محققان دانشگاه کوئینزلند کشف کرده‌اند که تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT) می‌تواند عملکرد مغز را افزایش دهد و نتایج آن شگفت‌آور است. نتایج این تحقیق که در نشریه Aging and Disease منتشرشده است راهی ساده و در عین حال قدرتمند برای تقویت عملکرد مغز در افراد مسن نشان می‌دهد که اثرات آن می‌تواند سال‌ها باقی بماند.
تصور کنید در دهه ۶۰، ۷۰ یا حتی ۸۰ سالگی خود هستید و به شما گفته می‌شود که چند ماه ورزش می‌تواند ذهن شما را برای پنج سال آینده قدرتمند کند. تحقیق کنونی این نتایج را نه فقط ممکن می‌داند بلکه آنها را ثابت نیز کرده است.
محققان این تحقیق، گروهی از داوطلبان سالم بین سنین ۶۵ تا ۸۵ سال را جمع‌آوری کردند و در یک برنامه تمرینی ۶ ماهه قرار دادند. این برنامه فقط یک روال تمرینی نبود بلکه آنان شدت تمرین‌های مختلف را آزمایش می‌کردند تا دریابند چه تمرینی بهترین کار را انجام می‌دهد.
پری بارتلت، یکی از محققان این تحقیق از موسسه مغز کوئینزلند می‌گوید ۶ ماه تمرین تناوبی با شدت بالا برای تغییر کافی است. بنابراین، منظور او از تغییر چیست؟ مشخص شده است که ورزش هیت در واقع می‌تواند سلول‌های بنیادی مغز ما را فعال کند و تولید نورون‌ها را در بخشی از مغز به نام هیپوکامپ افزایش دهد. این ناحیه برای یادگیری و حافظه بسیار مهم است، بنابراین تقویت آن می‌تواند تاثیر زیادی بر توانایی‌های شناختی کلی ما داشته باشد.
اکنون، با ارائه نتایج این تحقیق ممکن است تعجب کنید که دقیقا تمرین تناوبی با شدت بالا به چه معناست. در این تحقیق، چهار چرخه دویدن روی تردمیل با حداکثر تلاش مانند دویدن برای دورهای کوتاه، سپس نفس کشیدن و تکرار کردن انجام شد.
ورزش هیت بدن را فقط برای دوره‌های کوتاه تحت فشار محدود قابل کنترل‌تر از تصور شما قرار می‌دهد. مشخص شد که ورزش شدید در واقع می‌تواند سلول‌های بنیادی را در مغز ما فعال کند و تولید نورون‌ها را در بخشی از مغز به نام هیپوکامپ افزایش دهد.
حتی پنج سال پس از پایان برنامه تمرینی، شرکت‌کنندگانی که تمرین‌های با شدت بالا را انجام می‌دادند، همچنان شناخت بهتری از خود نشان دادند. درست فقط ۶ ماه ورزش به مزایای مغزی منجر شد که سال‌ها ادامه داشت، حتی اگر تمرین شرکت‌کنندگان با برنامه تمرینی شدید همراه نبود.
دکتر بلک مور، محقق دیگر این تحقیق توضیح داد در اسکن‌های ام ار ای با وضوح بالا شاهد تغییرات ساختاری و ارتباطی در هیپوکامپ، ناحیه مسئول یادگیری و حافظه در افراد شرکت‌کننده بودیم. به عبارت ساده‌تر، تمرینات هیت در واقع ساختار فیزیکی مغز آنان را تغییر داد و ارتباطات جدیدی ایجاد کرد که به بهبود مهارت‌های تفکر و حافظه آنها کمک کرد.
چرا این موضوع به این اندازه مهم است؟ خوب، با افزایش سن، خطر ابتلا به زوال عقل افزایش می‌یابد. در واقع، نزدیک به ۷میلیون آمریکایی به زوال عقل مبتلا هستند که این تعداد احتمالا طی سه دهه افزایش خواهد یافت. این رقم آمار ترسناکی است و نتایج این تحقیق امیدوارکننده خواهد بود.
پروفسور بارتلت خاطرنشان کرد اگر بتوانیم مسیر پیری را تغییر دهیم و با مداخله ساده مانند ورزش، افراد را برای مدت طولانی‌تری از نظر شناختی سالم نگه داریم، به‌طور بالقوه می‌توانیم جامعه خود را از هزینه‌های هنگفت شخصی، اقتصادی و اجتماعی مرتبط با زوال عقل نجات دهیم.
این تحقیق همچنین نشانگرهای زیستی خون را مورد بررسی قرار داد و دریافت که مولکول‌های خاصی در خون می‌توانند نشان دهند چه اتفاقی در بدن رخ می‌دهد.
آنان دریافتند که نشانگرهای زیستی خاصی در ارتباط با بهبود در شناخت تغییر می‌کنند. این نتیجه هیجان‌انگیز است زیرا می‌تواند منجر به شناسایی راه‌های جدیدی برای پیش‌بینی تاثیر ورزش برای هر فرد شود. تصور کنید بتوانید یک آزمایش خون ساده انجام دهید تا دریابید آیا تمرینات شما به مغز شما تقویت لازم را می‌دهد یا خیر.
البته این تحقیق سوالات جدیدی را برای پژوهشگران مطرح می‌کند. اکنون دکتر بلک مور و گروه وی در حال بررسی عوامل ژنتیکی هستند که ممکن است بر نحوه واکنش فرد به ورزش تاثیر بگذارد. آنان همچنین در حال بررسی این موضوع هستند که چگونه این تحقیق می‌تواند دستورالعمل‌های ورزشی را برای افراد مسن‌تر ارائه دهد و به‌طور بالقوه به‌عنوان برنامه‌ای در مراکز مراقبت از سالمندان گنجانده شود.
بنابراین، چه چیزی برای همه ما مفید است؟ در حالی که تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که برای شروع ورزش برای سلامت مغز هرگز دیر نیست. حتی اگر در سال‌های طلایی خود هستید، چند ماه تمرین هیت می‌تواند شما را برای عملکرد شناختی بهتر در سال‌های آینده آماده کند.