخ شده و سوخاری ارزش غذایی پایینی دارند، گفت: در واقع در طول فرایند پختن و سرخ کردن اغلب مواد طبیعی غذاها از بین میرود و حرارت زیاد و مدت زمان طولانی سرخ کردن میتواند منجر به ازبین رفتن ویتامینها، مواد معدنی و آنتی اکسیدانهای موجود در غذای اولیه شوند. بنابراین مصرف زیاد مواد غذایی سرخ شده و سوخاری میتواند به کمبود مواد مغذی هم منجر شود.
این کارشناس تغذیه ادامه داد: مشکل دیگری که مصرف مداوم این غذاها ایجاد می کند تسریع فرایند پیری است، غذاهای سوخاری حاوی سطوح بالایی از چربی ناسالم و رادیکالهای آزاد هستند که باعث افزایش استرس اکسیداتیو میشوند. استرس اکسیداتیو خود روند پیری را تسریع میکند و باعث چین و چروک، خطوط ریز و آسیب به پوست میشود. علاوه بر این چربیهای ناسالم موجود در غذاهای سرخ شده میتواند تولید کلاژن را هم مختل کند.
وی تاکید کرد: بنابراین با آگاهی از تمام مشکلات و مضراتی که مصرف مداوم فست فودها و سوخاریها برای ما ایجاد میکند به این نتیجه میرسیم که برای داشتن یک سبک زندگی سالم قاعدتا محدود کردن غذاهای سرخ شده، انتخاب غذاهای سالمتر و روش طبخ مناسب مثل آبپز کردن و تفت دادن ضروری است.
سینکایی خاطر نشان کرد: بنابراین با انتخاب آگاهانه میتوانیم از سلامت و تندرستی خود مراقبت کنیم. اما هر چند وقت یکبار و به صورت کنترل شده، در صورتی که سهم مناسبی برای مصرف فست فودها در برنامه غذایی خود و خانواده درنظر بگیریم و از تکنیک درست برای طبخ این مواد غذایی استفاده کنیم.
این کارشناس تغذیه گفت: طبیعا توصیه میکنیم غذاهای سوخاری و فست فودهای سرخ شده در منزل تهیه شده و روغنی که استفاده میشود، بیش از حد نباشد. همچنین از روغنهای سالم که مخصوص سرخ کردن هستند، استفاده شود. این غذاها را در دما و حرارت بالا و بیش از حد سرخ نکنیم. در این صورت مصرف این نوع غذاها را را در حد تعادل مجاز میگذاریم.