افرادی که به دیابت مبتلا هستند، معمولاً به خاطر ضعف گردش خون در پاهایشان احساس کمتری دارند. به همین دلیل، یک بریدگی یا تاول کوچک می‌تواند برای آنها مشکلات جدی ایجاد کند. اگر این آسیب جزئی به موقع درمان نشود، ممکن است به زخم تبدیل شده و خطر عفونت و در موارد حاد، قطع عضو را افزایش دهد.
دیابت چگونه بر پاها اثر می‌گذارد؟
قند خون بالا به‌مرورزمان می‌تواند موجب نوروپاتی شود؛ عارضه‌ای که به عصب‌ها آسیب می‌زند و توانایی احساس درد را از فرد می‌گیرد. بیشتر افرادی که دیابت دارند وقتی متوجه زخمی در پای خود می‌شوند که می‌بینند جوراب یا رختخوابشان خونی شده است یا از بوی عفونت متوجه می‌شوند. معمولاً از فشار یا ضربه‌ای به پا شروع می‌شود و سپس دیابت در توانایی التیام بدن اختلال ایجاد می‌کند.
احتمال ابتلا به پای دیابتی چه قدر است؟
حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد افرادی که دیابت دارند زمانی در زندگی خود به زخم پای دیابتی دچار می‌شوند. ریسک قطع عضو در میان افرادی که دچار زخم پای دیابتی می‌شوند حدود ۵۰ درصد است. بنابراین کسانی که دچار دیابت می‌شوند باید از همان ابتدا در مورد پیامدهای قند خون کنترل نشده آموزش ببینند.
دانایی باعث قدرت است!
وقتی افرادی که دیابت دارند از اثرات بالقوه این بیماری بر بدن آگاه می‌شوند می‌توانند جلوی پیامدهای آن را بگیرند. بعضی از بیماران جوان هستند و به دلایل زیادی ممکن است آن‌طور که باید دیابتشان را کنترل نکنند. در نتیجه بعد از مدتی نمی‌توانند پاهایشان را احساس کنند یا مدت‌زمان طولانی بایستند. برخی از افرادی که دیابت دارند به دلیل حس‌نکردن پدال اتومبیل قادر به رانندگی نیستند.
چه کسانی در معرض خطرند؟
هر کسی که دیابت یا قند خون کنترل نشده دارد در معرض نوروپاتی است. دیگر فاکتورهایی که بیماران را بیشتر در معرض زخم پای دیابتی قرار می‌دهد شامل این موارد می‌شود:
. سیگارکشیدن
. رژیم غذایی نامناسب
. چاقی
. بی‌تحرکی و یکجانشینی
. فشارخون بالا و کنترل نشده
پیشگیری از عوارض پای دیابتی
. هر روز پایتان را چک کنید یا از کسی بخواهید این کار را برایتان انجام دهد و با مشاهده اولین علامت زودتر به پزشک مراجعه کنید
. هر روز پاهایتان را بشویید و خشک کنید
. کفش‌ها و جوراب‌های مناسب بپوشید و پابرهنه راه نروید
. به طور منظم ورزش کنید (تحت‌نظر پزشک) تا از سلامت قلب و عروق خوبی برخوردار باشید
. ناخن‌های پاهایتان را بادقت کوتاه کنید یا از کسی بخواهید این کار را برایتان انجام بدهد
مراقب باشید
اگر مجبور بودید پابرهنه جایی راه بروید خیلی مراقب باشید، خصوصاً طی تابستان. شاید نتوانید دمای زیاد را با پاهایتان حس کنید و مثلاً روی شن‌های داغ ساحل دچار سوختگی شوید. همچنین وقتی هوا خیلی سرد است ممکن است پاهایتان را نزدیک یک منبع گرمایی بگذارید؛ اما بدون اینکه متوجه شوید پاهایتان بسوزند. خیلی از این نوع سوختگی‌ها به قطع عضو منتهی می‌شوند.
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است
خیلی از بیماران مراجعه به پزشک برای مشکلات مربوط به پا را به تأخیر می‌اندازند. اگر چیزی به نظرتان درست نمی‌رسد تردید نداشته باشید و به پزشک مراجعه کنید. یک زخم باز هر چه طولانی‌تر بدون مداوا سپری کند، احتمال عفونت و قطع عضو بیشتر خواهد شد.