حجامت، که تحقیقات فراوان و گسترده‌ای درباره نحوه و دلیل اثرگذاری آن صورت گرفته، اما در نهایت، هنوز پاسخ قطعی و کاملاً مشخصی برای نتایج آن به‌دست نیامده است.
احتمالا شما هم با کسانی که برای هر بیماری نسخه حجامت تجویز می‌کنند مواجه شده‌اید؛ روشی که البته به اندازه موافقانش، مخالفان بسیار زیادی هم دارد، اما شاید بهتر باشد یک‌بار برای همیشه پرونده مزایا و معایب حجامت را ببندیم.
حجامتی که تحقیقات بسیار متعدد و گسترده‌ای در مورد چگونگی و چرایی عملکردش انجام شده، اما درنهایت، یک پاسخ قطعی و صددرصدی برای نتایجش به‌دست نیامده است.
در این میان، سؤال فعلی این است که حجامت تا چه اندازه می‌تواند در درمان انواع بیماری‌ها مؤثر و مفید باشد؟ سؤالی که دکتر احمد کریمی، متخصص طب ایرانی به آن پاسخ می‌دهد.
برخی افراد عادت به حجامت دارند؛ شما این عادت را تأیید می‌کنید؟
روش‌های درمانی مانند حجامت، فصد، زالودرمانی و… جزو اعمال یداوی هستند؛ روش‌هایی که صرفا در درمان به ما کمک می‌کنند و به‌تن‌هایی و به‌صورت عادت و بدون تجویز و تشخیص پزشک توصیه نمی‌شوند. به عبارت دیگر، داشتن عادت به حجامت بدون آگاهی از مزاج‌مان کاملا نادرست است. این‌که بگوییم همه افراد می‌توانند به‌صورت دوره‌ای و در تاریخی مشخص حجامت کنند، اصلا موضوع درستی نیست.
یعنی برای حجامت باید شرایط خاصی داشت و همه نمی‌توانند آن را انجام دهند؟
طبیعتا همین‌طور است. درواقع حجامت زمانی می‌تواند کاربرد داشته باشد که پزشک، مزاج فرد را تشخیص دهد و بداند که شرایطش را دارد؛ آن‌وقت است که روش حجامت برای آن فرد، مفید و مؤثر خواهد بود؛ و این شرایط چیست؟
دو شرط لازم و اساسی برای حجامت وجود دارد و آن‌هم سن و مزاج است. سن فرد حجامت‌کننده باید بین ۱۲تا۶۰ سال باشد. علاوه‌برآن، مزاج فرد باید حتما گرم باشد و برای افراد با مزاج سرد، حجامت اصلا توصیه نمی‌شود.
چطور می‌توان مزاج را تشخیص داد؟
تشخیص مزاج یک‌سری علائم و نشانه‌ها دارد؛ مانند بررسی رنگ پوست، نرمی و سفتی بافت بدن، میزان خواب، سازگاری فرد با محیط، میزان رشد مو و… اما با وجود این، مزاج موضوعی نیست که به‌سادگی و توسط خود فرد قابل تشخیص و قطعیت باشد و حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کرد و تشخیص مزاج را به پزشک بسپاریم. آن‌وقت است که متناسب با مزاج‌مان می‌توانیم برخی از روش‌های سنتی و ایرانی را انجام‌دهیم.
برای کسانی که بدون درنظرگرفتن شروط حجامت، این کار را انجام می‌دهند، چه مشکلاتی پیش می‌آید؟
واقعیت این است که خون، ماده اضافی در بدن ما نیست؛ خون ماده حیات است و بدن برای فعالیت به آن نیازدارد. برای همین است که زیاده‌روی، افراط و درنظرنگرفتن شرایط لازم برای حجامت، می‌تواند باعث ضعف قوا در بدن فرد شود؛ موضوعی که البته در زمان حال خودش را نشان می‌دهد و حتی احساس سرحالی هم در فرد به‌وجودمی‌آورد که این امر می‌تواند برای فرد حجامت‌کننده خوشایند باشد. این درحالی‌است که عوارض ازدست‌دادن نادرست خون، در زمان سالمندی خودش را نشان می‌دهد و به فرد تحمیل‌می‌شود.
زمان مناسب برای انجام حجامت، چندوقت‌یک‌بار است؟
درصورتی‌که فرد شرایط لازم برای حجامت را داشته باشد بهتر است سالی یک‌بار یا نهایتا در دو فصل بهار و پاییز این کار را انجام دهد. افراط در انجام حجامت و انجام ماهانه آن، کاملا ممنوع‌است.
تأثیر انجام حجامت، در درمان بیماری کاملا مشهود است؟
همان‌طور که پیش از این گفتم، انجام حجامت، بعد از اصلاح تغذیه و درمان‌های دارویی، در مرحله سوم از روش‌های درمانی قرار می‌گیرد. درواقع حجامت و به‌طورکلی اعمال یداوی، درمان بیماری محسوب نمی‌شوند، بلکه روند طولانی درمان را سرعت می‌بخشند و زمان را کاهش می‌دهند. با درنظرگرفتن این نکته، خوب است بدانیم که انجام حجامت می‌تواند بر افزایش قد، کنترل بیش‌فعالی، درمان کبد چرب، فشارخون، بهبود افسردگی، بیماری‌های زنانه و… مؤثر باشد. درواقع حجامت می‌تواند روش تکمیلی و کمک‌کننده پزشک در درمان بیماری‌ها باشد. این اشتباه در بین عموم جامعه جا افتاده که حجامت می‌تواند جنبه درمانی داشته باشد، درصورتی‌که بدون اصلاح رژیم‌غذایی و مصرف دارو‌های تجویزی پزشک، حجامت نمی‌تواند بخش درمان را به تنهایی بر دوش بکشد.