تب دنگی یا دانگ یک بیماری ویروسی است که توسط گزش پشه آئدس منتقل میشود. این بیماری در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و در بسیاری از مناطق گرمسیری جهان وجود دارد. در زمان فعالیت پشه و فصول پرباران، مسافران بیشتر در معرض خطر قرار میگیرند زیرا تکثیر پشهها بیشتر میشود. افرادی که قبلا یک بار به تب دانگی مبتلا شده باشند هم احتمال دارد در نوبت بعدی به فرم شدید این بیماری مبتلا شوند.
مسافران به مناطق آلوده این بیماری لازم است قبل از سفر، حداقل یکبار مواد دافع حشرات را روی پوست شان امتحان کنند تا مطمئن شوند به آن حساسیت ندارند. همچنین در صورت استفاده از ضدآفتاب یا کرمهای دیگر ابتدا سایر کرمها و پس از ۲۰ دقیقه روی آنها از مواد دافع حشرات باید استفاده شود. از سوی دیگری نیازی به استفاده از مواد دافع حشرات بر روی مناطقی از پوست که با لباس پوشیده است، وجود ندارد. مواد دارای DEET (دیت) به عنوان مواد دافع حشرات نباید برای کودکان کمتر از دو ماه، استفاده شود.
این پشه میتواند در هر ظرف که مقداری آب در آن جمع میشود مانند لاستیک و تایرهای مستعمل و قوطی کنسرو تخم گذاری کندپشهای شبیه پشههای معمولی
پشه آئدس شبیه پشه های معمولی با لکههای سفید روی پاها و بدن است که میتواند ویروس تب دانگی را منتقل کند. این پشه بیشتر در طول روز انسان را میگزد. این پشه میتواند در هر ظرف که مقداری آب در آن جمع میشود مانند لاستیک و تایرهای مستعمل و قوطی کنسرو تخم گذاری کند. در صورت بروز علائم تب یا سایر علائم بیماری تب دانگی باید بلافاصله به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه و سابقه سفر را با پزشک معالج مطرح کرد.
باید توجه داشت که بیماری تب دانگی از انسان به انسان منتقل نمیشود و در اکثر مواقع، بیماری بدون علامت یا با علائم خفیف است که ۴ تا ۱۰ روز بعد از گزش پشه ظاهر میشود و در عرض یک هفته بهبود مییابد. علائم این بیماری شامل تب، سردرد شدید، درد شدید مفاصل، استخوانها و عضلات، درد پشت چشم، بی اشتهایی، تهوع و استفراغ و بثورات پوستی است البته در موارد شدید این بیماری، ممکن است خونریزی از لثه و بینی هم وجود داشته باشد.
باید فقط از استامینوفن برای تسکین درد استفاده و از مصرف داروهایی مانند ایبوپروفن، آسپرین، ژلوفن، نوافن، دیکلوفناک، ناپروکسن و مفنامیک اسید خودداری کردبرای درمان این بیماری علاوه بر استراحت کافی و مصرف فراوان مایعات، باید فقط از استامینوفن برای تسکین درد استفاده و از مصرف داروهایی مانند ایبوپروفن، آسپرین، ژلوفن، نوافن، دیکلوفناک، ناپروکسن و مفنامیک اسید خودداری کرد چرا که ممکن است در این بیماری، باعث خون ریزی شود.
در حوزه سلامت همواره بر تقدم پیشگیری بر درمان سخن گفته میشود. در این بیماری نیز رعایت پیشگیری، تقدم دارد. برای پیشگیری از تب دانگی باید از بیرون رفتن در ساعات پر گزش روز شامل صبح زود و زمان غروب آفتاب پرهیز کرد. لباسهای رنگ روشن، غیر چسبان، آستین بلند، شلوار بلند و جوراب پوشید. بر روی مناطقی از پوست که با لباس پوشیده نمی شود، از فرآوردههای دافع حشرات تایید شده و استاندارد که دارای یکی از مواد موثر مانند DEET(دی اتیل تولامید) ۲۰ تا ۳۰ درصد، پیکاریدین ۲۰ درصد و IR۳۵۳۵ طبق دستورالعمل آنها در فواصل زمانی معین، استفاده کرد.
استفاده از توری برای پنجرهها
نخوابیدن در فضای باز چه در طول روز چه در ساعات روز، استفاده از توری برای پنجرهها، استفاده از پشهبند در صورت خوابیدن در فضای باز، استفاده از حشره کشها در صورت دیدن پشه در محل سکونت یا اقامت و نصب توری برای محافظت از کودکان بر روی کالسکه و استفاده از لباسهای پوشاننده و بلند، از دیگر نکات پیشگیرانه این بیماری است.
نکاتی هم باید در زمینه مواد دافع حشرات مورد نظر قرار گیرد. از مواد دافع حشرات نباید بر روی چشم، اطراف دهان و زخم استفاده شود. این مواد با آب و تعریق شسته میشود بنابراین بعد از تعریق، شنا کردن یا دوش گرفتن باید مجددا از مواد دافع حشرات استفاده شود.