خشکی دهان چیست و دلایل بروز آن چیست؟

صبح وقتی که با دهان خشک از خواب بیدار می شویم، می تواند خیلی ناراحت کننده بوده و پیامد های جدی برای سلامتی داشته باشد، بنابراین اهمیت دارد که دلیل اصلی خشکی دهان خود را شناسایی کنیم تا بدانیم چرا چنین اتفاق افتاده است. گاهی اوقات، شاید قادر باشیم خشکی دهان را درمان کرده یا از آن پیشگیری کنید، اما در بعضی از موارد، دلیل بروز این مشکل درمانی نخواهد داشت، با این حال حتی اگر نتوانید آن را به طور کامل از بین ببرید، راه هایی برای تخفیف دادنش، وجود دارد.

خشکی دهان چیست؟

اصطلاح پزشکی برای خشکی دهان Xerostomia است. خشکی دهان زمانی رخ می دهد که به اندازه کافی بزاق دهان وجود نداشته باشد که علت آن این است که غدد بزاق را به اندازه کافی تولید نمی کنند. بزاق دهان برای سلامتی بسیار مهم است زیرا باکتری ها را کشته، دهان را تمیز کرده و  کمک می کند غذایی را که خورده ایم قورت دهیم.

خشک شدن دهان ممکن است باعث علائمی گردد که از آن جمله می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• گلو درد خفیف تا شدید
• سوزش در دهان
• به سختی قورت دادن
• مشکلات گفتاری
• خشکی در بینی و راه های بینی

خشک شدن دهان می تواند منجر به موارد ذیل گردد:

• تغذیه نامناسب
• مشکلات دندانی، مانند بیماری لثه، کرم خوردگی دندان ها و همچنین افتادن آنها
• پریشانی های روانی مانند اضطراب، استرس یا افسردگی
• کاهش یافتن حس چشایی

فاکتور های بسیار متنوعی می توانند باعث خشکی دهان شوند، بعضی از این فاکتور ها ممکن است همیشگی باشد، در حالی که بقیه شان به طور موقت باعث خشکی دهان می شوند. در ادامه به تعدادی از دلایل بروز این مورد خواهیم پرداخت.

دلایل بروز خشکی دهان

تنفس دهانی

ممکن است دلیل این که از خواب با دهان خشک بیدار می شویم، عادت های خوابی مان باشند. برای مثال شاید چنین موردی را زمانی تجربه کنید که با دهان باز خوابیده اید. بنابراین این مورد می تواند به علت عادت ها، بسته بودن کانال بینی یا سایر شرایط سلامتی رخ دهد. خر و پف و آپنه انسدادی خواب نیز ممکن است باعث تنفس دهانی و در نتیجه دهان خشک شود.

در یک مطالعه نشان داده شد که میان بیش از هزار بزرگسال، 16.4 درصد از آنهایی که خر و پف می کردند و 31.4 درصد از آنهایی که آپنه انسدادی خواب داشتند و تنها 3.2 درصد از انهایی که مشمول این دو موضوع نمی شدند، گزارش دادند که وقتی از خواب بیدار می شوند، دهانشان خشک است.

دارو هایی که موجب خشکی دهان می شوند

دارو ها یکی از دلایل قابل توجه خشک شدن دهان هستند. هزاران نوع از آنها ممکن است باعث خشکی دهان شود اما به عنوان مثاال می توان به دارو هایی اشاره کرد که در شرایط ذیل مصرف می گردند:

• مشکلات سینوسی
• فشار خون بالا
• مشکلات سلامت روانی مانند اضطراب یا افسردگی
• بیماری پارکینسون
• مشکلات خواب
• حالت تهوع و استفراغ
• اسهال

اگر در یک زمان دارو های متعددی استفاده می کنید، بیشتر در خطر خشک شدن دهان قرار دارید. ممکن است همچنین به این دلیل که نمی توانید مصرف دارو های خاصی را متوقف کنید، با مشکل شدید خشک شدن دهان زندگی کنید که مسائل جدی تری برای سلامتی به دنبال خواهد شد.

مهم است که با پزشکتان در مورد راه هایی که می توانید خشک شدن دهان را تخفیف دهید اما هنوز رژیم دارویی تان را دنبال کنید، صحبت نمایید. ممکن است این امکان وجود داشته باشد که با مصرف دارو هایی برای از بین بردن خشک شدن دهان، شرایط خود را تغییر دهید. پزشکتان همچنین ممکن است قادر باشد دلیل مشکل شما را شناخته و داروی دیگری را برای تان تجویز کند که باعث خشکی دهان نمی شود.

بالا رفتن سن

ممکن است همانطور که سن تان بالا تر می رود و به سالخوردگی می رسید، بیشتر خشکی دهان را تجربه کنید. شاید یکی از 3 درصد افراد 65 سال به بالا یا 40 درصد از افراد 80 سال به بالایی باشید که درگیر چنین موردی شده اید. اما پیری به خودی خود ممکن است دلیل خشکی دهان تان نباشد، شاید خشکی دهان را در سنین سالخوردگی بدین دلیل تجربه کنید که دارو هایی مصرف می کنید تا سایر مشکلات سلامتی خود را کنترل کنید.

ممکن است مشکلات دیگری داشته باشید که در این سنین باعث خشکی دهان تان شده است، برای مثال بعضی از آنها شامل دیابت، بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون می شود.

دیابت

دلایل متعددی وجود دارد که اگر دیابت داشته باشید، خشک شدن دهان را تجربه کنید. ممکن است چنین موردی به علت کم آب شدن بدن تان یا بالا بودن مکرر سطح قد خون رخ دهد. خشکی دهان همچنین ممکن است به علت مصرف دارو های دیابت ایجاد شود. برای کاهش خطر خشکی دهان، مطمئن شوید که دیابت تان تحت کنترل شما ست. در مورد دارو هایی که مصرف می کنید نیز با پزشک خود صحبت نمایید تا اگر می شود هر کدام از انها را تغییر دهید تا خشکی دهان تان از بین برود.