میگرن یکی از شایع‌ترین و ناتوان‌کننده‌ترین انواع سردرد است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این اختلال عصبی با درد ضربان‌دار و شدید در یک سمت سر همراه است و اغلب با علائمی مانند تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا و در برخی موارد اختلالات بینایی (اورا) همراه می‌شود. عواملی مانند استرس، تغییرات هورمونی، کم‌خوابی، و حتی رژیم غذایی می‌توانند در تشدید یا بروز حملات میگرنی نقش داشته باشند.
یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند بر شدت و فراوانی حملات میگرن تأثیر بگذارد، رژیم غذایی است. بسیاری از افراد مبتلا به میگرن گزارش می‌دهند که مصرف برخی از مواد غذایی می‌تواند باعث تحریک حملات شود یا شدت آن‌ها را افزایش دهد. از این‌رو، شناسایی و اجتناب از این مواد غذایی می‌تواند به مدیریت بهتر میگرن کمک کند.
در این مقاله، به بررسی این موضوع می‌پردازیم که چگونه رژیم غذایی می‌تواند بر شدت حملات میگرن تأثیر بگذارد، کدام مواد غذایی ممکن است محرک میگرن باشند، و چگونه می‌توان با تغییرات در رژیم غذایی، حملات میگرن را کنترل کرد.
ارتباط بین رژیم غذایی و میگرن
تحقیقات نشان می‌دهند که بین رژیم غذایی و میگرن ارتباط نزدیکی وجود دارد. برخی مواد غذایی می‌توانند به عنوان محرک‌های میگرن عمل کنند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند به کاهش فراوانی و شدت حملات کمک کنند. این ارتباط به دلیل تأثیر مواد غذایی بر سیستم عصبی و عروق خونی مغز است. به عنوان مثال، برخی از مواد غذایی می‌توانند باعث انقباض یا گشاد شدن عروق خونی شوند که این مسئله می‌تواند به بروز حملات میگرنی منجر شود.
علاوه بر این، تغییرات در سطح قند خون، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی، و واکنش‌های آلرژیک به برخی مواد غذایی نیز می‌توانند به عنوان محرک‌های میگرن عمل کنند. بنابراین، شناخت مواد غذایی محرک و تنظیم رژیم غذایی بر اساس آن‌ها، می‌تواند به کنترل بهتر میگرن کمک کند.
مواد غذایی محرک میگرن
بسیاری از افراد مبتلا به میگرن گزارش می‌دهند که مصرف برخی مواد غذایی می‌تواند باعث تحریک حملات میگرنی شود. این مواد غذایی معمولاً شامل ترکیباتی هستند که می‌توانند بر سیستم عصبی یا عروق خونی مغز تأثیر بگذارند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین مواد غذایی محرک میگرن اشاره می‌کنیم:
کافئین
کافئین می‌تواند تأثیرات متفاوتی بر میگرن داشته باشد. در حالی که در برخی افراد به کاهش درد میگرنی کمک می‌کند، در برخی دیگر می‌تواند محرک حملات باشد. مصرف بیش از حد کافئین یا قطع ناگهانی آن می‌تواند منجر به حملات میگرنی شود. نوشیدنی‌های حاوی کافئین شامل قهوه، چای، نوشابه‌های گازدار و نوشیدنی‌های انرژی‌زا هستند.
شکلات
شکلات یکی از شایع‌ترین مواد غذایی محرک میگرن است. این ماده غذایی حاوی ترکیباتی مانند تیرامین و فنیل‌اتیل‌آمین است که می‌توانند باعث تحریک سردردهای میگرنی شوند. علاوه بر این، شکلات حاوی کافئین نیز هست که می‌تواند در برخی افراد به تشدید حملات منجر شود.
پنیرهای کهنه
پنیرهای کهنه مانند پنیر چدار، پارمزان، و گورگونزولا حاوی مقدار زیادی تیرامین هستند. تیرامین یک ترکیب طبیعی است که در مواد غذایی کهنه و تخمیر شده یافت می‌شود و می‌تواند باعث تحریک سردردهای میگرنی شود. این ترکیب با تأثیر بر عروق خونی مغز و سیستم عصبی، می‌تواند به بروز حملات میگرنی منجر شود.
نیتریت‌ها و نیترات‌ها
نیتریت‌ها و نیترات‌ها مواد نگهدارنده‌ای هستند که در فرآورده‌های گوشتی مانند سوسیس، کالباس و هات‌داگ استفاده می‌شوند. این ترکیبات می‌توانند باعث گشاد شدن عروق خونی و تحریک سردردهای میگرنی شوند.
الکل
الکل، به‌ویژه شراب قرمز، یکی از شایع‌ترین محرک‌های میگرن است. این ماده حاوی تیرامین و هیستامین است که می‌توانند باعث انقباض یا گشاد شدن عروق خونی و تحریک حملات میگرنی شوند. علاوه بر این، الکل می‌تواند باعث کم‌آبی بدن شود که یکی دیگر از عوامل تشدیدکننده میگرن است.
مونو سدیم گلوتامات (MSG)
MSG یک افزودنی غذایی است که به عنوان تقویت‌کننده طعم در غذاهای فرآوری شده، سوپ‌های آماده، و غذاهای چینی استفاده می‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند که MSG می‌تواند باعث تحریک سردردهای میگرنی در برخی افراد شود.
غذاهای سرد مانند بستنی
مصرف ناگهانی غذاهای بسیار سرد مانند بستنی می‌تواند باعث سردرد ناگهانی و شدید (که به آن “سردرد بستنی” گفته می‌شود) شود. این نوع سردرد معمولاً موقتی است اما در افراد مبتلا به میگرن می‌تواند به بروز حمله میگرنی منجر شود.
مواد غذایی مفید برای کاهش میگرن
در مقابل، برخی از مواد غذایی می‌توانند به کاهش شدت و فراوانی حملات میگرن کمک کنند. این مواد غذایی معمولاً حاوی ترکیبات ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که می‌توانند به بهبود سلامت عروق خونی و سیستم عصبی کمک کنند. در ادامه به برخی از این مواد غذایی اشاره می‌کنیم:
منیزیم
منیزیم یک ماده معدنی مهم است که به تنظیم عملکرد عصب و عضله کمک می‌کند و می‌تواند در پیشگیری از حملات میگرنی مؤثر باشد. کمبود منیزیم با بروز میگرن مرتبط است. منابع غذایی حاوی منیزیم شامل مغزها (بادام، گردو)، سبزیجات برگ سبز (اسفناج)، و دانه‌ها (تخمه کدو) هستند.
ریبوفلاوین (ویتامین B2)
ریبوفلاوین به تولید انرژی در سلول‌ها کمک می‌کند و مصرف منظم آن می‌تواند به کاهش فراوانی حملات میگرنی کمک کند. این ویتامین در مواد غذایی مانند تخم‌مرغ، شیر، ماست، و سبزیجات برگ سبز یافت می‌شود.
کوآنزیم Q10
کوآنزیم Q10 یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به تولید انرژی در سلول‌ها کمک می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف مکمل‌های حاوی کوآنزیم Q10 می‌تواند به کاهش تعداد و شدت حملات میگرنی کمک کند. این ترکیب در مواد غذایی مانند ماهی، گوشت قرمز و مغزها یافت می‌شود.
زنجبیل
زنجبیل به دلیل خواص ضدالتهابی و ضداستفراغی خود، می‌تواند به کاهش تهوع و استفراغ ناشی از میگرن کمک کند. مصرف دمنوش زنجبیل یا افزودن آن به غذاها می‌تواند به کاهش علائم میگرن کمک کند.
ماهی‌های چرب
ماهی‌های چرب مانند سالمون و ماهی تن حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که خواص ضدالتهابی دارند. مصرف منظم امگا-۳ می‌تواند به بهبود عملکرد عروق خونی و کاهش التهاب کمک کند و در نتیجه شدت حملات میگرنی را کاهش دهد.
جمع‌بندی
رژیم غذایی می‌تواند تأثیر چشمگیری بر شدت و فراوانی حملات میگرنی داشته باشد. شناسایی محرک‌های غذایی و اجتناب از آن‌ها می‌تواند به کاهش تعداد و شدت حملات کمک کند. همچنین، مصرف مواد غذایی مفید می‌تواند به بهبود سلامت سیستم عصبی و عروق خونی کمک کند.